Кун ва тун давомийлиги бир хил бўлган кунимиз ўз ўрнини аллақачон тунга бўшатиб берди.Куз фаслининг барча гўзаллигини,гулларнинг бетакрор ифорларини ўзида жамлаган тун оғушида ҳар бирингизга осуда ҳордиқ тилайман,азизларим!
Хайрли тун!

??????                                

Ким нима деса деяверсин, лекин мен учун шу қўшиқ шлягерлигича қолаверади.
Алла Борисовна Пугачева куйлайди. "Миллион алых роз"...

Ўтмишга саёҳат!

#Кун ҳикмати ***“Оғриқнинг давоси нима?” деб сўрашди. “Давоси – сабр” дедим.

“Муваффақиятсизликнинг давоси нима?” деб сўрашди. “Давоси – ўша ишни такроран бажариб кўриш” дедим.

“Ҳасаднинг давоси нима?” деб сўрашди. “Давоси – ўзини билмаганга олиш” дедим.

“Фақирликнинг давоси нима?” деб сўрашди. “Давоси – қаноат” дедим.

“Заифликнинг давоси нима?” деб сўрашди. “Давоси – иймон” дедим.

“Ҳунукликнинг давоси нима?” деб сўрашди. “Давоси – гўзал ахлоқ” дедим.

“Жоҳилликнинг давоси нима?” деб сўрашди. “Давоси – илм ўрганиш” дедим.

“Аҳмоқликнинг давоси нима?” деб сўрашди. “Давоси – сукут сақлаш” дедим.

“Душманликнинг давоси нима?” деб сўрашди. “Давоси – эҳсон, яхшилик қилиш” дедим.

“Ёқтирмасликнинг давоси нима?” деб сўрашди. “Давоси – муҳаббат” дедим.

“Оғриқ ва изтиробларнинг давоси нима?” деб сўрашди. “Давоси – табассум” дедим.

“Мусибатнинг давоси нима?” деб сўрашди. “Давоси – истиғфор айтиш” дедим.

“Нафснинг гуноҳ бўлган истакларининг давоси нима?” деб сўрашди. “Давоси – уни ўша истаклардан маҳрум этиш” дедим.

“Чарчоқнинг давоси нима?” деб сўрашди. “Давоси – уйқу” дедим.

“Юқоридаги саволлардаги ҳолатларнинг давоси нима?” деб сўрашди. “Давоси – “Эй Роббим!” деб дуога қўл очмоқдир” дедим.***
https://t.me/IJOD07

Telegram

ИЖОД ТАРАННУМИ

Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси аъзоси шоира Моҳигул ЎКТАМ қизи Назарованинг ижод канали

Эй, замонамиз оналари, сиз тарихнинг ҳеч бир даврида кўрилмаган, медиа ва техника фитналари урчиган бир замонда фарзанд ўстиряпсиз.Асло унутманг, бу фитналар уйингизнинг ичигача кириб, сизни, жуфтингизни ва болаларингизни ўз домига олаёган улкан  таҳликадир. Бу фитналардан огоҳ бўлинг.

Замонамиз фитналаридан омонда бўлиш учун:

1.  Болангизни Youtubeнинг офатидан қўринг, уларни доимий телефон домига ташламанг.Хархашасидан қутулиш, бемалол сериал кўриш, қўшнилар билан тинчгина гаплашиш  ва уй ишларида ҳалақит бермаслиги учун болани  қўлига телефон ёки планшетни тутқазиб қўйманг.
Дунёдаги миллионларча оналар ноқобил фарзанд  доғида қовурилар экан, сиз учун Аллоҳнинг омонати ва неъмати бўлган болангизга Youtubeнинг “оналик” қилишига йўл қўйманг.

Фарзандларини Youtubeнинг ихтиёрига ташлаган ҳар бир она билсинки, боласини енгилтаклик, шармсизлик  ва аҳлоқсизликнинг чангалида қолдирибди...

2.  Болаларингизни компьютер ўйинларидан сақланг.Бугун болаларимизга таҳдид солаётган энг асосий фитналардан бири компьютер ўйинлари ва “Playstation”лардир.
Болани реал ҳаёдан узоқлаширадиган, эртадан-кечгача компьютер ёки телефонга “ёпиштириб” қўядиган, уларни зомбига айлантирадиган (Аллоҳ сақласину,  ўз жонига қасд қилишгача олиб келаётган) компьютер ўйинларига нисбатан эҳтиёт чораларини кўриш, тадбирли бўлиш ҳар бир онанинг бурчи.

3.  Болаларингизни чексиз интернетнинг чексиз фитналаридан сақланг.Қабул қилаётган маълумотининг меъёри ва вақтининг чегараси бўлмаган, оила текширувидан ўтмаган интернет – болангизни ўз балоси билан маҳв этадиган буюк бир офат.

Боладаги интернет эҳтиёжини аниқ муддат ва меъёрлар билан белгиланг. Болангизни ёпиқ эшиклар ортида интернет билан ҳоли қолдирманг. Уларнинг интернетда нималарни ўқиётгани ёки кўраётганини узлуксиз назорат қилинг.
Назорат қилинмайдиган, чегара-тўсиқ қўйилмаган интернетдан фойдаланувчи фарзандлар – ота-оналар ўз қўллари билан ҳалокатга ташлаган бир авлод демакдир.

4.  Болаларингизни ҳар турли сериалларнинг фитнасидан сақланг.Фазандингизни қўлига пультни тутқазиб, дунёнинг бутун аҳлоқсизликларини уйингизга олиб кираётган TV дунёсига ташламанг.

Нимани ва қайси пайтда кўришларига доир аниқ бир назорат механизми яратинг. Уларни енгил-елпи кўрсатувлар, аҳлоқсиз фильмлар ва беҳаё рекламаларнинг таҳликаларидан сақланг.

Бу борада маълумотлар ўқинг, билим олинг, тадқиқот қилинг, мутахассис билан маслаҳатлашинг.

@konspektor

Бу ҳали бошланиши бўлса керак...

Ер ости коммуникация тармоқлари чириб йўқ бўлиб кетган.
1966 йилдан кейин ўрнатилган ер ости сув,
канализация, газ қувурлари (металл) аллақачон емирилиб кетиб, тармоқ фақат гил тупроқдан табиий равишда ҳосил бўлган сопол қувурлардан иборат бўлиб қолган.

Шаҳарга яна минглаб уй-жойлар ва маъмурий биноларнинг қурилиши эса,
бундан кейин коммуникацияга босимни кун сайин ошириб бораверади.

Ер ости коммуникация авариялари бошланиб қолса,
Электр қимматлиги, сувнинг тоза эмаслиги каби масалалар ҳолва бўлиб қолади.

Зудлик билан Тошкентда қурилишларни тўхтатиш ва
бор кучни коммуникацияни янгилашга қаратиш шарт.

Хайрулла Қилич

https://t.me/Hurfikruznews

#Шунақаси ҳам бўлади...

ЗУККО ШИФОКОР ВА ЮРИСТ

Америкада ҳеч бир клиникага ишга кира олмаган хитойлик шифокор ўз клиникасини очиб, шифохона пештоқига “Шифо топганга хизмат 20 доллар, шифо топмасанг, 100 доллар компенсация!” дея ёзиб қўйди.

Эълонни кўрган юрист хитойликдан пул ишлаш мақсадида шифохонага кириб, таъм сезмаётганидан арз қилди. Хитой шифокор ҳамширасига 14 чи қутидаги доридан келтиришни буюрди.

Шифокор “юрист бемор” оғзига 3 томчи керосин томизиши билан юрист “тфу-у-у, бу керосинку!” деб бақирди.

Шифокор: “Сизнинг таъм билиш сезгингиз қайта ишга тушди, сиздан 20 доллар!”

Аламда қолган юрист бемор бир неча кундан кейин қайта ташриф буюрди ва хотирасидан шикоят қилди. Шифокор ҳамширага 14 чи қутидан дори олиб келишни буюрди.

Бемор “у қутида керосин бор эди!”- дея ҳайқирди.

Шифокор: “Сизнинг хотирангиз қайта тикланди, сиздан 20 доллар!”

Аламдан куйган юрист кейинги сафар шифокорга кўзидан шикоят қилиб келди.

Хитойлик шифокор бу сафар ожиз қолганини эълон қилиб, даво топмаган беморга 100 доллар беришини эълон қилди ва 20 долларлик купюра узатди.

Юрист бемор: “Ахир, бу 20 долларку!”

Шифокор: “Сизнинг кўриш қобилиятингиз тикланди, сиздан 20 доллар!
Интернетдан олинди.
https://t.me/IJOD07⠀

У нонларни олди-да,сал нарироқда яшовчи товуқ боқадиган рус кампирга этиб берди.Дугонасининг нонларни уларга беришдан кўра моғорлатиб ахлатга ташлагани аён бўлганди.”Увол бўлишини ҳам ўйламабди-я.”
Кеч куз кунларидан бирида уйларига телефон қилган Нигина ўғилчаси Расулбекнинг касал бўлиб қолганини эшитиб,”кетаман”га тушди.Равшан хотинини уйга жўнатиш учун йўлкирага пул топиш илинжида тўрт томонга югурар, аммо етарли маблағ топилмаганидан асабийлашарди.Чипта учун анчагина пул топиш кераклигини тушунган Нигина бувисидан қолган тилла зирагини сотишга мажбур бўлди. Унга қарз беришни истамаган дугонаси Нигинанинг зирагини жон-жон деб ярим пулига сотиб олди. Пулини ҳам минг бир иддао билан зўрға берди..
-Расулбек катта бўлиб қолдими, уйдагиларинг ҳаммалари яхшими? Тўй қилибсан,айтмабсан ҳам бизларни, -бирданига қулогининг остида янграган бу товуш Нигинани яна воқеликка қайтаргандек бўлди.Яшин тезлигида хаёлидан кечган воқеалар уни қандайдир паришонхотир қилиб қўйгандек эди,гўё.Аммо унинг бу ҳолати бир сониягина давом этди холос.
-Ҳа,раҳмат,-деди у Наргизанинг кўзларига тик қараб. Расулбекни суннат тўйини ўтказдик .Сизлар йўқ эдинглар.Шу сабаб айтиб ўтирмадик. Ҳоҳлаган вақтингда кел,тўйдаги насибангни токчада асраб қўйганман.Ўзингникилар тинчми?
-Эҳ.нимасини айтасан.-бирданига Дилфузанинг кўзларида ёш ҳалқаланди.- Қизчамни ҳам олиб кетмоқчи эдик.Шу сабаб мен дадасидан олдинроқ келгандим.Билмайман,мен йўғимда бирор нимадан қўрққанми, ё йиқилганми,ўз-ўзидан шайтонлайдиган бўлиб қолибди.Келганимдан бери бир неча бор касали қўзиб, мени қанақа қўрқитди,билмайсан. Қанча шифокорларга кўрсатдик.Ҳозир марказдаги катта дорихонадан келяпман.Дадаси “Ш ёққа олиб кел, шифокорларга кўрсатамиз”-деяптилар.Аммо ўзим қўрқяпман,йўлда касали қўзиб қолса, нима қиламан деб...
Нигина тўхтамай гапираётган дугонасининг абгор аҳволига қараб унга ачинди. “Худойим қизингга тезроқ шифо берсин,зерикма.,” деганича хайрлашди.Уйга қайтаркан, ўзининг ва Дилфузанинг ҳаётини солиштирди.Дилфуза ва Авазбек ҳозир анча бойиб кетишган,маҳалланинг четроғидан эски бир ҳовлини сотиб олиб,2 қават қилиб қайта ростлашган эди. Равшан бўлса, Россияда бир муддат ишлаб қайтгач,топган-тутганларига Расулбекни қўлини ҳалоллашди.Нигина ҳам қараб турмади,тикувчилик қилди, буюртма олиб пишириқ пиширди, турли салатлар тайёрлаб берди. Хуллас,қўлидан келгунча эрига кўмаклашди.Равшан яна бирор йилча хорижда ишлаб келди-ю, ”Матиз” автомашинасини сотиб олиб,киракашлик қила бошлади.Ёш оилалар учун яратилган имтиёзлардан фойдаланиб, кредит асосида 2 хонали уй ҳам сотиб олишди. Яқинда туғилган кунига эри мусофирчиликда сотилган зирагининг ўрнига бошқасини олиб берди.Хуллас, 2 йил ичида уларнинг ҳаёти анча ўрнига тушиб қолди.
“Дилфузанинг қизи нега бунақа касалликка учрадийкин? Ахир у мени шунча ранжитган бўлса-да, илойим демаганман.Э,тўхта.У дўстлигимизни оёқ ости қилди. Қизғонганидан ҳатто нондай азиз неъматни хор қилди.Бизга бергандан кўра моғорлатиб,ахлатга чиқариб қўйди. Дўстлик ва ноннинг уволи тутдимикан ё уни..Оллоҳ,ўзинг ёрдам бер,шу норасидага...”
Нигина шу хаёллар билан уйига яқинлашаркан,кўнглида дугонасига нисбатан ҳамдардлик туйғусини ҳис этди. Негадир унинг кўнглини бир неча йилдан бери босиб ётган гина тошлари эригандай эди. Ўзи ҳам она бўлгани учун Дилфузанинг қизига чин кўнглидан раҳми келиб, кўзлари ёшланди...
Моҳигул Назарова.
https://t.me/IJOD07⠀

. Нигина хорижга бориб ишлашга аҳд қилди. Эндигина бир ёшдан ошган ўғилчасини онасига ташлади-ю, Равшан юборган пулга чипта олиб,”Қайдасан,Екатеринбург?”-дегандай самолётда учди. Унинг хаёлида эрига кўмаклашиш, икковлашиб бирон йил бирга ишлашса тезроқ уй олиш фикри ҳукмрон эди.
Аммо унинг келгани эридан бошқа ҳеч кимга ёқмагандай туюлди Нигинага. Дилфуза у билан ҳол-аҳвол сўрашди-ю, чарчаганини баҳона қилиб, аввалгидек гаплашиб ҳам ўтирмади.Эртаси куни ҳам шу аҳвол такрорланди. Бу ҳолатдан ҳайрон қолган, 2 кун уйда ўтириб зериккан Нигина дугонаси ишга кетаётган пайтда унинг ёнига келди.
-Дилфуз,мен тушунмаяпман.-деди у мулойимроқ оҳангда гапиришга ҳаракат қилиб.-Мени чақиришга чақирдинг. Иш тайёр дединг. Энди нега ўзингни олиб қочяпсан?
-Йўғе, ундаймас, - Дилфуза ўнғайсизланиб сўз бошлади.-Биласанми, бирдан мана бу кризис ўлгур бошланди-ю, бошлиғимиз ҳам тўнини тескари кийиб олди. Аввал “майли дугонангни чақир,бизга ишчилар керак, цехимизни кенгайтирамиз,”деган одам кеча сен келганингни айтсам,”Бизга ишчилар керак эмас, кризис бошланди-ку,” - дейди безрайиб. Шунга бошим қотиб қолди... Зерикма, албатта бошқа иш топамиз, сенга.
Аммо Дилфуза айтган ўша бошқа иш топилавермади.Равшан, Дилфуза, Авазбек эрта кетиб, кеч келишар, кўчада бемалол юриш учун махсус рухсатномаси бўлмаган Нигина уйда ўтиришга маҳкум эди. Ўз-ўзидан квартирани йиғиштириш, овқат қилиш, кирларни чайиш ҳам унга қолиб кетди. Унинг чеҳраси очилмаётганини, уйда ўтириб зерикаётганини кўрган эри юртга қайтиб кетиши учун йўлкирасини ишласин, деган мақсадда Нигина билан биргалашиб иш қидира бошлади. Чунки топган пули яшаш жойи ва рўзғор харажатидан умуман ортмаётган эди. Табиийки, шу сабабли Равшан ўз-ўзидан ишга кеч қолар, гоҳида умуман боролмасди. Шу баҳона бўлди-ю, Авазбек “Тоғам мени уришяпти, ишга вақтида келмаганинг учун”деган важ билан уни ишдан бўшатди.
Эр-хотин энди ишсиз бўлиб қолишган,тайинли иш куйида ҳалак эдилар. Равшан кўчадан кунлик иш олиб, овқат қилиш учун маҳсулотлар топса-да, кўпинча нон сотиб олишга пуллари етмай қоларди. Дилфуза ва Авазбекнинг эса уларга муносабатлари совуган, рўзғорларини ҳам аллақачон алоҳида қилиб олишганди . Улар аввалгидек бир квартирада яшашгани учунми, Нигина ва Равшан кўпинча ҳамшаҳарларининг яширинча тансиқ нималардир ейишаётганини кўриб-билиб ўтиришарди.
Бир куни Дилфуза Нигинага тахминан 5-6 килограмм чиқадиган унни кўрсатди-да, келгунича нон пишириб қўйишини илтимос қилди.Нигина хурсанд бўлиб кетди. Ўзлари ҳам шу нондан еб туришса, 2-3 кун нон сотиб олишмаса,йўлкира учун анча иқтисод қилишларини ўзича режалаштирди.Равшан билан иккиси ҳалиям иш излашаётгани учун кунлик даромаднинг анчагина қисми йўлкирага сарф бўлаётганди.
Ёнида бор пулига сут солиб олган Нигина хамир қориб, уни тезроқ етилиши учун яхшилаб ўраб қўйди.Кейин санчқини иккитасини бирлаштириб, чакич ясади-да, нонларини чиройли чакичлаб, газ печида пишириб олди. 10 та нонни дастурхонга ўраб ошхонадаги шкафга қўйди.Ўзларида бор маҳсулотлардан қовурдоқ пишириб бўлувдиямки,эри телефон қилиб,тез пастга тушишини сўради. Маълум бўлишича,эри ўйинчоқлар ишлаб чиқарадиган кичик корхонадан иш топган экан.Равшан бу корхона раҳбарига фақат ўзига эмас,хотинига ҳам иш кераклигини айтиб илтимос қилганида,рози бўлибди. Маоши кам бўлса ҳам бу иш икковлари учун ҳозирги вазиятда яхши имконият эди.Корхонага бориб келгач,эр-хотиннинг кайфияти анча яхшиланди.
Уйга киришгач, Равшан “Овқатингни суз”,деганича ичкари хонага ўтиб кетди.Овқатни бир тарелкага сузиб, нон олиш учун шкафга ўгирилган Нигина ҳайрон бўлиб қолди.Чунки бундан бир соатча олдин ўзи пиширган нон дастурхони билан бирга ғойиб бўлган эди..
Орадан бир ҳафта ўтди.Ахлат тўкиш учун кўчага чиққан Нигина у ерда турган бир даста нонни кўрди. Ўзи меҳр билан ёпган нонлар моғорлаб кетганича,ахлат уюмларининг ёнида мунғайиб турарди.

#Мулоҳазалар
Мулоҳаза учун

"Жаннат оналар оёғи остида"  фильмини кўрдим.

Мулоҳазаларим билан ўртоқлашгим келди. Аввало, ҳозир ёзадиганларим менинг шахсий фикрим. Вақти келиб, кўриш насиб қилса, қўшилиш, қўшилмаслик ўзингизга ҳавола.

Хуллас, ўғлим Юнусхўжа шу кинони кўришни жудаям хоҳлаётганим сабаб чипта қидира бошлади. Буни қарангки, шаҳримиздаги янги очилган, замонавий кинотеатрлардаги барча чипталар сотиб бўлинган экан. Онлайн сотилган. Интернетни титкилаб "Asia" кинотеатрида чипталар жонли сотилаётганидан хабар топдик. Билет топила қолди. Кино бошланишини  ҳаяжон билан кутдим. Ва ниҳоят 180 кишига мўлжалланган залга 18 киши кирди.
"Одам камлиги яхши, бемалол кўраман," дедим ўзимга.

Экранда Қирғизистоннинг гўзал табиати; тоғлари, қир-адирлари кўрина бошлагач, юрагимга ҳаяжон оқиб кира бошлади. Мусиқа дилтортар, тасвирлар бетакрор эди.
Кейин воқеалар ривожи бошланди. Қаҳрамонлар Маккага отланади ва  биринчи манзил Ўзбекистондан бошланади,, аммо... Ҳаяжонларим, қулоғим остида жаранглаётган мусиқа шу жойда тинди! Тўхтади!
Сабаби кинода ўзбеклар ночор, тиланчи, ўзбекнинг пули эса қадрсиз қилиб кўрсатилган эди. Асардаги она ош сотиб оладими, сомса сотиб оладими "Бизнинг пулимиз кучли!" деган иборани қайта-қайта ишлатади. Камига Одилнинг пулини соддалигидан фойдаланган ўзбек йигити касал боласи учун олиб кетиб қолади. Ўрнига унинг отаси қахрамонларни ош билан сийлайди. Мана шу жойдан кинонинг савияси билиниб қолади. Қовун сотаётган одамнинг ночорлиги, чегара худудидан олиб ўтишга кўндирилаётган наркотик модда солинган қовунлар эпизоди ҳам айнан Ўзбекистонда бўлиб ўтади.

Мен деярли ҳар ҳафта чегарадан ўтаман. Энг мустаҳкам, шароитлари аъло даражада қурилган чегара Ўзбекистонники эканлигини яхши биламан. Кинодаги чегара билан боғлиқ лавҳалар  ишонарли чиқмаган. Камига бу лавҳа Ўзбекистон ҳақида ёмон, ёқимсиз тасаввур уйғотишга хизмат қилган. Бошиданоқ ҳафсалам пир бўлди.

Кейин қаҳрамонлар Қозоғистонга ўтади. Мана шу ерда бу кинонинг Қозоғистон кинопрокатида нима учун  олдинги ўринда кетаётгани  сабаби ойдинлашади. Қозоқлар кинода жигаржон, ғамхўр, ботир, бой, сахий  қилиб тасвирланади!

Озарбайжон ўлкаси гўзаллиги билан кўзни олади, турклар кибор, ўзига ишонган миллат сифатида акс этса, Суриядаги саҳналар чўпчакка ўхшаб кўринади... Одамга алам қиларкан...

Кино Ислом динининг гўзал аркони ҳақида ҳикоя қилса ҳам, чуқур ўрганилмай тасвирга олинган.
Ўзи ҳиссиёти ошиб-тошган одамман, аммо кўзимдан бир томчи ёш чиқмади. Бош қаҳрамон тимсоли "Менинг исмим Хон" киносидаги Шоҳруҳхон образини такрорлашга ҳаракат қилган бўлса, онанинг кўксига сут келиши Тоғай Муроднинг машҳур асарини ёдимга солди...

Миллатимизга нисбатан паст назар билан  қараш, камига буни катта экранларда кўрсатиш, қўшни бўлиб яшаётган, тили, дини бир бўлган  миллатлар учун ярашмайдиган ҳолат
Пулининг "кучли" лиги билан фахрланаётган қирғиз ижодкорлари бир нарсани ёддан чиқармасалар яхши бўларди. Оиладаги битта болани боқиш осонми, тўртта боланими?
Ўзбекистон аҳолисининг сони  ўттиз етти  миллионга етган бўлса, Қирғизистон аҳолиси бор йўғи етти миллион кишидан иборатдир.
Мамлакатнинг сарф-ҳаражати ҳам шунга яраша бўлади.

Дунё адабиётига Чингиз Айтматовдек буюк адибни ҳадя этган қирғиз халқи кинода ҳам оламшумул янгилик ярата олди деб ўйлабман. Кетган вақтимга ачиндим.
Шу ўринда Чингиз Айтматовнинг баланд минбарлардан туриб ўзбек халқи ҳақида айтган сўзларини айнан келтирмоқ истадим:
"Қадимдан қадим ўзбек маданиятининг Ўрта Осиёга кўрсатган таъсирини кўҳна Византия Қадим Русга кўрсатган таъсир билан қиёслаш мумкин!"
Аслида, биз бир-биримизни мана шундай қўллаб-қувватламоғимиз лозим. Ака-укадек, оға-ини, баур-жигардек!
Мана энди тушундим, бу кино нима учун Давлат кинотеатрларида намойиш этилмаётганини...

Феруза Салходжаева
????
https://t.me/IJOD07