Morfemika (so'z tarkibi)⚜

🌟Asos - (yetakchi morfema) mustaqil ma'no anglatuvchi qism |

🌟Qo'shimcha - (ko'makchi morfema) asosga qo'shilib, yangi yoki mustaqil ma'no yuklaydigan, mustaqil qo'llana olmaydigan qism.

⚜Qo'shimchalar imlosi⚜

🌟So'z yasovchi qo'shimcha - asosga qo'shilib, yangi ma'noli so'z yasaydi; ot, sifat, fe'l, ravish so'z turkumlarida mavjud.

✅Ot: ijod-kor, gul-don, tosh-loq, ter-im kabi
✅Sifat: gul-li, ser-hosil, be-odob, fusun-kor, to'l+a kabi
✅Fe'l: gul-la, taq-illa, sen-sira, bir-lash, boy-i kabi
✅Ravish: mardona-vor, erta-lab, mard-larcha

🌟Shakl yasovchi qo'shimchalar: (lug'aviy/sintaktik)

Lug'aviy shakl yashovchilar imlosi:

✅Otda ko'plik: - lar.
✅Otda kichraytirish-erkalash: -cha, -choq, -gina, -loq, -chak, -xon, -xon, -jon, -bek, -oy, -kay.
✅Qarashlilik: -niki.
✅Sifatda daraja qo'shimchalari: -sh, -ish, -mtir, -imtir, -roq, -gina.
✅Sonda ma'no turi xosil qiluvchilar: -ta, -tacha, -lab, -larcha, -tadan, -ov, -ala, -ovlon.
✅Fe'llarda bo'lishli-bo'lishsizlik: -ma, -mas, -masdan, -mayin, -maslik.
✅Fe'llarda nisbat: -n, -in, -l, -il, -sh, -ish, -t, -tir, -dir, -giz, -sat, -kaz, -ir, -ar, -iz, -g'az, -qaz.
✅Fe'llarda vazifa shakllari: -sh, -ish, -moq, -mak, -v, -uv, -gan, -kan, -qan, -r, -ar, -ydigan, -adigan, -y, -ay, -ayotgan, -guncha, -gach, -gani.
✅Fe'llarda kuchli-kuchsizlik: -la, -kila, -g'i, -ka, -msira, -imsira, -nqira, -inqira

Sintaktik shakl yasovchi:

✅Otlarda egalik: -m, -im, -ng, -ing, -i, -si, -miz, -imiz, -ngiz, -ingiz.
✅Otlarda kelishik: -ni, -ning, -ga (-ka, -qa), -da, -dan.
✅Otlarda kesimlik: -man, -san, -dir, -miz, -siz.
✅Fe'llarda shaxs-son, mayl, zamon.

⚜SHE'RIY JANRLAR⚜⚜

🔆 FARD- arabcha «yakka yolgʻiz» degan ma'noni bildiradi .Fardning koʻpligini mufradot «fardlar»deyishadi
Fardning qofiyalanishi:
a-a yoki b-b
Misol:
Bu gulshan ichra yoʻqdur baqo guliga sabot,
Ajab saodat erur yaxshlik bilan chiqsa ot.„ A Navoiy”

🔆Qit'a arabcha soʻz boʻlib «kesik, qism, boʻlak»degan ma'nolarni bildiradi.Uni mat'lasi yoʻq gʻazalga oʻxshatish mumkin.
Qit'aning qofiyalanishi:
b - a, d - a.
Misol:
Soʻzchi holin boqma, boq soʻz holini,
Koʻrma kim der oni, koʻrgil kim ne der.«A Navoiy»

🔆 Masnaviy arabcha «ikkilik juft degan ma'noni bildiradi.
Masnaviyning qofiyalanishi:
a-a, b-b, d-d,......
Misol:
Nedur ahvoling ey zori gʻaribim
Visolim davlatidin benasibim?
«A Navoiy»

🔆Gʻazal arabcha «oshiqona soʻz»degan ma'noni bildiradi
yoki xotin- qizlar bilan yoqimli muomalada boʻlish demakdir
Gʻazalning qofiyalanishi:
a-a, b-a, d-a, e-a,.....
Misol: A Navoiyning «Ey sabo»
radifli gʻazali

*⚡️Ona tili va adabiyoti fanidan milliy sertifikat test namunalari*@qiziqarli_ona_tili

@qiziqarli_ona_tili

Qat'i nazar deganda -i izofa qo'shimchasi mavjud. Izofali birikma.

Qat'iy bu yasama sifat. Ot yoki fe'l oldidan aniqlovchi ,hol bo'lib keladi.

?Yozma ish turlari : insho, bayon, diktant

?‍? О.Мadayev va boshq.

? https://t.me/rtm_ona_tili_va_adabiyot