От ыйын 11-12 күннэригэр Бүлүү улууһун “1-кы Тоҕус нэһилиэгин” Тыымпы бөһүөлэгэр “Сырдык Уулаах” сайылыгар өрөспүүбүлүкэтээҕи зоотехник-селекционердар күрэхтэрэ буолан ааста.
Барыта 13 улуустан 22 зоотехник, судьуйалар, эспиэрдэр, улуустартан тыа хаһаайыстыбатын департаменнарын бэрэстэбиитэллэрэ кытыннылар.

«Саха сүөһүтэ» генофонда хааһына тэрилтэтиттэн икки эдэр эрчимнээх зоотехник уолаттар Алексей Варламов уонна Очир Мухленов кыттыыны ыллылар.

Өрөспүүбүлүкэтээҕи үһүс “Идэтигэр бастыҥ” куонкурус биллэр судаарыстыбаннай-политическай деятель, сир үлэтин норуодунай хамыһаара Степан Максимович Аржаков төрөөбүтэ 125 сылыгар ананна. Ону тэҥэ Саха АССР үтүөлээх зоотехниктара Мария Маппырова уонна Ион Цыпандин төрөөбүттэрэ 100 сылыгар анаммыт тэрээһиҥҥэ СӨ племенной сулууспатын бэтэрээннэрэ кэллилэр.

Тыатын хаһаайыстыбатын миниистирин солбуйааччы Николай Афанасьев Саха сирин араас көрүҥнээх хаһаайыстыбаларын сайдыыта зоотехник-селекционердар үлэлэриттэн улахан тутулуктааҕын бэлиэтээтэ.

Зоотехник-селекционердар күрэхтэрэ барыта үс түһүмэхтээх буолла. Бастакы түһүмэххэ, племенной ынах, сылгы уонна дьиэ табатын сыаннаһын көрүү-билии, ИАС «СЕЛЭКС» бырагыраамма чэрчитинэн үлэ уонна бонитировка.
Иккис түһүмэх, ИАС «СЕЛЭКС» бырагыраамма иһинэн ыытыллар үлэлэр уонна ити быраграмманы билиигэ, сөптөөхтүк учуоту ыытыыга, тургутук ыытылынна.
Үһүс түһүмэх, билиини тургутуу. Манна зоотехник-селекционердар терминнэри, быраабылалары төһө билэллэрин көрдөрдүлэр.

Тэрээһин кэмигэр араас нэһилиэктэртэн кэлбит бэтэрээн зоотехник-селекционердар түмсүүлэрэ олус долгутуулаахтык ааста. Тамара Федорова, Светлана Слепцова, Антонина Александрова, Вера Яковлева, Анна Осипова о.д.а. кэлэн тэрээһин суолтатын үрдэттилэр. Үтүөлээх зоотехниктар Мария Никанорованы, Татьяна Протопопованы бу идэҕэ уһуйбут үөрэнээччилэрэ төгүрүйэллэр. Бэтэрээннэр эдэр зоотехниктарга үчүгэй усулуобуйаны тэрийиэххэ уонна “Земский зоотехник” диэн бырагырааманы киллэрэри туруорустулар. Тыа хаһаайыстыбата сайдара, үүт-эт ылыыта барыта зоотехник үлэтиттэн тутулуктаах.

Тэрээһин бастакы күнүгэр алаас үрдүнэн кэрэ ырыа дуорайда. Зоотехниктар, салайааччылар ырыаҕа күрэхтэстилэр. Талаан диэн манна баар эбит! Холобура, Кэбээйи улууһун Сэбээн Күөлүттэн куонкуруска кытта кэлбит, таба иитэр хаһаайыстыба дириэктэрэ Людмила Бурцева (Сэбээн куэлэ) эбээннии ыллаан маннайгы миэстэни ылла, Муза Сергеева (Булуу) гитаранан ыллаан иккис миэстэҕэ эрэллээхтик тигистэ уонна биһиги коллегабыт Алексей Варламов үһүс миэстэҕэ таҕыста.
Конкурс чэрчитинэн, хаамдаларынан спортивнай-культурнай күрэх буолла. Күрэх түмүгэр, «Саха сүөһүтэ» тэрилтэ уонна Мэҥэ Хаҥалас сүүмэрдэммит хамаандата үһүс бириистээх миэстэҕэ таҕыста.

Түмүктээн эттэххэ, биһиги уолаттарбыт бэрт ситиһиилээхтик кыттан, коллегаларын ортотугар баалларын көрдөрөн кэллилэр диэххэ наада. Ол курдук «Племенной сыаннас күрэҕэр» - Очир Мухленов 2 миэстэ, Алексей Варламов 3 миэстэ буоллулар. Онтон үһүс түһүмэххэ, зоотехническай теорияны тургутууга – Алексей Варламов 1 миэстэ, Очир Мхленов 3 миэстэ.
«Кэскиллээх селекционер» анал аат хаһаайынынан Алексей Варламов ааттанна.
#сахасүөһүтэ
#зоотехникселекционеркүрэҕэ