ناوەکـانی خـودای گـەورە

إن شاء الله تعالى
هەموو ڕۆژێک چەن ناوێـکی پـیرۆز دادەبـەزێنین

سؤال / أراد فعل ماضٍ و أمره ؟
پرسیار / أراد فرمانی ڕابردووە ، ئەی داخوازییەکەی چیە ؟

سەبارەت بە " دابة الارض " ئەوا لە قورئاندا ئاماژەیەکی یەکجار پوختی بۆکراوە و گوفتارێکی یەکجار کورتیش بە زمانی حاڵی ئەو باسکراوە .
بەڵام ئێستا بەوێنەی مەسەلەکانی تر قەناعەتی تەواوەتی و زانیاریەکی دوور و درێژ و بێگومانم لەبارەوە نیە لەگەڵ ئەوەشدا "والله اعلم" دەتوانم بڵێم :
هەروەک خوای گەورە ئافاتی ئەسپێ و کوللەی بەسەر قەومی فیرعەوندا و باڵندەی ئەبابیلیشی بەسەر سوپاکەی ئەبرەهەدا زاڵ کرد کە هاتبون کەعبەی پیرۆز بڕوخێنن بەهەمان جۆر ئەوکەسانەی کە بە ویست و ملکەچی و زانین و ئاگاداریی خۆیان شوێن فیتنەی سوفیانی و دەجالەکان دەکەون و لە سەرپێچی و فەساد و ستەم و لە ڕێترازاندا ڕۆدەچن و بە هاندەری ئەو تیرۆر و ئاژاوەیەی کەیەئجوج و مەئجوج بڵاوی دەکەنەوە بۆ ناو کوفر و ئیلحاد و ناشکوری وەحشی گەری و غەدرکاری بەردەبنەوە ئەوانە لەبەر حیکمەتێکی پەروەردگارو بۆ هێنانەوەبەری ژیریان لە زەویەوە زیندەوەرێکیان بۆ دێتە دەرەوە کە زاڵ دەکرێ بەسەریاندا و بە تەواوەتە تەفروتونایان دەکات (ئەو "دابەیە" - " واللە و اعلم " جۆرە (نوع)ە نەک تاک فرد چونکە گەر " تاک "و یەکدانە زیندەوەری یەکجار گەورەبێت ئەوا ناگاتە هەموو کەسێک لە هەمووشوێنێکدا کەواتە جۆر و تیرەیەک ترسناکی زیندەوەرانە و لەوانەیە وەک ئەو مۆانەیە وابێت کە تەختەدار دەقرتێنێت و دەیخوات وەک ئەم ئایەتە پیرۆزە ئەماژەی پێدەکات "إِلَّا دَابَّةُ الْأَرْضِ تَأْكُلُ مِنسَأَتَهُ" جا ئەم زیندەوەرەش بەوێنەی ئەو مۆرانەی تەختەیەیە کە ئێسکی مرۆڤ دەقرتێنێت ولە ناوەوە کلۆری دەکات و لە هەموو بەشەکانی جەستەی مرۆڤدا هەر لە دانەکانیەوە تا دەگاتە نینۆکەکانی جێی خۆی دەکاتەوە ئەم ئایەتە پیرۆزە ئەو " دابە" یە لە بارەی ئیمانەوە دەخاتە گوفتار و ئاماژە دەکات کە ئیمانداران بە هۆی بەرەکەتی ئیمانەکەیان و دوورەپەرێزیان لە هەرزەیی و هەڵەخەرجی و ئیسراف بەدڕەوشتی ڕزگاریان دەبێت لێی.

"ربّنا لا تؤاخذنا إن نسينا أو أخطأنا"
"سبحانك لا علم لنا إلا ما علمتنا إنك أنت العليم الحكيم"

☀بەدیعوززەمان فەردی زەمان(سەعیدے نوورسے)
#پەیامەکانی_نوور
#تیشکەکان - لاپەڕە/۱٥۲

بۆ ئەو بەڕێزانـەی بـە دوای خـەت جوانی دەگـەڕان بفەرموون :

ئەم سێ کتێبەی سەرەوە پێکهاتووە لە سێ قۆناغ دەتوانن سوودی لێ ببینن

ئـایـا تا ئـێسـتا زانیـوتە چۆن پـیـتـەکـانی زمـانی عـەرەبـی ڕیـزکـراون ؟؟؟

أمْرُ تَرتيبِ الحُروفِ هُوَ أمْرٌ اجْتِهاديٌّ لَيَسَ بِلازِمٍ، وَتَرْتيبُ الحُروفِ فِي العَربيَّةِ لهُ أكثَرُ مِن شَكْلٍ:

ڕیزبەندیکردنی پیتەکانی زمانی عەرەبی
کارێکی ( اجْتِهاديٌّ - ڕاوبۆچوون ) ە
زیاد لە شێوەیەک هەیە بۆ ڕیز کردنی ئەم پیتانە :

• أوَّلًا: التَّرتيبُ الأبْجَدِيُّ وَهوَ أقدَمُ تَرتِيبٍ للُحروفِ العَربيَّةِ
یەکـەم : ڕێکخستنی پیتەکان بە شێوازی
( الأبجدي ) بەم شێوازەی خوارەوە

أبجد، هوّز، حطي، كلمن، سعفص، قرشت، ثخذ، ضظغ

(أ ب ج د هـ و ز ح ط ي ك ل م ن س ع ف ص ق ر ش ت ث خ ذ ض ظ غ)

• ثانيًا: التَّرتيبُ الهِجائِيُّ وَهو أشْهَرهم في التَّعليمِ، وَيُنسَبُ لِنَصرِ بنِ عَاصَمٍ وَيَحي بنِ يَعْمُر وَهوَ كالآتي:

دووەم : ڕێکخستـنی ( الهِجائِيُّ )
کە ئەم شێوازەیان باوترینیانە لە بواری پەروەردە و فێرکردن ، ئەم شێوازە ڕیزکردنەش دەگەڕێتـەوە بۆ
(لِنَصرِ بنِ عَاصَمٍ - يَحي بنِ يَعْمُر )
(أ، ب، ت، ث، ج، ح، خ، د، ذ، ر، ز، س، ش، ص، ض، ط، ظ، ع، غ، ف، ق، ك، ل، م، ن، هـ، و، ي)

• ثالثا: التَّرتيبُ الصَّوتِيُّ، وهو تَرتيبُ الحُروفِ بِحسبِ مَخارِجِها الصَّوتيَّة كالآتِي:

سێیەم : ڕیزکردنی پیتەکان بە پشت بەستن بە شێوازی دەربڕینی پیتەکان
( مخارج الحروف )
(ع، ح، هـ، خ، غ، ق، ك، ج، ش، ض، ص، س، ز، ط، ت، د، ظ، ذ، ث، ر، ل، ن، ف، ب، م، و، ي، أ)

رابعا: التَّرتِيبُ القَمَرِي وَالشَّمْسي، وهو ترتيبُ الحُروفِ بحسب نُطْقَها مع أل القَمَريَّةِ والشَّمسيَّةِ وهو:

شێوازی چوارەم : ڕیزکردنی پیتەکان لەسەر شێوازی پیتەکانی ( شمسي - قمري )
(أ، ب، ج، ح، خ، ع، غ، ف، ق، ك، م، هـ، و، ي)
(ت، ث، د، ذ، ر، ز، س، ش، ص، ض، ط، ظ، ل، ن)

خَامِسًا: التَّرتيبُ التَّعْليميُّ وهو تَرتيبٌ حَديثٌ يُقصَد مِنه التَّرتيبُ بِحسْبِ التَّباعُدِ الشَّكْليِّ بينَ الحُروفِ على خِلافِ التَّرتيبِ الهِجائِيِّ وهو كالآتِي:

پێنـجەم : شێوازی ڕێکخستنی زانستی بە شێوەیەک کە ئەو پیتانەی لێکچوون لەیەکتری دوور خراونەتەوە بۆ ئەوەی فێرخواز بە ئاسانی جیایان بکـاتەوە

(أ، ب، ج، د، س، ط، ع، ف، ص، ا، ك، ر،، ت، ح، ذ، غ، ش، ق، ز، ض، ل، ث، هـ، ن، م، ظ، و، ي، خ).

? سويفي فتحي.

#عماد احمد ولي
#دوعای خێرمان بۆ بـکەن

معاذ الله ?
واتە ( أعوذُ بالله ) , أي : ألتجىء إلى الله .
واتە پەنا دەگرم بە خـودا ( جل جلاله )

بەم شێوەیە ( إعراب ) دەکرێت

✨ معاذ : مفعول مطلق لفعلٍ محذوف تقديره

أعوذُ . وهو مضاف

خودای گەورە دەفەرموێ : { قَالَ مَعَاذَ اللَّهِ أَنْ نَأْخُذَ إِلَّا مَنْ وَجَدْنَا مَتَاعَنَا عِنْدَهُ }

﴿قَالَ﴾: فعل ماضٍ مبنيّ على الفتح
والفاعل: هو.
﴿مَعَاذَ﴾: مفعول مطلق لفعل محذوف تقديره: أعوذ منصوب بالفتحة.

﴿اللَّهِ﴾: لفظ الجلالة مضاف إليه مجرور وعلامة جره الكسرة الظاهرة على آخره.