Tatarlar yəşəgən cirdə “oil/нефть” küp, əmmə bu süzneñ Tatarçası barmı soñ?

Əlbəttə bar, xəttə berniçə məğnədəş süz bar. Məsələn, ikençe sürəttəge şiğerdə Tuqay “nifet” süzen qullanğan.
Maqsudi şiğrendə isə “nəft ulındı xikmət ilə anda su” digən yullar bar.

Tuqay köne, Tatar tele köne qotlı bulsın!

Bu yazma Baybura kanalı belən berlektə əzerlənde.

Tatar teleneñ iñ ozın süzendə 36 xəref bar.
Bu süzne yış qullanasızmı? 😁****

Самым длинным в татарском языке считается слово: qənəğətlənderelməgənlekləregezdənder (36 букв) или на кириллице канәгатьләндерелмәгәнлекләрегездәндер (37 букв), что означает ‘вероятно, из-за того, что вы не были удовлетворены’.

The longest word in the Tatar language is considered to be: qənəğətlənderelməgənlekləregezdənder (36 letters) or in Cyrillic, канәгатьләндерелмәгәнлекләрегездәндер (37 letters), meaning 'probably, because you were not satisfied'.

İ/IY (и/ый)

Latin əlifbasında həm ğomumən telebezdə i/ıy məsələse bar. Bez “тарих” dip yazabız, ləkin döres uqılışı [тарыйх] dip bilgeləngən. Küp keşe anı xəzer [тарих] dip əytə inde.

“Максуди” dip yazabız, [максудый] dip uqıybız. Ə menə Исхакый’nı “ый” dip yazabız, gərçə ul da berdəm qağidə buyınça “Исхаки” bulıp çığa (İsxaqıy/İsxaqi). ‘Qağidə’me, ‘qağıydə’me?

Yañaliftə bez bügen “гый/кый” dip yazğan oçraqlarda “i” dip yazılğan, bu ğərəp imləsennen kilgən ğədət: qiar, qibat, qibla, qiamət, qiьn, ƣibarə, ƣilaç, ƣilem (кыяр, кыйбат, кыйбла, кыямәт, кыен, гыйбарә, гыйлаҗ, гыйлем).

Bügen Kirilldağı “гый/кый” urınına Latinda/Latıynda “ği/qi” dip yazarğa kileştek kebek. Dimək, “İsxaqi, qağidə” dip yazarğa kirək. Alaysa, “укый”nı “uqi” dip yazıyqmı/yaziqmı? “Tarix/tarıyx” belən nişlərgə?

32 yıl elek Tatarstanda uzğan referendumnıñ nəticələrenə küz salıyq.

Tatarlar, başqa küçmə mədəniyətle xalıqlar kebek, at-alaşanı añlatqan süzlərgə bay. Tös, cenes, yəşkə qarap alarnı törleçə atıylar, taswirlıylar. Məsələn, tay süzenə berniçə məğnədəş süz bar: könəş, şəñkəy, qonqaq.
- 1 yəşenə citməgən tay qolın yə qolınçaq dip atala,
- 1 yəş tulğan həm yalı, qoyrığı qırqılğan taynı qırıqmış dip əytələr,
- qonan dip 3 yəşlek atnı,
- dünən dip 4 yəşlek atnı atıylar,
- kölkəy, azaw yə qolqay olıraq taylarnı añlatalar.