“ИСЛОМ ЦИВИЛИЗАЦИЯСИНИНГ “ОЛТИН ДАВРИ” ЯРАТУВЧИЛАР КИМ ЭДИ?
(Америкалик олим эътирофи)
Бағдод халифалигида мужассамлашган араб дунёси илм-фан ва таълимининг олтин давридаги... ўша «араб» олимларининг кўпи (аксарияти бўлмаса агар) аслида Марказий Осиёдан келиб чиққан туркий ёки форсийлардан бўлган. Буни ал-Беруний каби ҳозирги Ўзбекистон сарҳадларида жойлашган Хоразм ўлкасидан келиб чиққан ва шунинг учун «ал-Хоразмий» шарифини қабул қилган математик ва астроном Муҳаммад ибн Муса ал-Хоразмий мисолида кўриш мумкин. Унинг бир қатор кашфиётларидан бири бўлган алгоритмларда унинг - бузилган шаклда бўлса-да - исми акс этган бўлиб, бизнинг «алгебра» атамамиз эса унинг математикадаги кенг эътироф этилган асари сарлавҳасидан олинган. Шунга ўхшаш тарзда, Ғарбда Алфарабиус номи билан танилган ва Аристотель этикасини инновацион таҳлил қилишда Томас Аквинас (русча - Фома Аквинский)дан ташқари барча Ғарб мутафаккирларидан илғорлаб кетган Абу Наср ал-Форобий (тахм. 872-961) араб эмас, балки туркий олим эди.
Аббосийлар халифалиги аслида Марказий Осиёликлар томонидан ташкил этилганлигини ҳисобга олсак, Туронлик даҳоларнинг Бағдодда мисли кўрилмаган муҳим роли табиий бўлиб қолади. Ҳа, халифаларнинг ўзлари Шарқда жойлашиб қолган этник араблардан эди, аммо вақт ўтиши билан араблар «маҳаллий тус олдилар» ҳамда ўзлари вояга етган форсий ва туркий дунёга ғарқ бўлдилар. Халифа Ал-Маъмун милодий 818 йилда тайинланганига қарамай, Марказий Осиёни тарк этишдан бош тортди ва мусулмон дунёсининг ҳозирги Туркманистон ҳудудида жойлашган Марв номли бетакрор воҳа шаҳаридан туриб бошқарди. Кейинчалик Бағдодга кўчар экан, у туркий лашкарлари билан бир қаторда ўзи билан форсий ва туркий маданиятлар таъсирининг “қоришмасидан” ҳосил бўлган Марказий Осиёнинг қадриятларини олиб кетади.
Фредерик Старр, АҚШ Марказий Осиё ва Кавказ институтининг раиси, сиёсатшунос ва тарихчи
Телеграм каналимизни кузатиб боринг ва дўстларга улашинг:
https://t.me/Safoyev_Fikri

“БЕМАЪНИ ҲАЁТ ИНСОННИ ҚАЁҚҚА ЕТАКЛАЙДИ?”
Инсон ҳаётидан маъно-мазмун топмагач, ўйин-кулгу, кайф-сафони излашга отланади. Мабодо инсон ҳаётида мазмунни, ўзида ақл-идрокни ҳис этмаса – ҳузур-ҳаловат, ўйин-кулгуни оғриқни қолдирувчи малҳам деб билади.
Виктор Франкл, австриялик психиатр, психолог ва файласуф.
Жалолиддин Сафоев таржимаси
Телеграм каналимизни кузатиб боринг ва дўстларга улашинг:
https://t.me/Safoyev_Fikri

Чилининг Punta Arenas шаҳри соҳилидаги Ел Агуила кўрфазида байдаркадаги сайёҳни кит ютиб юборган ва бироздан сўнг уни қайтариб чиқарган. Бу ҳақда Ел Паис газетаси хабар бермоқда. Видео, кит ютиб юборган 24 ёшли йигитнинг отаси томонидан олинган .Кит бир муддат кўздан ғойиб бўлган . Бир неча сониядан сўнг, йигит ҳеч қандай жароҳатларсиз яна сув юзасига чиқди.

“НЕГА АҲМОҚЛАРГА ТОҚАТСИЗМАН”
Менга нега сиз аҳмоқларга тоқатсизлик қиласиз, деб танбеҳ беришганида, агар аҳмоқлар ўзлари яратган муҳитда яшаганларида эди, мен бутунлай уларга бефарқ бўлардим – “ўлиб кетишмайдими” – деб жавоб бераман. Афсуски, бундай эмас-да. Улар ақл-идрок эгалари яратган муҳитда яшашади ва шундай яшашадики – бу муҳитни вайрон қилиб, ғорат этиб...
Станислав Лем, файласуф ва ёзувчи.
Жалолиддин Сафоев таржимаси.
Телеграм каналимизни кузатиб боринг ва дўстларга улашинг:
https://t.me/Safoyev_Fikri

“ЯРАТГАННИНГ ҲАСРАТИ”
Бир киши ибодат қилгани черковга кирибди.
Шу пайт бир одам келиб: “Қўлингни тўғри тутмаяпсан”, деб танбеҳ берибди.
Иккинчи бир киши келиб: “Нотўғри жойда турибсан”, дебди.
Учинчи бири эса: “ кийимларинг рисоладагидек эмас”, деди.
Орқадаги одам : “Нотўғри ибодат қилаяпсан”, деб қўрслик қилибди.
Охир-оқибат яна биттаси келиб: “Биласизми, черковдан чиқиб кетинг, аввал ибодат қоидалари китобини сотиб олиб, яхшилаб ўқингда кейин келинг”, дебди.
У черковдан чиқиб, ўриндиқда ўтириб, ўксиниб-ўксиниб йиғлабди.
Шу пайт осмони фалакдан овоз келибди: “ -черковга киргани қўйишмаяптими?”
Кимса йиғидан кўзлари шишиб кетган бошини кўтариб: “киритишмаяпти”, дебти.
-“Йиғлама, улар Мени ҳам киритишмади!!!”
Рус тилидан Жалолиддин Сафоев таржимаси
Телеграм каналимизни кузатиб боринг ва дўстларга улашинг:
https://t.me/Safoyev_Fikri

“КИМ КИМДАН КЕЧИРИМ СЎРАШИ КЕРАК?”
АҚШнинг 40-Президенти Рональд Рейган Админстрациясининг ҳуқуқий масалалар бўйича маслаҳатчиси Брюс Фейн «Caucasus Online» ахборот сайтига берган интервьюсида 1915 йил Туркияда содир бўлган воқеаларда асосан турклар жабр кўрганлигини айтди: “Президент Рейган топшириғига биноан биз Европа ва Усмонли турк империясининг ҳарбий архивларини ўрганиб чиққан эдик. Текширишлар натижасида арманлар “геноцид” қилинганлиги ва 1,5 – 2 миллион арман ҳалок бўлганлиги тўғрисидаги гаплар асоссиз ва ёлғон бўлиб чиқди. Бу нарсалар арман тарихчиларининг уйдирмалари маҳсули экан. Ҳақиқий қирғинни арманлар уюштирган. Уларнинг каллакесар тўдалари Туркияда 2,4 миллион одамларни қириб ташлашган. Греклар, арманлар, араблар, курдлар, черкеслар Усмонли турк империясида жуда юқори лавозимларни эгаллашган. Биринчи жаҳон уруши пайтида арманлар Усмонлилар душманлари тарафига ўтиб ўз Ватанига ва давлатига хоинлик қилишган. Ўрганиш давомида турклар бизга барча архивлар билан танишиш имкониятини беришди. Арманлар эса ўз архивларини кўрсатишдан бош тортишди. Барча архивлар очилса бутун дунё кўзи олдида турклар эмас, арманлар турклардан кечирим сўрашига тўғри келади”- деб ўз сўзини якунлаган Брюс Фейн.
Телеграм каналимизни кузатиб боринг ва дўстларга улашинг:
https://t.me/Safoyev_Fikri

“ДУНЁ ИШЛАРИ ЎЗИНГДАН БОШЛАНАДИ”
“Одамлар дунёни қабоҳатдан қутқаришни эмас, ўзларини қутқаришга, инсониятни зулмдан озод этишга эмас, ўзларини озод этишга ҳаракат қилганларида эди – дунёни қутқариш ва инсониятни ҳурликка олиб чиқиш учун қанчалик кўп иш қилган бўлардилар”
Ёзувчи Лев Толстойнинг Герцен билан суҳбатидан. Ибора муаллифи Герцен.
Эдвард Радзинский «Цари. Романовы. История династии» китобидан Жалолиддин Сафоев таржимаси
Телеграм каналимизни кузатиб боринг ва дўстларга улашинг:
https://t.me/Safoyev_Fikri

“ХАБАРНИ ХОРИЖГА СИЗДИРИШ”
Бакунин ва Герцен – бутун Россия ёшлари чет элда яшаётган бу икки исёнчини биларди. Герцен “Колокол” журнали орқали тиришиб ва ўч олиш ниятида Россияни лаънатлар бўронига кўмиб ташларди. Барча тақиқларга қармасдан “Колокол” Россияга кириб келарди. Бу журнални зодагонлар ва амалдорлар хонадонларида ўқишарди. Чунки журнал олий давлат амалдорларининг суиистеъмоллари ҳақида ёзарди. Бирорта амалдор бошқа биттасини мансабидан ағдармоқчи бўлса унга қарши материалларни – хорижга “Колокол”га жўнатарди. Подшонинг ўзи ҳам журнални доимо ўқиб борарди. Аммамнинг марҳум эри ҳам подшонинг севимли ва ўтда ёнмас, сувда чўкмас министри – N.нинг порахўрлиги ҳақида журналга зимдан маълумот жўнатиб юборади ва бу материал дарҳол чоп этилади ҳамда жуда шов-шувли жанжал чиқиб, министр мансабидан учиб кетади. Аммам журналнинг шу сонини асраб олиб қўйганди.
Эдвард Радзинский. “Князь. Чақимчининг хотиралари”.
Жалолиддин Сафоев таржимаси
Телеграм каналимизни кузатиб боринг ва дўстларга улашинг:
https://t.me/Safoyev_Fikri

“ДАРС БЕРИБ, ЎЗИМИЗ ҲАМ ЎРГАНАМИЗ”
Вақтингни фақат сени яхши томонга ўзгартириб, тафаккурингни ўстирадиган одам билан ўтказ. Кимнидир яхши томонга ўзгартириб, фикрини ўстира олишни уддалай билсанг - ўшани ўзингга яқинлаштир. Униси ҳам, буниси ҳам бир-бирига боғлиқ ҳолда содир бўлади: одамлар кимгадир сабоқ бериб, ўзи ҳам ўрганади.
Сенека, "Нравственные письма к Луцилию"
Жалолиддин Сафоев таржимаси
Телеграм каналимизни кузатиб боринг ва дўстларга улашинг:
https://t.me/Safoyev_Fikri

“МАҚСАД ВА МАНЗИЛГА ЕТИШНИ ИСТАЙСИЗМИ?”
Доимо бошқаларни айблайдиган кимса узоқ ва машаққатли йўлни тўлиқ босиб ўтишга мажбур бўлади. Кимки ўз-ўзини айбласа ярим йўлни босиб ўтади. Ҳеч қачон, ҳеч кимни айбламайдиган одам аллақон маррага етган инсондир.
Хитой халқ мақоли
Жалолиддин Сафоев таржимаси
Телеграм каналимизни кузатиб боринг ва дўстларга улашинг:
https://t.me/Safoyev_Fikri