Men uchun Nuh alayhissalom kemasining hajmi yoki to'fonning dunyoviy qamrovi muhim emas

Aslida biz uchun Nuh alayhissalom davridagi to'fonning mahalliy yoki global voqelik ekani muhimmi? Kemaning kattaligi yoki kemaga qanday hayvonlar joylangani nechogʻlik muhim?

Biz hamisha aniqliklarni, mayda-chuydalarni bilishni istaymiz. Biroq biz xos jihatlarga, tafsilotlarga berilib ketmasligimiz kerak. Qur'on umumiy haqiqatlarni bayon etadi; Shu sababli u juda ixcham. Nuh payg'ambar hikoyasida biz uchun to'fon nimani anglatishini tushunishimiz kerak — bu biz bilgan hamma narsani qamrab oluvchi va atrofimizdagi har neni va hammani yoʻq qilgan to'fon edi. To'fonni talqin qilishning ko'plab usullari mavjud: ateistik materializmning o'sishi, axloqsizlik va buzuqlik; postmodernizm va "uyg'oqlik"ning mantiqsizligi; yomonlik yaxshilik sifatida, qirg'in qonuniy mudofaa sifatida namoyish etiladigan va ayollar uchun mo'ljallangan Olimpiya musobaqalarida erkaklar oltin medallarni qo'lga kiritadigan qadriyatlarning o'zgarishi.

Bizni o'rab turgan kufr to'fonining ma'nosini tushunishimiz va bizni xavfsizlikka eltuvchi va ma'no-mazmunni yo'qotish, ikkiyuzlamachilik, yomonlik, buzuqlik va kufr to'lqinlari uzra gʻarq boʻlib ketishimizdan bizni hıfz etuvchi e'tiqod va ishonish "kemasini" tan olishimiz kerak. Nuh payg'ambarning sevikli o'g'lining kemaga chiqish o'rniga "toqqa qochib ketgani" maʼnosini tushunishimiz lozim. Tog' - bu o'jar "men"ning ramzi boʻlib, Nuhning o'g'li o'zining cheklangan aqliga, cheklangan kuchlariga tayanib, falokatdan qochib qutulishim mumkin, deb o'ylardi. U yanglishgan edi va o'zining takabburligi va o'jarligi uchun oxirda eng ogʻir badalni toʻladi.

Biz tafsilotlardan yuz burib, payg'ambarlar qissalarining asosiy ma'no-mazmuniga diqqat qaratishimiz kerak. Nuh va to'fon biz uchun, hayotimizda nimani anglatadi? Bu biz uchun qanday ahamiyatga ega? Men qachon Nuhman va qachon Nuhning o'g'liman? Chunki ba'zan men qutqarilishga muhtoj ekanligimni anglayman, ba'zan esa o'zimning "men"imga va o'zimda bor deb o'ylagan qobiliyatlarim tomon intilaman. Goho o'zimni Qur'onga bag'ishlayman, gohida esa o'zimni yaxshiroq bilaman deb o'ylayman. Tog' men uchun nimani anglatadi? Ko'tarilgan suv nimaning ramzi?

Biz o'zimizni aksariyatini hech kim bilmaydigan ahamiyatsiz tafsilotlar bilan band qilishdan to'xtatishimiz kerak. Nafaqat Nuh va To'fon kontekstida, balki hayotning barcha jabhalarida. Biz tashqi ko'rinishga, tafsilotlarga, mayda-chuyda narsalarga berilib ketganmiz, taqdirimiz va najotimizga unchalik ham ta'sir qilmaydigan narsalarni muhokama qilish uchun cheksiz vaqtimizni sarflaymiz.

Inglizlarda bir maqol bor: “Iblis tafsilotlarda yashirin”. Bu shuni anglatadiki, tafsilotlar juda aldamchi bo'lishi mumkin va biz ularga sergak aql bilan nazar tashlashimiz kerak, ammo faqat zarur bo'lgandagina. Shaxsiy fikrimcha, asrlar oshgan ingliz maqolchiligiga hurmat bilan aytganda, bu, aslida buning aksini ham anglatishi mumkin va agar biz tafsilotlarga juda ko'p e'tibor bersak, shayton tomog'imizdan ushlab, bizni olovga irg'itadi degan ma'noni anglatadi.

© Kolin Turner, ilohiyotshunos

@Tafakkur_Chizgilari

Freyd mehribonlikni ojizlik va passivlik deb biladi va bemoriga quyidagicha maslahat beradi: “Sen ye, aks holda seni yeyishadi.” Biz esa mehribonlikni kuch va ijobiylik deb bilamiz hamda kechirishga daʼvat etamiz:

Bas, sen chiroyli kechirim ila kechir. (Hijr, 85)

Bas, Alloh Oʻz amrini keltirgunicha afv eting va kechirib yuboring. (Baqara, 109)

Albatta, Alloh qilayotgan amallaringizni koʻrib turuvchidir. (Baqara, 237)

Freyd ruhiy qizishishdan chiqaruvchi va yengillanishga yordam beradigan amallarni tanlasa, biz solih amallarni shart qilamiz.

U bolalik oʻtmishi har bir insonning ustidan hukmron deb bilsa, biz faqat Allohning hukmronligini tan olamiz va Allohning marhamati bilan har qanday hukm yoki boshqaruvdan chiqib ketishimiz mumkin, deymiz.

Freyd agressiv tabiat, vayronkorlik va oʻlimga undovchi instinktlar, shahvoniy energiya kabi asosiy motivlar haqida gapirsa, biz insonning erkin tanlovga ega ekanligini, salbiy va ijobiy intilishlar orasidan istaganini tanlash imkoniyatiga ega ekanligini aytamiz.

Freydning bu materialistik qarashlari va umuman olganda zamonaviy psixologiyaning materialistik tabiati insonni mexanik, hayvoniy va fiziologik nuqtai nazardan tasavvur qilishidan kelib chiqadi.

Bu xuddi Karl Marksning tarixni faqat moddiy manfaatlar va moddiy kuchlar harakatlantiradi, deb tasavvur qilgani kabi. Uning fikricha, tarixiy harakat har doim boylarning ochkoʻzligi va kambagʻallar gʻazabining kurashi natijasidir.

Bu cheklangan va tor doirada yondashish ikkovining ham notoʻgʻri nazariyalarni ilgari surishiga olib keldi hamda ularni inson ruhiyati va tarixi haqida haqiqatlarni soxtalashtirishga, dalillarni sunʼiy ravishda toʻqishga majbur qildi.

©️Doktor Mustafo Mahmud “Qurʼon sirlari” kitobidan

@Tafakkur_Chizgilari

Alloh taolo oʻz Kitobida shunday deydi:

“Agar Allohning odamlarni bir-birlari bilan daf qilishi boʻlmaganida, yer yuzi buzilardi.” (Baqara, 251).

Va bu xabar boshqa joyda ham aynan shu soʻzlar bilan takrorlanadi:

“Agar Alloh odamlarning baʼzilarini baʼzilari bilan daf qilib turmasa, uzlatgohlar, kanisalar, havralar va Allohning nomi koʻplab zikr qilinadigan masjidlar vayron qilingan boʻlur edi.” (Haj, 40).

Bu ishoraning takrorlanishi uning (xabarning) muhimligini va koʻproq diqqatni jalb qilishni bildiradi. Alloh bizga ushbu ajib qonuniyatning hikmatlarini mazkur oyatlar orqali tushuntiradi.

U (Alloh) zolimlarni bir-biriga qarshi qoʻyadi va ularni oʻzlari kabi boshqa zolimlar orqali sindiradi, shunda zaiflar oʻz ibodatlarini ibodatxonalari va masjidlarida tinchlik bilan bajara oladilar.

Ushbu qonuniyat bizni zolimlarning zulmidan himoya qiladigan xavfsizlik soyabonidir, chunki Alloh ularning kuch-quvvatlarini bir-birlariga qarshi kurashda tugatadi.

©️Doktor Mustafo Mahmud rahimahulloh, “Qurʼon sirlari” kitobidan

@Tafakkur_Chizgilari

Haqiqat va botil kurashi

7-oktabrda boshlangan urush va genotsid haqiqatlar, gʻoyalar, insoniylik, madaniyatlar, kimliklar, dinlar urushiga aylandi. Insoniyat shu vaqtgacha shakllantirgan jamiki mafkuralar/ideologiyalar ayni shu pallada tom ma'noda G'azoning insoniylik sinalayotgan genotsidi olovida toblanmoqda, sortlanmoqda, yo yashab qolmoqda yo chiqitga otib yuborgulik holga kelmoqda.

Siyosiy, ijtimoiy, madaniy jabha yulduzlari, mashhurlar, shou-biznes vakillari tomonidan aks ettiriladigan jamiyatlar moddiyat ustida qurilgan, status kvo tomonidan boshqariladigan holda ekani oshkor boʻldi. Endilikda kishilar moddiy, ijtimoiy mavqeyi, obroʻsi, statusi uchun haqiqatni qurbon qilmoqda. Haqiqat tomonida emas, balki oʻzingga har jihatdan yaqin boʻlgan tomonda turish muhim, garchi u genotsidni, AQSHning imperialistik siyosatini, terrorizmga qarshi urush bahonasida duch kelgan insonni, bolalarni yoʻq qilish, aqlga sigʻdirish mumkin boʻlmagan har qanday dahshat va qabih ishni qoʻllashni anglatsin.

Soʻnggi butun sakkiz oylik fojia bugungi odamzod uchun gigant elak vazifasini oʻtab berdiki, koʻrib turganimizdek, oktyabr oylarida urushni faol tarzda qo'llab kelgan, Isroilning ochiqchasiga tarafdori boʻlgan minglab faollar hech boʻlmaganda haqiqatni, adolatni anglab yetdi, bunda medianing foydasini koʻrish mumkin, odamlarning tarmoqlarda nonstop – uzzukun, toʻxtovsiz ravishda qabohat va yovuzlikni yoritib, yozib borishi juda ham yirik ishni qildi. Demak yana ham yozaverishdan, haqiqatni baralla aytishdan, dushmanga qarshi til ila (bugun klaviatura orqali) kurashishdan toʻxtamaslik kerak.

Tarmoqlarda (asosan X da) sogʻlom aql mutlaqo qabul qilmaydigan argumentlar bilan Isroilning sodir etayotgan qing'irliklarini oshkora tarzda himoya qilayotganlarni koʻrib kishi ilkis yoqasini ushlab yuboradi. "Hammasiga Xamas aybdor. Bolalarni, tinch aholini Isroilga qarshi qalqon qilyapti. Isroil qoqqan qoziqdek qarab turmaydiyu, oʻzini himoya qilishga mutlaqo haqli, yoʻq boʻlsin Xamas, yashasin Isroil" qabilidagi gaplar va shoirlarni har qayerda uchratish mumkin. Bunday mafkura va qarash egalari biz oʻylaganchalik kam emaski, buni men modern gʻoyalar hamda madaniyatlar toʻqnashuvi deb atagan boʻlar edim.

Urush yana oʻsha eski nazariyalar, talqinlar, fikr maktablari, eskicha/urfdan qolgan intellektual bahslarni qoʻzgʻatib yubordiki, hozirda bu jabhada "qaynayotgan" X tarmog'iga kirsangiz, gʻarb va musulmon ham mayli, musulmon vs musulmonning gʻoyaviy kurashlari ham avj tarzda boʻlayotganini koʻrib bexos hayrat barmogʻingizni tishlab yuborasiz.

Shulardan kelib chiqib aytish kerakki, yoʻq, jim boʻlishga, sukunat ahliga, jimgina kuzatuvchi jamiyatga aylanishga haqqimiz yoʻq. Biz ham oʻshanday gʻoyaviy kurashlarda oʻz safimizda qatnashishimiz, haqiqatni (haqiqatlarni) adolatni, samimiylikni yovuzlik, chirkinlik va botildan ajratishda oʻz hissa va ulushimizni qoʻshishga oshiqishimiz kerak.

Bugun modern, an'anachi, liberal/sekulyar, marksist-sotsialist, patsifist-literar, nihilist/loqayd, leftist kabi turlicha personaj shakllari paydo boʻlgan. Haqiqatda, global jabhada ular urush sahnasida jang qilyapti. Bu yaxshi albatta. Demak odamlarni issiqqina to'shagidan chiqib, tashqarining sovuqqina haroratidan tatishga, "bahra olishga" majburlash kerakki, dunyoning bir chetida goʻdaklar tiriklayin yoqib yuborilayotgani, butun bir oilalar yoppasiga qirib tashlanayotganini idrok etsin, reallikdan voqif boʻlsin, belidan oyoq qismi chippa uzilgan bolakaylarning qanchalik ogʻriqni boshdan kechirayotganini aqalli tasavvur va shuuran his etib koʻrsin, insoniyligi uygʻonsin.

Axborot urushi bu shunday narsaki, unda ishtirok etmasangiz oʻz oʻzidan mohiyatan, ma'nan qurbonlar safidan joy olasiz, ikkiga boʻlingan lagerda ongsiz ravishda salbiy va nohaq tomondan oʻrin egallaysiz. Inson uchun, musulmon uchun bundan-da tubanroq isnod, badbaxtlik boʻlishi mumkinmas.

@Tafakkur_Chizgilari

Ilm haqida

Oʻrta asrlar davri mutafakkiri va jamiyatshunosi Ibn Xaldunning fikricha, ilmlarni egallash va qoʻllashning bir-biri bilan chambarchas bogʻliq boʻlgan uchta darajasi mavjud:

**Insonga oʻz tirikchiligini (oʻz-oʻzini rivojlantirish va shaxsiy hayotga erishish) imkonini beradigan daraja;

Insonga oʻz hayotini taʼminlash, ijtimoiy uygʻunlik va sivilizatsiya qurish maqsadlari (ijtimoiy aktualizatsiya va rivojlanish) yoʻlida boshqa kishilar bilan hamkorlik qilish imkonini beradigan daraja; va

Insonga oʻzi sajda qiladigan Oʻz Robbisini (Buyuk Allohni) oʻrganish va bilish imkonini beradigan daraja (aqliy va ruhiy tarbiya).**

Har uch daraja uchun ham inson oʻzining ichki fikrlash va tadqiq qilish qobiliyatidan va ulugʻ paygʻambarlar orqali insonga yetkazilgan nozik ilmning samoviy neʼmatidan foydalanishi kerak, bu ikki xil bilim va ularning tegishli haqiqati oʻrtasida nozik muvozanatni oʻrnatadi.

Aytish mumkinki, agar ilmga intilish faqat materiya (jismoniy olam) bilan chegaralanib qolsa, u metafizik olamning shart-sharoit va qoidalarini eʼtiborsiz qoldirsa, inson asta-sekin oʻzi uchun “ontologik tuynuk” kovlashga mahkum boʻladi. Bunday sharoitda u odatda bilim deb hisoblagan narsa “girdob” shaklida boʻlib, undan qochib qutulib boʻlmaydi. U bundan chiqishga qanchalik koʻp urinsa, shunchalik chuqurroq choʻkib ketadi.

Bunday holda, koʻpincha, haqiqat yolgʻon bilan, ilm esa jaholat bilan oʻrin almashib qoladi. Maʼrifat va nafis madaniyat nomida bemaʼnilik va arzimas narsalar, astoydil haqiqat talabida boʻlish nomida esa skeptitsizm, pessimizm va ishonchsizlik targʻib qilinadi va ilgari suriladi.

Boshqacha qilib aytadigan boʻlsak, ilm va uning atrofidagi barcha narsalar aldov va nayrang vositasiga aylanadi. Shu tarzda oʻz joniga qasd qilish sodir boʻladi. Soʻnggi ikki-uch asrdan beri dunyoviy – sekulyar ilm-fanning tobora kengayib borayotgan doirasi eʼtiqod yoki diniy eʼtiqodni ham oʻz ichiga olgani bois bugungi ilm tushunchasi soxta mayoq vazifasini oʻtamoqda.

@Tafakkur_Chizgilari

#statistika

Dunyo musulmon aholisining kamida 40 foizi musulmon bo'lmagan davlatlarda diniy ozchilik maqomiga ega. Hozirgacha eng katta musulmon ozchilik guruhi Hindiston musulmonlari bo'lib, ularning taxminiy aholisi 173 millionni tashkil etadi, bu milliy aholining 14,2 foizini va dunyodagi musulmon ozchilik aholisining 40 foizini tashkil qiladi. Musulmon ozchiliklar to'plangan boshqa yirik davlatlar Xitoy, Rossiya, Fransiya, Germaniya, Buyuk Britaniya va AQShdir.

@Tafakkur_chizgilari

​​Yahudiylikdan Islomga: 20-asrning eng buyuk musulmonlaridan biri

1926-yilda keyinchalik Muhammad Asad nomini olgan Leopold Vays rafiqasi bilan poyezdda Berlinga ketayotgandi.

Vays atrofga nazar tashlar ekan, hammani mudhish bir baxtsizlik qamrab olganini, bu havoni tushkunlik bilan to'ldirganini payqadi.

"Qanday g'alati!", - oʻyladi Vayss, "axir, 1926-yil Markaziy Yevropada uzoq yillik qashshoqlik va inflyatsiyadan so'ng katta farovonlik yili bo'ldi, ammo nega hamma bunchalar baxtsiz?

Vaysning rafiqasi rassom edi, odamlarning yuzlarini diqqat bilan kuzatib yurishga odatlangan edi, u ham xuddi shu narsani payqadi.

Vays hayron bo'lib uyiga qaytdi, ammo keyingi bir necha lahzalar uning hayotini, u qatori boshqa ming-minglab odamlarning ham hayotini butunlay o'zgartirib yubordi.

Bexos uning ko'zi stol ustida turgan Qur'onning nemischa tarjimasiga tushdi.

U kitobni ochdi va birinchi ko'rgan misralari:

"(Ey insonlar), sizlar to qabrlarni ziyorat qilgunlaringizcha (ya’ni o‘lib, qabrga kirgunlaringizcha) sizlarni (mol-dunyo) to‘plab-ko‘paytirish (Allohga toat-ibodat qilishdan) mashg‘ul qildi!
Yo‘q, sizlar yaqinda (bu qilmishlaringizning oqibatini) bilursizlar!"

(Takosur surasi 1-3-oyatlar)

Bu oyatlar bevosita uning poyezdda boshidan kechirgan tajribasi haqida gapirganday tuyuldi. Bu zamonaviy hayotning illyustratsiyasi edi.

Oyatlarda insonning tobora ko'proq qulayliklarga, moddiy ne'matlar toʻplashga intilishi va ne'matlarning ko'pligiga qaramay, ulardan qoniqmaslik hissi, yer yuzida qandaydir do'zaxda yashayotgani haqida zikr qilingan edi.

Vays soʻng 1400 yil muqaddam yashagan odam bugungi vaziyatni qanday qilib bunchalar haqqoniy tasvirlay olishi mumkinligi haqda oʻyga choʻmdi.

U ko'p o'tmay dinni (islomni) qabul qildi va Muhammad Asad ("Asad" ismi "Leo" kabi sher ma'nosini anglatar edi) musulmon olami bo'ylab sayohat qildi, klassik arab tilini o'zlashtirdi, ibroniy, oromiy, nemis, polyak, frantsuz va nemis tillarini o'rgandi.

U Quddusda yashab, Saudiya Arabistoni qiroli Ibn Saudning ishonchli kishisiga aylanib, buyuk Pokiston shoiri va faylasufi Muhammad Iqbol bilan uchrashdi, hatto sionist yetakchilar bilan munozaralar olib bordi. U ana shunday gʻayrioddiy hayotni yashadi.

Undan ikki toj asar qoldi: uning Qur'on tarjimasi boʻlgan "Qur'on xabari" va oʻzining avtobiografiyasi - "Makka safari".

@Tafakkur_chizgilari

Hindistonlik mashhur jurnalist marhum Girilal Jayn "Islom - yaxlitdir" deb ishonchli asoslab bergan edi. U shunday deb yozgan edi: "Zamonaviy aql islomni tushuna olmaydi, chunki u bir butundir. Islom jamiyati Islom diniga asoslanadi; aksincha emas. Islom jamiyati teokratik emas, teosentrik ekanligini alohida ta'kidlash kerak".*

(C) Jasvant Singx

*Xudoni mavjudlik markaziga qoʻyish

@Tafakkur_chizgilari

Akademik boykot

Hozirgi G’azodagi qatliom fonida Isroil yaratgan ertaklarning chil-parchin bo’lishida Norman Finkelstein, Ilan Pappe, Ras Segal kabi ko’plab yahudiy olimlari ham muhim ro’l o’ynashmoqda. Ushbu hurmatli olimlar safiga yaqinda yosh olima Maya Wind ham qo’shildi. U Isroil universitetlarining zulm mashinasiga qanday xizmat qilishi haqida “Fil suyagi va po'latdan yasalgan minoralar” kitobini taqdim etdi. Kitobda akademik yo’nalishlar, universitet infratuzilmasi, tadqiqot labaratoriyalarining barchasi Isroil bosqini uchun xizmat qilishi, shuningdek Falastinliklarning ta’lim, tadqiqot, va erkin ovozga bo’lgan huqulari buzilishi haqida so’z boradi.
https://www.amazon.com/Towers-Ivory-Steel-Universities-Palestinian/dp/1804291749

Bundan tashqari, Isroil universitetlarini ommaviy sazoyi qilish ancha oldin boshlangan jarayon bo’lib, BDS boykot harakati shu maqsadda Akademik boykotni yo’lga qo’ygan. Sababi Isroil universitetlari hukumat hamda mudofaa tizimiga yillar davomida bosqin hamda aparteidni qo’llashga yordam bergan. Masalan, qurollar yaratish, harbiy doktrinalar ishlab chiqish, noqonuniy yerlar egallanishini oqlash, etnik tozalash va qirg’in uchun ahloqiy sabab yaratish, Falastinlik talabalar diskriminatsiyasi va boshqa ko’plab inson huqulari buzilishlariga hissa qo’shishgan. Bulardan kelib chiqib, ushbu ishlarda ishtirok etgan universitetlarni boykot qilish harakatlari boshlangan. BDS saytidagi so’nggi ma’lumotga ko’ra, bir oy avval 5 ta Norvegiya universitetlari isroillik hamkorlari bilan aloqlarini uzishgan.

Qur'on o'qish ma'lum va noma'lum oʻlkalarga sayohat qilish kabidir. Ikki sayyoh bir xil yo'ldan o'tadi. Biri yoʻlidan taassurotlarga to‘lib oʻtsa, ikkinchisi ko‘zlarini yumib olgandek oʻtadi. Bu ularning oʻzlariga boʻgʻliq, ular borgan oʻlkalar va shaharlarga emas.

(C) Ali Izzatbekovich

@Tafakkur_chizgilari