#foydali

👉 @ona_tili_Saidahror 👈

📝 Hikmatli masal:

Yoʻlovchi cho‘pondan so‘radi:
- Bugun ob-havo qanday boʼlar ekan?

Choʼpon javob berdi:
- Menga yoqadigan.
- Ob-havo sizga yoqishini qayerdan bilasiz?
- Oʼzimga yoqqan narsaga doimo erishib boʼlmasligini va boridan zavq olishni oʻrgandim. Shuning uchun, bugungi ob-havo menga yoqishiga aminman...

Esda tuting - kayfiyatingiz ob-havosi oʻzingizga bogʻliq!

👉 @ona_tili_Saidahror 👈

X va H undosh harflarini farqlash usullari

Ko'pchilik o'quvchilar x va h undoshlarini qo'llash jarayonida xatoga yo'l qo'yishadi. Ba'zan bu xatolar o'qituvchilarning o'zlarida ham uchrab turadi. Quyida “h” va “x” undoshini farqlashga yordam beradigan ba’zi usullarni tavsiya qilmoqchiman.

Avvalo, o‘quvchilarga “h” va “x” undoshining talaffuzi yaxshilab tushun­tiriladi. Talaffuz qilayotganda bo‘g‘iz bo‘shlig‘ida — un paychalari o‘rtasidagi tor oraliqda hosil bo‘ladigan, jarangsiz sirg‘aluvchi bog‘iz tovushi “h” hamda chuqur til orqasidan chiqadigan, jarangsiz sirg‘aluvchi “x” tovushlari­ning talaffuzdagi farqli tomonlari amalda ko‘rsatiladi.

Quyida harflarni ajratish metodikasi va uni xotirada saqlab qolish usullari haqida ma’lumot beramiz.

Birinchidan, rus tilidan kirgan so‘zlarda hech qachon “h” tovushi uchramaydi. Masalan: texnika, ximiya…

Ikkinchidan, so‘z o‘rtasida kelgan “h” undoshi qatnashgan so‘zni talaffuz qilishda “h” undoshi “y”lashadi. Masalan, Rahim — Rayim, Sho­hista — Shoyista, Shohimardon — Shoyimardon, Zohid — Zoyid, Sohib — Soyib, Shohida — Shoyida...

Bunda e’tibor berish kerak bo‘lgan holat: “h” dan keyin “i” unlisi kelgan bo‘lishi kerak. Chunki i unlisidan boshqa tovush kelganda “h” “y”lashmaydi. Masalan: Burhon, Qahhor, zahar, baham, Is’hoq va boshqalar.

Uchinchidan, “i” unli tovushidan keyin doim “x” harfi keladi: ixtilof, ixtiyor, ixlos, ixtiro, ixtisos, ixcham, omixta, pix, mix, six...

Bunda sharti: x undoshi yopiq bo‘g‘inning oxirida kelishi kerak. Bo‘g‘inning boshlanishida kelsa, “h”lashadi. Masalan, ji-hat, imti-hon, ni-ho­yat, ji-hoz, isti-hola, ni-hol va hokazo.

To‘rtinchidan, “e” unli tovushidan keyin hamisha “h” harfi keladi: meh-mon, deh-qon, be-hi, eh-tirom, isteh-zo, isteh-kom, mehr, meh-rob, meh-ribon, sehr, cheh-ra, eh-son, eh-tiyoj, eh-timol, eh-tiros, eh-tiyot, eh-rom, Beh-zod...

Beshinchidan, “x” tovushi bilan boshlangan aksar so‘zlardan x tovushi olib tashlansa, so‘z ma’nosi tubdan o‘zgaradi. H bilan boshlangan so‘zlarda esa ma’no o‘zgarmaydi.

Xayol — ayol, xona — ona, xazon — azon, xamir — amir, xanda — anda, xasta — asta, xato — ato, xil — il, xol — ol, xola — ola, xon — on, xor — or, xos — os, xotin — otin, xoch — och...

Oltinchidan, yana shunday shakldosh so‘zlarni ko‘rish mumkinki, har ikkalasi ham, deyarli, bir xil yozilgani bilan ma’nolari turlicha bo‘ladi. Bunda shu so‘z qatnashgan gap ma’nosiga e’tibor beriladi. Masalan, hil (hil-hil pishmoq) — xil (biron narsaning turi), hol (holat, vaziyat) — xol (yuzdagi xol ma’nosida), shoh (podshoh) — shox (daraxtning shoxi) so‘zlarini misol qilish mumkin. Bu so‘zlarni bilimni mustahkamlash darslari yoki darsdan tashqari mashg‘ulotlarda o‘yin tarzida o‘rgatib, yozdirib qo‘yish orqali o‘quvchida ma’nolariga qarab turib tovushlarni ajrata olish ko‘nikmasi rivoj­lantiriladi.

Shunday so‘zlarni oson yodlashlari uchun o‘quvchilarga bu harflar qatnashgan maqol, topishmoq va tez aytishlarni berish foydadan xoli bo‘lmaydi.

👉 @ona_tili_Saidahror 👈

Bir kuni hazrati Iso alayhissalom bir qoʻyning qulogʻiga egilib, pichirlab nimadir aytdilar.
Kunlar oʻtishi bilan haligi qoʻy ozib, madorsizlanib, zaiflasha boshlabdi. Buni kuzatib yurgan odamlar hayron boʻlib Paygʻambarning oldilariga borib:
- Hazrat, siz bu qoʻyning qulogʻiga nima degansiz, u butunlay harob boʻlib ketyapti? - deb soʻrabdilar.
Shunda Iso alayhissalom:
- Har kuni sizlarga aytadiganimni bir martagina unga ham aytib koʻrdim, - deb javob beribdilar. Bu javobdan yanada taajjubga tushgan olomon:
- Nima dedingiz, ey Allohning elchisi?- deb qiziqib yana soʻrabdilar.
- Oʻlasan...! Oʻlim haq....! deb aytdim xolos. U buni tushundi, lekin sizlar hali ham tushunmayapsizlar, - deb javob beribdilar.

P.S.: Nahotki, bir qoʻyning aqli yetgan narsaga bizniki yetmayapti!? Kundan-kun dunyo nafsi bilan semirib ketayotganimizni qarang!

👉 @ona_tili_Saidahror 👈

Assalomu alaykum domla,
Bayramingiz muborak boʻlsin ✨
Bizga bergan barcha bilimlaringiz xoh u fanga oid boʻlsin xoh hayotga barchasi uchun rahmat!
Bundan tashqari ushbu oʻquv yilida bizga yaratib bergan bilimlariz uchun qancha rahmat aytsak kam.
Biz uchun ajratgan qimmatli vaqtlaringiz, va qaytarib boʻlmas asablaringiz uchun rozi boʻlishingizni soʻrab qolaman.
Alloh sizday ustozni bergani bu bizni yutug'imiz deb bilaman!
Chunki hali ona tili qanday fanligini uni sir asrorlarini dtm qiyinchiliklarini angalamagan vaqtimizdan to shu paytgacha bizdan vaqtingiz va bilimlaringizni ayamadingiz, bu uchun sizga qancha rahmat aytsak kam.
Avvalo Alloh keyin esa sababchisi siz bolgan talabalik davriga erishganimiz uchun tashakkur.
Bergan bilimlariz, toʻgʻri yoʻllaringiz uchun rahmat bularni barchasi uchun Alloh sizga bitmas tuganmas ajr bersin!
Va bu mashaqqatli kasbingizda sizga kuch quvvat va omad berishini tilab qolaman.
Yana bir bor bayram muborak 🥳🥳

🎯🎯🎯SINEKDOXA🎯🎯🎯

Sinekdoxa ( yunoncha “birgalikda anglash”,“nazarda tutish”) usulida butun va qism nisbatiga asoslanadi, ya’ni biror predmetning bir qismini atash orqali uni butunicha tushunish mumkin yoki aksincha:

Butun orqali qismni anglash: Besh qol baravar emas.(qol – butun)

Qism orqali butunni anglash: Hovlimizda tuyoq bor – ( tuyoq – qism). Tirnoqqa zor (tirnoq – qism), farzandga muhtoj ma’nosida.

‼️BOSHQALARGA HAM ULASHING

👉 @ona_tili_Saidahror 👈

🎯METONIMIYA🎯🎯
Metonimiya (yunoncha “qayta nomlash”, “nomni o‘zgartirish”, “yangi nom qo’yish”) usulida narsa va hodisalar o’rtasidagi makon va zamondagi aloqadorlik asosida ma’no ko’chadi. Ozaro bogliq bolgan predmet-hodisalardan birini atash orqali ikkinchisi tushuniladi:
Fuzuliyni oldim qolimga – (asar nazarda tutilmoqda)
Dasturxonga qarang – (dasturxondagi noz-ne’matlar nazarda tutilmoqda)
Samovorga chiqdik – (choyxonaga bordik ma’nosida)
Zal o'rnidan turdi – (zalda yig'ilgan odamlar ma’nosida)
Butun shahar yig'ladi – (shahar aholisi ma’nosida).
Metonimiya usulida ma’no kochishida ba’zan makon va zamonda bir-birining bolishini taqozo qiladigan va birga qo'llanadigan predmetlardan birining nomi boshqasiga ko'chishi mumkin. Masalan: Bir kosa ichdi. – Bir kosa sho'rva ichdi ma’nosida.

‼️BOSHQALARGA HAM ULASHING

👉 @ona_tili_Saidahror 👈

⚡️ 2024-yilda kvota OTMga taqsimlanmaydi. Bu nima degani?

Endi davlat grantini OTMlar kesimida taqsimlash amaliyoti bekor qilinib, bakalavriat ta’lim yo‘nalishlari va magistratura mutaxassisliklari bo‘yicha kunduzgi ta’lim shaklida tasdiqlash tartibi joriy etiladi.

❓Bu nima degani?

X.Xudoyberdiyevning tushuntirishicha, endi davlat grantlari falon universitet uchun berilmaydi, balki yo‘nalish uchun ajratiladi. Masalan, Toshkent davlat yuridik universiteti uchun aniq grant o‘rni bo‘lmaydi, balki yurisprudensiya yo‘nalishi uchun umumiy grant kvotasi ajratiladi.

Bunda respublikadagi barcha OTMlardagi yurisprudensiya yo‘nalishiga topshirgan abituriyentlar orasida kvota doirasida eng yuqori ball to‘plaganlari, qaysi OTMga topshirganidan qat’i nazar, grantga kiradi. Bu degani endi ayrim OTMlarda grantga kirgan bironta talaba bo‘lmasligi mumkin.

Rejaga ko‘ra, davlat grantining barcha kvotasini bitta OTM olib qo‘yishining oldini olish maqsadida OTM uchun 50% lik cheklov qo‘yiladi.

? @ona_tili_Saidahror ?