Глядзіце ў чэрвеньскім нумары!

Фотаздымак бюста Героя Савецкага Саюза Веры Харужай, публіцыста, рэдактара, аднаго з арганізатараў антыфашысцкага падполля ў Віцебску ў гады Вялікай Айчыннай вайны. Усталяваны побач з будынкам школы яе імя ў г.Віцебску (Маскоўскі праспект, 15) у 1973 годзе. Аўтар — скульптар Заір Азгур.

Каляровую выяву ў вялікім памеры глядзіце на трэцяй старонцы вокладкі часопіса №6 (праект «Беларусь літаратурная»).

Фота прадстаўлена ДУА «Сярэдняя школа №31 г.Віцебска імя В.З.Харужай» (дырэктар Л.І.Дзямідчык).

Глядзіце ў чэрвеньскім нумары!

Каляровы партрэт беларускага паэта-франтавіка Кастуся Кірэенкі будзе размешчаны ў №6.
Аўтар А.Прынькова

Кастусь Кірэенка (1918—1988) — вядомы беларускі паэт, удзельнік Вялікай Айчыннай вайны, заслужаны дзеяч культуры БССР, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР імя Янкі Купалы.

У час Вялікай Айчыннай вайны — вежавы стралок танка, потым — карэспандэнт армейскай газеты на Заходнім і 2-м Беларускім франтах. Пасля дэмабілізацыі (1945) працаваў у часопісе «Беларусь», потым — галоўны рэдактар часопісаў «Бярозка» (1962—1972) і «Полымя» (1972—1986).

У перыяд вайны стварыў вершы «Пасля атакі», «Матчын плач» (абодва — 1941), «Жывыя ідуць наперад», «Поле», «Калі пярун вайны малоціць пожню…», «Я тонкія струны нячутна крануў…», «Ты — мая Яраслаўна…», «У памяці сцелюцца…» (усе — 1943), «Цішыня», «Ліст з паходу», «Мы скора прыйдзем з песнямі дадому…», «На радзіме» (усе — 1944) і інш. За напісаныя літаратурныя творы ў ваенны час быў прыняты ў Саюз пісьменнікаў Беларусі.

Франтавы карэспандэнт і паэт К.Кірэенка ўзнагароджаны ордэнамі Чырвонай Зоркі (1944), Айчыннай вайны ІІ ступені (1985), медалямі «За баявыя заслугі» (1943), «За абарону Масквы» (1944) і інш.

Аўтар шматлікіх зборнікаў паэзіі. У 1986—1988 гадах выйшаў «Збор твораў» К.Кірэенкі ў трох тамах.

У Мінску ў гонар Кастуся Кірэенкі названа вуліца (Фрунзенскі раён сталіцы).

*〰️*〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️
❗️ Замовіць часопіс можна па тэл.:
(+375 17) 322-93-25.**

​​📚 Чым папоўніць бібліятэку 📚

Васіль Быкаў. Аповесці, апавяданні
(Серыя «Чытай і слухай»)
На 2024 год прыпадае 100 гадоў з дня нараджэння народнага пісьменніка Беларусі Васіля Быкава. Да гэтай значнай даты прымеркаваны выхад новага выдання твораў класіка.

Кніга змяшчае аповесці «Сотнікаў», «У тумане» і апавяданні «Смерць чалавека», «Адна ноч». Асаблівасць выдання ў тым, што творы можна не толькі чытаць, але і слухаць: кожны тэкст змяшчае QR-код з выхадам на прафесійна падрыхтаваны аўдыязапіс. Такі фармат дазваляе наблізіць творчасць майстра ваеннай прозы ХХ стагоддзя да кожнага чытача, зрабіць яе больш даступнай для ўспрымання. Спрыяе гэтаму і густоўнае мастацкае афармленне выдання.

Кніга можа стаць выдатным памятным падарункам як для дзяцей, так і для дарослых. Яна будзе дарэчы пры падрыхтоўцы да мерапрыемстваў патрыятычнай накіраванасці.

Аповесці і апавяданні зборніка ўключаны ў вучэбную праграму па беларускай літаратуры, таму кніга прызначаецца найперш вучням старэйшага школьнага ўзросту. Таксама яна прыцягне ўвагу шырокага кола чытачоў — усіх, хто цікавіцца творчасцю Васіля Быкава і літаратурай на ваенную тэму.

*📕*** Набыць кнігу

​​Чытайце ў чэрвеньскім нумары!

*⚪ РАБОЧЫЯ АРКУШЫ ДА ЎРОКАЎ БЕЛАРУСКАЙ ЛІТАРАТУРЫ (ВАСІЛЬ БЫКАЎ. «ЗНАК БЯДЫ», ХІ КЛАС) ⚪
▫ Васіль Быкаў. «Знак бяды»: тэматыка, праблематыка, канфлікт
▫ Вобразы-тыпы герояў аповесці «Знак бяды» Петрака і Сцепаніды Багацькаў
▫ Паказ прыслужнікаў акупацыйнага рэжыму ў аповесці «Знак бяды»
▫ Мастацкая сімволіка аповесці «Знак бяды»*

Н. Г. Казакевіч-Альшанец

Рыхтуецца да друку працяг серыі рабочых аркушаў, якія распрацавала Н.Г.Казакевіч-Альшанец, настаўніца вышэйшай катэгорыі ДУА «Сярэдняя школа №5 г.Пружаны». Чарговы дыдактычны матэрыял дапаможа вучням пры асэнсаванні ідэйна-мастацкага зместу аповесці «Знак бяды», аналізе вобразаў-персанажаў, сімволікі ў творы.

Заданні падаюцца ў разнастайных формах: мазаіка, шыфроўка, пазл, дыяграма, стужка часу, рэбус і інш. Апрача гэтага прадугледжаны творчыя заданні, дзе вучням прапануецца паразважаць над тым ці іншым пытаннем.

Распрацоўка суправаджаецца выбарачнымі адказамі.

*〰*〰〰〰〰〰〰〰〰〰
❗ Замовіць часопіс можна па тэл.:
(+375 17) 322-93-25.**

​​Да юбілею.

13 чэрвеня – 190 гадоў з дня нараджэння Канстанціна Вераніцына (1834–1903), пачынальніка новай беларускай літаратуры.

Радзіма пісьменніка – Гарадоцкі раён Віцебскай вобласці. Першапачатковае яго прозвішча Васільеў. Пасля заканчэння Гарадоцкага прыхадскога вучылішча вучыўся ў Віцебскай губернскай мужчынскай гімназіі (з 1845 года), дзе скончыў шэсць класаў. У 1852 годзе ён паступіў у Санкт-Пецярбургскую медыка-хірургічную акадэмію, з якой быў адлічаны ў 1854 годзе. З 1857 года – студэнт Горы-Горацкага земляробчага інстытута, пасля заканчэння якога атрымаў званне агранома.

У 1863–1874 гады жыў і працаваў у Санкт-Пецярбургу.
З 1874 па 1879 год выкладаў у Маладзечанскай настаўніцкай семінарыі. У 1880 годзе зноў перабраўся ў Санкт-Пецярбург, дзе служыў у апараце Міністэрства шляхоў зносін. Захоўваў сувязі з роднай Віцебшчынай, куды неаднаразова прыязджаў на адпачынак. У 1900 годзе Вераніцын выйшаў у адстаўку ў чыне стацкага дарадцы.

Памёр Канстанцін Васільевіч 26 жніўня 1903 года. Пахаваны на Мітрафаніеўскіх могілках у Санкт-Пецярбургу.

Канстанцін Вераніцын лічыцца аўтарам знакамітага твора беларускай літаратуры ХІХ стагоддзя — паэмы «Тарас на Парнасе».

На радзіме К.Вераніцына, у Гарадку, які прымаў Дзень беларускага пісьменства ў 2023 годзе, усталявана скульптурная кампазіцыя з выявай Тараса, а таксама памятны камень з мемарыяльнай дошкай, дзе занатаваны радкі з тэксту паэмы, а таксама змешчана выказванне літаратуразнаўца Алега Лойкі пра твор.

Прапануем нашым чытачам метадычную распрацоўку ўрока настаўніцы Нарацкай сярэдняй школы Вілейскага раёна К.С.Плёска «Канстанцін Вераніцын. Паэма “Тарас на Парнасе”» (ІХ клас). Гэты матэрыял надрукаваны ў часопісе №8 за 2023 год.

✅ Спампаваць матэрыял

Выява: мемарыяльная дошка ў Гарадку. Газета «Звязда» ад 19.11.2022.

​​*✴ Да 100-годдзя з дня нараджэння
✴ У дапамогу настаўніку*

Васіль Быкаў: жыццёвы і творчы шлях
Д. Я. Бугаёў

Артыкул прафесара, кандыдата філалагічных навук Д.Я.Бугаёва, прысвечаны жыццёваму і творчаму шляху народнага пісьменніка Беларусі Васіля Быкава, быў надрукаваны ў дапаможніку для вучняў ХІ класа (пад рэд. А.І.Бельскага, М.А.Тычыны, 2009 год). Падрабязна разглядаюцца творы «Сотнікаў» і «Знак бяды». Цяпер тэкст артыкула размешчаны на сайце «Народныя паэты і пісьменнікі Беларусі».

Прапануем нашым чытачам пазнаёміцца з публікацыяй.

*✅*** Чытаць артыкул

З сямейнага архіва (Васіль Быкаў)

На сайце «Народныя паэты і пісьменнікі Беларусі» таксама размешчана падборка фотаздымкаў Васіля Быкава, падрыхтаваная С.У.Шапранам, біёграфам пісьменніка.

Асобныя з гэтых фотаматэрыялаў можна выкарыстаць у якасці ілюстрацый на ўроках літаратуры, пры арганізацыі выстаў, стварэнні прэзентацый, праектаў і інш.

*✅*** Глядзець фота

​​✴ Да 80-годдзя з дня вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.
✴ Да 100-годдзя з дня нараджэння В.Быкава.

Чытайце ў чэрвеньскім нумары!

Васіль Быкаў. Апавяданне «Незагойная рана»
(урок у VII класе)
А. П. Якусевіч

Метадычная распрацоўка ўрока настаўніцы вышэйшай катэгорыі Дубненскай сярэдняй школы Мастоўскага раёна дапаможа пры аналізе зместу апавядання В.Быкава «Незагойная рана».

На аснове прапанаванага аўтарам матэрыялу вучні разам з настаўнікам ахарактарызуюць вобраз Тэклі і раскрыюць унутраную драму жанчыны-маці, якая чакае сына з вайны, вызначаць ролю бытавых дэталей, успамінаў, эпізадычных вобразаў у творы, а таксама разгледзяць пытанні тэорыі літаратуры.

Аўтар распрацоўкі выкарыстоўвае разнастайныя спосабы, метады і прыёмы арганізацыі вучэбнай дзейнасці. Прапануюцца пытанні для абмеркавання інсцэніроўкі, якую зладзілі вучні ў якасці дамашняга задання. Праца з тэкстам твора будзе садзейнічаць выхаванню ў вучняў пачуццяў эмпатыі, чуласці, дабрыні.

На большасць пытанняў даюцца адказы.

Выява: ілюстрацыя да апавядання «Незагойная рана», змешчаная ў вучэбным дапаможніку па беларускай літаратуры для 7 класа (2023).
*〰️*〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️
❗ Замовіць часопіс можна па тэл.:
(+375 17) 322-93-25.**

Чытайце ў чэрвеньскім нумары!

Якуб Колас. Апавяданне «У старых дубах»
(урок у V класе)
А. Л. Доўбыш

Метадычная распрацоўка настаўніцы ДУА «Азарыцкая базавая школа» Пінскага раёна А.Л.Доўбыш будзе карыснай педагогу пры падрыхтоўцы другога ўрока па апавяданні Якуба Коласа «У старых дубах».

Прапануецца параўнаць характары і паводзіны галоўных герояў твора, даць ацэнку іх учынкам. У час гутаркі паводле пытанняў вучні высветляць, як апісанне прыроды спрыяе ўвасабленню мастацкай ідэі апавядання, паглыбяць веды пра тэму мастацкага твора. Апрача гэтага ў метадычнай распрацоўцы прыведзены тэставыя заданні. Урок мае выхаваўчае значэнне, твор пісьменніка вучыць адказнасці за свае ўчынкі.

На пастаўленыя пытанні даюцца адказы.

*〰️*〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️
❗ Замовіць часопіс можна па тэл.:
(+375 17) 322-93-25.**

​​Чытайце ў чэрвеньскім нумары!

Дыдактычныя настольныя гульні як сродак навучання
(з вопыту працы)
І. Р. Казачэнка

У матэрыяле настаўніка-метадыста ДУА «Лельчыцкая раённая гімназія імя І.А.Коласа» І.Р.Казачэнка разглядаюцца займальныя дыдактычныя настольныя гульні. Яны — прадуктыўны сродак навучання, дапаўняюць традыцыйныя формы і накіраваны на актывізацыю вучэбнага працэсу, паспяховую рэалізацыю на практыцы педагогікі супрацоўніцтва, робяць урок больш цікавым, насычаным, дынамічным. Выкарыстоўваючы лінгвістычныя і літаратурныя настольныя гульні на ўроках ці факультатыўных (дадатковых) занятках, настаўнік зможа замацаваць атрыманыя веды вучняў, выклікаць жаданне працаваць самастойна.

Прапанаваныя аўтарам гульні прыдадуцца пры вывучэнні наступных тэм і раздзелаў: «Агульнаўжывальныя словы», «Сінонімы», «Антонімы», «Запазычаныя словы», «Арфаграфія» (V клас); «Лічэбнік. Разрады лічэбніка» (VІ клас) і інш. Прадугледжаны гульнявы матэрыял і для выкарыстання на ўроках літаратуры ў VIII i IX класах.

Дадаткова прапануюцца матэрыялы да гульняў у добрай якасці і прыдатныя для раздрукоўкі.

*〰️*〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️
❗ Замовіць часопіс можна па тэл.:
(+375 17) 322-93-25.**

​​Чытайце ў чэрвеньскім нумары!

Да 100-годдзя з дня нараджэння Васіля Быкава
Да 80-годдзя з дня вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў
Вечар-партрэт «Праўда і мужнасць таленту Васіля Быкава»
(VІІІ—ХІ класы)А. Д. Вайцахоўская

Метадычная распрацоўка пазакласнага мерапрыемства, падрыхтаваная загадчыкам бібліятэкі сярэдняй школы №13 г.Мазыра А.Д.Вайцахоўскай, дапаможа настаўніку ўзнавіць і пашырыць веды пра жыццёвы і творчы шлях Васіля Быкава, скіраваць увагу вучняў на творы пісьменніка ваеннай тэматыкі.

Мерапрыемства прысвечана дзвюм падзеям: 80-годдзю з дня вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў і 100-годдзю з дня нараджэння народнага пісьменніка Беларусі Васіля Быкава.

Сцэнарый уключае біяграфічны матэрыял, разгляд найбольш значных ваенных твораў пісьменніка. Прапануецца ўрывак з аповесці «Альпійская балада» для інсцэніроўкі. Акрамя таго аўтар рэкамендуе візуальныя і музычныя творы для суправаджэння мерапрыемства.

*〰️*〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️
❗ Замовіць часопіс можна па тэл.:
(+375 17) 322-93-25.**