? شاری مەریوان؛ شارێک کە ئاوی خواردنەوەی ناتەندرووستی هەیە و شارێک کە وێستگەی گونجاوی خاوێنکردنەوەی ئاوی تێدا نییە!

?بەیاننامەی ڕێکخراوە مەدەنییەکانی مەریوان سەبارەت بە قەیرانی پیسبوونی ئاوی خواردنەوەی شاری مەریوان

?دانیشتوانی بەڕێزی شاری مـــەریــوان!

?هەروەها کە ئاگادارن تا سێ ساڵ لەمەوبەر ئاوی خواردنەوەی شاری مەریوان لە سەرچاوە ژێرزەمینییەکانەوە (بیرەکانی دەشتی نێ، ڕیخەڵان، بێلوو و...) دابین دەکرا.
بەڵام بە هۆی زۆر بوونی حەشیمەت و زیادەڕۆیی لە بەکارهێنان و پێویستی زیاتری ئاوی خواردنەوە، ئیدارەی ئاو و ئاوەرۆی مەریوان دەستی کرد بە هێنانی ئاو لە بەنداوی گارانەوە.
بە پێى ئەم ڕێوشوێنە، ئاوی خواردنەوە لە بەشی ڕۆژهەڵاتی شاری مەریوان تا ڕادەیەک دابین کرا.
لەو کاتەوە تا ئێستا ئاوی خواردنەوەی نزیکەی ۵۰ هەزار کەس لە دانیشتووانی شاری مەریوان لە بەنداوی گاڕانەوە دابین دەکرێت.
بێ ئاگا لەوەی لەم ماوەیەدا، چوونە سەرەوەی بەردەوامی پیسکەرەکان و ئاوەرۆی گوندەکانی تەنیشت بەنداوەکە، ئاوی خواردنەوەی شارەکەی پیس کردووە.

✅ بەم شێوەیە لەو ماوەیەدا ئاوی خەزێنەی بەنداوەکە پڕ بووە لە پیسکەری بایۆلۆژی و کیمیایی جۆراوجۆر، کە ساڵانە دەگاتە ١٨٠ هەزار میلیمتری سێجار. هەروەها ئاوەڕۆی  ١٣ گوندی دەوروبەری بەنداوەکە و نزیکەی ١٠ هەزار تۆن پاشماوەی ئاژەڵان و زیاتر لە ١٠٠ تۆن پاشماوەی ماڵان، بەردەوام دەچێتە ناو خەزنەی بەنداوەکە، ئەمەش وای‌کردووە کە بەکارهێنانی ئەم ئاوە مەترسیدار بێت بۆ خەڵکی ناوچەی مەریوان.

بەهۆی نەبوونی وێستگەیەکی پاککەرەوە کە گونجاو بێت بۆ بڕی بەکارهێنان و بە لەبەرچاوگرتنی بڕی ئاوی بەکارهێنراو، پێداویستی و ئامێرەکانی ئێستای وێستگەی پاککەرەوەی ئاو، توانای پاککردنەوەی پیسکەرەکانیان نییە و لە ڕاستیدا تەنها بۆ دابینکردنی پێداویستی سێ بۆ چوار هەزار هاوبەش دانراون.

?لەم بارودۆخەدا، هاووڵاتیان بە درێژایی ساڵ ڕووبەڕووی گۆڕانکاریی زۆر لە کوالێتی ئاو بوونەتەوە (گۆڕانکاری لە ڕەنگ، تام، بۆنی ناخۆش و هتد).
هەروەها ڕووبەڕووی چەندین مەترسی وەک؛ نەخۆشییەکانی هەرس، شێرپەنجە و هتد بوونەتەوە. جگە لە ئەو ڕاستییانە، ئەم گرفتە گەورە بووەتە هۆی بارودۆخی نالەباری دەروونی زۆر خراپ بۆ هاووڵاتیان.

⭕️ بەگوێرەی ئەو ڕاپۆرتانەی لەو بارەیەوە دەستمان کەوتووە، بەدواداچوونەکانی هاووڵاتیان لە دوو ساڵی ڕابردوودا، هەروەها ئەنجامدانی کۆبوونەوە و بەدواداچوونەکان کە لە ڕێگای فەرمانگە پەیوەندیدارەکانەوە ئەنجامدراون لەسەر ئاستی شار و پارێزگا و وڵات، بۆ چارەسەرکردنی ئەم کێشەیە، بێ ئەنجام بوون و ڕوونکردنەوەی پێویست بۆ ڕۆشنکردنەوەی هۆکارەکانی بێ ئاکام بوونی ئەم ڕێوشوێنانە ئاشکرا نەکراوە.
_ شایانی باسە شاری مەریوان یەکێکە لە باراناویترین شارەکانی ئێران کە ساڵانە ٩٠٠ ملم باران دەبارێت.

☑️ بە لەبەرچاوگرتنی ئەو بابەتانەی سەرەوە  پێویستە هەنگاوێکی بەپەلە سەبارەت بە درووستکردنی وێستگەیەکی پێشکەوتووی پاککەرەوەی ئاو بەپێی ستانداردەکانی سەردەم بگیرێتەبەر. 
_ پێویستە ئاگادار بین کە ئەگەر ئەم دۆخەی ئێستا بەردەوام بێت، تەندرووستی گشتیی هەموو دانیشتووانی شاری مەریوان لەژێر هەڕەشەی جیدی دایە.
بەدڵنیاییەوە بایەخدان بە بارودۆخی تەندرووستی هاووڵاتیان و دابینکردنی ئاوی خواردنەوەی تەندرووست و پاک و خاوێن یەکێکە لە مافە سەرەتاییەکانی هاووڵاتیان.
مەترسی خستنە سەر تەندروستی ئەندامانی کۆمەڵگاش هێڵێکی سوورە کە ناتوانرێت تێپەڕێنرێت.
ئاساییە لەم ڕووەوە، مافی هەر داواکاری و ناڕەزایەتییەک بۆ هاووڵاتیان یاسایی و پارێزراو دەبێت.

?هەمووان ئاگادارن کە بە هۆی هەڵکەوتەی گومرگی باشماخ و سنووری نێودەوڵەتی لەم شارە و داهاتەکانی، شاری مەریوان لە ڕوانگەی ئابوورییەوە شارێکی پڕ داهاتە. بۆیە زۆر ئاساییە بەشێک لە داهاتەکەی بۆ خزمەتگوزاری و دابینکردنی پێداویستییەکانی ئەم شارە خەرج بکرێت. 
لەمێژە پێشینیان وتوویانە : "چرایەک کە بە ماڵ ڕەوایە ، بە مزگەوت حەرامە".
_ بە لەبەرچاوگرتنی هەموو ئەمانە، داخوازی دابینکردنی ئاوی خواردنەوە بەپێی پێویستی و تەندرووستی هاووڵاتیان (درووستکردنی وێستگەی پاککەرەوەی ئاو) داواکارییەکی ڕەوایەو یاساییە.
بەرپرسانی پەیوەندیدار دەبێت پابەند بن بە جێبەجێکردنی ئەم داواکارییە ڕەوایەی دانیشتووانی شاری مەریوان بە زووترین کات.

?ڕێکخراوە مەدەنییەکانی مەریوان: ??

*?ئەنجومەنی سەوزی چیا
?ناوەندی سەلامەتی ژین
?ئەنجومەنی فەرهەنگی _ئەدەبیی مەریوان
?ئەنجومەنی فەرهەنگی_ئەدەبیی ڕۆجیار
?یەکیەتی مامۆستایانی ئایینی مەریوان و هەورامان
?ژیانەوە (ئەنجومەنی خەڵکیی بەرگری لە مادە هۆشبەرەکان)
?ناوەندی فەرهەنگی_هونەری ڤەژین
?ناوەندی زانستی_ فەرهەنگی ڕۆنان*

? @meriwan_edebi

?مریوان، شهری با آب آشامیدنی ناسالم و شهری بدون تصفیه خانه مناسب

?بیانیە تشکل‌های مردمی مریوان در خصوص بحران آلودگی آب آشامیدنی شهر مریوان

?مردم شریف شهرستان مـــریـــوان!

?مستحضرید تا سه سال پیش، آب شرب شهر مریوان از منابع زیر زمینی (چاه‌های دشت های نێ، ڕیخەڵان، بێلوو و ...)  تامین می‌گردید لیکن با افزایش جمعیت،  مصرف بی‌رویه و نیاز شهروندان به آب شرب بیشتر، امور آبفای شهرستان، اقدام بە برداشت آب از سد گاران نمود. با این اقدام، تامین آب شرب بخش شرقی شهر مریوان تا حدودی مرتفع گردید  و از آن زمان زمان تاکنون آب شرب حدود 50 هزار نفر از جمعیت شهری، از سد گاران تامین می‌شود، غافل از اینکه طی این مدت و به‌صورت مداوم ورود مواد آلاینده ی روستاهای حاشیه سد، آب آشامیدنی  و مصارف آب شهری را به صورت فزاینده‌ای  آلودە ساخته است.

✅ به هر تقدیر، آب مخزن سد سرشار از انواع  الاینده‌ی بیولوژیکی وشیمیایی است که  سالیانه  بالغ بر 180.000m³ فاضلاب (ناشی از 13 روستای حوزە آبریز سد)، حدود 10 هزار تن فضولات حیوانی و بیش از یکصد تن پسماند خانگی، بە صورت مستمر وارد مخزن سد شده که به دلیل نبود تصفیه خانه متناسب با گنجایش میزان مصرف، استفادە از این آب را عملا غیر ممکن ساخته است.
با عنایت به حجم اب مصرفی و مورد نیاز، تاسیسات و تجهیزات تصفیه خانه فعلی قابلیت و توانایی پالایش عوامل آلاینده را ندارد و عملا تنها جهت تامین نیازهای سە الی چهار هزار اشتراک تعبیه گردیده است.

? با این اوصاف  شهروندان در طول سال با تغییرات مکرر کیفیت آب (تغییر رنگ، طعم،  بوی ناخوشایند و ...)  مواجه شده اند که عملا ناشی از وجود انواع عوامل آلاینده‌، مواد بیولوژیکی و شیمیایی می‌باشد که قطع یقین سلامت عمومی مردم را با خطرات زیادی از قبیل بروز انواع بیماریهای گوارشی، سرطانها و ... مواجه ساخته مضافا اینکه  شرایط روحی، روانی بسیار بدی بر شهروندان مترتب نموده است.

⭕️ بر اساس گزارشات واصله در این خصوص، پیگیری‌های شهروندان در دو سال اخیر و همچنین برگزاری جلسات و پیگیری‌های به عمل آمده توسط ادارات ذیربط در سطح شهرستان، استان و کشوری، در راستای مرتفع نمودن این مشکل، بی‌نتیجه بوده و اقدام بایسته ای جهت تنویر اذهان عمومی از بی نتیجه بودن این اقدامات  صورت نگرفته است. 
شایان ذکر است که شهرستان مریوان با بارش سالانه 900 میلیمتر در زمره‌ی پربارش ترین شهرهای ایران به حساب می‌آید. 

☑️ با عنایت بە موارد فوق، ضروری است نسبت به احداث تصفیه خانه پیشرفته آب مطابق با استاندارهای روز، اقدامی عاجل صورت گیرد. لازم به یادآوری است، درصورت تداوم وضعیت کنونی، سلامت عمومی همه شهروندان مریوان در معرض تهدید جدی قرار دارد . 
قطعا توجە بە وضعیت سلامت شهروندان و تامین آب آشامیدنی سالم و بهداشتی، از بدوی‌ترین حقوق شهروندان جامعه است و به مخاطره افتادن سلامت  آحاد جامعه خط قرمزی است که نمی‌شود از آن عدول نمود. طبیعی است در این خصوص حق هرگونه مطالبه و اعتراض برای شهروندان، قانونی و محفوظ خواهد بود. 

?لازم به یادآوری است به جهت واقع شدن مرز گمرکی و بین المللی باشماخ در این شهرستان و درآمدهای حاصله از آن , شهر مریوان از لحاظ اقتصادی، شهری درآمد زاست . فلذا منطقی است که قسمتی از درآمدهای حاصله در راستای خدمات و رفع نیازهای این شهر هزینه گردد. از قدیم  گفته اند: " چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است "
با عنایت به جمیع این موارد و موارد مشابه به ان، تامین اب آشامیدنی متناسب با نیاز و سلامت شهروندان ( احداث تصفیه خانه ) مطالبه طبیعی و قانونی است و مسئولین مربوطه مکلف به برآورده کردن خواست منطقی شهروندان مریوان در کوتاهترین زمان ممکن می‌باشند. 

?تشکلهای مردمی مریوان:??

*?انجمن سبز چیا 
?کانون سلامت ژین
?انجمن فرهنگی_ادبی مریوان
?انجمن فرهنگی، ادبی رۆجیار
?یەکیەتی مامۆستایانی ئایینی مەریوان و هەورامان
?ژیانەوە (انجمن مردمی پیشگیری از اعتیاد)
?کانون فرهنگی_هنری ڤەژین
?کانون علمی_فرهنگی ڕۆنان*

?٢٢ دی‌ماە ١٤٠٣

? @meriwan_edebi

*?وتووێژی ڕادیۆی تاران لەگەڵ مامۆستا هەژار، سەبارەت بە کۆچی دوایی مامۆستا هێمن و یادکردنەوەی سەردەمی هاوڕێیەتییان*
https://t.me/midyayserberzi/38959

?ئەفسانەی بەدەبووکەکانی مەریوان
?کاری: ئەنوەر ڕەوشەن
?فیلمبەرداری و تەدوین: ناسر محەممەدی

? بەردەبووکەکان لە سەر جادەی مەریوان - باشماخ هەڵکەوتوون و کەوتوونەتە نێوان گوندەکانی کانی میران و ساوا. ئەو بەردانە دیاردەیەکی سرووشتی هەزاران ساڵەن کە بوونەتە هۆی دروستکردنی ئەفسانەیەک و ساڵیانێکی دوور و درێژ لە سەر زاری خەڵکی ناوچەکەدا بووە. لەم کورتە فیلمەدا باسی ئەو ئەفسانەیە دەکرێت.

? پێویستە بگوترێ ئەم فیلمە کورتکراوەی فیلمێکی دکیۆمێنتاری درێژە کە ساڵانی پێشوو ئامادە کراوە و کۆی فیلمەکە لەو ئەدرەسەی خوارەوەدا لەبەردەستدایە?:
https://youtu.be/GD33SkF7FrM?feature=shared

? @amaje64

? «چرم‌نوشته‌های اورامان» ✍️ وزیر منبری. «چرم‌نوشته‌های اورامان» از مهم‌ترین اسنادی است که از دورۀ باستان برای ما برجای مانده‌اند. حدود 2000 سال از عُمر این سه سند و حدود 100 سال از کشف و آغاز پژوهش‌های مرتبط با آن‌ها می‌گذرد. در فایل PDF زیر به مطالب زیر…