**شرح مثنوی معنوی برای جوانان و نوجوانان

♦️ جلسه صد و چهل و ششم**

🌿 آدرس شعر:
مثنوی معنوی، دفتر اول
ابیات ۲۶۰۳ الی ۲۶۱۵

🌿 نام حکایت:
«خلیفه که در کرم در زمان خود از حاتم طایی گذشته بود.»

🌿 نام بخش:
«آن‌چه ولی کند، مرید را نشاید گستاخی کردن.»

🌿 بیان شعر:
«گر ولی زهری خورد نوشی شود، ور خورد طالب سیه هوشی شود..»

💎 موضوعات:

✨ درجات عبادت:
انسان‌ها در یک مدار مشابه قرار ندارند و سالک هرچه در جایگاه معنوی بالاتری قرار می‌گیرد، بر رعایت آداب عبادی سخت‌گیرتر می‌شود.

✨ دوستی با انسان کامل:
ملکوت خداوند شهر است و انسان کامل درب ورود به آن شهر است و بندگان باید متصل به ولی زمانه باشند.

✨ دخالت در هدایت:
اگر کسی که به مرحله‌ی ارشاد نرسیده است، این کار را در حق مردم انجام دهد، در ظلمت گرفتار خواهد شد.

✨ تجربه‌ی حیات:
انسان به این دنیا آمده است تا زیستن در زندگی زمینی را تجربه کند و به مرحله‌ی درک کامل برسد.

۱۴۰۳ /۱۱ /۱۶

#شرح_مثنوی

📎سایر جلسات شرح مثنوی

@spiritual_mind

بیت ۲۶۰۱

"آب در غوره تُرُش باشد ولیک
چون به انگوری رسد شیرین و نیک"

🍇💡 می‌گوید: «همه چیز دست خداست. آب وقتی در غوره قرار دارد ترش است، اما همان آب وقتی به انگور تبدیل می‌شود، به شیره انگور تبدیل شده و شیرین می‌گردد. می‌گوید این همان آب است، اما خداوند در فرآیند پختگی، آن را دگرگون کرده است.»

♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡♡

بیت ۲۶۰۲

"باز در خُم او شود تلخ و حرام
در مقام سرکِگی نِعمَ الاِدام"

🍷🍇می‌گوید: «باز همان انگور، وقتی در خُم شراب می‌افتد، تلخ و حرام می‌شود (چرا که شراب حرام و تلخ است)، اما همان انگور اگر تبدیل به سرکه شود، نعم‌الاِدام می‌شود.»

🍇🕊️ روایتی از پیامبر اکرم (ص) وجود دارد که به نظر می‌رسد پس از معراج بیان شده باشد.
ایشان فرموده‌اند: «الخلُّ نعمَ‌الاِدام»،
یعنی سرکه بهترین نان‌خورشت است.

🍞🍇 در دنیای امروز، نان‌خورشت برای ما معنای چندانی ندارد چرا که تنوع غذایی بسیار زیاد است. اما در گذشته، مردم عموماً نان ساده می‌خوردند و اگر نان‌شان را در چیزی می‌زدند، به آن نان‌خورشت می‌گفتند. همچنین، اگر وضعیت مالی کسی خوب بود، نان و نمک یا نان و سرکه می‌خوردند.

🍇🕊️ وقتی پیامبر (ص) خواص درمانی سرکه را متوجه شدند، فرمودند که سرکه بسیار مفید است و بر این موضوع تأکید کردند.

🍇🕊️ امام رضا علیه‌السلام نیز در مورد مصرف سرکه بسیار توصیه کرده‌اند.

🍇💡 بنابراین، همان آب می‌تواند برای یک نفر تلخ و حرام باشد و برای فردی دیگر، با تبدیل شدن به سرکه، نعم‌الاِدام و یک خورشت بسیار خوب شود.

🧠💡 در اینجا حضرت مولانا پدیده‌ای شگرف را به ما آموزش می‌دهند. یکی از این آموزه‌ها این است که انتخاب‌های‌مان نباید تنها بر اساس ظاهر و سطح ماجرا باشد، بلکه باید مبتنی بر دوراندیشی و تفکر عمیق باشد.

👀💡 ظاهربینی باعث می‌شود که ما تنها به تفکرات سطحی بسنده کنیم و عمق ماجرا را درک نکنیم. از هر ماجرایی اگر فاصله بگیریم، وقتی از دور نگاه کنیم، بهتر می‌توانیم آن را ببینیم.

👤💡 به عنوان مثال، وقتی می‌گویم که مورد ظلم قرار گرفته‌ام، یعنی من در وسط ماجرا هستم. اگر این «من» را از وسط کشیده و نگذارم احساساتم غلبه کند، بهتر می‌توانم از بیرون به ماجرا نگاه کرده و آن را بررسی کنم.

🧠💡 بنابراین، باید عادت کنیم که در پدیده‌ها غرق نشویم و از بیرون به وقایع نگاه کنیم. بدین ترتیب، «من» و «ایگو» را کنار بگذاریم و فقط واقعیت‌ها را بررسی کنیم.

🕊️💡 همچنین، اگر تصمیم اشتباهی گرفته‌ایم، باید از خداوند بخواهیم که خود هدایت‌مان کند. همان زهری که برای یک نفر ممکن است کشنده باشد، می‌تواند با هدایت خداوند به دارویی مفید تبدیل شود.

🕊️💡 خداوند قادر است تقدیرها را دگرگون کند و ما را در مسیر رشد و تعالی قرار دهد.

💧🕊️ حضرت مولانا می‌فرمایند که مهم‌ترین رازی که می‌توانم به شما بگویم این است که «آب حیوان» است.

💧 این آب را نه فقط گوش،
بلکه آن را بنوشید.

💧💡 یعنی به این معنا که فقط به تئوری‌ها اکتفا نکنید، بلکه باید در عمل وارد شوید.

🕊️💡 وقتی می‌گوییم خداوند می‌تواند ما را به راه راست هدایت کند، باید خودمان هم در این راه قدم بگذاریم.
باید آن را «بخوریم»، «بگیریم» و در عمل به دنبال آن باشیم.

🕊️🙏 "خدایا!
مسیر زندگی ما از ماده و معنا اشتباه بوده، لطفا این مسیر و این زهر را برای ما به دوا تبدیل کن."

🕊️💡 این امر در دست خداوند است که می‌تواند مسیر زندگی ما را دگرگون کرده و همه مسائل‌مان را تغییر دهد.

💊🕊️ برای مثال، کسی که به مواد مخدر روی آورده و معتاد شده، بعد از ترک آگاه می‌شود و به دیگران کمک می‌کند تا ترک کنند.

💊💡 این یک لطف بزرگ است که خداوند در حق جامعه کرده است. در این اتفاق، لطف خداوند، زهر اعتیاد آن فرد را به دارویی مفید تبدیل کرده و انتخاب اشتباه او را به وسیله‌ای برای رشد و تعالی او تبدیل نموده است.

🧠💡 بنابراین، بزرگواران، اگر ما هم در گذشته اشتباهی کرده‌ایم، مثلاً در زمینه اقتصادی شکست خورده‌ایم، همان شکست می‌تواند تبدیل به یک تجربه ارزشمند شود که از آن برای جلوگیری از اشتباهات بزرگ‌تر استفاده کنیم و در نهایت این تجربه می‌تواند پله‌ای برای ترقی و موفقیت‌های آینده‌مان باشد.

🕊️💡 این همه لطف خداوند است که در زندگی‌مان جاری است.

🕊️🙏 بگذارید این پیام را از خداوند بگیریم و دریافت‌کننده‌های خوبی از پرتو حضرت حق باشیم. انشالله.

🕊️🙏 پروردگارا! تو را سپاس می‌گوییم که پس از هشت‌صد سال بر سفره گسترده حضرت مولانا جلال‌الدین محمد بلخی بنشستیم و از لطایف کلامش روزی خوردیم.

🕊️🙏 «لاحول و لاقوه الا بالله العَلی العَظیم»

🕊️🙏 در پناه نور و عشق الهی باشید .

🕊️📖 پایان جلسه ۱۴۵

#علی_مقدم
#شرح_مثنوی_معنوی
#جلسه_صد_چهل_پنج

@masnavymoghaddam

بیت ۲۶۰۰

"گرچه آن‌جا او گزندِ جان بود
چون بدین‌جا در رسد درمان بود"

💧💡 حضرت مولانا در اینجا به نکته‌ای بسیار عمیق و ظریف اشاره می‌کند. او می‌فرماید که گاهی همان زهر کشنده‌ای که در همه جا باعث مرگ و تباهی می‌شود، در این لحظه خاص به خواست خداوند تبدیل به درمانی برای انسان می‌شود.

🔄🕊️ این تغییر و تحول در واقع نتیجه لطف و تصریف الهی است. خداوند به گونه‌ای عمل می‌کند که مسیر فرد را دگرگون کرده و او را به مسیر راست هدایت می‌کند، حتی اگر خود فرد در ابتدا به اشتباه حرکت کرده باشد.

🕊️💡 تصریف خداوند به این معناست که خداوند تغییراتی در مسیر زندگی فرد ایجاد می‌کند تا او از مسیر اشتباه خود خارج شده و به راه درست هدایت شود.

🕊️ این نشان‌دهنده آن است که خداوند همواره در تلاش است تا بندگان خود را از اشتباهاتشان نجات دهد و به سوی حقیقت و هدایت برساند، حتی اگر فرد به طور ناخودآگاه یا ناآگاهانه در مسیر غلطی قرار گیرد.

🕊️💡 لطف خداوند به شکلی است که در مواقعی که انسان از مسیر خود منحرف می‌شود، شرایط به گونه‌ای تغییر می‌کند که او به مسیر صحیح بازمی‌گردد.

🔄🕊️ این تحولی است که خداوند در زندگی افراد ایجاد می‌کند تا به آنها کمک کند تا به درستی مسیر خود را انتخاب کنند و از اشتباهات خود بازگشته، به حقیقت برسند.

#علی_مقدم
#شرح_مثنوی_معنوی
#جلسه_صد_چهل_پنج

@masnavymoghaddam

**شرح مثنوی معنوی برای جوانان و نوجوانان

♦️جلسه صد و بیست و ششم**

?آدرس شعر:
مثنوی معنوی، دفتر اول
ابیات ۲۱۹۹ الی ۲۲۰۶

?نام حکایت:
«پیر چنگی در عهد عمر رضی‌الله‌عنه که از بهر خدا روز بینوایی در چنگ زد میان گورستان»

?نام بخش:
«گردانیدن عمررضی‌الله‌عنه نظر او را از مقام گریه که هستی است به مقام استغراق که نیستی است.»

?بیان شعر:
«پس عمر گفتش که این زاری تو، هست هم آثار هوشیاری تو..»

?موضوعات:

✨شیوه‌ی جلب رضایت پروردگار:
انسان همواره باید در هر شرایطی، درست‌کاری را سرلوحه زندگی خود قرار دهد.

✨توبه ذاتی:
توبه مسیر بازگشت از گناه، اصلاح و پاک کردن رد پای خطا است.

✨مراحل توبه:
قطع وابستگی‌ها
قبول مسئولیت
توبه از گفتار ظلمانی
توبه از گفتار پنهانی
توبه از کردار ظلمانی
توبه از کردار پنهانی
توبه از کردار برون
توبه از پندار ناصواب
توبه از منزلت خود در جایگاه هستی
توبه از وجود

✨توبه در بی‌زمانی:
سالکی که بتواند خارج از بند زمان توبه کند، می‌تواند عمیق‌ترین لایه‌های وجودی را پاک کند.

#شرح_مثنوی

?سایر جلسات شرح مثنوی معنوی

@spiritual_mind

بیت ۲۱۹۸

"هم‌چو آن کو با تو باشد زر شُمَر
سوی او داری، نه سوی خود نظر"

?می‌گوید وقتی از کسی پول می‌خواهی و او مشغول شمردن سکه‌ها و زرشماری است، تمام توجه‌ تو به اوست.

حال اگر بفهمیم که زندگی یک هدیه الهی است که هر لحظه به ما داده می‌شود، تمام توجه‌مان باید به مقام پروردگار باشد.

?حضرت مولانا راه‌حلی که ارائه می‌دهد این است که هر لحظه شکرگزار باشیم و همه چیز را از ناحیه حق بدانیم.
وقتی توجه ما به خدا باشد، دیگر به منیت دچار نمی‌شویم.

?راه‌حل برای رهایی از منیت و شکستن چنگ‌های زندگی این است که چشم‌ ما همیشه به دست خدا باشد، همچنان که وقتی کسی برای ما سکه می‌شمارد، تمام نگاه‌ ما به دست اوست.
بزرگواران، راه برون‌رفت از منیت این است که توجه‌مان کاملاً به سوی خدا باشد.

امیدوارم این شرح از اشعار مولانا مورد قبول پروردگار قرار گیرد.

?پروردگارا! از تو سپاسگزاریم که پس از هشتصد سال، ما را در محضر مولانا جلال‌الدین بلخی این حکیم فرزانه نشاندی و از حکمت‌ها و لطائف سخنش بهره‌مند شدیم.

?پروردگارا! بابت همه لحظاتی که چنگ زندگی را برای غیر تو نواختیم، توبه می‌کنیم.
ما را بیامرز؛
از تو می‌خواهیم که جز برای تو گامی برنداریم.

«و لاحول و لاقوه الا بالله العَلی العَظیم»

در پناه نور و عشق الهی باشید.✨❤️

پایان جلسه صد و بيست و پنجم

#علی_مقدم
#شرح_مثنوی_معنوی
#جلسه_صد_و_بیست_و_پنج

@masnavymoghaddam

بیت ۲۱۹۷

"کاین منی از وی رسد دم دم مرا
پس ورا بینم چو این کم شد مرا"

?می‌گوید من هر لحظه منِ خودم و منیت خود را فربه‌تر می‌کنم، اما زمانی که این منیت را کم می‌کنم، به مقام مشاهده می‌رسم و می‌بینم که حقیقت در زندگی‌ام جاری است.

بزرگواران، مشاهده به این معنا نیست که ما اکنون خدا را به‌صورت عینی ببینیم.
آن پیر وقتی برای خدا نواخت، همان لحظه دید که ورق زندگی‌اش برگشت. او اثر حق را در زندگی‌اش مشاهده کرد.
اگر دقت کنیم، هر لحظه از زندگی‌ ما تجلی حضرت حق است، اما چون در غفلت به سر می‌بریم، آن را نمی‌بینیم.

?نکته مهم این است که ما منتظر هستیم خدا از درهایی که خود ساخته‌ایم وارد شود، در حالی که خداوند از دری وارد می‌شود که ما آن را نساخته‌ایم، یعنی از مسیرهایی که در ذهن ما نیست.

✨مثلاً می‌گوییم: "خدایا، اگر مرا دوست داری، فلانی را به من برسان."

این مسیرهایی است که ما برای خدا در ذهن‌ خود ساخته‌ایم.
اما مسیر الهی مسیری نیست که ما بتوانیم آن را تعیین کنیم.
این مسیر، مسیری است که در واقع شما برای خدا پیش می‌برید، از جایی که خبر ندارید، و خداوند به‌طور خودکار لطف شما را پاسخ خواهد داد.

#علی_مقدم
#شرح_مثنوی_معنوی
#جلسه_صد_و_بیست_و_پنج

@masnavymoghaddam

بیت ۲۱۳۵

"گر نکردی رحمت و اَفضال‌تان
درشکستی چوب استدلال‌تان"

⚜️اگر رحمت و فضل الهی شامل حالتان نمی‌شد، این چوب استدلالی که به دست گرفته‌اید و به واسطه‌ی آن ادعای فهم و درک میکنید به راحتی می‌شکست و نابود می‌شدید؛
چون به عالم غیب ایمان نیاورده‌اید.

✅بزرگواران این نکته حساس را مدنظر داشته باشید که ایمان، آموزش‌دادنی نیست، بلکه تجربه‌کردنی است.
ما زمانی می‌توانیم صاحب یقین و ایمان شویم که درکی از عالم معنا آن هم از درون خودمان پیدا کنیم.
الزاما تحقیق کردن در دین سبب باایمان شدن شما نمی‌شود و شاید حتی شما را بی‌ایمان‌تر کند.

❤️برای امشب تا همین‌جا کفایت می‌کند و بحث‌ ما در مورد استدلال و منطق و حکمت اشراقی همچنان ادامه دارد.

✔️ما دو مشرب اصلی در جهان داریم.
مشرب فلسفی‌ که در واقع فقط بر پایه‌ی منطق و استدلال باشد؛
و مشرب و مکتب اشراقی، که در کنار منطق و استدلال، به نوری هدایتگر باور دارد که چشم‌ها را گشاده میکند و به اشراق و روشن شدگی می‌رساند.

?این‌جا مولانا علناً نشان می‌دهد که طرف‌دار سهروردی و مکتب اشراقی است.
البته که جناب سهروردی در آن زمان یک انسان مورد تکفیر بود و او را به بدترین وضعیت کشتند.

⭐️بنده نکته‌ی خیلی جالبی را خدمت مبارک شما بگویم که وقتی یک مبحث عرفانی مطرح می‌شود علمای دینی چون آن را نمی‌فهمند و خارج از چارچوب استدلال و ذهن و منطقشان می‌بینند، اولین کاری که می‌کنند برچسب کفر زده و تکفیر می‌کنند؛
حال دست‌شان برسد سریع اعدام هم می‌کنند.
و شوربختانه در طول تاریخ این اتفاق زیاد افتاده است.

?جناب منصور حلاج وقتی اناِ‌الحقّ گفت، سریع اعدام شد.
چند صد سال بعد جناب ملاصدرا برای علما به صورت منطقی وحدت وجود را اثبات کرد که وحدت عاقل و معقول امکان‌پذیر است.

?بعد همان علما عذرخواهی کردند که ببخشید اعدامش کردیم، بلد نبودیم!

خُب کافیست این‌قدر زود تصمیم نگیرید؛
کمی صبر کنید شاید آن شخص حرفی که می‌زند درست و تنها خارج از ساختار فکر شماست و هوش شما نمی‌رسد.

?اگر به من بگویند باهوش‌ترین فردی که تا به حال در ایران آمده چه کسی بوده می‌گویم جناب عین‌القضات همدانی.
ایشان تا خواست از خودش دفاع کند و شَطَحیاتش را توضیح دهد، سریع در سن خیلی کم اعدامش کردند.
در صورتی که این‌ها جواهرهای این سرزمین بودند.

?جناب سهروردی که حکمت‌الاشراق را نوشت خیلی می‌فهمید، منتها هم‌عصران زمان‌شان نمی‌فهمیدند که چه می‌گوید و فکر می‌کردند کفر می‌گوید و اعدامش کردند.

⭐چه بسا همین الان در عصر ما کسانی هستند که سخنان درستی می‌زنند و چون ما نمی‌فهمیم و فکر می‌کنیم خارج از دین و شریعت است برچسب کفر میزنیم.
پس باید در قضاوت کردن ایشان صبر کنیم.

✔پیامی که حضرت مولانا برای ما داشتند این است که باید به قطب عالم امکان،
به کسی که چشم‌ها را می‌گشاید و ما را در زمین‌های لرزان دست‌گیری می‌کند، متصل شویم.

☑️استدلال بد نیست اما برای زمین صاف خوب است.
یک جایی که کمی به هم ریختیم و کار سخت شد، با منطق الهیون و درس‌های الهیاتی نمی‌توانیم پیش برویم.

داشتن مدرک دکترای الهیات کافی نیست.
با دکترای الهیات و تئوری‌هایی که خوانده‌اید آیا نوری از ناحیه حضرت حق به شما وارد شده؟
آیا نظرت به جمال قطب عالَم امکان روشن شده؟
آیا دست‌گیری شده‌ای؟
اگر نشده‌ای فقط در یک سری تئوری و استدلال گرفتار آمده‌ای؛
و هر چقدر که این تئوری‌ها بیشتر تکرار شود، به ایمان و یقین شما را افزوده‌ نمی‌شود.

✨آن چیزی که ایمان شما را افزون می‌کند،
نور حضرت حق است که انشالله در جلسات آینده بیشتر در این مورد صحبت می‌کنیم.

عذرخواهی می‌کنم بابت اینکه مدتی شرح مثنوی ما با تاخیر انجام شد و نتوانستیم آن را برگزار کنیم.
انشالله اگر خداوند اجازت بفرماید دوباره نظمی دیگر پیدا خواهد کرد.

?پروردگارا تو را سپاس می‌گوییم که بر خوان گسترده مولانا جلال‌الدین محمد بلخی بنشستیم و فهمیدیم که راه ایمان، دلیل و منطق نیست. راه ایمان وصل شدن به نور اولیای الهی و نور متعال حضرت حق است‌.

?پروردگارا تو را سپاس می‌گوییم که دل‌های ما را با معارف و معانی عرفانی آشنا کردی.

لاحَول وَلاقُوّه اِلّا بالله العَلی العَظیم

در پناه نور و عشق الهی باشید✨?

پایان جلسه صد و بیست و دوم

#علی_مقدم
#شرح_مثنوی_معنوی
#جلسه_صد_و_بیست_و_دو

@masnavymoghaddam

بیت ۲۱۳۴

"نی ز کوران کشت آید نه درو
نه عمارت نه تجارت‌ها و سود"

⬇️ما کورها و نابینایان، نه می‌توانیم کشت کنیم، نه می‌توانیم درو کنیم، نه ساختمانی بسازیم، نه تجارتی و نه سودی کنیم.
ما چشمان‌مان کور است و فقط با یک دلایل منطقی سطحی پیش می‌رویم و هیچ هنری در این عالم نداریم.

#علی_مقدم
#شرح_مثنوی_معنوی
#جلسه_صد_و_بیست_و_دو

@masnavymoghaddam

بیت ۲۰۱۳

«خاک را در گور او آکنده کرد
زیر خاک آن دانه‌اش را زنده کرد»

?نگاه ما به مرگ افراد، بایستی نگرش "کاشت" باشد؛
یعنی هر کسی که فوت کرد احساس نکنید از دست‌ رفته است.
این نوع نگاه به مرگ بسیار خطرناک است.

?ما نباید خود را وارد فضایی کنیم که گویا کسی را از دست داده‌ایم.
ما باید بر این باور باشیم که با دفن او، دانه‌ای در خاک کاشته‌ایم که در عالمی دیگر رسته خواهد شد و رشد خواهد کرد.
این باور کمک می‌کند از بار عاطفی منفی که در اثر از دست دادن عزیزی در ما ایجاد شده کاسته شود.

?برخی آدم‌ها عزاداری را بعد از مرگ عزیزانشان رها نمی‌کنند؛
چون فکر میکنند او پایان یافته و از دستش داده‌اند و مجبورند بار عاطفی شدیدی  تحمل کنند. 
حال اگر این نگرش را در خود تقویت کنند که عزیزشان را چون دانه‌ای در خاک کاشته‌اند و این دانه پربار و پرثمر به رشد و تعالی و حیات خود ادامه خواهد داد، مقدار زیادی از حجم اندوه‌شان کم خواهد شد.

#علی_مقدم
#شرح_مثنوی_معنوی
#جلسه_صد_و_شانزده

@masnavymoghaddam