سوز: شوجاعت کلبجرلی
سس:محسن جلالی
عالی👏*👏
🦋*💜ℒℴνℯ💜
‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌▷ ◉♡─────── 💜♪
🦋
@gamli_canim🥀🥰🤘🦋💜**

*☪تمام #ادبیات تورک را جمع کنید یک دیوان فارسی هم نمی‌شود❗️*

🖋بهانه‌ای شد جهت معرفی تنها ۱۰ #شاهکار_ادبی_تورکان:

☪۱- #دیوان_قوتادغوبیلیک (به معنای سعادت نامه):
این کتاب سروده‌ی یوسف خاص حاجب بلا ساغونی است که در سال ۴۴۸ هجری قمری برابر با 1069 میلادی در ۶۶۴۵ بیت به نظم کشده شده است.
یوسف خاص حاجب که گویی از شاگردان ابن سینا بوده، این اثر سمبولیک و نمادین را به امیر بغراخان قراخانی پادشاه ترکستان تقدیم کرده است.
به اعتقاد دکتر جواد هیات این اثر اولین کتاب شعر ترکی بعد از اسلام و از پایه‌های ادبیات منظوم تورکی است.

☪۲- #دیوان_لغات_الترک:
اولین کتاب زبان‌شناسانه در مورد زبان ترکی و فولکلور ترکان باستان است.
این مجموعه‌ی دقیق، علمی و منحصربفرد، کم نظیرترین کتابی است که در ۱۰۰۰ سال اخیر در جهان تالیف شده است.
نویسنده‌ی این اثر #محمود_کاشغری (متولد ۳۸۰ هجری قمری) می‌باشد. محمود کاشغری اثر خود را به زبان عربی و برای شناسندن ترکان و تعلیم زبان ترکی به عرب‌ها نوشته و آن را به خلیفه بغداد تقدیم کرده است.
دیوان لغات تورک بارها در ایران و ترکیه ترجمه و چاپ شده است.

☪۳- #عتبه_الحقایق:
این کتاب سروده‌ی ادیب احمد یوکتاکی یا یوقناقی (قرن ۶ هجری قمری برابر با 1166 میلادی) معروف به پیر ترکستان و بانی مکتب یسویه است.
مکتب یسویه منشا طریقت‌های حیدریه در خراسان، بابائیه و بکتاشیه در آزربایجان و آناتولی بوده است.
دیوان حکمت با موضوع عرفان و تصوف در بردارنده دو بیتی‌های ترکی در وزن هجایی، یعنی وزن شعر ملی ترکان است.

☪۴- #دده_قورقود:
این کتاب که در نوع خود از زیباترین کتاب‌های کلاسیک جهان است. بارها در داخل و خارج به چاپ رسیده است.
نسخه‌های اصلی این کتاب در کتابخانه‌ی درسدن آلمان و واتیکان ایتالیا نگهداری می‌شود.
دده قورقود آشیق اسطوره‌ایی ترکان در این کتاب دوازده داستان از اقوام اوغوز (اجداد ترکان امروزی) را بیان می‌کند.
این کتاب به نثر و نظم آزاد تورکی و به زبان مشترک ترکان اوغوز (تورکی آناتولی، آزربایجانی و ترکمنی) نوشته شده است.
حوادث و داستانهای این کتاب مربوط به باستان و به دوران قبل از اسلام بر می‌گردد.

☪۵- #اوغوزنامه:
اوغوزنامه‌ها نام عمومی کتابهایی است که در آن از گذشته تاریخی و اساطیری ترکان سخن به میان آمده است.
اما امروزه اوغوزنامه‌ای در دست است که متن ترکی آن با الفبای ترکی اویغوری در قرن ۱۳ میلادی به نگارش درآمده و در قرن بیستم بارها چاپ شده است.
به نوشته دکتر جواد هیات نسخه خطی آن در کتابخانه ملی پاریس در فرانسه نگهداری می‌شود.
مته خان امپراتور ترکان هون که یکی از امپراتوران بزرگ دنیای باستان بوده، قهرمان اوغوزنامه‌ها می‌باشد.
عده‌ایی او را همان اوغوزخان دانسته‌اند.
خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی شکل اسلامی اوغوزنامه را در جامع‌التواریخ و همچنین ابوالغازی بهادرخان در شجره تراکمه آورده‌اند.
در این داستان‌های اساطیری - تاریخی اوغوزخان و فرزندان او یعنی: گون، آی، اولدوز، داغ و دنیز اجداد فرا انسانی ترکان هستند.

☪۶- #نهج_الفرادیس:
این اثر در قرن پنجم هجری قمری در شرح و توزیع احکام دینی و مسائل عرفانی و با زبان تورکی خوارزمی نوشته شده است.
نویسنده آن محمود بن علی اهل کردر ترکستان است.

☪۷- #دیوان_حکمت:
این اثر توسط خواجه احمد یسوی (پیر ترکستان) که متوفای ۵۶۲ هجری قمری است نوشته شده و برخی از ابیاتش توسط عطار در منطق‌الطیر به فارسی برگردانده شده است.

☪۸- #معین_المرید:
این کتاب در بردارنده ۹۰۰ بیت شعر به زبان تورکی کلاسیک است که برای تعلیم مسائل فقهی و عرفانی به ترکان سروده شده است.
عالمی به نام شیخ شریف معین المرید را در سال ۶۹۲ هجری قمری برابر با 1313 میلادی در خوارزم پدید آورده است.

☪۹- #محبت_نامه_خوارزمی:
این اثر در سال ۷۵۴ هجری قمری برابر با 1352 میلادی و در قالب مثنوی سروده شده، اما چندین غزل نیز دارد، خوارزمی کتاب خود را به امیر محمد خوجا بیگ یکی از امیران آلتین اوردو تقدیم کرده است.

☪۱۰- #الادراک_للسان_الاتراک:
به نوشته دکتر هیات این کتاب علاوه بر آنکه یک لغتنامه است، اولین کتاب گرامر تورکی است که در قرن ۱۴ میلادی توسط ابوحیان اندلسی نوشته شده است.

☪و ده‌ها و شاید صدها دیوان تورکی توسط شعرای بزرگ تورک و شاهکارهای ادبی دیگر به مانند:
اصلی و کرم، شاه صنم و غریب، کوراوغلو، زهره و طاهر، یوسف و زلیخا و ...

☪منبع:
کتاب بئله اوخو، بئله یاز (نگاهی تازه به گرامر و شیوه نگارش زبان تورکی )
نویسنده: علی محمد بیانی، نشر اختر تبریز**

[*🎤ZerrinÖzer
🎼*Veda

گئجه داریخماق تاریخی‌دیر
و سن گئجم سن ..

#گئجه‌نیز خئییرلی🫶
🦋💜ℒℴνℯ💜
‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌▷ ◉♡─────── 💜♪
🦋
@gamli_canim🥀🥰🤘🦋💜**](https://t.me/gamli_canim)

۱۵۵۱

Atıb getdin sən məni...
#کؤنول_کریمووا
#یاساق_سئوگی
🦋*💜ℒℴνℯ💜
‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌▷ ◉♡─────── 💜♪
🦋
@gamli_canim🥀*🥰🤘🦋💜**

نه قاپیم‌دان، نه باجام‌دان آی گؤزَل
نه ائویمدن، ساراییم‌دان کئچیرسن!
گلیشینی، گئدیشینی سای گؤزَل
مین آهیم‌دان، هاراییم‌دان کئچیرسن!

نه اوتومدان، نه سویومدان ایچمه‌دین
نه اوبامدان، نه کؤیومدن اوچما‌دین
بیر یول گلیب کوچه‌میزدن کئچمه‌دین
هر گون گلیب اوره‌ییمدن کئچیرسن!

قیشی بوش وئر، هئچ یازیم دا کئچمه‌ییر
دومانیم دا، آیازیم دا کئچمه‌ییر
چؤرَک قالیر بوغازیمدا کئچمه‌ییر
بوغازیمدا، چؤره‌ییمدن کئچیرسن!
بوغازیمدا، چؤره‌ییمدن کئچیرسن!..

#ووقار_نعمت

@gamli_canim🦋

─═༅𖣔𖤐⃟♥️░⃟‌‌‎‌‌‌‎‌‌𖤐⃟░⃟‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌𖣔࿐

من سنی گؤزله‌ییم هاچانا کیمی؟ 
گؤر ساعات نئچه‌دی؟ نئچه سئوگیلیم؟
قویما سئوگی سحر آچانا کیمی 
منی قورتوم-قورتوم ایچه سئوگیلیم

اووودا بیلمیرم دامی-دوواری 
تاخچادا قوزو تک مله‌ین تاری 
گل کی آیاغینین سسیندن ساری 
قالیب سکسکه‌لی کوچه سئوگیلیم

گلنده سسسیز گل! گل باهار کیمی 
گولنده سسسیز گول! باغچالار کیمی 
سسسیز کی اوره‌ییم شپه-قار کیمی 
اوچار! هئچه بتدی هئچه سئوگیلیم

گؤزلرینده دومان، باخیشیندا چن 
گؤزله‌دیم گلمه‌دی! نیگرانام من 
آی آللاه قویما بو سینیق کؤنولدن
بو سینیق کؤرپودن کئچه سئوگیلیم

نادر الهی  ✍️

@gamli_canim🦋

─═༅𖣔𖤐⃟♥️░⃟‌‌‎‌‌‌‎‌‌𖤐⃟░⃟‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌𖣔࿐

هیجران آلوو‌لاری     قورلار اوره‌ڪ‌ ده
سنسیزلیڪ‌دن یانار     باغریمین باشی
سنسیز آغلاییرام       گولمه‌ییر اوزوم
چاغلاییر گؤزمون    سئل ڪیمے یاشی

اوزومو گؤزومون      یاشے گوینه‌دیر
باخیشیم حسرت‌دیر     یار گئدن یولا
او‌ یولدا ڪیمیله‌   باش _ باشا قویدو؟
عومروم‌ سارایینا        قوشولدو هولا

آیریلیق اوتراغین     دوشه‌ییب بوردا
سئوگیلیم دولانیر     یان _ یانا ایندی
ڪیمسه‌یہ سئوله‌ییم اوره‌یین سیررین
آنلاییب دردیمی       سؤز قانا ایندی

ایقبالیم ترسینه           دولانیر یئنہ
اوره‌ڪ حسرتیندن    پارا‌م_ پارا‌ دیر
گولمه‌یین یالقیزین   گؤز یاشلارینا
نه‌مودت‌دیر سنسیز   ڪؤنلو یارا دیر

✍یالقیز احمد

@gamli_canim🦋

─═༅𖣔𖤐⃟♥️░⃟‌‌‎‌‌‌‎‌‌𖤐⃟░⃟‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌𖣔࿐

*❤️‍🔥*🌿*❤️*👩‍❤️‍👨* *الفیدا*👩‍❤️‍👨*🩸*🩸*🩸*🩸*🩸*🩸*🩸*🩸*🩸*👼@gamli_canim👼*💙*❤️*💚****