BURGUT

…
Faqat yuksaklikni tan olur burgut.
…
Biz ham yuksaklikni qilurmiz havas.

🖋️ Amirqul Pòlkan she’ri
🎙️ Qamariddin Bekmuhammad

@sarasahifalar

ТОМЧИЛАР

КИТОБ ВА ПУЛ

Чеховнинг “Ниқоб”ини қайта ўқидим. Классик барибир классик-да, у жамият ҳаётининг ўзак томирига тушади ва тортган бир чизиғи билан масалани “раз и навсегда” ҳал қилиб кетади. “Ниқоб”даги ҳол минг йиллик эди, у ҳамон яшамоқда. Бу ҳол ўз даврида камроқ намоён бўлган бўлса, бугун ҳадди аълосига етди.

Воқеа бундай: қироатхонада банк, суд ва шунга ўхшаш ташкилотнинг зиёли ходимлари китоб, газета ўқиб ўтиришар экан, кутилмаганда маска таққан одамлар кириб келишади-да, ичкилик ичиб, уларни масхара қила кетишади, эътироз билдиришганда, қўлларидан газеталарни тортиб олиб, йиртиб, бу ердан кетинглар, биз мазза қилиб ялло қилмоқчимиз, дейишади.

Бунга чидай олмаган китобхон зиёлилар полиция чақиради. Полиция етиб келиб, ниқобдагиларни “ёқасидан олмоқ”чи бўлар аснода, улардан бири ниқобини ечади ва вазият тамомила тескариси томонга ўзгариб кетади. Ниқобли одам унда-бунда жамиятга хотамтойлик қилиб турадиган миллионер Пятигоров бўлиб чиқади. Полициядан тортиб ҳалиги зиёли китобхонларгача бирдан хижолат тортишиб, миллионер кўнглини олмоққа тутинишади. Ҳатто миллионер ичиб, маст бўлиб, валдираб қолганда, ҳалиги банк ходими, китобхон зиёли Жестяков уни уйига элтиш учун извошга кузатиб қўяётиб: “менга қўлини бериб хайрлашди” дея мамнун ҳам бўлади.

Қиссадан ҳисса шуки, худди кечагидек бугун ҳам капитал эгаси дунёни ўз бармоғи атрофида хоҳлаганча айлантириб ётибди. Бекорга К. Маркс “Капитал” асарини ёзмаган эди. Маркснинг мақсади эзгу бўлган, у инсонни капиталга қулликдан халос қилмочи эди, дейди Э.Фром. Капитал эгаси қанчалик ҳақсиз, ёқимсиз ва жирканч бўлмасин, қўлидаги зари туфайли мудом эъзозу ҳурматда эканлиги улуғ бир ҳақсизликни туғдиради. Йўқса, қироатхона китоб ўқувчиларнинг жойи эди, бой келиб, у ерни маишат ботқоғига айлантирди. Ҳамда, биласизми, бу ҳол ҳикоядаги жамиятда “нормал” қабул қилинади. Энди айтинг-чи, бу сизга ҳаётни, сиз билан бизнинг ҳаётимизни эслатиб юбормаяптими?.. Агар, йўқ эса, чиндан ҳам ҳаммаси “нормал”, тинчгина яшаш мумкин.

(Чуқурроқ мушоҳада қилинса, ҳикояда яна бир гап бор кўринади: маънавий меҳнат билан машғул кишилар ошқозон (тана, жисм) билан банд кишилар томонидан қувиб чиқарилмоқда...)

29.11.2024

©️ Uluğbek Hamdam

@sarasahifalar

#mutolaa

Tasvir juda ajoyib ekan. Nafasingni ichga yutasan bunday paytda…

@sarasahifalar

Kitob haqida gap ketarkan, tiling burro bòlaveradi))

@sarasahifalar

Sukutlar sõzlaydi, anglaganlarga.
Uning lahjasida ma’nolar serob.

QB
15.08.2024

@sarasahifalar