مراحل انجام فرآیند یوبیکویتیناسیون یک پروتئین و تحویل ان به کمپلکس پروتئوزوم برای تخریب پروتئینی

#ترانسپوزون‌ها یا عناصر قابل انتقال، قطعاتی از DNA هستند که می‌توانند مکان خود را در ژنوم تغییر دهند. این عناصر به دو کلاس اصلی تقسیم می‌شوند:
@irbioinformatics
کلاس ۱: ترانسپوزون‌های RNA (Retrotransposons)
این نوع ترانسپوزون‌ها از طریق یک واسطه RNA تکثیر و انتقال می‌یابند. فرایند انتقال آن‌ها شامل موارد زیر است:

الف)رونویسی از DNA به RNA: ابتدا DNA ترانسپوزون به RNA رونویسی می‌شود.
ب) برگشت به DNA توسط آنزیم ترانس‌کریپتاز معکوس: RNA تولید شده توسط آنزیم ترانس‌کریپتاز معکوس به DNA تبدیل می‌شود.
پ)ادغام مجدد در ژنوم: این DNA جدید به مکان جدیدی در ژنوم ادغام می‌شود. ترانسپوزون‌های RNA اغلب شامل عناصری مانند LINEs (Long Interspersed Nuclear Elements) و SINEs (Short Interspersed Nuclear Elements) هستند.
کلاس ۲: ترانسپوزون‌های DNA
این نوع ترانسپوزون‌ها مستقیماً از DNA به DNA انتقال می‌یابند و نیازی به واسطه RNA ندارند. فرایند انتقال آن‌ها شامل مراحل زیر است:
@irbioinformatics
الف)برش DNA در مکان اصلی: ابتدا ترانسپوزون توسط آنزیم ترانسپوزاز از مکان اصلی خود بریده می‌شود.
ب)انتقال به مکان جدید: سپس به مکان جدیدی در ژنوم منتقل می‌شود. ترانسپوزون‌های DNA می‌توانند کپی-چسباندن (Copy-and-Paste) یا برش-چسباندن (Cut-and-Paste) باشند. در روش کپی-چسباندن، یک کپی از ترانسپوزون در مکان جدید قرار می‌گیرد، در حالی که نسخه اصلی در جای خود باقی می‌ماند. در روش برش-چسباندن، ترانسپوزون از مکان اصلی برداشته شده و به مکان جدید منتقل می‌شود.

عناصر cis و ترانس دو نوع عنصر مهم در تنظیم بیان ژن هستند که نقش کلیدی در کنترل فعالیت ژن‌ها ایفا می‌کنند.

عناصر cis

عناصر cis به توالی‌های دی‌ان‌ای اطلاق می‌شود که در نزدیکی ژن قرار دارند و به طور مستقیم بر روی آن ژن تأثیر می‌گذارند. این عناصر معمولاً شامل پروموترها، انترن‌ها و تنظیم‌کننده‌های دیگر هستند. برخی از ویژگی‌های عناصر cis عبارتند از:

• پروموترها: ناحیه‌ای از دی‌ان‌ای که RNA پلی‌مراز به آن متصل می‌شود تا آغاز رونویسی را شروع کند.

• عناصر تنظیمی: مانند enhancerها و silencerها که می‌توانند به افزایش یا کاهش بیان ژن کمک کنند.

• توالی‌های خاص: این توالی‌ها به پروتئین‌های تنظیمی (مانند فاکتورهای رونویسی) متصل می‌شوند و فعالیت ژن را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

عناصر trans

عناصر trans به مولکول‌های پروتئینی یا RNA اشاره دارد که از یک ناحیه ژنی به ناحیه دیگر منتقل می‌شوند و می‌توانند بر روی بیان ژن‌های دیگر تأثیر بگذارند. ویژگی‌های عناصر trans شامل:

• فاکتورهای رونویسی: پروتئین‌هایی که به عناصر cis متصل می‌شوند و رونویسی ژن را تنظیم می‌کنند. این فاکتورها می‌توانند به صورت فعال‌کننده یا سرکوب‌کننده عمل کنند.

• میکرو RNAها: مولکول‌های RNA کوچک که می‌توانند به mRNAهای خاص متصل شوند و بیان آن‌ها را کاهش دهند.

• پروتئین‌های تنظیمی: این پروتئین‌ها ممکن است از یک ناحیه ژنی تولید شوند و بر روی نواحی دیگر تأثیر بگذارند.
تنظیم بیان ژن یک فرایند پیچیده است که شامل تعاملات بین عناصر cis و trans می‌شود. این تعاملات به سلول‌ها امکان می‌دهد تا پاسخ‌های مناسبی به سیگنال‌های داخلی و خارجی بدهند و در نتیجه عملکردهای مختلف بیولوژیکی را تنظیم کنند.