Есть вещи, о которых очень трудно говорить и писать.
Они лежат где-то на границе сознания, в той области, где живёт поэзия и где рождаются чудеса
(хотя в них принято не верить).
Одна из таких вещей -
чувство родственности у людей, совершенно не знающих друг друга...

Константин Паустовский

БУГУН – ГЎЗАЛ БЕГИМ ТУҒИЛГАН КУН!

Адабиётда истеъдодлар – сон-саноқсиз. Аммо шахсияти истеъдоди билан ҳамнафасликда юксалувчи, қорин тўқлигидан кўра кўнгил тўқлигини афзал билгувчи қалам аҳли жуда кам...

Юсуф алайҳиссаломнинг ҳуснидан ўзга гуноҳи бўлмагани каби, шахсларнинг ҳам ҳар қандай вазиятда ҳақпарварликдан, оқни – оқ, қорани – қора, демакдан ўзга “шаккок”лиги бўлмайди. Айниқса, озод фикрловчи шахсларга қийин. Чунки улар ўзига хос фикрлайди, яъни, гўрда фақат мурдани кўришга одатланганларга қарата: “кўзингни каттароқ очиб, мурдалар ичра гўрни ҳам кўра олгин”, дея балои азимга қолиб кетади. Бу ҳолат, - гўё “филлар учун тайёрланган шарбатни чумолилар олдига тўккандай” (Ҳ.Басрий) таассурот қолдиради.

Шахс ҳам – одам. Унинг ҳам сабру таҳаммулида ҳад-ҳудуд бор. “Соқчини ўғрилар дорга элтгани” янглиғ, тўғрисўзлиги дастидан чеккан озорлари уни гоҳ тушкунликка, гоҳ бош оғриғига мубтало этади. Бироқ қисмат нечоғлик гулчин бўлмасин, чилласи чироқ кўрган дуогўй қалбда унган ҳақиқат ва маърифат чечакларини поймол эта олмаслигига далолат қилгувчи шахслар ҳали ҳам орамизда бор...

Сўзни ёй ўқига қиёслайдиган бўлсак, Румий таъбири билан айтганда, фақат тўғри ўқларгина ўнгу сўлга оғмай, ўз йўналишини ўзгартирмаган ҳолда нишонга бориб тегади...

Тўғрилик, тил ва дил бирлигида кечаётган умр муборак бўлсин, Гўзал Бегим! Одил ИКРОМ

ГЎЗАЛ БЕГИМ

МЕН ЭМАСМАН

Мен эмасман
уринган виждонинг оғриғини
юрагим оғриғига банду банд этган
хотирингда қоғоз кема суздириб
кўпбурчакли денгиз ясаган менмас
Мен эмасман
исмингни энг ҳарир либосдай кийиб
ишқнинг қони теккан ҳур кийимларни
ва яна ечиб ирғитган менмас
Мен эмасман
ёмғирнинг милёнта томчиларига
милён биринчи расмингни илган
ва тақдирга қараб қийшайган
йиртиқ сувратларнинг кўргазмасига
йиртиқ шодлигини етаклаб борган
менмасман
Мен эмасман
жулдурвақо кийган қўриқчи бўлиб
дилингни
юракхўр қушлардан қўриқлагувчи
руҳият саҳросидаги сассиз чанқоққа
нилуфар сувини қуйган мен эмас
Мен эмасман
Бахтнинг ковушига
бахти шўр парилар расмини чизган
хонамдаги юҳо жимликнинг
қароғида ишва қилган ишқ
югурган
юрагинг бўйлаб югурган
бир лаган йиғини
Хитой таоми деб танаввул қилган
менмасман
ахир мен эмас
Мен эмасман
ғижимлаб очилтирган атиргулларни
тиканларга байрам келтирган
одимларинг изига оёғим сиғмай
туртиб қўйган йўқ қобирғангни
менмасман
Мен эмасман
сен ҳақингда қуёш ила гап сотган
йиғлашни эплолмаган
кулишни лабларига тика олмаган
хўрсиниқ хирмонини
ҳатлаб ўтолмай
умидлари чала туғилган сулув
менмасман
Мен эмасман
тилла қўллари-ла
асрга терс бурилган Будда
уммонни сипқориб
кўнгил уммонида чўккан мен эмас
юрагингга осиғлиқ зил-замбил қулфга
гулдан калит солмоқчи бўлган
олмадан ясалган Хумо қушини
кўксинггамас тирноғингга қўндирган
менмасман
Мен эмасман
йиғлаётган
мен эмасман
кулаётган
мен эмасман
фақат
мен эмас

Ўлмас ҳофиз Фаттоҳхон МАМАДАЛИЕВ хотирасига

Эй! Қизил, сориғ, яшил баҳсин гулистонимға айт,
Мен хазонлиғ тортамен, ул сабз бўстонимға айт,
Эврилур рангим неча – боиси бўлғонимға айт,
Эй сабо, ҳолим бориб сарви хиромонимға айт,
Йиғларимнинг шиддатин гулбарги хандонимға айт.

Бир бало эрмишди боштин аҳду паймон этмаги,
Юз бало аҳду вафодин ваъда достон этмаги,
Минг бало минг бир кеча эртак била тонг этмаги,
Буки, онинг аҳду паймонида мен ўлсам дағи
Яхши фурсат топсанг, ул бадъаҳду паймонимға айт.

Буки, зардуштдек ўлибмен офтобин мойили,
Жон олиб-жон бахш этар жонсуҳбатининг ноили,
Саждада қошин қиличи ўлса бошим қотили,
Буки, онинг зулфи зуннорида диним ҳосили
Куфр ила бўлмиш мубаддал, номусулмонимға айт.

Буки, қилдим фасли гул бўстонни онинг садқаси,
Буки, ёзимда самарлик онни онинг садқаси,
Буки, умрим ҳосили хирмонни онинг садқаси,
Буки қилмишмен жаҳону жонни онинг садқаси,
Юз туман жону жаҳондин яхши жононимға айт.

Айт, иймон садқаси қилсам пушаймон бўлмағум,
Они ҳар он садқаси қилсам пушаймон бўлмағум,
Ҳар не берғон – садқаси қилсам пушаймон бўлмағум,
Буки, юз жон садқаси қилсам пушаймон бўлмағум,
Васлиға бир ваъда қилғандин пушаймонимға айт.

Буки, айт, дунё эмастур менга дунё онсизин,
Буки, дил жаннатда ҳам солгуси ғавғо онсизин,
Буки, йўқ икки жаҳонга асти парво онсизин,
Буки, юз минг фитнакўзлуг бўлса пайдо онсизин,
Қилмағум наззора ҳаргиз кўзи фаттонимға айт.

Офтобдин косаи май тутса офоқ дастиға,
Сўнг тамошо этгали Ой чиқса Мино устиға,
Ўхшаса юлдуз май узра шўх ҳубоблар аксиға,
Буки, чок айлаб яқо, усрук чиқар эл қасдиға,
Мен ўлиб эл жон топар, бебок нодонимға айт.

Буки, руҳим қушлари онсиз ҳавосиз эрканин,
Буки, дарз топмиш кўнгил – найким, навосиз эрканин,
Буки, дам шу дамлигин ҳам билса жоиз эрканин,
Даҳр боғи гуллари ҳуснин вафосиз эрканин
Юзи гул, жисми суман, кўйи гулистонимға айт.

Эй Навоий, Сиз каби ишқ ичра борму мубтало?!
Эй Навоий, борму Сиздек ҳеч қақнус Сўз аро?!
Эй Навоий, сел бўлурбиз, тош эсак, бу не бало!
Эй Навоий, ҳеч гулшаннинг сенингдек хушнаво
Булбули йўқ эрканин шоҳи сухандонимға айт.
Нодира ОФОҚ

Улуғбек Ҳамдам

ТОМЧИЛАР

КИТОБ ВА ПУЛ

Чеховнинг “Ниқоб”ини қайта ўқидим. Классик барибир классик-да, у жамият ҳаётининг ўзак томирига тушади ва тортган бир чизиғи билан масалани “раз и навсегда” ҳал қилиб кетади. “Ниқоб”даги ҳол минг йиллик эди, у ҳамон яшамоқда. Бу ҳол ўз даврида камроқ намоён бўлган бўлса, бугун ҳадди аълосига етди.

Воқеа бундай: қироатхонада банк, суд ва шунга ўхшаш ташкилотнинг зиёли ходимлари китоб, газета ўқиб ўтиришар экан, кутилмаганда маска таққан одамлар кириб келишади-да, ичкилик ичиб, уларни масхара қила кетишади, эътироз билдиришганда, қўлларидан газеталарни тортиб олиб, йиртиб, бу ердан кетинглар, биз мазза қилиб ялло қилмоқчимиз, дейишади.

Бунга чидай олмаган китобхон зиёлилар полиция чақиради. Полиция етиб келиб, ниқобдагиларни “ёқасидан олмоқ”чи бўлар аснода, улардан бири ниқобини ечади ва вазият тамомила тескариси томонга ўзгариб кетади. Ниқобли одам унда-бунда жамиятга хотамтойлик қилиб турадиган миллионер Пятигоров бўлиб чиқади. Полициядан тортиб ҳалиги зиёли китобхонларгача бирдан хижолат тортишиб, миллионер кўнглини олмоққа тутинишади. Ҳатто миллионер ичиб, маст бўлиб, валдираб қолганда, ҳалиги банк ходими, китобхон зиёли Жестяков уни уйига элтиш учун извошга кузатиб қўяётиб: “менга қўлини бериб хайрлашди” дея мамнун ҳам бўлади.

Қиссадан ҳисса шуки, худди кечагидек бугун ҳам капитал эгаси дунёни ўз бармоғи атрофида хоҳлаганча айлантириб ётибди. Бекорга К. Маркс “Капитал” асарини ёзмаган эди. Маркснинг мақсади эзгу бўлган, у инсонни капиталга қулликдан халос қилмочи эди, дейди Э.Фром. Капитал эгаси қанчалик ҳақсиз, ёқимсиз ва жирканч бўлмасин, қўлидаги зари туфайли мудом эъзозу ҳурматда эканлиги улуғ бир ҳақсизликни туғдиради. Йўқса, қироатхона китоб ўқувчиларнинг жойи эди, бой келиб, у ерни маишат ботқоғига айлантирди. Ҳамда, биласизми, бу ҳол ҳикоядаги жамиятда “нормал” қабул қилинади. Энди айтинг-чи, бу сизга ҳаётни, сиз билан бизнинг ҳаётимизни эслатиб юбормаяптими?.. Агар, йўқ эса, чиндан ҳам ҳаммаси “нормал”, тинчгина яшаш мумкин.

(Чуқурроқ мушоҳада қилинса, ҳикояда яна бир гап бор кўринади: маънавий меҳнат билан машғул кишилар ошқозон (тана, жисм) билан банд кишилар томонидан қувиб чиқарилмоқда...)

29.11.2024

Соғиниб боряпман, нафасма-нафас...

1
«Қишлоқдан нима олиб борай?»
(Укамнинг сўрови)

Кузнинг оқшомида осмон хўмрайган,
Олисда бир юлдуз титрайди дилгир.
Ечинган дарахтлар талвасасида —
Негадир қуёшдан олдим хавотир....

Кун сайин жонимнинг ичкарисида,
Улғайиб боради аллақандай чўғ.
Теграмдан айланиб ўтади кунлар,
Қачон яшаганим эсимда ҳам йўқ.

Деразамдан боққан хазонлар билан
Дарди ҳол қиламан телбаларга хос.
Ўйлайман гоҳида ўзимдан қочиб:
Дунёга шунчаки келганман холос...

Нега тирилишни истамаяпман
Менсиз ҳам ўликлар тўлган замонда?!
Дуч келган одамдан сўрайвераман:
Хабарингиз йўқми қуёш томондан?!

Сен қўнғироқ қилдинг қуёш томондан
Ёки хаёлимда бу бўлди содир.
Исо Масиҳдаги нодир нафасни
Ҳар бир ҳужайрамда сезаяпман ҳозир.

Ҳозир икки дунё ўртасидаги
Йўлдайин сархушман,
Йўлдайин музтар.
Кузнинг оқшомида бу совуқ симлар,
Қизиб кетди сендан келтириб хабар.
Шаъм эдим яна ҳам баландроқ ёндим,
Сенинг овозингни эшитган маҳал.
Хазон қамалида қолган уйимга.
Меҳринг кириб келди ўзингдан аввал.
Укажон,
Қишлоқ осмонида сузган булутнинг
Тўзғин хаёлини келтиргин менга.
Дадамни соғиниб сарғайиб кетган —
Боғнинг шамолини келтиргин менга.

Ҳануз уйимизда осиғлиқ турган,
Онам нимчасининг ҳидин қўмсар дил.
Унинг тугмасида бизни кўрганда,
Порлаб кетадиган нурни олиб кел.

Ҳеч кимдан сўрамай томорқамизда,
Фасл танламасдан ўсгувчи гулнинг
Шиддату шахдини олиб кел менга
Токи тирилтирай сўлган кўнглимни.

Олифта оҳанглар тегди жонимга,
Соғиндим ҳаётнинг ҳалол авжини.
Олиб кел қишлоқча куйлаган ўша.
Нотага сиғмаган ариқ мавжини.
— Жаҳон экиб берайми?
— Жаҳон экиб берайми?

3
Менга шодлик юбор,
Ва яшил умид,
Райҳонлар нафаси сўнаётган дам,
Ишқдай беғуборлик юборгин яна,
Ўзимда тонгларинг кўрайин мен ҳам...

Ва борай қушларнинг анжуманига.
Парвозни ўрганиш учун олай дарс,
Катталашиб борар ахир кундан кун,
Дунё билан менинг орамдаги дарз.

Менга шодлик юбор,
Қайғудан ортган.
Ва дил пардасида чалгувчи рубоб,
Сени маст айласа, ёзғирма мени,
Кўзим косасида чайқалган гулоб.

Менга шодлик юбор
Ва беғуборлик
Бунча кўп киряпман ернинг тушига,
Ҳолим ўхшаб борар лаҳзама-лаҳза,
Соҳилнинг денгизга талпинишига.

Шафақ кўзгусидан ўчирмай тургин,
Ҳали ҳам кўнглимга беряпман пардоз.
Руҳимдаги баланд туғёнлар билан —
Бандангман, бандангман, бандангман, холос.
Менга шодлик юбор,
Ғамдай чиройли,
Ва тундан сокинлик,
қалдирғочдан сас.
Дилимдаги дилни,
Жондаги жонни,
Соғиниб боряпман, нафасма-нафас...
Менга шодлик юбор,
Ғамдай чиройли.

4
Эй тун, саҳарим бор сендан айрилсам,
Шамсу меҳварим бор сендан айрилсам.

Юзинг оқ, қилмишинг бунчалар қора,
Эй дўст, зафарим бор, сендан айрилсам.

Кунларим кунларга уриб синдирдинг,
Зеру забарим бор сендан айрилсам.

Ғамнинг бутасида, гуллатдинг кўнглим,
Недан хатарим бор сендан айрилсам.

Нигоҳингни йиртсам заққум кўринди,
Ҳақдан назарим бор сендан айрилсам.

Кулган қуёшимни йиғлатдинг фосиқ,
Нурдан хабарим бор сендан айрилсам.

«Менсиз тупроқсан», — деб қўрқитма ҳаёт,
УНГА сафарим бор сендан айрилсам.

Ҳалима Аҳмедова

@halima_ahmad

ҚАРИ  ХАРСАНГТОШ  ҲУЗУРИДА

– Минг  йил  аввал  сени  кўрганман,
Дарахт  эдинг...
Сарвқомат  эдинг.
Шамоллардан  қўшиқ  ўрганган,
Руҳи  равон,  саломат  эдинг.

– Минг  йил  аввал  мени  кўргансан,
Сайёҳ  дарахт,  аломат  эдим.
Бу  дунёда  қалбим  ўлган  сўнг
Мен  файласуф  бўламан  дедим.

─ Аччиқ  йиғлаб,  ёниб  кулардинг,
Қушлар  билан  ўйнар  эдинг  шўх.
Ҳар  лаҳзадан  лаззат  олардинг,
Энди  кулгинг…  на-да  йиғинг  йўқ?..

─ Мен  донишманд  бўламан  дедим,
Хуш  кўрмаскан  тафтишни  ҳаёт.
Харсангтошга  айланиб  билдим:
Донишмандлик – гўзал  яшамоқ.

© Эшқобил ШУКУР

@Eshqobil_Shukur_ijodi

????????????

#гўзал_ижро

*? "Ман оят" ?*

?Насиба Сатторова ижросида**

https://t.me/+XME_jw5EM2hkNDEy

✍ Абдулҳамид Сулаймон
Чўлпон шеъри
? Рамзиддин Эгамбердиев