Депрессия.

Бахтли бўлишнинг икки йўли бор: реал ҳолатни яхшилаш ва кутувни камайтириш керак.

Джоди Пиколт
“Ўн икки дақиқа”———

Ижтимоий тармоқ депрессияси сизни ўзингизни бахтсиз ҳис қилишингиздаги асосий сабаб ҳисобланади.

Бу одамларнинг ижтимоий тармоқлардан фойдаланиши билан боғлиқ равишда пайдо бўладиган психологик ҳолат бўлиб, у депрессия, ўзини яккаланган ҳис қилиш, камбағаллик ҳисси ва ўз қийматини паст баҳолаш каби ҳолатлар билан тавсифланади.

Идеаллаштирилган ҳаётни кўриш:
Ижтимоий тармоқларда кўпчилик ўзининг энг яхши лаҳзаларини кўрсатади, бу эса бошқаларда ўз ҳаётини бошқаларники билан солиштириб, камчиликлар ҳиссини пайдо қилади.

“ФОМО” (Fear of Missing Out):
Одамларда ижтимоий ҳаётда орқада қолиш ёки муҳим воқеалардан четда қолиш қўрқуви пайдо бўлади.

Қийматсизлик ҳисси:
Лайклар, кузатувчилар сони ва бошқа кўрсаткичлар ўз-ўзини баҳолашга салбий таъсир кўрсатиши мумкин.

Ўтказилган вақт:
Ижтимоий тармоқларда кўп вақт сарф қилиш кундалик ҳаётдаги вазифаларни бажаришни кечиктириши ёки самарадорликни пасайтириши мумкин, бу эса стресс ва ноқулайликка олиб келади.

Кибербуллинг:
Тармоқларда таҳқир ёки танқидга учраш одамларда депрессия белгиларини кучайтиради.

———

Айнан мана шу ҳолат реал ҳаёт билан кутувларнинг чегарасини бузиб ташлайди.

@bektoshkhatamov

Хоразма галдим.

Бугун бир иш билан Хоразмга келдим. Ростини айтсам, олдин Хоразмда бир мартагина бўлганман, унга ҳам 5-6 йил бўлиб қолди. Умуман ўзгаришлар катта бўлиб кетибди. Хивада катта беш юлдузли “Фаровон” меҳмонхонаси ишга тушибди, кейин ёнида Ичан Қальага ўхшаш типдаги Arda Xiva деган жойлар бино бўлибди.

Шу Хоразм халқи жуда ўзгача бир ажойибда. Бир қарасанг, меҳмондўстликда уларга етадигани йўқ, лекин дастурхон бўйига ўтирсанг, бир марта “олинг” дейди, кейин шу билан есанг, единг, емасанг, оч қолдинг.

Умуман Хоразмдан жуда кўп дўстларим бор, олдинлари хоразмча шевани унча тушунмас эдим, бора-бора ҳар қандай гапини тушунадиган бўлиб олдим. Бугун гапиришни машқ қилиб юрибман. Галдим, оға… нечиксиз? 🫠

@bektoshkhatamov

Манчестер Сити яна бир гол урди. Ҳисоб 3:1.

Ростини айтсам, шаҳарликлар учун бунақа фанатлик қиламан деб ўйламаган эдим, жуда бошқача бўлиб кетяпман. Лекин бир нарса: Ҳусанов биринчи ўйин учун жуда яхши ўйин кўрсатди деб ўйлайман, ҳа, жуда катта ўйин, бўлиб ҳам Челси билан. Бунақа ўйинларнинг ўзига хос босими ҳам бор, стадиондаги босимни айтмаса ҳам бўлади. Шунга қарамай ҳамюртимиз ўзини йўқотмади. Нима бўлган тақдирда ҳам бу АПЛ, жуда тезкор ўйин.

Яна бир нарсани сездим: Ҳусановнинг тил билмаслиги ҳам панд бермоқда деб ўйлайман, аввал ҳам айтганман, ҳозир ҳам айтаман тил билиш, бўлиб ҳам инглиз тилини билиш замонавий дунёда қайси касб бўлишидан қатъий назар шарт бўлиб қолди.

@bektoshkhatamov

❄️ Сноуборд ва ҳаёт: Мувозанатни топган инсонлар ютиши ҳақида ?

Ҳаёт сноуборддаги тепаликка ўхшайди — осмондан ҳеч қандай тажриба билан тушмайсан. Қўрқув бор, муҳокама бор, аммо шунга қарамай, ўзингни пастга ташлайсан. Биринчи мартада йиқилиш аниқ. Балки иккинчи ва учинчи мартада ҳам. Лекин асосийси, йиқилган жойингда туриб қолиш эмас, қайтадан туришдир.

Сноубордда ғалаба сирини биласанми? Муозанатни ҳис қилиш. Ҳар бир бурилиш, ҳар бир тўсиқ сени тезкор қарорга ва ҳаракатга мажбур қилади. Ҳаёт ҳам худди шундай: бурилишлар ва қийинчиликлар тугамайди, лекин ўша пайтларда ўз-ўзингни назорат қилишни ўргансанг, сени ҳеч ким тўхтата олмайди.

Тоғдан тушган сари тажриба орттирасан, қўрқув қувончга айланади, ва сен тушунасан: йўлнинг гўзаллиги ғалабада эмас, ҳаракатда экан.

? Ҳаётдаги йўлингдан қўрқма, уни ҳис қил. Йиқилсанг, муаммо эмас — туриб, яна ҳаракатни бошла! ?

Кеча ва бугун Амирсойда эдик, видео эса Годерзи тоғларида олинган, дўстим Бахтиёрга сноуборд учиш бўйича дастлабки сабоқларни олиб бормоқдаман. Ҳаётда ҳам сноуборддаги каби балансни ушлаш жуда муҳим.

P.S. Шанба куни соат 19:00да “Quduq media” ютуб каналида Грузия, Годерзи, Батумига қилган саёҳатимиз ҳақида жуда ҳам қизиқарли саёҳат видео чиқади. ? Каналга ?обуна бўлиб қўйишни унутманг.

@bektoshkhatamov

Талантнинг ўрни барибир бошқача.

Абдуқодир Ҳусанов трансфери барибир Ўзбекистон ва ўзбекистонликлар ҳаётида катта рол ўйнайди, ҳатто футболга қизиқмайдиган одамлар ҳаётида ҳам муҳим босқич саналади.

АПЛ тарихида ўйнаган биринчи африкалик Питер Ндлову бўлган, у асли Зимбабведан чиққан ва 1991 йилда Англиянинг “Ковентри Сити” жамоасига қўшилган.

Ндлову Англияга кўчиб ўтганида, у биринчи африкалик бўлиб Премьер Лигада ўйнади.
Жамоада 176 та ўйин ўтказиб, 39 та гол урган. Унинг тезлиги ва техникаси билан машҳур эди. Кейинчалик “Бирмингем Сити” жамоасига ўтди.

Питер Ндлову Англия Премьер Лигасида африкалик футболчилар учун йўл очиб берган ва унинг ортидан кўплаб истеъдодли африкалик футболчилар бу лигада катта натижаларга эришди.

Умуман Ндлоунинг АПЛга келиши нафақат Зимбабве, балки бутун Африка футболини ривожлантириб юборган. Бунинг ортида Зимбабведаги футбол мактаблари ривожланишни бошлаган, ҳатто АПЛ клубларининг Зимбабведа офислари очилиб, улар маҳаллий талантларни қидиришни бошлашган.
Талант топиб келганларга алоҳида мукофот пуллари ташкил қилишган.

Инсон талантига тикилган ҳар бир сумма ўзини оқлайди, ўйлайманки, инсонларимиз буни яна бир бор тушуниб олишди.

@bektoshkhatamov

4 фоизлик “солиқ” бўйича.

Бугун университетга келишим билан яна ўша солиқ бўйича сўрадим, бизнинг раҳбарлардан ҳеч кимга чақириб шартнома берилмабди, кейин нодавлат олийгоҳ таъсисчиларининг кичик телеграм гуруҳимиз бор, у ерга ҳам ёздим, ҳеч кимга ихтиёрий-мажбурий дея айтилаётган шартнома берилмабди.

Кейин кун.уз ахборот порталидан чиқишди, шу бўйича мақола ёзишмоқчи экан, уларга ҳам мен таниган хусусий университет раҳбарларига бунақа топшириқ берилмаганлиги айтдим.

Мен ҳали ҳам бунақа шартнома кимга берилганлигига ҳайронман, пул оладиган одам танлаб олмаса керак. Хуллас ҳозир мендаги маълумотларга кўра ҳеч кимдан 4 фоизлик “солиқ” талаб қилинмаган.

@bektoshkhatamov

4 фоизлик солиқ бўйича рейд бошландими?
Бугун эрталаб иқтисодчи Юлий Юсупов ўз саҳифасида хусусий университетлар учун “Республика олий таълим кенгаши” деган тушунарсиз бир ташкилотнинг қўймоқчи бўлган 4 фоизлик солиғи яна кун тартибига кўтарилганлиги ҳақида ёзди.

Кейин Отабек Бакиров ҳам хусусий университетнинг раҳбарлари чақирилиб
босим остида мажбурий-ихтиёрий шартномалар тарқатилаётгани ҳақида ёзди.

Бирданига ўзимизнинг универститет раҳбарларига ёздим, бизга кимдир шартнома бердими, раҳбарларни чақирдими деб сўрадим.

Бизга ҳозирча ҳеч ким шартнома бермабди, ҳеч ким чақирмабди ҳам. Ўзи кенгашнинг қарорида ҳам хусусий университет раҳбарларининг 4 фоизлик тўлов таклифи маъқуллансин дейилган, бугун ҳам аллақандай хусусий университет раҳбарлари чақирилиб босим остида шартнома берилди дейишибди.

Шу раҳбарлар ким? Мен ҳеч шу раҳбарлар билан учраша олмаяпман-да, бу раҳбарлар ўзи борми? Ё биз нимадирдир қолиб кетяпмиз, ё биз тушунмайдиган ишлар бўляпти.

Энди бир нарсани аниқлаб олайлик, ҳурматли рэкетчилар!

Ўзи “солиқ” солмоқчимисиз? Бу сизнинг тилингизда “доля” дейилади, шу “доля” берилмаса, нима бўлади? Ўлдириб юборасизларми? 90-йилларга қайтамизми? Агар шартнома деб айта олсак, ўша юридик жиҳатдан бир тийинга қиммат шартномага амал қилмаса, нима бўлади? Осмон қўлингизда бўлса, ташлаб юборинг эээ, шу бошимизга тушиб ўлиб қолайлик.

Ўзи бу “доля” халқнинг устига қўйиладиган “доля”, хусусий университет пулни қаердан олади, шу талабадан олади-да, талаба эса кимнинг фарзанди? Шу халқнинг фарзанди. “Доля” талаб қилаётган ким? У ҳам шу халқнинг ичидан чиққан, шу халқнинг фарзанди, четдан ҳеч ким йўқ. Ўзингдан чиққан балога қайга борасан давога.

@bektoshkhatamov

Ижтимоий босим.

Инсоният ижтимоий шароитда яшаб қолишга ўша қабила бўлиб яшаган пайтлардан бери ўрганиб қолган, чунки қабиланинг ичида қийин бўлса ҳам яшаб қолиш мумкин, қабиладан ташқарида эса яшаб қолишнинг имкони бўлмаган.

Мана шу инстинкт инсон миясида ҳозир ҳам сақланиб қолган. Масалан, бир катта тадбирда ўтирибсиз, тадбирга сўзга чиққан одам ғирт бетайин гаплар билан қулоқларга лағмон илмоқда, лекин у сўзини тугатиши билан тўрт-беш одам қарсак чалишни бошлади, қолганлар беихтиёр унга қўшилиб қарсак чалишга қўшилиб кетди, сиз ҳам ўзингиз сезмаган ҳолда қарсак чалиб юбораверасиз.

Орада бир икки одам тик туриб қарсак чалишда давом этди, қолганлар унга қўшилди, бир-неча сонияда бутун зал оёққа турди, атрофингизда ўтирган одамлар ҳам турди, кейин сиз ҳам турасиз.

Бу ҳолат қабиладан ажралиб қолмаслик инстинкти деб аталади. Миянгиз бошқача гапириб турган бўлса ҳам ижтимоий босим сизни ўзингиз хоҳламаган ишларни қилишга ундайди ва кўп ҳолларда қилдиради ҳам.

Бизда ҳозирча ҳамма ижтимоий босим таъсири остида бўлса керак деган хаёлга бориб қоламан гоҳида. Бир киши гапиради қолганлар қарсак чалади.

@bektoshkhatamov

Ҳали соққа қиладиган жойи кўп.

Отабек Бакиров ва Комил Жалилов мактабларда соққа қилинмаган нима қолди дейишмоқда.

Мактабларда ҳали соққа қилиш имкониятлари жуда катта, биринчидан форма масаласи кун мавзусидан тушиб қолди, ҳаммага бир хил форма тиктириш ва бутун Ўзбекистон ўқувчиларига формани тикишни ҳеч қандайдир тендерларсиз битта ширкатга бериш.

Энди форма бир хил бўлгандан кейин ўз-ўзидан мактаб сумкалар ҳам бир хил бўлиши керак, битта ширкат бир хил сумкаларни олиб кириш билан шуғулланиши керак, албатта субсидиялар, солиқ ва божхона имтиёзлари берилиши керак.

Мактаблар бир хил тарздаги методик қўлланмалар, деворий газеталар билан бойитилиши керак, булар билан ҳам битта фирма шуғулланса, яхши бўлади, ахир ҳаммага ҳам бундай масъулиятли ишни топшириб бўлмайди-ку.

“Яшил мактаб” умум бирлашмаси тузилиши керак ва бутун мактабларда 1000 донадан терак экиш кампаниясини бошлаш керак. Теракларни етказиб бериш ҳам фақат битта ширкат шуғулланиши керак.

Ээҳҳҳҳ, акалар, ҳали соққали жойлар кўп, мен бундан ҳам соққалироқларини биламан, майли, энди айтдим-қўйдим-да.

@bektoshkhatamov

Озод таълим.

Бир ақлнинг бошқа бир ақлга тобе қилиш аҳмоқлаштиради.
Бир ақл, яъни бир ўқитувчи бошқа бир ақл, яъни ўқувчининг устида ҳоким бўлиши тобе ақлда ижодкорликни йўқотар экан.

Биз йиллар давомида таълимда мана шу тизимда ишлаб келмоқдамиз, бу эса ўқувчида ижодкорлик масаласини ўртага чиқаради. Бизнинг ўқувчиларимизнинг жуда кўпчилиги орзу қилишни билишмайди, хоҳлашмайди ва ҳатто орзу қилишганда ҳам ўша атрофидаги одамлар орзуларига ўхшаш орзулар қилишади.

Нега шундай бўлади?

Чунки таълим бир-биридан ўрганишга эмас, бирининг бошқасига тобе қилиб ўқитишга асосланган. Ҳоким-тобе муносабатларида эса орзуга ўрин қолмайди.

@bektoshkhatamov