Прыняў удзел ў
апошнім выпуску падкаста “Сігнал і шум” пра ацэнку кампаній.
Пакрылі дастаткова шмат пытанняў і, спадзяюся, атрымалася цікава:

1. Калі і каму патрэбная ацэнка бізнэса (прыклады сітуацыі калі яна патрэбная звычайнаму чалавеку/кампаніі/дзяржаве/інвест фондам)?

2. Асноўныя метады ацэнкі бізнэсу як мага больш простымі словамі. Іх плюсы і мінусы, дзе прымяняюцца.

3. У чым розніца паміж ацэнкай буйных публічных каманій і кампаній, акцыі якіх не гандлююцца на біржы? А паміж “старымі” каманіямі і стартапамі?

4. Які асаблівасці ацэнкі бізнэса ў Беларусі?

5. Як павышэннне інфляцыі ўплывае на ацэнку кампаній?

6. Дзе пачытаць/што паглядзець каб лепей разабрацца ў ацэнке бізнэсу?

Telegram

Сігнал і Шум

Выпуск #6. Ацэнка бізнэсу разам з Максімам Адаскевічам. Як варта ацэньваць бізнэс? Як зразумець, чаго вартая ваша кампанія, або нейкая публічная кампанія? Разам з Максімам Адаскевічам, аўтарам буйнога каналу па фінансах @belarus\_finance у тэлеграме, разглядаем…

Рэкамендую інтэрв'ю майго суаўтара, Яўгена Левага на MyFin. Для чытачоў каналу, напэўна, не будзе шмат новага - але, магчыма, будзе карысным вашым менш дасведчанным у тэме інвестыцый сваякам і знаёмым.

А вось спасылка на саму (бескаштоўную) кнігу: "Начни инвестировать! Краткий курс для начинающего инвестора"

myfin.by

Доверять ли криптовалюте ‒ советы для начинающих инвесторов

Как начать инвестировать, придерживаясь простых принципов.

Кампанія Aigenis стварыла індэкс топ-7 акцый ("Aigenis Top 7"), якія гандлююцца на беларускім фондавым рынку.

Гэта вельмі добрая і карысная ініцыятыва. Так, беларускі рынак малаліквідны, таму яго "рухі" (асабліва на кароткіх тэрмінах) будуць малапаказальнымі з-за ўплыву абмежаванай колькасці адносна буйных здзелак. Але больш істотна тое, што:

(i) гэта рухае наперад інфрастуктуру рынка

(ii) індэксам цікавяцца смі.

Навіны пра рухі рынку дапамагаюць абудзіць інтарэс да фондавага рынку - хоць я і не рэкамендую надаваць зашмат увагі штодзённым/штомесячным (і нават штогадовым) рухам, нават калі гэты рынак - развіты і ліквідны.

Доля кожнай кампаніі ў індэксе абмежавана (максімум 20%), што лагічна. Інакш больш 70% "капіталізацыі ў вольным гандлю" прыходзілася б на толькі 2 прадпрыемствы: Прыёрбанк і Брэстгазаапарат.

Вельмі цікава, што - нягледзячы на вельмі нізкі ўзровень развіцця рынку - індэкс беларускіх акцый усё роўна апынуўся даволі падобным на класічныя індэксы акцый развіваючыхся краінаў:

(і) значная доля індэксу - каля 43% па капіталізацыі - банкі (Прыёрбанк, Беларусбанк, Сбер)

(ii) 21% індэксу - будаўніцтва (МАПІД і Мінскпрамбуд) плюс каля 16% - гандаль (ГУМ).

Банкі, будаўніцтва, гандаль (у суме 80% індэксу) - менавіта гэтыя індустрыі, як правіла, добра прадстаўлены і ў большасці індэксаў акцый развіваючыхся краінаў. Астатнія 20% чакана прыходзяцца на долю "флагмана" беларускага фондавага рынку - Брэстгазаапарату.

Спадзяюся, інфармацыйнае забеспячэнне нашага рынка будзе і надалей паляпшацца. Будзе цудоўна, калі па рынку акцый з'явіцца якасная аналітыка, а можа нават калькуляцыя мультыплікатараў (пры ўсей умоўнасці гэтых паказчыкаў па прычыне нізкай ліквіднасці).

Увогуле цешыць, што нават у такіх складаных умовах нейкі прагрэс інфраструктуры фондавага рынку ў Беларусі ўсё ж ёсць - як ёсць і людзі, якім рынак дагэтуль цікавы. Застаецца спадзявацца, што пры нашым жыцці мы яшчэ ўбачым добра працуючы і ліквідны беларускі рынак акцыі, які адэкватна выконвае функцыі акумуляцыі зберажэнняў, абароны іх ад інфляцыі і непазыковага фінансавання прадпрыемстваў.

Aigenis

Индекс рынка акций Aigenis Top 7

Индекс рынка акций Aigenis Top 7 Новости и статьи - Aigenis

У "Банкаўскім весніку" выйшаў артыкул, закранаючы тэмы развіцця фінансавага рынку. Пракаментую дзве ключавыя прапановы:

1. Па-першае, Мінфіну прапаноўваецца нарэшце пачаць выпускаць аблігацыі ў беларускіх рублях.

Неабходнасць гэтага для развіцця фінансавага рынку цяжка аспрэчваць. Лепш позна, чым ніколі - і зараз (калі па запазычанасцям у іншаземнай валюце "тэхнічны дэфолт" ужо здарыўся) больш няма праблемы "курыцы і яйка", калі Мінфін не хацеў браць пазыкі ў рублях з-за таго што амаль 100% выплат па бягучаму доўгу - у валюце. З іншага боку, рынкавая стаўка па такім пазыкам будзе, верагодна, як мінімум блізкай да 20%.

1. Па-другое, прапаноўваецца актыўна развіваць рынак акцый. Прыводзіцца шмат плюсаў: гэта і зменшыць долю заёмнага капіталу дзяржаўных прадпрыемстваў, і зменшыць кошт капіталу, і паскорыць рост эканомікі, і дасць насельніцтву дадатковую магчымасць для абароны зберажэнняў ад інфляцыі.

Прапануецца паставіць мэту дасягнуць капіталізацыі рынку акцый аж у 30% ВУП. Прыводзяцца прыклады фондавых рынкаў Ірана (пра які я таксама пісаў) і Кітая.

Зноў жа, з гэтым усім цяжка спрачацца. Але тут ёсць два ключавых фактары, якія робяць рэалізацыю гэтай мэты малаверагоднай у бягучых умовах:

(а) Так, той жа Іран пад жорсткімі санкцыямі - але ні ў Іране, ні ў Кітае прыватызацыя дзяржаўных прадпрыемстваў не мае такой негатыўнай канатацыі, як у Беларусі. Плюс захаванне іх ва ўласнасці дзяржавы там не з’яўляецца настолькі прынцыповай і істотнай палітычнай пазіцыяй, якая транслюецца з самага верху, як гэта робіцца ў нас. Так, час ад часу пішуцца дакументы і артыкулы Нацбанку, Мініфіну і ураду пра яе істотнасць. Але якім глыбокім не быў бы ў нас эканамічны крызіс - недапушчэнне згублення поўнага кантролю над буйнымі дзяржаўнымі прадпрыемствамі (за вельмі рэдкімі выключэннямі) раз за разам аказваецца больш істотным за любыя іншыя фактары. Незразумела, чаму зараз сітуацыя павінна рэзка змяніцца.

(б) У адрозненні ад Ірана і Кітая Беларусь знаходзіцца ў шчыльным саюзе з краінамі, якія маюць у разы буйнейшыя эканомікі і больш развітыя фінансавыя рынкі. У такіх умовах даволі цяжка адначасова і інтэграваць фінансавыя рынкі, і пазбегнуць заняпаду свайго ўласнага рынку (які можа элементарна не вытрымаць канкурэнцыі). Ёсць краіны, якія паспяхова правялі прыватызацыю, але маюць фондавы рынак па ўзроўню развіцця супаставімы з Беларуссю (Славакія).

Таму ў нашым выпадку недастаткова мець жаданне (і нават палітычную волю) каб паспяхова развіваць свой фондавы рынак. Павінна існаваць стратэгічнае бачанне таго, як ён павінен выглядаць - і чаму кампаніі і інвестары будуць хацець прысутнічаць менавіта на ім, а не на рынках больш развітых суседзяў. Толькі патрыятызму і адміністратыўнага рэсурсу тут дакладна не хопіць.

Telegram

Belarus_Finance

Иран не сходит с первых полос газет уже несколько недель, а недавно вышло очень интересное интервью специалиста по инвестициям в иранский фондовый рынок (https://bloom.bg/2RdHN2J). Об этом рынке редко говорят - из-за санкций и изоляции страны от мировых рынков…

Беларускі ўрад выпусціў пастанову аб забароне іншаземным акцыянерам прадаваць свае долі ў шэрагу беларускіх прадпрыемстваў без дазволу з боку Мінфіну.

Спіс ужо сам па сабе даволі цікавы - напрыклад, у ім няма буйных аўстрыйскіх акцыянераў А1 і Прыёрбанку (хаця ў прынцыпе аўстрыйскія акцыянеры іншых кампаній ёсць). Таму не зусім зразумела, па якіх прынцыпах ён складаўся.

Пазітыўным як для для іншаземных інвестараў, так і для Беларусі, гэтае рашэнне можа стаць толькі ў адным сцэнары - калі (1) палітычная сітуацыя ў Беларусі і вакол яе рэзка і хутка палепшыцца і (2) абмежаванні будуць знятыя. У такім выпадку, верагодна, большасць гэтых інвестараў працягнуць прысутнасць ў краіне. Гэта, безумоўна, прывабны сцэнар - але малаверагодны.

Так, часовыя абмежаванні на вывад капітала з развіваючыся рынкаў ў часы рынкавай паніцы могуць тэарэтычна мець пазітыўны эфект - і зараз ужо няма такога вялікага кансэнсусу сярод эканамістаў наконт неабходнасці поўнай вольнасці руху капіталу.

Але ж наша сітуацыя - гэта не зусім "рынкавая паніка". Вывад капіталу з Беларусі і так быў не самым простым і беспраблемным. А цяпер ёсць вялікая рызыка, што нават самыя схільныя да рызыкі інвестары з "несяброўскіх" краін паставяць крыж на любых перспектывах бізнэсу ў Беларусі, і будуць (яшчэ з большай матывацыяй) паніжаць узровень сваёй прысутнасці, наколькі максімальна магчыма. Не кажучы ўжо пра новыя інвестыцыі.

З іншага боку, у любым выпадку было б зараз цяжка ўявіць вялікі прыток інвестыцый (нават з "сяброўскіх" краін) у эканоміку, якая пагружаецца ў даволі глыбокую рэцэсію (тым больш на фоне верагоднай рэцэсіі глабальнай).