1 ـ کاتژمێرێک پێش خـەوتن نابێت سەیری مۆبایل و تەلەڤزیۆن بکەیت ، وە هەوڵبدە دامەنیشـە لەشوێـنێک کە ڕۆشنە چونکە ئەم ئامێرانە دەبنە هۆکاری دواکەوتـنی هۆڕمۆنی خەو

2 ـ قاوە و چایی و خواردنی قورس مەخـۆ چونکە کافاینی تێدایە و هۆکارێکە بۆ ئەوەی نەهـێڵێت تۆ بخـەویت

3 ـ پێش خـەوتن بڕۆ کتێـبـێک بخوێنەوە ، ئەمەش دەبێتە هۆکاری ئەوەی زانیاری زیاتر فێر بیت ، وە کاتێـک مێشـکت زانیاری وەر دەگرێت دەبێتە هۆکاری ئەوەی تەواوی تەرکیزت لەسەر کتێبەکە بێت بەم شێوازەش مێشکت هیلاک دەبێت و حەز دەکەیت یەکسەر بخەویت

4 ـ لە شوێنـێکی زۆر زۆر گەرم یان زۆر زۆر سارد مـەخەوە ، پێویستە شوێنی خەوتنـت لە نێوانی هەردووکی بێت

5 ـ تەقریبەن کاتژمێر 10 و ئەو ناوە دوو گڵاس ئاو بخۆرەوە بۆ ئەوەی لە نیوەی خەودا لەبەر تیـنوێتی خەبەرت نەبێتەوە و هۆڕمۆنەکانی لاشەت کاری خۆی بکات و سودەکانی خەوت دەست بکەوێت

6 ـ بیرکردنەوەی نەرێنی و بابەتی خراپ دەبێتە هۆکاری ئەوەی مێشکت حەزی بۆ خـەو نامێنێ بەڵکوم حەز دەکات ئەو کێشە و مشکیلەیە چارەسەر بکات بۆیە تۆ زۆر درەنگ دەخەویت ، ئاخر پێم بڵێ لە 24 سەعات بۆچی چارەسەری کێشەکانت دەخەیتە کاتی خەو ؟ ئەوە زۆر هەڵەیە پێویستە لە بەیانیان کێشەکان حەل بکەیت نەوەک کاتی خـەوتن

خوێنەر بە ⇧

نوێژی بەیانی بۆچی دەفەوتێت ؟ چارەسەر چیە ؟

یەکێک لەو هۆکارانە ئەوەیە درەنگ دەخـەویت بۆیە ناتوانیت بەیانی لەکاتی خۆیدا بەخەبەر بێـیت ، لە یەکەم کـۆمێـنت باشترین ڕێگای زانـستیم بۆ هێناون بۆ ئەوەی خێراتر بخەویت دەتوانی بینەری بیت و پێویسـت بە دڵـتەنگی ناکات

هۆکاری دووەم ئەوەیە هەندێک لە نەخۆشەکان دەڕۆن کاتژمێر 11ـی شەو بەدواوە شەونوێژ ئەکەن و دوعا ئەکەن ، ئەزیزەکانم ڕاستە کارەکەت خێرە بەڵام ئەگەر ئەم هۆکارەت تێدایە و خەبەرت نابێتەوە ئەوا نابێت دوای کاتژمێر 11ـی شەو ڕوقیە و دوعا و شەونوێژ بکەیت واتە زۆر زۆر دوای مەخە ئەو عیبادەتانە ، حەقی ئەو کەسانەم نیە نوێژیان نافەوتێت بەڵکوم ئەم خاڵی دووەمە بۆ ئەو کەسانەیە نوێژی بەیانیـان دەفەوتێت ، بۆیە دەبێت ئەم عیبادەتانە پێش کاتژمێر 11 کردبێـتت

هۆکاری سێـهەم بیر کردنەوەیە لە بابەتی حەرام و تاوان و خراپەکاری ، پێش ئەوەی بخەویت بیر لە بابەتانێکی بەسود و خێر بکەرەوە

چوارەم هۆکار ئەوەیە پێش خـەوتن نیەت بهـێنە سبەی لەکاتی خۆیدا بەخەبەر بێـیت ، ئەگەر نیەت نەهێنی زۆرجار بە زەنگی مۆبایـلیش خەبەرت نابێتەوە

هۆکاری پێنجەم ئەوەیە نەخۆشەکە گوێی کـپە ، لەڕاستیدا چارەسەری ئەمە بەوە دەکرێت مۆبایلەکەت هـەزە (لەرە لەر ) بخەیتە سەری بۆ ئەوەی ئەگەر گوێت پێوە نەبوو ئەوا لەڕێگای هەستەوەرەکانەوە بەخەبەر بێیت ، یان بە یەکێک لە ئەندامانی خێزانەکەت بڵێ بەزۆر خەبەر بکاتەوە و وازت لێ نـەهێـنێت هەتا نوێژت پێ دەکات

شەشەم هـۆکار ئەوەیە بزانە چی تاوانێـکت تێدایە ، ڕەنگە بەهۆی غەیبەت و باسی خەڵکیەوە خەبەر نەبێتەوە ، یان بەهۆی درۆ کردن ، یان بەهۆی یەکێک لە جۆرەکانی کوفر ، بۆیە دەبێت تەوبە بکەیت لەسەری بۆ ئەوەی الله هاوکار و یارمەتیدەرت بێت

خوای گەورە یارمەتی ئێوە و ئێمەش بدات و کارەکانی ژیانـمان لەسەر ئاسان بکات بە قودرەت و گەورەیی خـۆی

خوێنەری گشتی بە

بەزێنراو ، وە غەریبۍ ئەسیر ، وە شێخۍ پیرۍ خاوەن مناڵۍ زۆرۍ ڪەم دەرامەت ، وە هاوشێوەۍ ئەمانە لە هەموو ناوچەڪانۍ زەوۍ ، زانیم اللە ﷻ لە قیامەتتدا لێپرسینەوەم لێدەڪات ، وە محمد ﷺ خەصممە ترسام هیچ حوجەیەڪم پێ نەبێ لە ڪاتۍ خصومەتمدا لەگەڵۍ ، ئیتر بەزەییم بە خۆمدا هاتەوە.

وە جارێڪ فاطمەۍ خێزانۍ چوو بۆ لاۍ داواۍ لێڪرد درهەمێڪۍ بە قەرز پێبدات هەتا ترێۍ پێ بڪڕێ ، بەڵام پێۍ نەبوو ، پێۍ ووت : ئەۍ ئەمیرۍ ئیمانداران ئایا لە خەزێنەڪەتدا هیچۍ تێدا نییە ترێۍ پێ بڪڕۍ؟! ووتۍ : ئەو نەبوونیەم پێ باشتر و ئاسانترە هەتا ئەوەۍ لە قیامەتتدا ڪۆت و زنجیر بڪرێم لە ئاگرۍ جھنمدا.

هەروەها فاطمەۍ خێزانۍ پێۍ ووت : جارۍ وا هەبوو لە ناو جێگە لەگەڵم بوو بیرۍ ئاخیرەتۍ دەڪرد دەستۍ دەڪرد بە لەرزین هەروەڪ چۆن تەیر دەلەرزێ لە ناو ئاودا ، ئیتر دادەنیشت و دەگریا منیش بەزەیم پێیدا دەهاتەوە لێفەڪم پێیدا دەدا ، وە پێم ووت : خۆزگە نێوان ئێمە و خیلافەت هێندەۍ نێوان مەشریق و مەغریب بووایە ، واللەهۍ لەو ڪاتەوەۍ بوویتە خەلیفە خۆشۍ و شادۍ ڕووۍ تێنەڪردووین.☟

?فلما رجع من الجنازە وقد بایعە الناس ، واستقرت الخلافە باسمە ، انقلب وهو مغتم مھموم ، فقال لە مولاە : ما لڪ هڪذا مغتما مھموما ، ولیس هذا بوقت هذا؟ فقال ویحڪ! وما لۍ لا ٲغتم ، ولیس ٲحد من ٲهل المشارق والمغارب من هذە الٲمە ٳلا وهو یطالبني بحقە ٲن ٲؤدیە ٳلیە ، ڪتب ٳلي في ذالڪ ٲو لم یڪتب ، طلبە مني ٲو لم یطلب ، ثم خیر امرٲتە فاطمە ٲن تقیم معە علۍ ٲنە لا فراغ ٳلیھا ، وبین ٲن تلحق بٲهلھا وبڪت وبڪۍ جواریھا لبڪائھا ، ثم اختارت مقامە معه علۍ ڪل حال...

ثم ٲخذ ٲموال جماعە من بني ٲمیە فردها ٳلۍ بیت المال وسماها ٲموال المظالم ، فاستشفعوا ٳلیە بالناس ، وتوسلوا ٳلیە بعمتە فاطمە بنت مروان فلم ینجح فیە ولم یردە عن الحق شيء.

وقد رد جمیع المظالم حتۍ ٲنە رد فَصَّ خاتم ڪان في یدە قال : ٲعطانیەِ الولید من غیر حقە ، وخرج من جمیع ما ڪان فیە من النعیم في الملبس والمآڪل والمتاع ، حتۍ انە ترڪ التمتع بزوجتە الحسناء فاطمة بنت عبدالملڪ ، ورد جھازها وما ڪان من ٲموالھا ٳلۍ بیت المال.
وقد ڪان دخلە في ڪل سنة قبل ان یلۍ الخلافە ٲربعین ٲلف دینار ، فترڪ ذالڪ ڪلە حتۍ لم یبق لە دخل سوۍ اربعمائة دینار في ڪل سنة.

وقالت زوجتە فاطمة : دخلت یوما علیە وهو جالس في مصلاە واضعا خدە علۍ یدە ، ودموعە تسیل علۍ خدە ، فقلت مالڪ؟ فقال ویحڪ یا فاطمة ٳني قد ولیت من امر هذە الٲمة ماولیت ، فتفڪرت في الفقیر الجائع ، والمریض الضائع ، والعاري المجھود ، والیتیم المڪسور ، والٲرملة الوحیدة ، والمظلوم المقھور ، والغریب والٲسیر ، والشیخ الڪبیر وذﻱ العیال الڪثیر والمال القلیل ، وٲشباهھم في ٲقطار الٲرض فعلمت ٲن ربي عزوجل سیسٲلني عنھم یوم القیامة ، وٲن خصمي دونھم محمد فخشیت ٲن لا یثبت لي حجة عند خصومتە ، فرحمت نفسي فبڪیت.

ودخل علۍ امرٲتە یوما فسٲلھا ٲن تقرضە درهما ٲشترۍ لە بھا عنبا ، فلم یجد عندها شیئا ، فقالت لە : ٲنت ٲمیر المؤمنین ولیس في خزانتڪ ما تشتري به عنبا؟! قال : هذا ٲیسر من معالجة الٲغلال والٲنڪال غدا في نار جھنم.

وقالت امرٲتە فاطمة : ولقد ڪان یڪون معي في الفراش فیذڪر من ٲمر الآخرة فینتفض ڪما ینتفض العصفور في الماء ، ویجلس ویبڪي فاطرح علیە اللحاف رحمة لە ، وٲنا ٲقول : یالیت ڪان بیننا وبین الخلافة بعد المشرقین ، فواللە ما رٲینا سروراً منذ دخلنا فیھا.
? البدایة والنھاية لٳبن ڪثیر | ❪۲۲٦٫۲۲۳٫۲۲۱٫۲۲۰٫۲۱۸/٥❫

?عمر ڪوڕۍ عبدالعزیز ڪوڕۍ مروان ڪوڕۍ الحڪم الٲموي ، وە لە سەرۍ دایڪیەوە ئیمامۍ عمر ڪوڕۍ خطاب باپیریەتۍ ، خەلیفەۍ ڕاشد ئیمامۍ زاهیدەڪان ، ساڵۍ ❪101❫ ـۍ هیجرۍ وەفاتۍ ڪردووە.

#خەلیفە_و_فەرمانڕەواۍ_عادل...

?ڪاربەدەست و فەرمانڕەواۍ موسڵمان ئەو ڪەسەیە ڪاتێڪ دەچێتە سەر ڪورسۍ فەرمانڕەوایەڪەۍ بە یەڪ چاو سەیرۍ بنەماڵە و خزمەڪانۍ لەگەڵ خەڵڪەڪەۍ ژێر دەستۍ دەڪات ، ئەمما فەرمانڕەواۍ ظاڵم و بێ دین ئەوە چاوۍ ڪوێرە لە ئاست میللەتەڪەۍ ، ئەمما بۆ خانەوادە و بنەماڵە و خزمەڪانۍ هەموو گیانۍ دەبێتە چاوو قاسەۍ پڕڪردنۍ پارە ، هەتا حسابۍ حەوت پشتۍ نەوەڪانیشۍ دەڪات هێندەیان بۆ دەدزێ وەڪ ئەم دەسەڵاتدارانەۍ هەرێم.

?خەڵڪۍ خەیاڵیان خاوە و خۆیان دەخەڵەتێنن پێیان وابێ ئەمانە دەگۆڕرێن ، چونڪە دوو هۆڪار ئینسانەڪان دەگۆڕن : یەڪەمیان : دیندارۍ و ترسۍ اللە ﷻ. دووەمیان : ویژدان و مرۆڤ بوون. دەۍ ئەم ڪاربەدەستانە هیچڪامیان نییە.

◉←عمرۍ ڪوڕۍ عبدالعزیز یەڪێڪە لەو خەلیفە عادلانەۍ ڪە ئیسلام بە خۆیەوە بینۍ ، هەرچەندە ❪58❫ ساڵ دواۍ خەلیفە ڕاشدەڪان هات ، بەڵام بە هۆۍ ئەو عەدالەتەۍ هەۍ بوو شوێن پێۍ ئەوان ڪەوت دەبینۍ زۆرێڪ بە خەلیفەۍ ڕاشد ناوۍ دێنن و حسابۍ دەڪەن ، رحمە اللە سەرەڕاۍ شایستە بوون و ڪەفائەتۍ بە پۆستۍ خەلیفەیۍ ، بەڵام پێۍ خۆش نەبووە لە لایەن خەلیفەۍ پێش خۆیەوە دەست نیشان ڪراوە بۆ هەڵگرتنۍ پایەۍ خیلافەت.

✹ٳبن جریر الطبرۍ ڪاتێڪ باسۍ مەوقیفۍ بەیعەتەڪەۍ دەڪات دەڵێ : رجاء ڪوڕۍ حیوە دەڵێ : ڪاتێڪ بەنۍ ئوممەیە ڕۆشتن و دەورو بەرم چۆڵ بوو ، عمر ڪوڕۍ عبدالعزیز‌ هات ، ووتۍ : ئەترسم سلیمان ڪوڕۍ عبدالملڪ ئەمرۍ خیلافەتۍ بۆ من جێھێشت بێ ، سوێندت دەدەم بە اللە ، وە لەبەر ئەو نزیڪۍ و حورمەت و تێڪەڵییەۍ هەمە لەگەڵت پێم بڵێ ئەگەر لە نوسراوەڪەیدا بەیعەتۍ منۍ تێدایە با بچم داواۍ لێبڪەم بمبەخشێ لەو پۆستە ، ووتم : واللەهۍ یەڪ حەرفیشت پێناڵێم دەربارەۍ ، ئیتر عمر هەستا بە تووڕەییەوە ڕۆیشت.
دواتر ڪاتۍ بەیعەتدان پێۍ لە خەمدا تواناۍ نەبوو ل ەسەر پێیەڪانۍ بوەستێ و پێیەڪانۍ هەڵینەدەگرت هەتا هەردوو قۆڵیم گرت و دامنیشاند .... عمر ووتۍ : ٳنا للە وٳنا ٳلیە راجعون! پێۍ ناخۆش بوو ڪراوەتە خەلیفە.☟

?قال رجاء : فلما تفرقوا جاءني عمر بن عبدالعزیز فقال : ٲخشۍ ٲن یڪون هذا ٲسند ٳلي شیئًا من هذا الٲمر ، فٲنشدڪ اللە وحُرمتي ومودتي ٳلا ٲعلمتني ٳن ڪان ذالڪ حتۍ ٲستعفیە الآن قبل ٲن یٲتي حال لا ٲقدر فیھا علۍ ما ٲقدر علیە الساعة ، فقلت : لا واللە ما ٲنا بمخبرڪ حرفًا واحدًا ، قال : فذهب عمر غضبان.
وٲخذت بضَبعَي عمر بن عبدالعزیز فٲجلستە ..... قال عمر : ٳنا للە وٳنا ٳلیە راجعون! حین صارت ٳلی لڪراهتە ٳیاها.
? تاریخ الٲمم والملوڪ للطبري | ❪۳۹۱/۳❫

✹ٳبن ڪثیر ڪاتێڪ باسۍ وەفاتۍ خەلیفە سلیمان ڪوڕۍ عبدالملڪ دەڪات و بەیعەتدان بە عمرۍ ڪوڕۍ عبدالعزیز دەڵێ : ڪاتێڪ دواۍ ناشتنۍ هاتەوە خەڵڪۍ بەیعەتیان پێدابوو ، خیلافەت جێگیر بوو بە ناویەوە ، بەڵام غەمبار و بێتاقەت بوو ، خزمەتڪارەڪەۍ پێۍ ووت : چیتە بەو جۆرە غەمبار و بێتاقەتۍ ، لە ڪاتێڪدا ئەمە ڪاتۍ بێتاقەتۍ نییە؟ ووتۍ : ویحڪ! چۆن غەمبار نەبم ، هیچ ڪەسێڪ نییه لە مەشریق و مەغریب لەم ئوممەتە ئیللا داواۍ حەقۍ خۆیم لێدەڪات ، بۆم بنوسێ و ئاگادارم بڪاتەوە یاخود نا ، داوام لێبڪات یاخود نا ، پاشان خێزانەڪەۍ فاطمەۍ ڪچۍ عبدالملڪ ڪوڕۍ مروان سەرپشڪ ڪرد ئایا لەگەڵۍ دەمێنێتەوە لە ڪاتێڪدا هیچ ڪاتێڪۍ فەراغۍ نەماوە بەهۆۍ سەرقاڵۍ خیلافەتەوە ، یاخود بچێتەوە بۆ لاۍ ئەهلەڪەۍ ، فاطمە گریا وە جارییەڪانیشۍ دەسیان ڪرد بە گریان ، پاشان ئەوۍ هەڵبژارد هەرچۆن بێ لەگەڵۍ دەمێنێتەوە...

پاشان دەستیڪردە گەڕاندنەوەۍ ماف بۆ خەڵڪۍ ، دەستۍ گرت بەسەر پارەۍ هەندێڪ ڪەس لە بەنۍ ئوممەیە گەڕاندیەوە بۆ بیت المال وە ناوۍ لێنا ئەو پارەیەۍ بە زوڵم پەیداڪراوە مظالم ، ئەمانیش چوون واسیطەیان ڪرد بە ئامۆژنۍ فاطمەۍ ڪچۍ مروان ، بەڵام سوودۍ نەبوو ، ئەمە نەبووە هۆڪار واز بێنێ لە گەڕاندنەوەۍ حەق.

وە هەموو مظالمەڪانۍ گەڕاندەوە هەتا « "فَصَّ خاتم" ئەو بەردە گرانبەهایەۍ ڪە لە ناوەڕاستۍ ئەڵقە جێگیر دەڪرێ ». ڪە لە دەستیدا بوو گەڕاندەوە ووتۍ : ولید ڪوڕۍ عبدالملڪ بە ناحەق پێۍ دام ، وازۍ لە هەرچۍ خۆشۍ و خواردن و پۆشاڪۍ گرانبەها هەیە هێنا ، هەتا وازۍ هێنا لە خۆشۍ و چێژ وەرگرتن لە خێزانە جوانەڪەۍ فاطمەۍ ڪچۍ عبدالملڪ وە هەرچۍ پارە و خشڵە گرانبەهاڪانۍ هەبوو ناردنیە بیت المال.
عمر پێش ئەوەۍ ببێتە خەلیفە دەخل و داهاتۍ ساڵانەۍ ❪40❫ هەزار دینار بوو ، بەڵام ڪە بوویە خەلیفە وازۍ لێۍ هێنا هیچۍ بۆ نەمایەوە ❪400❫ دینار نەبێ لە ساڵێڪدا.

فاطمەۍ خێزانۍ دەڵێ : ڕۆژێڪ چوومە ژوورەوە بۆ لاۍ لە شوێنۍ نوێژەڪەۍ دانیشت بوو ڕوومەتۍ خستبوویە سەردەستۍ ، وە فرمێسڪەڪانۍ بەسەر ڕوومەتیدا دەهاتنە خوارەوە ، پێم ووت : چیتە؟ ووتۍ : ویحڪ ئەۍ فاطمە من ئەمرۍ ئەم ئوممەتەم پێ سپێردراوە ، بیرم ڪردەوە لە فەقیرۍ برسۍ ، نەخۆشۍ پەڪ ڪەوتووەۍ لەبیرڪراو ، ماندووۍ بێ پۆشاڪ و پشت ، وە یەتیمۍ دڵشڪاو ، وە بێوەژنۍ تەنھا ، وە ستەم لێڪراوۍ

کاتـێ منداڵێك لە بچووکیەوە فێری زمانی دایك دەکەیت ، واتە : کـوردی یان عەرەبی .
ئایا تامردن لەبیری دەچێتەوە ؟

بێگوومان نەخێر ، بەڵکو گەر بتەوێ لەبیری بەریتەوە بەزمانی تر ، ئەوا ئەو زمانەـی تۆش فێرەبێ  ..

ئینجا کاتێ موسڵمانێك لەسەر مەنهەجی سەلەفی پەروەردە بێ ، لە بنەماو ئسولەکانی .
دڵنیابە هەرچی شوبوهاتە کە بۆی دێنی ، هەرچەند زۆر بێ وەکو کەفی دەریـایە بۆی .

ئینجا شوبوهەی خەواریج بێ یان مرجئە بێ یان هەر شوبوهەیەکی تر بێ .

بۆیە شوبهەچیەکان کە تـا دوێنێ خۆیان پێ لەسەر مەنهەجی سەلەفی بوو ، ئەمڕۆ( دۆڕاو و گۆڕاون ) شوبهەی هەموو دونیاش بێنن وەکو کەفی دەریایـە بۆیان ، هیچ سەنگ و قورسایی نیە ونابێ .

ئینجا بۆخۆت کارێک بکەی و دوو دینار پەیدا بکەن چاکترە لـەو حاڵە .

مەنهەجی سەلەف تۆ و فڵان و فیسار داینەناوە تا بتوانی نەیهێڵی ، ئەحکام و ئسوڵن و جێگیر و بناغەن ، تــــــــەواو ..

?

پێشەوا ثەوری - رحمه الله - دەفەرمووێت :

❞ هیچ کردەوەیەك باشتر نییە لە داواکردنی
زانست ، ئەگەر بە نیەتێکی پاكەوە بێت  ❝

? جامع بيان العلم وفضله

زانست لێرەدا مەبەست لێی زانستی شەرعیە ،
نیەتیشت لە داواکردنی زانست ئەم سێ خاڵەبێ :
1. جەهل و نەزانی لەسەر خۆت لا بدەیت .
2. کار بە زانستەکەت بکەیت .
3. ئامانج و مەبەستت لێی بەدەستهێنانی ڕەزامەندی اللە بێت .

- کِتابُ السُّنُّة لأبي عَبدِالله مُحَمَّد بنِ نَصر المَروَزِيِّ (٢٠٢ - ٢٩٤ هـ) بە کوردی .

https://workupload.com/file/Ntca9JqHUQT

@mejd_henbeli

{وَالَّذِينَ لا يَشْهَدُونَ الزُّورَ} الفرقان : ٧٢ ?

مجاهد دەڵێت :

گوێ لە گۆرانی ناگرن.

#تفسیر_الطبری?