Dangasalik oqibati

Yaponlarda 面倒くさい(mendokusai) degan so’z bor. Ma’nosi, nimanidir qilishni/bajarishni yoqtirmaslik. Ya’ni o’sha ishga nisbatan dangasalik qilish.

Bunday holatga misol, chiqindilarni tashlab kelish, ertalab yugirish, yerda yotgan chiqindini olib tashlash, barvaqt turib kitob o’qish kabilarni keltirish mumkin.

Aslida, bunday dangasalik qilish, insonning hayotiga har tomonlama ta’sir qiladi. Masalan xonadoshingiz sizga chiqindini tashlab ketishni iltimos qildi.

Siz, “eee shoshib turibman, o’zing tashla” deya chiqib ketdingiz. Natijada iltimos qilgan tomon sizdan ranjiydi va munosabatlar yomonlashadi.

Aksincha, ketsa 2-3 daqiqa vaqtim ketadi deb yaxshi tomondan o’ylab, “xop bo’ladi” deya chiqindini tashlab ketsangiz, xonadoshingiz xursand bo’ladi va sizga rahmat aytadi.

Bu bir oddiy misol. Lekin, dangasalik qilib qilmagan ishingiz bir kun kelib sizga katta zarar keltirishini o’ylab ko’rsangiz, har bir ishni o’z vaqtida qilishga o’rganasiz.

@jalilov_akbar

Yapon kasbdoshlar haqida

Kunchiqar yurt bo’lgan Yaponiyaga kelayotgan vatandoshlarimiz kun sayin ko’paymoqda. Shuning uchun ham, ushbu mamlakatning yaxshi va yomon tomonlarini yoritishlar ko’payib qoldi.

Albatta, bu yangi keladigan vatandoshlarimiz uchun juda ham kerak. Keling, men ham yapon kasbdoshlar hiqda ozgina aytib o’tsam.

Yapon kasbdoshlardan eng avvalo reja bilan ishlashni o’rganayapman. Lekin, hali to’liq uddalay olganimcha yo’q.

Keyin esa, qo’yilgan maqsadga erishish uchun bor kuchi bilan ishlashni o’rganishga harakat qilayapman.

Uchunchisi esa, yolg’ondan qochish va qanday vaziyat bo’lsa ham to’g’ri gapirish. Biz o’ylagan yolg’on bilan, yaponlar o’ylagan yolg’on farq qiladi.

Yapon kasbdoshlar, tixminga asoslanin gapirishni ham yolg’onga tenglashtirishadi (agar aniq asos bo’lmasa).

O’rganayotgan narsalarim juda ko’p. Bu haqida bir video tayyorlab, batafsil aytib beraman 😉

Yolg’on gapirishdan uzoq bo’laylik!

@jalilov_akbar

「めんどくさいからやる」(Mendokusaikara yaru)

Yuqoridagi yaponcha so’zni o’zbekchaga qanday tarjima qilishga qiynaldim. To’g’ri tarjima bo’lmasligi mumkinu lekin, taxminan quyidagicha ma’nolarda ishlatiladi:

- Yoqimsiz bo’lganligi uchun ham qil
- Xalaqt bersa ham bajar va hkz.

Bu nima degani?

Tasavvur qiling, do’konga non olib kelish uchun ketayapsiz. Oldingizdan sochilib yotgan axlat chiqib qoldi. Nima qilgan bo’lardingiz?

Aniqki ko’pchilik indamasdan, ko’rmagandek o’tib ketadi. Chunki, axlatning hidi yoqmaydi va qo’limizni kir qilgimiz kelmaydi. Shu bilan birga, uni tozalab, axlatxonaga olib borish uchun vaqtimiz ketadi.

Lekin, 100 ta odamdan 1 tasi shu ishni yoqimsiz bo’lsa ham qiladi. Chunki, aynan mana shunday insonlarda liderlik qobiliyati bo’ladi. Ular, nafaqat o’zini balki boshqalarni o’ylaydigan insonlar bo’ladi.

Ko’pchilikka yoqmaydigan ishlarni qilgani uchun ham, ular muvaffaqiyat qozonishadi. Erinchoqlikning insonning rivojlanishiga to’siq bo’lishini bilishadi.

Xulosa o’zingizdan!

@jalilov_akbar

Sky is blue! だから何？

▶︎ Osomonning rangi ko’k! Xo’sh nima qilibdi?

Bir qarashda oddiy tuyuladi. Lekin, bu iboraning tagida katta ma’no yotibdi. Iborani to’g’ridan-tog’ri tahlil qiladigan bo’lsak, osmon rangi ko’k degani havo ochiq, bugun yomg’ir bo’lmaydi. Demak sayohat uchun yaxshi kun degani. Ishga ketayotganlar uchun esa, soyabon olish shart emas degani…

Majoziy ma’noda esa, juda ko’p holatlarda ishlatish mumkin.

-Hech narsaga vaqt topib bo’lmayapdi. Telefondan foydalanishni kamaytirish kerak…

-Ishda o’sishim qiyin bo’lyapdi. Ko’proq kitob o’qish, tajribali insonlarning maslahatini olish kerak…

-Uyda pul qolmabdi! Chiqib ishlash va ma’suliyatni bo’yniga olib ishlash kerak…

-Ishim o’xshamayapdi! O’zimni yaxshilab tahlil qilishim kerak va hkz…

Xulosa, har doim o’zimizga savol berib, o’zligimizni tahlil qilib turishimiz kerak.

Bu bizning xatolarimizni topishga yordam beradi va ishda ham, jamiyatda ham o’z o’rnimizni topib olishga katta yordam beradi.

@jalilov_akbar

Maqsad emas, tizimga e’tibor qarating!

Sportchi chempion bo’lishni maqsad qilsa, tadbirkor o’z biznesining gullab yashnashini, talaba esa Universitetga kirib olishni oldiga maqsad qilib qo’yadi.

Nima deb o’ylasiz? Faqat maqsadga qarab harakat qilish qanchalik to’g’ri?

E’tibor berib kuzatadigan bo’lsak, aksariyat talabalar Universitetga kirib olgandan keyin, o’qishni butunlay tashlab yuboradi. Chunki ular maqsadiga erishib bo’lishdida!

Aslida esa, haqiqiy o’qish talabalik davrida bo’lishi kerak. Xulosa shuki, faqat maqsadga qarab emas, yaxshi tizim ishlab chiqib, o’sha tizim bo’yicha ishlashimiz kerak.

Chunki yaxshi ishlab chiqilgan tizim, davomiylikni ta’minlash bilan bir qatorda, katta yutuqlarni olib keladi.

@jalilov_akbar

Istak va xavotir

Qilayotgan ishingizni nima uchun qilayapsiz, yoki biron bir kasbni nega o’rganayapsiz? Bularning sababi haqida hech o’ylab ko’rganmisiz?

Insonni yutuqlar sari yetaklaydigan omillar bu - “Istak va Xavotir” hisoblanadi. Chunki, mana shu ikki omil bizni o’sishimizga katta turtki bo’ladi.

Istak bo’lsa oqiymiz, o’rganamiz va mehnat qilamiz. Bu esa bizni yutuqlar sari yetaklaydi.

Xavotir, qanday qilib bizni o’rganishga undaydi? Tasavvur qiling, zamon juda tez o’zgarayapdi. Eski kasblar yo’qolib, o’rnini yangi kasblar egallamoqda.

Bunday holatda, har birimizda katta xavotir paydo bo’ladi. Hozir qilayotgan ishim yo’q bo’lib ketmasmikan, bu kasbim bilan oilamni boqa olarmikanman degan xavotirlar paydo bo’ladi.

Bu esa, bizni yangi narsalarni o’rganishga, qattiq mehnat qilishga, zamondan ortda qolib ketmaslikka undaydi.

@jalilov_akbar

Qobiliyat tug’ma bo’ladimi?

Har bir sohada yaxshi yutuqlarga erishgan insonlarni tug’ma qobiliyat egalari deb aytishadi. Go’yoki tug’ma qobiliyat bo’lmasa, yutuqqa erishib bo’lmaydi.

Aslida ham shundaymi? Olimlarning izlanishlariga qaraganda, har bir insonga qobiliyat bir xil qilib beriladi. Lekin, uning harakati, o’sayotgan muhiti, intilishlariga qarab, insondagi qobiliyat shakllanadi.

Biz hech qachon qobiliyatsizlikdan nolimasligimiz kerak. Nolish o’rniga qobiliyatni shakllantirishimiz kerak. Buning uchun bizdan talab qilinadigan narsa bu - oddiy harakat.

Har kuni 15-30 daqiqa bo’lsa ham nimadir o’rganish. O’zimizni yaxshilashga harakat qilish va har bir natijaga ijobiy qarash bilan yondoshish orqali yaxshigina qobiliyatni shakllantirish mumkin!

@jalilov_akbar

Imkoniyat (chance) hammaga keladi, ammo…

Men, oldinlari insonlarning erishgan yutuqlari, ularning qobiliyatiga qarab, turkicha bo’ladi deb o’ylardim. Aslida esa, insonlarning qobiliyati bir-biridan juda katta farq qilmaydi.

Xo’sh, agar qobiliyatida farq bo’lmasa, unda nega kimdir ko’plab yutuqlarga erishadi, va yana kimdir o’zgarmasdan qolib ketaveradi.

Bunga 3 ta asosiy sabab:
1. “Berilgan/kelgan imkoniyatlardan foydalanish” darajasidagi farq. Kimdir 10 ta imkoniyat bo’lsa, barchasidan foydalanadi va hech bo’lmasa 1 ta katta yutuqqa erishadi.

Yana kimdir esa, unga berilgan imkoniyatdan to’g’ri foydalanishni bilmaydi. Yoki, kelgan imkoniyatni, unga berilgan muvaffaqiyat yo’li ekanligini bilmasdan o’tkazib yuboradi.

1. Yutuqlarga erishgan insonlarning oziga xos xususiyati “erinchoqlik” qilmaydi. Nima ish bo’lsa qilib ko’radi. Chunki, erinchoqlikning oqibati yaxshi bo’lmasligini biladi.

2. O’ylagan fikr/go’yani shu zahoti bajaradi. Natija qanday bo’lmasin, uni tahlil qilib, keyingi urunishda xatolarni to’g’irlab boradi.

Xullas, suv qaynashini sabr bilan kutgan odam yutuqni o’ziniki qiladi. O’zgarmaydigan insonlar esa, suv qaynashini kutishga erinchoqlik qiladi va u ishdan bu ishga sakrab yuraveradi.

Xulosa:

- Nechta imkoniyat bo’lsa, barchasidan foydalanib ko’ring

- Erinchoqlik qilmang va oxirigacha vazifalarni qunt bilan bajaring

- Fikr keldimi o’sha zahoti bajarishga kirishing. Hech bo’lmasa qachon qilishingizni aniqlab qo’ying!

@jalilov_akbar