**گزارش داوُس ۲۰۲۵

دکتر محمود سریع‌القلم**

پنجاه و پنجمین اجلاس مجمع جهانی اقتصاد در شهر کوچک داوُس (Davos) طی ۲۰ تا ۲۴ ژانویه (اول تا پنجم بهمن ماه ۱۴۰۳) تشکیل شد. حدود ۳۰۰۰ نفر از ۱۳۰ کشور در این اجلاس شرکت کردند و ۱۶۰۰ شرکت (۴۵ درصد از آمریکا) در آن حضور داشتند. ۳۵۰ مقام دولتی شامل ۶۰ رئیس دولت نیز مشارکت کردند. ۱۷۰ نماینده از گروه‌های جامعه مدنی از هر پنج قاره نیز فرصت اثرگذاری بر موضوعات و مباحث را داشتند. حدود  ۲۵۰ استاد دانشگاه یا محقق یا نویسنده به دعوت داوُس، آخرین دستاوردهای علمی و دیدگاه‌های خود را در حدود ۳۰۰ جلسه طی پنج روز مطرح کردند. دونالد ترامپ در روز چهارم کنفرانس به صورت آنلاین حدود ۲۰ دقیقه سخنرانی کرد و سی دقیقه به پرسش‌های پنج رئیس هیأت مدیره بانک یا شرکت مالی و نفتی پاسخ داد. رئیس مجمع جهانی اقتصاد از او در انتهای این برنامه دعوت کرد تا سال آینده به صورت حضوری در داوُس شرکت کند. داوُس امسال پنج محور را در بر می گرفت: ۱) محافظت از کره زمین (۲۷ جلسه)؛ ۲) بنای مجدد اعتماد میان ملت‌ها و دولت‌ها (۲۸ جلسه)؛ ۳) صنعت در عصر هوش مصنوعی (۳۵ جلسه)؛ ۴) سرمایه‌ گذاری بر روی انسان‌ها (۴۴ جلسه) و ۵) افق‌های نوین در رشد و توسعه (۵۱ جلسه). در زیر، با عناوین متنوع، گزارشی از داوُس ۲۰۲۵ ارائه می‌گردد:

ریاست جمهوری دونالد ترامپ

ترامپ و دولت او به علتِ هم زمانی سوگند او و شروع داوُس ۲۰۲۵، در اجلاس حضور نداشتند، اما به ندرت در جلسه‌ای از پی آمدهای محتمل ریاست جمهوری او صحبتی به میان نیامد. یک نکتۀ کانونی که بسیاری مطرح کردند این بود که او Maximalist (حداکثرگرا) است. بالاترین خواسته خود را مطرح می‌کند و سپس در فرآیند مذاکره به سوی تفاهم حرکت می کند. از این منظر، او یک دیپلمات و سیاستمدارعادی نیست که سخنانش براساس واقعیت باشد. به عنوان مثال، ولیعهد عربستان، پیروزی ترامپ را به او تبریک گفت و مجدداً خواست که اولین سفرخارجی خود را به عربستان انجام دهد. سپس برای جلب توجه دولت ترامپ، عربستان هم چنین اعلام کرد که طی چهار سال آینده ۶۰۰ میلیارد دلار در آمریکا سرمایه ‌گذاری خواهد کرد. سپس ترامپ در سخنرانی خود برای مخاطبان داوُس اظهارامیدواری کرد که عربستان سطح سرمایه‌ گذاری خود را به یک تریلیون دلار ارتقاء بخشد. ترامپ همچنین اعلام کرد برای شرکت‌هایی که کالای خود را در آمریکا تولید کنند نرخ مالیات را به ۱۵ درصد تقلیل خواهد داد. ترامپ به موجب احکامی که طی هفتۀ اول ریاست جمهوری خود صادر کرد، فراز و نشیب های فراوانی را در نحوۀ عملکرد دولت آمریکا ایجاد کرده است، از توقف استخدام در دولت گرفته تا جلوگیری از ورود مهاجران جدید. ارتش آمریکا در مرز مکزیک مستقر شده است و مانع ورود مهاجران از آمریکای مرکزی خواهد شد. اکثر شرکای تجاری آمریکا بیش از آنچه که از امریکا وارد کنند به این کشور می فروشند. این شامل شرکای مهم مانند چین، مکزیک، ژاپن و کره جنوبی می‌شود. ترامپ همه این کشورها را با افزایش گمرک تهدید کرده است. عموم اقتصاددانان در داوُس معتقد بودند که معلوم نیست در عمل چه اتفاقاتی بیافتد چون افزایش نرخ گمرکی نه تنها در آمریکا به افزایش نرخ تورم می‌انجامد بلکه در هزینه های زنجیرۀ کالا در سطح جهانی نیز پی‌آمدهای تورمی دارد. به نظر می‌رسد دولت ترامپ اعتقاد عمیقی به کارکرد سازمان های بین المللی و قواعد نسبتاً تثبیت شدۀ اقتصادی از طریق سازمان تجارت جهانی ندارد و بر خلاف دولت بایدن که به چند جانبه‌ گرایی اقتصادی و برون‌ سپاری امنیتی معتقد بود، دولت ترامپ در پی توافقات و تعاملات دوجانبه با کشورها باشد تا از این طریق منافعِ ملی آمریکا را تأمین کند. بسیاری معتقد بودند که اختلالات ناشی از دولت جدید آمریکا، عموماً موقتی خواهند بود و ممکن است بدنۀ دستگاه اجرایی و طبقه بوروکرات‌ها، واکنش های منفی اما نامحسوس نسبت به این تحولات و سیاست‌های جدید نشان دهند. از این رو، سیاست‌های این دولت را باید مورد به مورد بررسی کرد. ترامپ در روابط بین‌المللی، نزدیک‌ترین روابط را با رؤسای جمهور آرژانتین و چین، نخست وزیر هند و ولیعهد عربستان خواهد داشت. همینطور پیش‌بینی می‌شود که عموم کشورهای عربی در خلیج فارس و مصر، اردن، عراق و اسرائیل از روابط نزدیکی با دولت ترامپ برخوردار باشند. روابط با ترکیه تابع میزان تطابق منافع آن‌ها در ناتو، سوریه و همچنین دیدگاه‌های ترکیه به اسرائیل خواهد بود.

برای مطالعه متن کامل و ارسال نظر اینجا کلیک کنید.

کانال تلگرام 👇

https://t.me/sariolghalam

**چرا واقعیت‌­ها را نمی‌پذیریم؟ سی علت

دکتر محمود سریع‌القلم**

1. چون دایرۀ مشورت ما محدود است، خیلی اشتباه می‌­کنیم؛
2. چون با وجود IQ بالا به شدت از EQ پایین رنج می‌­بریم؛
3. چون ناخودآگاه بسیاری از ما، یک عمر دست نخورده باقی می‌ماند؛
4. چون اکثریتِ مطلق پدران و مادران، تربیت را صرفاً تحسین فرزندان خود می­‌دانند؛
5. چون افراد به موجب مشکلات معاش، به ندرت فرصتِ کشف خود را پیدا می­‌کنند؛
6. چون اگر واقعیت را بپذیریم، نگران از دست دادن جایگاه خود هستیم؛
7. چون احساساتمان بر محاسباتمان مسلط هستند؛
8. چون نوشته­‌های سعدی، فردوسی و دیگر مشاهیر ایرانی را بسیار کم خوانده‌­ایم؛
9. چون اشتباه را نه تجربه بلکه ضعف ابدی تلقی می­‌کنیم؛
10. چون یک ضعف بسیار بنیادی داریم: می­‌خواهیم همه ما را تایید کنند؛
11. چون نه درخانواده، نه در مدرسه و نه در جامعه، آداب نقد را به ما نمی‌­آموزند؛
12. چون با تاریخ خود بیگانه‌­ایم؛
13. چون به ما آموزش نداده‌­اند که انسان، مجموعه­‌ای از ضعف‌­ها و قوت­‌ها است؛
14. چون وقتی فردی اشتباه می‌­کند، او را اصلاح نمی­‌کنیم بلکه عمدتاً تخریب می­‌کنیم؛
15. چون بسیار کم کتاب می­‌خوانیم، دامنۀ واژگان ما در فهم پدیده‌ها و تعامل با یکدیگر بسیار محدود است؛
16. چون بیش از اینکه تمایل داشته باشیم افکار و رفتار یکدیگر را بازبینی کنیم، می‌خواهیم دورهم باشیم؛
17. چون تمرین نکرده‌­ایم که ۵۰ صفحه در مورد خود بنویسیم؛
18. چون عموماً علیرغم تواضع در ظاهر، اکثر رفتارهای ما با خودمحوری و خود حق بینی آمیخته هستند؛
19. چون به شدت برتری طلبیم­، نمی­‌توانیم ضعف‌­های خود را بپذیریم؛
20. چون تصور می‌کنیم پرسش‌گری و مشورت، ما را ضعیف نشان می‌دهد؛
21. چون ماهیت خطاپذیری انسان را با ماهیت ثابت فرشتگان اشتباه گرفته‌­ایم؛
22. چون اهداف ما با امکاناتمان توازن ندارند؛
23. چون واژۀ Fact در منظومۀ ادبی و فکری ما وجود ندارد؛
24. چون تقریباً در هیچ عرصه­‌ای باهم رقابت نمی­‌کنیم؛
25. چون زبانِ انگلیسی نمی­‌دانیم تا در دایرۀ جهانی، خود را محک بزنیم؛
26. چون چند میلیون نفر آسیایی، آفریقایی، اروپایی یا از کشورهای عربی در کشور ما زندگی نمی­‌کنند؛
27. چون فرصتِ مقایسه نداریم؛
28. چون تاریخ چین، هند، روسیه، آمریکا و اروپا را نخوانده‌­ایم؛
29. چون تصمیم‌­سازان جامعه، کمتر ذهن ریاضی دارند و بیشتر انتزاعی هستند؛
30. چون غرق در خود و منافع خود هستیم، همکاری، یادگیری و مشارکت با دیگران تقریباً تعطیل است.

ارسال نظر

کانال تلگرام 👇
t.me/sariolghalam

سی کتاب پیشنهادی برای حکمرانان فعلی و آیندۀ ایران

دکتر محمود سریع‌القلم

1. Mandela by Anthony Sampson
2. The Network State by Balaji Srinivasan
3. Chip War by Chris Miller
4. Leviathan by Thomas Hobbes
5. The Eighteenth Brumaire of Louis Bonaparte by Karl Marx
6. The Social Contract by Jean-Jacques Rousseau
7. On Sovereignty by Jean Bodin
8. Four Essays on Liberty by Isaiah Berlin
9. Social Structure and Personality by Talcott Parsons
   10 .Animal Farm by George Orwell
10. The Scientific Study of Foreign Policy by James Rosenau
11. 1Q84 by Haruki Murakami
12. The State in Capitalist Society by Ralph Miliband
13. States and Social Revolutions by Theda Skocpol
14. A Warrior’s Life: Paulo Coelho by Fernando Morais
15. The Crisis of Democratic Capitalism by Martin Wolf
16. Leaders by Richard Nixon
17. The Age of AI by Henry Kissinger and Eric Schmidt
18. Modernization and Revolution in China by June Grasso
19. Unrivaled by Michael Beckley
20. The Worldly Philosophers by Robert Heilbroner
21. The Authoritarian Personality by Theodor Adorno
22. Kennan: A Life Between Worlds by Frank Costigliola
23. The Art of War by Sun Tzu
24. Empire by Niall Ferguson
25. Creating Minds by Howard Gardner
26. Ivan Turgenev by A.V. Knowles
27. The Black Book by Orhan Pamuk
28. The Fourth Industrial Revolution by Klaus Schwab
29. Bismarck: A Life by Jonathan Steinberg

ارسال نظر

کانال تلگرام ?
t.me/sariolghalam

سخنرانی دکتر سریع القلم پیرامون دولت و بخش خصوصی
محمود سریع القلم استاد دانشگاه شهید بهشتی در نخستین همایش چشم‌انداز صنعت ساختمان تاکید کرد «مسائل اقتصادی» در چسبندگی میان مردم و حکومت نقش اساسی دارند. او همچنین بر نقش مهم بخش خصوصی در توسعه تاکید کرد و گفت کشوری که بخش خصوصی را قبول دارد، نوآوری دارد.

استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی در اولین همایش چشم انداز صنعت ساختمان که به همت گروه رسانه‌ای دنیای اقتصاد برگزار شد گفت : ۹۵ درصد آنچه که می‌گوییم و عمل می‌کنیم، در ناخودآگاه ما هست.

اگر دولت و حاکمیت بخواهند در جامعه تعلق خاطر انجام دهند چه کارهایی باید انجام دهند؟ دو نویسنده یک عمر مطالعه کردند که چطور چسبندگی بین جامعه و حکومت و دولت و حکومت ایجاد شود؟

«مسائل اقتصادی» در چسبندگی بین مردم و حکومت نقش اساسی دارند، در شرایطی این اتفاق می‌افتد که دولت و حکومت نگران تعامل با محیط بین‌الملل نباشند و اولویت رشد و توسعه اقتصادی باشد. آنجلا مرکل بعد از بحران ۲۰۰۸ به سندیکاهای کارگری گفت انتظار افزایش دستمزد را نداشته باشید و به بخش خصوصی گفت کسی را اخراج نکنید. سال ۱۹۱۲ رئیس جمهور آمریکا اتاق بازرگانی را تشکیل داد و به بخش خصوصی گفت شما به منِ دولت بگویید که برای شما چه کنم؟ همین اتاق بازرگانی آمریکا ۸۰۰ ملاقات بین دولت و کنگره آمریکا فقط در سال ۲۰۲۳ برگزار کرده است.

سریع‌القلم ضمن تاکید بر نقش بخش خصوصی در نوآوری گفت: « افکار اگر عوض نشود، هیچ چیزی عوض نمی‌شود. اگر بتوانیم فکر را عوض کنیم، تصمیم‌ها را هم می‌توانیم تغییر دهیم. ۲۶ درصد GDP دنیا را آمریکا، ۱۷ درصد در اختیار چین، و ۱۷ درصد در اختیار اروپا است، خاورمیانه‌‌ فقط ۳ درصد از GDP دنیا را به خود اختصاص داده است.

در ایران اگر روسای دانشگاه‌ها از سوی اساتید انتخاب شوند می‌توانیم بگوییم به جایگاه کشورهای توسعه یافته در حوزه فناوری می‌رسیم. در ایران روسای دانشگاه در خدمت افراد خارج از دانشگاه هستند.

این استاد دانشگاه با نقل قولی از مک آفی درباره دست و پاگیر بودن قوانین در مسیر رشد و توسعه اعلام کرد: «در چین قبل از ۱۹۸۰ همه چیز دولت بود. تا اینکه افرادی می‌آیند و می‌گویند پنجره‌ها را باز کنید و اجازه دهید بخش خصوصی فعال شود. همین چند هفته پیش دولت چین اعتبار ۴۲ میلیارد دلاری در اختیار دولت‌های محلی گذاشت تا آپارتمان‌های خالی را بخرد و برای رونق صنعت یه این شکل مداخله کند.

دخالت دولت در قیمت‌گذاری، نوسانات ارز، دستورالعمل‌های ناپایدار، ورود بانک‌ها به صنعت، عدم امکان برنامه‌ریزی درازمدت برای بخش خصوصی، تعدد مراکز تصمیم‌گیری، هزینه‌های تبادل و تجارت و غیرقابل پیش‌بینی بودن سیاست خارجی مجموعه‌ای از عواملی است که بخش خصوصی به عنوان موانع پیش‌رو عنوان می‌کند.»

او بار دیگر بر اهمیت نقش بخش خصوصی در کاهش ناترازی در کشور تاکید کرد و گفت : « بخش خصوصی ایران دستور کار سیاسی ندارد بلکه در پی روان‌سازی فعالیت اقتصادی است. تصمیم‌سازی مشترک دولت و بخش خصوصی به نفع کشور است. این یک تصمیم در بالاترین سطح کشور است. محول کردن آن به بدنه دستگاه‌های اجرایی و وزارتخانه‌ها جواب نخواهد داد»

سریع القلم در پایان تاکید کرد که ما در ایران با استدلال و آمار تغییر می‌کنیم یا با بحران‌ها؟ تجربه نشان داده ما با بحران‌ها تغییر می‌کنیم.

مشاهده ویدئو و ارسال نظر از اینجا

کانال تلگرام ?
t.me/sariolghalam

مصاحبه دکتر سریع‌القلم با اکو ایران

مسعود پزشکیان در سخنرانی مجمع عمومی سازمان ملل باز هم بر راهبرد وفاق ملی تاکید کرد. او گفت: «مردم ایران در انتخاب من به شعار محوری وفاق ملی رای دادند که این شعار منطبق با دستور خداوند در قرآن کریم است.» وفاق ملی شاید پرتکرارترین واژه‌ای باشد که این روزها از سوی رئیس‌جمهور مطرح می‌شود. در کنار آن، آقای پزشکیان به وفور درباره ناترازی‌های اقتصادی سخن می‌گوید و به همین دلیل اقتصاددانان امیدوارند وفاق ملی حول کاهش‌ ناترازی‌ها شکل گیرد. شاید بتوان انگیزه اصلی رئیس‌جمهور پزشکیان در نام‌گذاری دولت چهاردهم به‌عنوان دولت «وفاق ملی» را این نکته دانست که او مایل است دولت چهاردهم با ایجاد همدلی، اتفاق و هماهنگی بین جناح‌های سیاسی شرایط مناسبی برای حل‌وفصل ناترازی‌های اقتصادی ایجاد کند. اما وفاق ملی چیست و زمانی که درباره آن سخن می‌گوییم دقیقاً درباره چه چیزی سخن می‌گوییم؟ محمود سریع‌القلم، استاد اقتصاد سیاسی بین‌الملل از دانشگاه شهید بهشتی در گفت‌وگو با علی فرحبخش -روزنامه‌نگار اقتصادی- درباره اقتصاد سیاسی وفاق ملی سخن می‌گوید.

مطالعه متن کامل مصاحبه و ارسال نظر از اینجا

کانال تلگرام ?
t.me/sariolghalam

telegra.ph/sariolghalam-09-19-2

سی فرآیندی که به وفاق ملی می‌انجامد

محمود سریع القلم

1. نرخ تورم تک رقمی است؛
2. چون نرخ تورم تک رقمی است، نیازی به دروغگویی نیست و راستگویی ستونِ اصلی وفاق است؛
3. در انتخابات، مردم به احزاب و برنامۀ آنها رای می دهند و نه به افراد؛
4. عامۀ مردم از هویتی شفاف، اولویت بندی شده و مورد اجماع برخوردارند؛
5. اکثریتِ مطلقِ رسانه‌ها، غیردولتی هستند؛
6. گروه‌ها و احزاب سیاسی در مسائل کلان فلسفی اجماع دارند و اختلاف آن­ها صرفاً در سیاست­ گذاری ها است؛
7. رسانه‌ها درعلنی کردن فساد مالی از مراجع قضایی پیشروتر هستند؛
8. مردم با اعتقاد و علاقه قوانین را رعایت می‌­کنند؛
9. شهروندان برای سفر به خارج، چندان نیازی به ویزا ندارند؛
10. ثبات شاخص‌های اقتصادی، شهروندان را تک شخصیتی و علاقه مند به همکاری کرده است؛
11. شهروندان به کار و فعالیت خود متکی هستند و نه رانت اقتصادی و سیاسی؛
12. زنانِ متخصص در کنارِ مردان متخصص، جزیی از تصمیم­ سازان کشور هستند؛
13. مدیران و مجریان به کشور تعهد دارند و نه فقط به افراد؛
14. بخش خصوصی حداقل هشتاد درصد تولید و خدمات را در اختیار دارد؛
15. حکومت و عامۀ مردم، سرمایه ­داری و اقتصاد رقابتی را پذیرفته‌اند و به قواعد آنها پایبندند؛
16. هر اقدامی در سیاست­ خارجی، فایدۀ اقتصادی برای کشور دارد؛
17. به موجب حساسیت به اعتبار ملی، بخش خصوصی کالاهای با کیفیت صادر می‌کند؛
18. شهروندان با حوصله، صبر، محبت و احترام به دیگران رانندگی می‌کنند؛
19. آنقدر پول ملی ثبات دارد، کسی به انباشت طلا و ارز فکر نمی‌کند؛
20. اگر مجریان اشتباه کنند، حداقل عذرخواهی و عموماً استعفا می‌دهند؛
21. احترام و تصویرِ مثبتِ کشور در جامعۀ جهانی برای حکمرانان حیاتی است؛
22. حسِ هم ­نوع دوستی میانِ مردم بسیار فراگیر است؛
23. آنقدر شهروندان تعلق به وطن دارند که قبل ازموعد، مالیات خود را پرداخت می‌کنند؛
24. به ندرت فردی یا خانواده‌ای به فکر مهاجرت می‌افتد؛
25. بالاترین مصونیت را خبرنگارانی دارند که fact عرضه می‌کنند؛
26. دولت، صرفاً نهادی برای خوب زندگی کردن و پول جمع کردن مجریان نیست؛
27. در تعامل با همسایگان، اساس بر اعتماد، حذف ویزا و تبادل گستردۀ کالا و خدمات است؛
28. تفکیکِ قوا به معنای حقوقی و سیاسی آن تحقق یافته است؛
29. تسهیل سرمایه­ گذاری خارجی و مناسباتِ شفافِ مالی مورد اجماعِ همه دولت‌هایی است که به قدرت می رسند؛
30. به واسطۀ تک­ رقمی بودن نرخِ تورم، شهروندان نگرانِ آینده نیستند.

ارسال نظر

کانال تلگرام?
@sariolghalam

در حکمرانی مطلوب، افکار جدید مهم هستند یا افراد جدید؟
محمود سریع القلم

در اواخر دهۀ 1960، وقتی چین تصمیم گرفت اقدامات لازم و تجربۀ ­شده بشری برای صنعتی شدن و رشد اقتصادی را به تدریج به مرحله اجرا درآورد، مائو و افراد کلیدی در اطراف او بودند که این تحول فکری را ایجاد کردند. آنها با مشاهدۀ تحولات جدید، این اعتماد به نفس را داشتند که افکار خود را با شرایط جدید جهانی منطبق کنند. همین نوع تغییر عیناً در دهۀ 1990 در شش کشور دیگر اتفاق افتاد: اندونزی، هند، ویتنام، ترکیه، مکزیک و برزیل. در عموم این کشورها طی سال­های پس از جنگ جهانی دوم، نقش سنگین دولت بر صنعت، بانکداری، کشاورزی، سرمایه گذاری، آموزش و دیگر ارکان حکمرانی سایه افکنده بود. سیاسیون این کشورها برای مدت ها، خود را به اندیشه هایی مانند دولت­ سالاری، تمرکزگرایی، مدیریت عمودی، نهضت غیر متعهد ها و مبارزه با امپریالیسم مشغول کرده بودند. خروجی این افکار عمدتاً به تداوم فقر، فاصلۀ طبقاتی، ناکارآمدی، اتلاف منابع ملی و مهاجرت تحصیل کرده ها منجر شد.

مطالعه ادامه یادداشت، ارسال نظر و دریافت فایل صوتی این یادداشت

کانال تلگرام ?
@sariolghalam

ویدئو مصاحبه دکتر سریع القلم با گروه رسانه ای دنیای اقتصاد
مشاهده ویدیو از لینک زیر
https://sariolghalam.com/?p=7805

کانال تلگرام ?
@sariolghalam