MAVT

Xalifa Sulaymon ibn Abdulmalik tobeinlardan biri Abu Hozimdan so‘radi:
- Nega biz o‘limni yomon ko‘ramiz?
- Chunki sizlar dunyoni obodonlashtirib, oxiratingizni xarobazorga aylantirdingiz. Kim ham obod yerdan xaroba yerga o‘tgisi kelardi?

- Abu Bakr Dinavariy, "Mujolasa" kitobi, 2/138.

📚 @e_kutubxona

🌐 Mumtoz adabiyot durdonalari
📓 O‘zbek mumtoz adabiyoti 
🗂 2-to‘plam
⚖ 138,8 MB
🔎 RAR {PDF}

To‘plam tarkibi:

• Komil Xorazmiy. Devon

• Komil Xorazmiy. Tanlangan asarlar

• Komron Mirzo. Devon

• Lutfiy. Gul va Navro'z

• Lutfiy. Sensan sevarim (Devon)

• Lutfiy. Tanlangan asarlar

• Mavlono Xarobotiy. Kulliyot

• Maxmur. Tanlangan asarlar

• Miriy. Tanlangan asarlar

• Muhammad Rahimxon Feruz. Elga shohu ishqqa qul

• Muhammad Rahimxon Feruz. Ne bo'ldi yorim kelmadi

• Muhammad Solih. Shayboniynoma

• Muhammadrizo Ogahiy.
- Asarlar. 2-jild. Devon
- Asarlar. 3-jild. Ijodiy tarjimalar
- Asarlar. 4-jild. Badiiy tarjimalar
- Asarlar. 5-jild. Tarixiy asarlar
- Asarlar. 6-jild

• Mujrim Obid. Ruboiy va qit'alar

• Nishotiy. Boz va bulbul

• Nishotiy. Husn va Dil (doston)

• Nishotiy. Lirika

• Nodim Namangoniy. Tanlangan she'rlar

• Nojiy. Ummon

• O'rxun bitiglari

• Ogahiy, Munis. Firdavs ul-iqbol

• Ogahiy. Asarlar. 1-jild. Devon

• Qul Ubaydiy. Vafo qilsang

• Qutb Xorazmiy. Xusrav va Shirin

• Rojiy Marg'inoniy. Hayrat-ul inson

• Rojiy Xorazmiy. Jamoling gulshanining bulbuliman

📚 @e_kutubxona

Ibn Aqiyl umrining biror soatini zoye qilmasdi

Ibn Aqiyl shunday degan: «Umrimning biror soatini zoye qilish men uchun halol bo‘lmaydi. Hatto qachon tilim muzokara yo munozaradan bo‘shasa, ko‘zlarim mutolaadan charchasa, dam olib yotgan holatimda ham fikrimni o‘z holiga qo‘ymadim. Qachon o‘rnimdan tursam, yozganlarim ko‘nglimga kelardi. Sakson yoshimdagi ilmga nisbatan harisligim yigirma yoshimdagidan ko‘ra kuchliroq ekanini his etganman».

Ibn Aqiylning vaqtdan yutish uchun non o‘rniga ivitilgan tolqonni tanlagani
Men bor kuchim bilan ovqatlanishga ketadigan vaqtni kamaytirishga urinaman. Hatto mutolaa, yo biror foydali narsani yozib qo‘yishga ko‘proq vaqt ajratish uchun non o‘rniga ivitilgan tolqonni tanlayman. Chunki bular orasida chaynashda farq bor. Zero, vaqt oqillar nazdida hosil qilinadigan narsalarning eng buyugi ekani ulamolar ijmosi bilan sobit bo‘lgan. Ha, vaqt har bir daqiqasidan foydalanib qolinadigan g‘animatdir. Bandaning zimmasida majburiyatlar ko‘p, vaqti esa qisqadir.

Shayx Ibn Javziy shunday degan: «Imom Ibn Aqiyl doimo ilm bilan mashg‘ul edi. U juda aqlli bo‘lib, ilmning ko‘pchilikka noaniq va nozik joylari xususida bahs qilardi. «Funun» deb nomlangan kitobida qalb kechinmalari va boshidan o‘tgan voqealarni jamlab yozgan».

- «Ulamolar nazdida vaqtning qadri» kitobidan

📚 @e_kutubxona

#Tildan_saboqlar

Hamza Hakimzoda Niyoziy Xo‘jaelidan yaqin do‘sti Bo‘ronboyga 1922-yil 18-sentabir sanasi bilan yozgan bir xatida "ag‘lamoq" (yig‘lamoq) so‘zini ikki marta qo‘llaydi:
1) "Qonlar ag‘lasaq-da, ne?" (Qon yig‘laganimizdan nima foyda);
2) "...sizni-da ag‘laturg‘a so‘z beraman".

Xuddi shu xatda "sog‘noq" so‘zini ham ishlatadi:
"Yozuvg‘a yo‘l bermay, ko‘z go‘rkovlarin to‘suqlag‘on ayriliq, sog‘noq yoshlaringiz uchun necha ming yillar o‘pkalar edingiz".

(Misollar Nabijon Boqiyning "Qizil toshbo‘ron" kitobidan {Yangi asr avlodi, 2022, 161-162-betlar} olindi.)

Afsus, "ag‘lamoq" so‘zi ham, "sog‘noq" so‘zi ham tilimizdan chiqib ketgan. Unutildi. Bugun tushunmaymiz hatto.

Ammo turklar bu so‘zlarni juda faol ishlatishadi.
1. "Ag‘lamoq" yig‘lamoq demakdir. Bundan chiqadi, narigi asr boshlarigacha o‘zbek tilida ikkala shakl ham qo‘llangan, keyin bizda faqat "yig‘lamoq" shakli, turklarda "ag‘lamoq" shakli qolgan.
2. "Sog‘noq" so‘ziga kelsak, "tomchilash" ma’nosini beradi. Yomg‘ir rosmana yog‘sa, "yomg‘ir yog‘yapti" deymiz, tomchilay boshlasa, "yomg‘ir tomchilayapti" yoki "yomg‘ir tashlayapti" deymiz. Yomg‘irning mana shu turini bugun turklar "sog‘noq" ("sag‘nak", "sag‘anak") deyishadi. Hamza Hakimzoda xatida ko‘zyoshini tomchilayotgan yomg‘irga o‘xshatgan ya’ni.

Bugun agar kimdir toza turkona bo‘lmish "ag‘lamoq", "sog‘noq" so‘zlarini birdan ishlatib qolsa, yarim tili o‘rischa bo‘lib ketgan bir vatandosh darhol unga nayza o‘qtalmasin, "Turkcha so‘z qo‘llabsizmi?!" deb malomat qilmasin, chunki o‘sha kimdir yaqin zamonlargacha o‘z tilimizda ishlatib kelingan, lekin bugun unutilgan so‘zlarni bizlarga shunchaki eslatishga, qaytadan muomalaga kiritishga urinayotgan bo‘ladi, xolos. Shu.

- Nurulloh Muhammad Raufxon

📚 @e_kutubxona

Maxsus loyiha: Kitob almashamiz

Bu yerda:
Kitob sotishingiz, sotib olishingiz, bepul berishingiz, almashtirishingiz yoki almashib o‘qishingiz mumkin.