Boylarda ko’proq

Kambag’al va o’rta hol oilada tug’ulishni qiyin tarafi shundaki sizda xato qilish imkoniyati cheklangan.

O’rtahol oila vakili sifatida yangi loyiha boshlarkansiz, uzog’i bilan 2-3 ta xato qilish imkoni bor. Bundan ko’pi butun oilani moliyaviy tomondan o’nglab bo’lmas ahvolga olib keladi.

Yaxshi tarafi esa, qahramonlar aynan qiyin vaziyatlarda kerak bo’ladi va paydo bo’ladi. Pul, tanish bilish kabi resurslarning yetishmasligi odamning miyasi eng yuqori darajada ishlashga majbur qiladi.

@MuhammadUralov

Do’stlar bundan keyin bu kanalimga chuqur tahlillardan tashqari o’zim o’qiyotgan, eshitayotgan va anglayotgan kichik hajmli iqtiboslarni va kichik postlar ko’proq yozib turaman.

Yengil, hayotiy gaplar va kunlik o’rganayotgan qisqa matnlar ham bo’lishi mumkin.

Urolmayman...

Bolaligimizda bir ijtimoiy reklama roligi bo‘lardi. Unda tipa kino suratga olish jarayoni ketyapti, bir epizodda aktyor aktrisani yuziga shapaloq tortvorishi kerak bo‘lardi. (Aktyor kimligi esimdamas, aktrisa Raʼno opa Zokirova edi aniq)

Tak vot, aktyor bir nechta dublda ura olmaydi ayolni. Rejissyor jig‘ibiyron, qayta qayta motor beradi. Ur, ur uni deb baqiradi. Hatto har dublda taxtachani shaqillatib qo‘yadigan opagayam “Alfiya, yo‘qaaal!” deb baqirib ham beradi.

Aktyor esa ayolni ura olmaydi. Rejissyor kelib o‘zi ko‘rsatib bermoqchi bo‘ladi, mindey kelasan, rostakasim urmoqchi bo‘lasan deydiyu, lekin o‘zi ham kulib turgan ayolni yuziga shapaloq torta olmaydi...

Shu rolik meni bola qalbimga juda chuqur o‘rnashib qolgan, ayolni urish mumkin emasligini, buni og‘ir ish ekanligini shunda tushunganman va bu ong ostimdan joy olgan.

Hozir shunaqa ijtimoiy roliklar yo‘q desa ham bo‘ladi. Tv efir vaqti qizg‘onilar balki, soqqali reklama turganda ijtimoiy reklama kimga kerak... Lekin mana shu narsalar ham o‘sib kelayotgan avlod ongida yaxshi fazilatlarni uyg‘ota olishiga men qattiq ishonaman.

Nurbek Alimov

@MuhammadUralov

Mehmon

Kitob, maqola, video, audio suhbatlar yo’llar har xil, mohiyat bitta - ilm olish.

Aslida, ilm olish ham maqsad emas, maqsad o’rganganingiz orqali o’zgarish! O’zgarmasangiz o’rganmapsiz!

Maqolalar ortidan, audiochatlarni ham boshlaymiz bugundan, xudo xohlasa.

Mehmonlar orasida ustozlarim, tajribasi va bilimi sizga va bizga aniq foyda keltiradigan do’stlarimiz va hamkasblarimiz bo’ladi.

Bugungi mehmonimiz - Oybek aka Qudratov. O’sha mashhur abituriyent gazetasida fizikadan test va tahlillarni tayyorlagan inson. Khan Academy da fizika, astranomiya va algebra kurslarini tayyorlaganlar. Va men tanigan eng zo’r pedagoglardan biri va eng kuchli fiziklar Oybek aka.

Oybek akadan maksimal foyda olishimiz kerak! Ta’limga doir savollaringiz bo’lsa komentga yozing.

Suhbat bugun 20:00da bo’lib o’tadi. Boshqa pedagog do’stlaringizni ham chaqirishni unutmang!

@MuallimMuhammad

Biz bilmaymiz!

Maktabda juda “shustriy” do’stlarimiz bo’lardi. Darslarni qilmasa ham amallab javob berib yuborar. Tinmasdan o’qiganlar bilan bir xil baho olishardi.

Boksga borardik. Murabbiy 5km yugurishni buyurardi, ba’zi “uddaburon” do’stlarimiz 1-2km yugurib qolganini amallab yuborishardi.

Biz soddaroq edik. Ustoz nima desa hammasini so’zsiz qilardik. Uddaburon do’stlarimizga havas qilardik, lekin qo’limizdan kelmasdi. Atrofdagilar esa ularga qoyil qolib, maqtashardi. Sen ham “shustriyroq” bo’l deyishardi.

Yillar o’tdi. Soddaroqlar ustozlarni to’liq aytganini qilib kam bo’lishmadi. Va o’z sohalarida mutaxasislar bo’lishdi. Uddaburonlar esa harakatiga yarashasini olishdi.

Albatta, bu yerda ustozning darajasi ham muhim.

Shoyadki yoqtirmagan narsangiz siz uchun yaxshi bo‘lsa. Va shoyadki yoqtirgan narsangiz siz uchun yomon bo‘lsa. Alloh biladi, siz bilmaysiz! Biz bilmaymiz!Do’stlarimiz bilan ertalabki suhbatdan olindi post.

@MuhammadUralov

Zanjir effekti
2016 yili o’qishdan yiqilganman. Dadamga mashinamizni sotib meni o’qishga kiritib qo’ying, o’qisam ham kontraktga kira olaman. 4 yillik kontraktimni qo’shsa shu mashinamiz puli chiqadiku baribir deb o’z qarorimni oqlamoqchi ham bo’lganman.

Dadam agar o’qib kantraktga kira olsang ham, qiynalib bo’lsa ham to’laymiz, lekin pul bilan hech qachon kirgizmayman deganlar! Va eng to’g’ri qarorni chiqarganlar.

O’qishga pul bilan kirgizganlarida har kursni ham pul bilan yopib berishlari kerak bo’lardi. Diplomni ham pul bilan olardik. Ishni ham tanish bilish va pul orqali qidirardik. Bu taxminan 2-3 ta mashina puli bo’lardi va oxir oqibat bilimsizligim va xaraktersizligim uchun dadam topib bergan ishdan haydalardim.

Meni xozirgi holatimga eng katta ta’sir aynan shu 1 yil uyimdan uzoqda abiturient bo’lganimda shakllangan.

Ilm olish qiyinmasligi, harakat qilsa xohlagan narsaga erishsa bo’lishi, muhit muhim rol o’ynashini tushunganman. Mustaqil bo’lishga va o’zim uchun javob berishga majbur bo’lganman. O’zimga ishonchim va xarakterim paydo bo’lgan.

Bu zanjir effekti yoki boshidan bolaga erkinlik va mustaqillik berib oxirida yaxshi natija olasiz, yoki farzandim qiynalmasin deb boshida suyab umrini oxirigacha voyaga yetmaydigan “shaxs” qilib qo’yasiz!

Bu yerda esa hayotiy misol linki: video

@MuhammadUralov

Darsni muqaddas sanaydiganlar

Toshkentdagi mashhur o’quv markazlaridan biriga bordik. Dars boshlanib ketgan ekan. O’qituvchisini chaqirdik va agar darsingiz bo’lsa kutib turamiz dedik. Yo’q, hali ancha bor dedilar va chiqib biz bilan bemalol gaplashdilar. Nafsimga yoqdi, lekin aqlimning ustozdan va markazdan ozgina ko’ngli qoldi.

Hozir bir yaqinimizning ingliz tili kursiga keldim, aka yarim soatda darsim tugaydi, kutib tura olasizmi dedi. Nafsimga ozgina yoqmadi. Lekin aqlim unga hurmati oshdi.

Darsni hurmat qiladiganlar va uni muqaddas sanaydiganlarni hurmat qilaman. O’zim ham o’rgandim.

Men taniydigan deyarli barcha yaxshi ustozlarda bu ko’nikma bor ekan. Demak, ustozlarni saralashning bir usulini endi bilamiz!

@MuhammadUralov

Krutoy ko’rinasiz

Birinchi post yozganlarimda ingliz va rus tillaridagi so’zlarni qo’shishga harakat qilardim. Bu meni tashqaridan krutoy ko’rsatadigandek tuyulardi.

O’quvchilarimga tanqidiy fikrlashini oshirish uchun insho beraman, ichiga boshqa tillardagi so’zlarni ham yozishadi, nega deb so’rasam, chiroyliroq ko’rinadi ustoz deyishadi.

Bunaqa insonlar ko’pmiz, 2-3 ta tilda gapirsak, yozsak, chet tillarini bilishimizni bildirsak qoyil qolishadi deb o’ylaymiz. Va adashamiz.

Yaqinda bir seminarga bordim, nutq so’zlovchi taxminan 2 soat faqat sof o’zbek tilida gapirdi. Mazza qilib yubordim. Eslolmayman bunday tiniq o’zbek tilidagi suhbatni oxirgi marta qachon eshitganimni, o’zi umuman eshitganmikanman?

Ha, qachonlardir har xil tilda gapirish ham obro’ olib kelgandir. Lekin u vaqtda juda kam odam chet tillarini bilardi. Hozir esa juda kamchilik sof o’zbek tilida gapira oladi.

Mantiq oddiy, nima kamyob bo’lsa uni qadri oshaveradi, obro’li ko’rinaveradi.

Krutoy so’zini ma’nosini bilganlar izohlarda yozib yuborsangiz bo’ladi)

@MuhammadUralov

Atrofdagilardan ozgina ko’proq
Universitetga endi kirganimda, butun o’qishimizdagi eng zo’r o’qiydigan yigitdan qanday qilib hamma fanlarimni 5 bahoga yopsam bo’ladi deb so’raganman, judayam zo’r o’qishing shartmas, guruhdagilardan ozgina yaxshiroq o’qi, ozgina ko’proq javob ber shuni o’zi yetadi degandi.

Keyinchalik bu qoida ishga kirayotganimda ham yordam berdi, bitiruvchilar ichidan ozgina yaxshiligim avval birinchi ochilgan prezident maktabiga keyin esa xususiy maktabga o’tishimga yordam berdi.

Eng qizig’i kompaniyalar va hayotda ham shu tizim ishlaydi, o’z hamkasblaring yoki yo’nalishing ichida top 10% ichiga kirib olsang oyliging, obro’ying ham shunga yarasha bo’laveradi.

Yuqori maoshlar, nobel, oltin to’p, oskarga o’xshash barcha mukofotlar belgilab bo’lingan. Ular esa qolganlardan ozgina yaxshiroqlarni kutishmoqda.

@MuhammadUralov

Seni qanday kuzatishlarini xohlaysan?

Meritga birinchi kelganimda 10-sinflar xonamga yig’lab kirishgan, keyinroq bilsam arab tili o’qituvchisi ketayotgan bo’lgan maktabdan. Ichimdan havas tuyg’usi o’tgan. Shunday fidokorlik bilan ishlashim kerakki, men ketayotganimda ham kamida shunday xafa bo’lishsin deb o’ylaganman.

Lekin shu vaqti bunday bo’lishi uchun qanchalik katta mehnat ketishini men hali bilmasdim. Balki, hoziram bilmasman.

Futbolda shu mavsum juda ko’p katta shaxslar ketdi. Menga eng yoqqani Kloppniki bo’ldi. Va hammasini har xil kuzatib qo’yishdi. Kimnidir 100 minglab odamlar yig’ilar va qarsaklar bilan, kimnidir yopiq eshiklar orasida shunchaki 4 kishi majburlab haydadi.

Negadir ta’lim bilan futbolni solishtiraveraman, futboldan ko’p narsa olganman ham. Ayniqsa futbol murabbiylari hayotini o’qib o’qituvchilik uchun xulosalar olish juda yoqadi.

Xalqimizda maqol bor: avvaling xor bo’lsa bo’lsin oxiring xor bo’lmasin. Sen bu dunyoga kelarkansan, biror kasbga kirarkansan tabiiyki xatolar qilasan, tajriba yig’asan. Lekin bu xato va tajribalar oxirini chiroyli qilish uchun poydevor bo’lsin. Shaxsiyatingni va sening kimligingni belgilab qo’ymasin!

Klopp aytganidek: kelganingizda sizni qanday kutib olishgani muhim emas, lekin ketayotganingizda qanday kuzatishlari juda muhim. Bu sening kimligingni belgisi!

Men yana bir narsani xohlardim, qachonlardir o’qituvchilarni ham xuddi hozirgi futbol murabbiylariyu futbolchilari kabi kuzatib qo’yishsin. Mayli, 100 minglab odamlar va butun stadion emas, shunchaki butun maktab ma’muriyati va o’quvchilari.

Bilaman, xattoki milliardlar o’yini bo’lgan futbol olamida ham Kloppdek kuzatiladiganlar judayam kam. Lekin maktabda kamida 10 yil samarali ishlagan har bir o’qituvchi bunday kuzatuvga loyiq!

O’zi umuman bunday kuzatilish uchun odam qanday ishlaganidan tashqari, uning obro’si va to’g’ri vaqtda ketishni bilishi ham muhim ro’l o’ynaydi. Lekin endi bu umuman boshqa hikoya!

@MuhammadUralov