Куёв учун жаримани тўлаб қўйиш бу – ҳадя!

Ижтимоий тармоқларда келин, қайнота томонидан куёв учун турли хил “совға”лар қилинаётганлигини жуда кўп эшитаяпмиз. Наҳотки, ўзганинг мажбуриятини бажаришга қонун йўл қўйса?!

Албатта қонун бунга йўл қўяди, янаям тўғрироғи тарғиб қилинади. Ахир инсонлар ўртасида ижтимоий муносабатлар, сийлаи-раҳм бўлиши табиий ва савобли иш сифатида маълум. Бу ҳолда биз куёв бола учун ўзига хос “ҳадя” қилинишини кўрамиз.

Ушбу ҳолатни тушуниш эса, ниҳоятда осон. Фуқаролик кодексининг 502-моддасига кўра, ҳадя шартномасига мувофиқ бир тараф (ҳадя қилувчи) бошқа тараф (ҳадя олувчи)ни учинчи шахс олдидаги мулкий мажбуриятдан озод қилиш мажбуриятини олади.

Бу дегани қарздорни қарзини тўлаб бериш ўзига хос ҳадя конструкцияси сифатида кўрилади.

Демак, агар Андижонда қоидабузар куёвнинг 68 та жаримасини қайнота тўласа ёки уч нафар собиқ хотинидан алимент қарздорлиги учун 15 суткага қамалган эрнинг қарзларини унинг 4-хотини тўлаб берса ажабланмаймиз.

Бу – ҳадя шартномаси!

➡️ @prof_mekhmonov

Меросни эгаллашда даъво муддати қўлланиладими?

–Ҳа, даъво муддати қўлланилиши билан қизиқ. Истисно ҳолатлар эса, айрим ҳолатлардагина чекланган тарзда назарда тутилган. Масалан, айтайлик, банкдан омонатни исталган вақтда ҳаттоки меросхўрлар ҳам бир неча йиллар ўтгандан сўнг ҳам талаб қилишга ҳақли.

Одатда, даъво муддати фуқаролик ҳуқуқларини ҳимоя қилишда универсал аҳамият касб этади. Даъво муддати — шахс ўзининг бузилган ҳуқуқини даъво қўзғатиш йўли билан ҳимоя қилиши мумкин бўлган муддатдир. Бу эса, кунлар, ойлар, ҳаттоки йиллар билан ҳисобланиши мумкин.

Хўш, меросни эгаллашда даъво муддати қандай аниқланади?

Бир қарашда мураккаб масала кўринади. Зеро, Фуқаролик кодексининг 153-моддасига кўра, даъво муддати суд томонидан фақат низодаги тарафнинг суд қарор чиқаргунича берган аризасига мувофиқ қўлланади. Демак, уни қўллашни тарафларгина талаб қилиши мумкин.

Суд эса, даъво муддатини қўллаш масаласида ўзи ташаббусини кўрсатиши мумкин бўлмайди.

Шундай бўлсада, қўлланиш тўғрисида низодаги тараф баён қилган даъво муддатининг ўтиши суднинг даъвони рад этиш ҳақида қарор чиқариши учун асос бўлади.

Фуқаролик кодексининг 69-боби меросни эгаллашга доир қоидаларни назарда тутади. Масалан, олти ой муддатда мерос гувоҳномасини беришни, ҳозир бўлмаган меросхўрлар хусусан, ҳаттоки ҳомила бўлган, бироқ ҳали туғилмаган меросхўр бўлса, меросни тақсимлаш бундай меросхўр туғилганидан кейингина амалга оширилиши мумкинлигини кўрсатади.

Бироқ, бу жараёнлар қанча муддатда амалга оширилиши борасида аниқлик етишмайди.

Суд амалиётидан мисол.

Фуқаро А. 1996 йилда вафот этган. Унинг 4 нафар фарзанди бўлган. Фуқаро А.нинг вафотидан сўнг васиятнома бўйича меросга бўлган ҳуқуқ тўғрисидаги гувоҳнома берилган. Демак, васиятнома асосида меросхўр меросни эгаллаган. Бироқ, бошқа фарзандлар васиятномани, васиятнома бўйича меросга бўлган ҳуқуқ тўғрисидаги гувоҳномани ҳақиқий эмас деб топишни, уйнинг ярмига меросхўр деб топишни сўраган. Ваҳоланки, мерос қолдирувчининг фарзандлари 2013 йилдан васиятнома мавжудлигидан ва меросга эгалик қилинганидан хабардор бўлган. Бу ўринда жавобгар даъво муддатини қўллашни сўраган.

Суднинг қарори билан даъво муддати қўлланилган ва даъво аризасини қаноатлантириш рад этилган.

➡️ @prof_mekhmonov

https://www.youtube.com/watch?v=maTXiGr8LVM

YouTube

Uy-joy bilan ta'minlash borasidagi imtiyozlar

Assalomu alaykum, Sizni qiziqtirgan barcha savollaringizni https://t.me/probonouz\_bot o'rqali TDYU Yuridik klinikasiga berishingiz mumkin! 0:00 - Kirish. 0:11 - Subsidiya nima? 0:43 - Subsidiya olish uchun murojaat. 0:59 - Subsidiya olish uchun hujjatlar.…

#maqola

*✨Актуально*

ИГРА МИЛЛИОНОВ КАК СТИЛЬ ЖИЗНИ

✍️ Эльбек Мусаев
? И. о. профессора ТГЮУ.

"Правда востока" № 55 от 16 марта 2024 года.

?@tsullibrary?

〰️〰️〰️〰️〰️

✍️ TDYU professori v.b. Elbek Musaevning maqolasi.

"Правда востока" gazetasi № 55-son 16-mart 2024-yil
matn rus tilida.

?@tsullibrary?

⚜️Доктор права, профессор факультета права и управления Гданьского университета Эдвард Юхневич провел мастер-класс для студентов 2 курса по теме Граждане как субъекты гражданского права.

?‍?Граждане — это особые субъекты гражданских правоотношений, которые обладают правами и обязанностями в соответствии с действующим законодательством. Понятие «гражданин» в юридическом смысле определяет лицо, которое имеет соответствующий статус по отношению к государству.
Для гражданов имеет важное значение дееспособность, то есть способность иметь гражданские права и самостоятельно осуществлять их. Дееспособность может быть ограничена законом или судом в связи с возрастом, заболеванием или другими факторами.

*??*??На мастер-классе Э.Юхневич осветил проблемы на практике при определении дееспособности несовершеннолетних, деление имущества родителей между ними и порядок наследования имущества родителей несовершеннолетними.**

@tdyufuqarolikhuquqi

#qonunbilan
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Ipoteka krediti mexanizmlarini takomillashtirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” 2019-yil 28-noyabrdagi PF-5886-son Farmoni bilan ayrim shaxslarga, shu jumladan, daromadi yuqori bo‘lmagan va uy-joy sharoitlarini yaxshilashga muhtoj bo‘lganlarga ipoteka krediti bo‘yicha dastlabki badal va foizlarning bir qismini qoplash uchun O‘zbekiston Respublikasi Davlat budjeti mablag‘lari hisobiga subsidiyalar to‘lanishi belgilangan.