https://youtube.com/@vadavi?si=uO67QiCSPyWiovzH

https://youtu.be/ePW9bFle1o0?si=HqTZuGiNgScYHYKt

Böyük şirkdə cəhalətin üzr olmamasının 4 dəlili

_Şəri sualı_ olanlar yalnız bazar günü İşa namazından sonra yazsın. Başqa vaxt yazmayın.
Vadavi.

Ətyeyən quş dimdiyindən tanınır.
Kitab oxumuş, mütaliəli kəs nitqindən; səmimi danışan kəs üzündən, gözündən, cizgilərindən; ərəb dilini bilən dəvətçi başqa dildə danışsa da; hikmət sahibi susanda da; cahil kəs danışanda da TANINIR. Təbii ki tanıya bilən kəsə.
Abu Yunus Vadavi

İslamda yeganə təqlidçi olmayan adam var, o kəsə də Usulu Fiqh elmində "muctəhidu mutlaq" deyilir. Beləsini təqlid etmək ümmətə zəruri bir hökmdür. Misal üçün, İmam Şafii r.a kimi. Qalan alimlər və elm tələbələri çox vaxt təqlid, az taqətləri çatan məsələlərdə isə ictihad edirlər. Bunlardan aşağı olan kəslərə isə İslamda "əl-əvam" deyilir. Nə muctəhiddir, nə də təqlidçi. Belə adam fətva aldığı, sual verdiyi kəsin məzhəbində hesab edilir. Əl-avam təbəqəsi insanların elminə, əxlaqına və təqvasına yaxşı şahidlik etdikləri kəsə sual verir və fətva alır. Bu işdə qəlbində də kimi daha təqvalı qəbul edirsə, beləcə sual verir və yaşayır.
Azərbaycana gəldikdə: tövhid camiası hamılıqla, istisnasız şərən əl-avam hökmündədir. Lakin hamı bir ağızdan "mən təqlidçi deyiləm" deyir. Doğrudan da təqliçi deyillərsə, yeganə bir kəs qalır: o da başda dediyim kəs - müctəhiddir. Cahillikləri və şeytanları bunları bu biabırçı, gülünc hala salıb. Fərqində də deyildir çoxu bunun.
99% ərəbcə bilmir, 80% illərlə qıldığı namazın Fatihəsini düz oxumur, ömürlərində bir alim görməyib, bir mədrəsədə oxumayıblar, Allah Rəsulunun sirasını əksəriyyəti bilmir, içində çoxu heç Quranın tərcüməsini də oxumayıb, elmin və əhlinin təzimi və ədəbləri nədirsə bundan cahil və ədəbsizdir çoxu. Bu adamlar zənn edir ki, kiməsə kafir dedikdə, Quranın tərcüməsindən hər hansı bir ayənin məalını dedikdə adam təqlidçi olmur. Təqlid bizim dinimizdəndir.
Allah (Azza və Cəllə) öz kitabında deyir: Bilmirsinizsə zikr əhlinə sual verin (Nəhl 43).
Ümmət səhabədən bu günə kimi belə yaşayıb. Həqiqi elm əhli var. Bunlar Quran və sünnəti özündən Allah Rəsuluna qədər rəvayət olaraq, sənəd və dirayət olaraq fəhm edən, bütün dini ixtilaflı-ixtilafsız bütün şəri fənlərlə birlikdə hıfzdan bilən imamlar - imam Əhməd, imam Şafii, imam Əvzai, İbnu Mubarak, İshaq bin Rahaveyh, Süfyan bin Uyeynə, Leys bin Sad və digər imamlar kimi müctəhidlərdir. Bir də bunların məzhəblərinə tabe olan, Quran və sünnəti öyrənən, öyrədən alimlər və elm tələbələri. Fiqhdə "əl-əvam" adlanan kəslər bu ikisindən olmayan hər kəsdir. İctihad etməyə heç bir taqəti və aləti olmayan kəsdir. Təqlid etməyə də, fiqh öyrənməyə də nə vəsiləsi var, nə də qabiliyyəti.
Bu yazıdakı məqsədim: vicdan, həya, təqva sahibi bir müsəlman bunu anlasa özünün kimliyini bilməsi üçündür bu. Özünə düşəni et, özünü tanı, şeytana oyuncaq olma! İslama ar olma, elmə xain olma! Elm əhlinə ədəbli ol, müvazinətini bil və qoru.
(Abu Yunus Vadavi)