❗️İslam İttifaqı: Nəzəriyyədən Praktikaya - TƏHLİL

İran Prezidenti İraqa səfəri zamanı Avropa İttifaqının İslam versiyasını təklif etdi. Əslində, bu təklifi ilk dəfə 2002-ci ildə İslahatçıların Prezidenti Malayziyaya səfəri zamanı irəli sürmüşdü.

Bu təklif zahirən cəlbedici və xoşdur və bəziləri İİR XİN-dən İslam ölkələri arasında birgə bazar, vahid valyuta və birgə hərbi gücə malik İslam İttifaqının yaradılmasını tələb etmişlər.

Ancaq reallıq budur ki, indiki şəraitdə bu ideya həyata keçə bilməz və belə idealist fikirləri təqib etmək əvəzinə daha realist hədəflərə və ideyalara yönəlmək daha faydalıdır. Bu sahədə oxşar şüarların, məsələn, İslam Birliyinin dörd onillikdən artıq bir müddətdə reallaşmaması bu baxımdan yaxşı bir nümunədir.

İslam dünyasının, İslam İttifaqının yaradılması üçün potensialı Avropa İttifaqı yaranarkən olduğundan qat-qat çoxdur. Lakin bu, bir çox maneələrlə də üzləşir ki, bu da bu potensialın reallaşmasına mane olur.

İslam İttifaqı İslam dövlətləri arasında kollektiv əlaqələr və əməkdaşlığın inkişaf etmiş səviyyəsinin nəticəsidir. Lakin indi İslam dövlətləri arasında, xüsusən də rəqib İslam gücləri arasında belə inkişaf etmiş səviyyədə əməkdaşlıq varmı? Hələ də regionda çox vaxt gərginlik və münaqişə əlaqələrin əsasını təşkil edir. Bəzən İslam Əməkdaşlıq Təşkilatında belə, Fələstin məsələsində olduğu kimi, minimum əməkdaşlıq olur.

Belə bir ittifaqın yaradılması üçün əvvəlcə təhlükəsizlik, siyasi və iqtisadi sahələrdə ümumi maraqlar və anlayışlar olmalıdır. Yalnız ortaq dini kimlik belə bir ittifaq yaratmaq üçün kifayət deyil.

Bu cür ümumi maraqlar və anlayışlar, ilk növbədə, İslam ölkələri arasında yaxın münasibətlərin mövcud olması ilə yaranır. Amma belə münasibətlər varmı?

İslam ölkələri arasında iqtisadi inkişaf baxımından fərq böyükdür. Bu fərqlər də mövcud vəziyyətin nə qədər mürəkkəb olduğunu göstərir. Bu gün 57 İslam ölkəsi arasında minimum əməkdaşlıq olmadığı üçün daha böyük layihələrin həyata keçirilməsi çətin görünür.

Hazırda İran, Səudiyyə Ərəbistanı, Misir və Türkiyə kimi böyük İslam gücləri arasında ciddi fikir ayrılıqları mövcuddur. Hər bir dövlətin regionda öz layihəsi var və bu, çox vaxt rəqabətə deyil, bir-birini tamamilə aradan qaldırmağa yönəlib.

Məsələn, İrana qarşı çıxan tərəflər Tehranın bölgədə Şiə hilalı yaratmağa çalışdığına inanırlar, Tehran isə bu ölkələri ABŞ-ın əlaltısı kimi görür.

İranla rəqabət aparan ərəb və İslam bloku, əsasən, Qərblə, xüsusən də ABŞ-la sıx əməkdaşlıq edir. Lakin İran ABŞ-a qarşı düşmənçilik siyasəti yürüdür və onun bölgədəki varlığını təhdid, çıxışını isə fürsət hesab edir.

Hazırda İslam ölkələri ortaq əməkdaşlıq sahələrində belə birgə hərəkət edə bilmirlər. Misal üçün, Qəzzanın qida və dərman blokadasını qaldıra bilməyən bu ölkələr, daha böyük ittifaqları necə qura bilərlər?

Nəinki İran-ərəb əlaqələrində çətinliklər var, hətta Şiə İslam İttifaqı və ya Sünni İslam İttifaqının belə yaradılması mümkün görünmür.

Bununla belə, daha real yanaşmaq və ikitərəfli əlaqələri gücləndirmək, bölgədəki gərginliyi azaltmaq daha yaxşı olardı.

➡️https://t.me/Tehlil_Tenqid_tv -yə abunə olun

?‼️?? Keçmiş "Gəncə məhbusu" həbsxanada qanunsuzluqlara etiraz edir

Ətraflı: ? MBH

?‼️???️‍? Xarkovda LGBT hərbi paradı keçirilib

Ukrayna Silahlı Qüvvələri şəhər polisinin başçılıq etdiyi avtomobil kolonnasında şəhərdə yürüş keçiriblər. Yürüşdəki bayraqlar arasında LGBT bayrağı, Ukrayna bayrağı və Ukraynanın LGBT hərbi qulluqçularının bayrağı da vardı.

Tədbirin məqsədi: Ukrayna Silahlı Qüvvələrində geylərin döyüşdüyünü və onların hüquqlarının unudulmaması lazım olduğunu xatırlatmaq olub.

➡️https://t.me/Tehlil_Tenqid_tv -yə abunə olun

?‼️???? Türkiyə Prezidenti Ərdoğan:

İsrail Qəzzada dayanmayacaq, belə davam edərsə, Ramallahı işğal etdikdən sonra gözünü başqa yerlərə dikəcək.

- Türkiyə KİV

➡️https://t.me/Tehlil_Tenqid_tv -yə abunə olun

?‼️?? Baqrat elan edib ki, 22 sentyabrda "Müqəddəs nümayiş" keçirəcək.

➡️https://t.me/Tehlil_Tenqid_tv -yə abunə olun

✅ Yeni tədris ilində sizə ödənişsiz lazim olan kanallardan faydalanmaq üçün seçim edin və abunə olun ⤵️

?‼️?? Paşinyan sərhədin demarkasiyası üzrə səylər çərçivəsində mübahisəli məsələnin həllinin mümkünlüyünə işarə edib

Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan Azərbaycanın Zəngilan rayonu ilə həmsərhəd Sünik vilayətinə bu yaxınlardakı səfəri zamanı sərhədin delimitasiyası və demarkasiyasının növbəti mərhələsi çərçivəsində Kərki kəndilə bağlı mübahisəli məsələnin həllinin mümkünlüyünə işarə edib.

"T.T.Tv" xəbər verir ki, hökumətyönlü "armtimes.com" veb saytında dərc edilən bu bəyanat Ermənistan və Azərbaycan arasında sərhəd üzrə davam edən danışıqlarda əhəmiyyətli irəliləyişin olduğunu göstərib.

Kornidzor kəndində olarkən "Azatutyun" radiosunun əməkdaşı  Paşinyandan soruşub ki, sərhədin demarkasiyasının növbəti mərhələsi Sünikdə başlaya bilərmi? Paşinyan  cavab verib: "Bəli, mümkündür, amma bu, istənilən başqa ərazidə ola bilər", o deyib, digər bölgələrin də cəlb edilməsinin mümkünlüyünü açıq saxlayıb.

Paşinyan qeyd edib ki, Sünik sakinlərilə çoxsaylı görüşlər keçirib, onun sülh proqramını əhəmiyyətli dərəcədə dəstəkləyirlər. O, öz hökumətinə tapşırıb ki, erməni xalqına başa salsın ki, demarkasiya prosesi erməni torpaqlarının təslim edilməsinə bərabər deyil. "Biz Ermənistanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış ərazisinə diqqətimizi yönəltməliyik və bu ərazidəki problemlərimizi həll etməliyik", - o deyib və müasir Ermənistanın xəritəsini kənd sakinlərinə göstərib.

Ermənistanın baş nazirinin şərhləri regionda sülhə və sabitliyə daha geniş can atmaq kontekstində səslənir. Paşinyanın sözlərinə görə, Ermənistanın əvvəlki sərhədlərinin bərpası ideologiyasına qayıtmağın tərəfdarı olanlar ölkəni öz mənfəətləri naminə münaqişəyə çəkirlər. "Biz heç nəyə iddia etmirik və heç kimin nəyəsə iddia etməsinə imkan verməyəcəyik. Məntiq belədir. Biz çətinliklərin öhdəsindən gəldik, dünyada elə qüvvələr var ki, bu dövlətin mövcud olmasını istəmirlər", - o bildirib.

1992-ci ilin mayında erməni ordusu tərəfindən işğal edilmiş Kərki kəndi Ermənistanın Sünik rayonunun yaxınlığında yerləşir. Rəsmi Bakı Kərkinin Azərbaycana qaytarılmasını tələb edir. 19 kvadrat kilometr ərazini əhatə edən kənddə 149 erməni yaşayır. Kəndin statusu Ermənistanla Azərbaycan arasında mürəkkəb və tez-tez gərgin danışıqlarda mübahisə mövzusu olub.

Paşinyanın açıqlamaları bu cür mübahisəli ərazilərin nizamlanmasına səbəb ola biləcək müzakirələrdə iştiraka hazır olduğunu göstərir. Bu potensial dəyişiklik onun beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlərin qorunmasına və Ermənistanın gələcək ərazi münaqişələrinə cəlb edilməsinin qarşısının alınmasına yönəlmiş geniş strategiyasına uyğundur.

➡️https://t.me/Tehlil_Tenqid_tv -yə abunə olun

?‼️?? Zimbabvenin Müdafiə Naziri:

Zimbabve Respublikası BRİKS-ə üzv olmağa hazırdır.

- Türkiyə KİV

➡️https://t.me/Tehlil_Tenqid_tv -yə abunə olun

?‼️???? İsrail ordusunun qərargahını hədəf alan intiharçı pilotsuz təyyarənin hücumu nəticəsində bir neçə itki var.

➡️https://t.me/Tehlil_Tenqid_tv -yə abunə olun

‼️Bunu maksimum paylaşın?

?Gecəniz xeyrə qalsın ?

Təcili xəbər olsa, paylaşacam✋

https://t.me/Tehlil_Tenqid_tv -yə abunə olun və bizi izləməkdə qalın

Telegram

Təhlil və Tənqid Tv

Elmi-Mədəni və ictimai-siyasi xəbərlərin təhlil və tənqidi