Пра што сёння пісаць як не пра рынак працы

Год таму я распавядаў, што ў Швецыі IQ, замераны ў арміі, даволі лінейна прадказвае заробак у 34-45 год: чым вышэй IQ, тым больш заробак пазней у жыцці

Нядаўна гэты вынік паспяхова паўтарылі ў Фінляндыі і Нарвегіі (каля 450.000 чалавек для кожнай краіны). Прачытаем графікі разам на прыкладзе Фінляндыі: калі ў вас медыянны IQ (0 па вертыкалі), у вас медыянны заробак (50% па гарызанталі); Калі IQ у вас вышэй, чым у ~85% насельніцтва (1 стандартная дэвіяцыя па вертыкалі), вы ўваходзіце ў топ ~5% па заробку (95% па гарызанталі). І г.д.

Аўтары кажуць, што варыяцыя IQ у вышэйшых працэнтылях менш, чым у ніжэйшых. Кажучы проста, сярод тых, хто зарабляе мала, хапае людзей з высокім IQ. Людзей з нізкім IQ сярод ультразараблятараў заўважна менш

Таму калі любіце паплакацца, што былі надзвычай разумным дзіцёнкам, але лёс абыйшоўся з вамі несправядліва — можаце цяпер гэта рабіць і з дапамогай даных

Назіраю за цікавым ~~срачам~~ дыскусіяй пра ўкраінскую мову і метадалогію

На днях выйшаў артыкул "Першокласники Києва не розуміють 40% почутого на уроках, бо майже не знають української". Метадалогію даследавання раскрытыкавалі (напрыклад тут), аўтар паспрабаваў адбіцца (напрыклад тут)

Сутнасць даследавання:

1. Памералі слоўнікавы запас украінскай. Там шматступенная працэдура, але актыўны запас вымяраецца так: паказваюць прадмет, просяць яго назваць, замяраюць % адказаў украінскай ("стеля" vs "потолок")
2. Распавялі дзецям гісторыю
3. Паразмаўлялі з дзецьмі пра яе і замералі, % які дзеці зразумелі (уяўляю, што можна вельмі па-рознаму гэта замераць)
4. Памералі карэляцыі паміж, напрыклад, актыўным слоўнікавым запасам і % зразумелага

Сутнасць спрэчкі:

1. У выбарцы 34 дзіцёнкі. Аўтар адказвае, што яны не ўсё расшыфравалі і будзе 60. Margin of error 13-17%, што шмат, але не робіць аналіз цалкам невалідным
2. Аўтар кажа, што яны правялі падобнае даследаванне ў кіеўскіх садках і там выбарка была ў 220 дзяцей. 85% з якіх назвалі менш 33% прадметаў па-украінску. І гэты факт прастымуляваў іх правесці даследаванне ў першых класах
3. Класічнае "карэляцыі не ёсць прычынна-следчая сувязь!". Па мне, прэтэнзія неасэнсаваная — паспрабуйце ўявіць сусвет, дзе памер слоўнікавага запасу не паўплывае на разуменне мовы
4. Памер карэляцый. Ён 0.72. Тобок, 0.72^2 = 52% варыяцыі ў разуменні ўкраінскай можа быць "патлумачана" памерам слоўнікавага запасу. Наколькі гэта мапіцца ў фразу "...бо майже не знають української" — тое яшчэ пытанне. "Часткова праз тое" было б лепшай фармулёўкай

Маё асабістае стаўленне: а) выбаркі ў 34 назіранні — заўсёды дрэнна б) лепшае валоданне мовай натуральна вядзе да лепшага засваення матэрыялу в) таму не разумею метафізчнай значнасці таго, які там канкрэтна каэф дэтэрмінацыі. Ёсць праблема, яе трэба выпраўляць

У каменты кіну спіс словаў, праз якія замяралі. Можаце сябе праверыць. Я ведаю ўсе, апроч аднаго. Як гэта, быць лепшым за больш чым 85% 5-гадовых дзяцей у Кіеве? Адказваю: прыемна

Другі год сачу за сагай пра дэпрэсію і сератанін

У 2022 быў праведзены масіўны аналіз літаратуры пра “сератанінавую гіпотэзу” — ідэю, што дэпрэсія звязаная, прычынна-следчым чынам, з паніжаным узроўнем ці ступенню актывацыі сератаніна ў мозгу. Таксама вядомая як “chemical imbalance theory”

Вынікі? Няма ўстойлівай карэляцыі паміж дэпрэсіяй і ўзроўнем сератаніну ці ступенню ягонай актывацыі ці генетычнымі мутацыямі, якія на сератанін паўплываюць. Эксперыменты па штучным паніжэнні сератаніну не прыводзяць да дэпрэсіі

Тым не меней, да 80% насельніцтва ў гэтую тэорыю вераць, а вера гэтая павышае шанцы пачаць прымаць антыдэпрэсанты, зніжае імавернасць з іх саскочыць, а таксама вядзе да больш песімістычнай ацэнкі сваіх шанцаў на папраўку

Чаму тады антыдэпрэсанты працуюць? У аўтараў тры адказы: 1) працуюць яны не нашмат лепш, чым плацэба 2) яны могуць праваць праз іншыя, чым сератанін, механізмы — напрыклад праз тое, што яны называюць numbing effect, тобок прытупленне ўсяго спектру эмоцый 3) любы лек, які паўплывае на працу мозга, хоць стымулянты, прыводзіць у клінічных даследаваннях да эфектаў, супаставімых з эфектам антыдэпрэсантаў

Калі лянота чытаць акадэмічную паперу, тут у аўтараў ёсць навукова-папулярнае падсумаванне іх працы. Крытыка працы таксама прысутнічае, можна пачытаць па першай спасылцы ў гэтым пасце

Nature

Difficult lives explain depression better than broken brains

Molecular Psychiatry - Difficult lives explain depression better than broken brains

Добрай раніцы. Цікавая папера з падсумаваннем 50 год даследаванняў пенітэнцыярный сістэмы

Аўтарка прааналізавала 122 эксперыменты са спробай паўплываць на злачынцаў пазітыўныч чынам. Што за інтэрвенцыі былі ў гэтых эксперыментах? Напрыклад праца з псіхолагам, ці праграмы дадатковага навучання, ці маніпуляцыі з сістэмай ўмоўнага вызвалення і г.д.

Высновы аналізу — большасць з гэтых інтервенцый не працуюць (не маюць пазітыўнага ўплыву), а тыя рэдкія, што спрацавалі ў адным кантэксце (турма, рэгіён, тып злычынства і г.д.), дрэнна пераносяцца на іншыя кантэксты

У аўтаркі ёсць тлумачэнне. Я рэкамендую прачытаць паперу самастойна. Прынамсі таму, што яна шыкоўна напісаная — лепшы кавалак акадэмічнай прозы, які я чытаў за доўгі час

Маё асабістае падсумаванне наступнае:

• Большасць заключаных у турмы трапляць не планавалі
• Прывяла іх туды камбінацыя моцных чыннікаў: бяднота, нізкі IQ, алкагалізм ці наркотыкі і г.д.
• Задызайніць эксперымент, які кардынальна выпраўляе гэтыя чыннікі — складана, дорага, а часам проста немагчыма
• Па выніку гэтым інтервенцыям проста не хапае моцнасці
• Магчыма, на выбарках у мільёны заключаных мы б і пабачылі статыстычна значныя розніцы. Але выбаркі памерам у 100-200 чалавек банальна недастатковыя

Не.

46 чалавек на 3 групы — гэта па 15 чалавек на групу. Адносна натуральнай варыяцыі феномену, гэта амаль шум, з якога нельга зрабіць упэўненых высноў.

Асабіста мяне не здзіўляе нейкая эфектыўнасць відэагульняў. Не здзіўляе праз наяўнасць клінічных доказаў пра эфектыўнасць грыбоў, ЛСД, бегу, трэнажоркі, медытацыі, моцнага плацэба і яшчэ дзясятка інтэрвенцый. Мяне здзіўляе* памер*** эфекту: "у 2 разы больш, чым АД" — такога я ў літаратуры не сустракаў

https://t.me/balzam1906/3722

Telegram

Бальзам

Дэпрэсію паспрабавалі лячыць відэагульнямі. Вынікі аказаліся нечаканымі У даследаванні, якое прайшло ў Германіі, узялі ўдзел 46 чалавек, якія маюць дыягназ «дэпрэсія» і рэдка гуляюць у відэагульні. Гэтыя ўдзельнікі былі выпадковым чынам падзеленыя на тры…

Цікавае пра бядноту і злачынствы

Бедныя ладзяць больш злачынстваў. Адно з папулярных тлумачэнняў — таму, што банальна не хапае грошаў на жыццё

Тут даныя па латарэях у Швецыі. Даволі вялікая выбарка — 281 тысяча пераможцаў. У Швецыі ёсць нейкія папулярныя дзяржаўныя латарэі ці кшталту

Выснова: перамога ў латарэях не зніжае імавернасць зладзіць злачынства цягам наступных 7 год. Па катэгорыях, ёсць статыстычна нязначны рост імавернасці зладзіць эканамічнае злачынства ці гвалт і нязначнае падзенне імавернасці трапіцца за наркотыкі

https://marginalrevolution.com/marginalrevolution/2023/12/why-do-wealthier-people-commit-less-crime.html

Marginal REVOLUTION

Why Do Poor People Commit More Crime? - Marginal REVOLUTION

It’s well known that people with lower incomes commit more crime. Call this the cross-sectional result. But why? One set of explanations suggests that it’s precisely the lack of financial resources that causes crime. Crudely put, maybe poorer people commit…

Добрай усім пятніцы

Існуе папулярная кухонная гіпотэза аб тым, што Індустрыяльная рэвалюцыя здарылася, бо ў Англію завезлі гарбату і каву

Ідэя ў тым, што яны патрабуюць кіпячэння вады, гэта зніжае шанцы захварэць і здымае патрэбу піць замест вады алкаголь (а алкаголь тады давалі нават дзецям). Таксама кава з гарбатай стварылі умовы для вячэрніх і начных смен

На днях пад'ехала даследаванне з пераканаўчымі доказамі прынамсі пра ўплыў на здароўе

Аргумент будуецца так:

• У 1784 падатак на гарбату зніжаюць з 119% да 13%. Гэта вядзе да рэзкага росту імпарту гарбаты ў Англію
• Пасля 1784 пачынае заўважна падаць смяротнасць
• Пераважна праз хваробы, звязаныя з якасцю вады. Смяротнасць ад воспы, напрыклад, не падае
• Гэтае свята жыцця не закранае немаўлят. Зніжэнне адбываецца сярод дарослых. Аргумент у тым, што немаўлятам гарбату не даюць

З кавай павінная быць аналагічная механіка. Тобок мы ўсе не кававыя наркаманы, а прыхільнікі прагрэсу і акселерацыі ў тэхналагічную сінгулярнасць

Паразмаўляем пра эканоміку навуковых падкастаў

Зробім гэта на прыкладзе Эндрю Губермана. У яго 4.4 мільёны падпісчыкаў на ютубе і ў каментарах цікавіліся маім пра яго меркаваннем. Дзялюся.

Ён — стэнфардскі прафесар і самая вялікія рыба ў акіяне біяхакерства і аптымізатарства. Альфа-пяскар здаровага ладу жыцця. На асноўным канале 186 відэа за 2 гады. Частка — гэта госці, частка з іх кароткія, але большасць па ~2 гадзіны. І гэта праблема.

Бізнэс-мадэль такіх падкастаў — у пастаянным стварэнні кантэнту, спробе прасачыцца ў вашыя стужкі праз рэлевантнасць, засмакатаць алгарытмы адчыненым ротам на застаўках і іншыя забаўкі позняга капіталізму. Гэта з аднаго боку. З іншага, навука пра здаровы лад жыцця рухаецца наперад павольна і не надта адрозніваецца ад таго, што раілі нам матулі: нармальна спі, не пераядай, гародніна а не салодкае, хадзі гуляць — з сябрамі і на сонцы, мяч ганяй, ну і агулам не займайся дурніцай (дзякуй, матуля)

Кажучы проста, эканоміка ягонага каналу не б’ецца з тэмпам назапашчвання навуковых ведаў. І першай ахвярай гэтага ціску робіцца якасць доказнай базы. Чаму? Праз логіку публікацыйнай варонкі: непацверджаных даследаванняў, даследаванняў на мышах, даследаванняў на 4.5 студэнтах заўсёды больш, у тысячы разоў, чым якасных даследаванняў на вялікіх выбарках homo sapiens.

Патлумачу на прыкладзе. Вось тут Эндрю распавядае, што ахалоджванне далоняў пасля трэніроўкі здольнае павялічыць падцягванні на 300%. За тыдзень. На гэтым можна было і скончыць, але зробім разбор падрабязным:

А) У эксперыментах удзельнічала па 7-8 чалавек на групу (о гасподзь).
B) Эксперыментальная група, якая марозіла сабе далоні, трэніравалася ў тры разы даўжэй перад замерамі (6 тыдняў трэніровак супраць 2 тыдняў у кантрольнай групе).
C) Аўтары даследавання маюць патэнт і кампанію па вырабе дэвайсаў, якія вас ахалоджваюць
D) Сам Эндрю ўдзельнічае ў непрамой рэкламе гэтых дэвайсаў

І так шмат у чым. Шаблон просты: “каб выправіць [праблема, пра якую шмат перажываюць: сон, фертыльнасць, пракрастынацыя і г.д.], рабіце [што-небудзь простае: перыядычна ўздыхайце, глядзіце на сонца раніцай, не пейце каву першыя 90 хвілін дню і г.д.], бо гэта [навуковы жаргон], як паказала даследаванне [сумнеўная папера з канфліктам інтарэсаў з 5.5 удзельнікамі]. А зараз пра спонсараў…”. Дадзены шаблон маштабуецца танна і проста, у адрозненні ад якаснай навукі, таму і ёсць падмуркам ягонага кантэнту.

Калі вы ўсё яшчэ не бачыце праблемы — гэта нармальна. Трэба проста памятаць, што апроч карыснага там шмат дрэннай навукі, а само жаданне жыць па такіх мудрагелістых пратаколах ёсць формай крэатыўнай пракрастынацыі, за якой часта хаваецца няздольнасць прывесці ў парадак базавыя рэчы. Бо прасцей 17.5 секунд пяліцца на сонца пад вуглом у 45 градусаў, чым пачаць спаць як чалавек ці запісацца ў трэнажорку.

Таксама паказальна, што парады іконы SF дасягатараў у мерчы Patagonia часам цяжка адрозніць ад эзатэрычнасці парадаў пра здароўе у рускамоўных інтэрнэтах нулявых і дзясятых. Тэорыя падковы all over again.