Ҳозирги замонда аёл ишлаб мустақил пул топиши, болаларини ўзи боқа олиши ва молиявий жиҳатдан эрдан беҳожат ҳолатда бўлиши бағоят мақталадиган мақомга айланди, ўшандай аёлларга " кучли" унвони берилади. Ундай аёллар давраларнинг тўрида қаддини ғоз тутганча жиддий қиёфа билан бошқаларга насиҳат қилиш ва ақл ўргатишни ўзига раво кўради. Оилавий муаммоларга учраган аёлларга " вот именно шунинг учун ишлаб пул топишингиз керак" дея маслаҳат беради.

Аслида қандай эди? Аслида минг йиллар оша Ислом тарихида аёл киши оиласини боқиши нари турсин лоақал ўзини ўзи эплашга мажбур бўлмаган. Аёлнинг таъминоти қизлигида отасининг бўйнида,отаси бўлмаса ака-укасининг , бобосининг, амакисининг,тоғасининг ёки акасининг зиммасида бўлган. Турмушга чиққандан кейин эса эри унинг нафақасига масъул бўлган. Эри вафот этса ёки ажрашса яна қайтиб дадаси, бобоси, ака-укаси , тоғаси ва амакисининг зиммасига тушган. Буларга қўшимча энди ўғли ёки набиралари ҳам унга қарашга мажбур бўлган. Ҳеч қачон аёл ўзини ўзи боқишга мажбур бўлмаган. Мен ҳозиргача шундай оилаларни биламан, эр 200% таъминлайди.

Аёл ҳам ишлаб ўзини таъминлаш ва айни пайтда бола туғиб уларни парваришлаш мажбуриятини елкасига олгандан бери рўшнолик кўргани йўқ. Ҳозирги замондаги " кучли аёллар"нинг ҳавас қилинадиган жойи йўқ, теридан сал чуқурроққа кирсангиз ич-ичидан ўзини бахтсиз ҳис қилади. Чунки қачонки инсон ўзи учун мўлжалланган вазифа қолиб бошқа нарса билан овора бўлса шундай изтироб чекиши табиий ҳол. Карерасига муккасидан кетган аёллар ҳам шунчаки ўзини чалғитиб юрганини англаб охирида надомат қилган ҳолатларини Англияда кўп учратдим.

Ҳозирги ҳолатга аёллар айбдор эмас. Қачонки эркаклар ўз масъулиятини ва мажбуриятини чиройли бажариб қўйса ўз ўзидан аёллар ўзини хавфсиз ҳис қилиб аёллик мақомида туришдан қаноатланади ва эркак бўлишга эҳтиёж сезмайди. Ҳозирги қилинаётган ҳаракатлар остида " агар эрим яхши чиқмасачи?" деган хавотир бор ҳолбуки аёл киши учун эридан ташқари яна насаб бўйича 8 хил эркаклар ҳимоячи бўлиши керак. Ана шу эркаклардан камида биттаси ўз вазифасини бажарса ва Аллоҳ уларга омонат қилиб топширган аёлни ( хоҳ у қизи , хотини, жияни, синглиси , онаси ёки момоси бўлсин) ташлаб қўймаса аёл ҳеч қачон хору зор бўлмайди иншаоллоҳ. Эркаклари ҳақиқий эркак бўлган оилаларда аёллар роҳатланиб яшашини кўрдим. Эркаклари масъулиятни бўйнига олмайдиган оилаларда эса аёллар зўриқиб яшашини кўрдим.
@ilmvaxikmat

Шикоят айладим, ҳифзим ёмон, деб,
Вакеъ айди, демак, айбинг ҳамон, деб.

Яна айди, илм нури илоҳдур,
Берилмас касғаким, ёри гуноҳдур.
@ilmvaxikmat

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: “Албатта, ушбу илм диндир. Бас, ҳар бирингиз динини кимдан олаётганига қарасин” деганлар. Айни кунларда динсиз ва оиласиз психологларнинг маслаҳати билан жамият аёллари асрлар давомида турмуш ўртоғи ва оиласига қилган хизматларини зулм деб биладиган, буни ўзларига нисбатан адолатсизлик дея ҳисоблайдиган фикрга келишмоқда. Кечагина бинойидек оиланинг якка келини чегарадан чиққанлигидан бехос хабар топдик. Психолог унга "Сен шахссан, эркинсан, муроса қилишга мажбур эмассан" каби маслаҳатларни берган экан, келин эрининг синглисини урибди. Даҳшат—а?! Қайнонанг билан ўртанга чегара қўйишинг керак, деган психнинг маслаҳатига биноан қайнона билан гаплашишни истамай номерларини блоклабди. Эри фалон ишни қилмагин, мен рози эмасман, ўртага талоқ тушади, деган экан. "Ҳеч нарса қилмайди, қилвуринг, бир талоқ билан ажрашиб қолмайсиз" деган психологнинг кўрсатмаларини ўз қулоғим билан эшитиб ёқамни тополмай қолдим.
Кечга ўша келин қўнғироқ қилганди, айтадиганимни айтдим. Психолог осмонга кўтариб оёғини ердан узган ойимчани реал ҳаётдаги "фазилатларини" санаб бердим. "Сен кимсан, эрингдан қайси жиҳатинг ортиқ? Эринг ҳаромдан пул топаяптими, болангни таъминламаяптими, сени қавму қариндошингдан уздими, оч қолдирдими, болангни катта қилишмадими? Сайру саёҳатга обормадими?" деган саволларни сўрадим, табиийки, тонолмайди. "Ўзинг тонгда туриб ибодатингни қилмасанг, рўзғоринга қарамасанг, болангни эпламасанг, эрингни оиласини истаганингча ҳақорат қилсангу, бу сени хотин қилиб юрганига жон де" дедим.
Реал вазият шу. Аёллар ўзларини ислоҳ қилмай эрга тинимсиз талаб қўйишга ўтишди. Алал оқибат бу худбинликнинг оқибати ажрим билан тугаяпти.
Кечаги келин эрини "Менга етарли эътибор бермайди" деган важда айблади. Эркакларнинг юки шундоғам оғирмасми? Оила боқсинми, солиқ тўласинми, ишдаги ташвишини ўйласинми, бола—чақанинг ғамини есинми ва камига хотининг инжиқлигини кўтариб касалигига қарасинми?!
Аёллар эркакларни тила тилагингни, деб зумда бажарадиган олтин балиқ образида кўришаяпти шекилли.

Аёлнинг ризқи эрига бериларкан. Ношуд аёл ҳаражатини эрининг молиявий имконига қараб режалаштирмай эр бечорани чорасизликка тиқаверса, у эркакнинг кўнглига романтика сиғадими?
Эрим менга етарли эътибор бермайди, деб жанжал чиқаради—ю, йилда битта туғишига қойилман. Узрку, эътиборнинг пик нуқтаси шу ўзи.
Айнан шу келинга келгандан бери эри дори дармон ташийди. Шу эътибор эмасми?
Қўлига пул тутади, эътибор эмасми? Борар жойига оборса, кийим—кечагини оберса, ўқишига пул тўласа, булар эътибор эмасми?
Психолог опасининг "Келса эътибор қилма, овқат берма" каби маслаҳатларини бажарган бу ойимчаларнинг қилғилиғи ҳеч нарса эмас—у, шу аёл, фарзанди учун ўзини ўтдан сувга солаётган йигитнинг ишлари хатолик эканда?! Мингта айбинга кўз юмиб сени хотин қилиб келаётган эрингдан кечирим сўрашинг керагов, дедим.
Танганинг бу томонида ўз қийматини кўрган келинпошшонинг кўзлари ярқ этиб очилиб бир пастда ўзларига келди.
600 минг тўлаб у психологдан нечта дарс олган билмадим—у, аммо беш—ўн минут телефондаги бақир—чақиримдан сўнг айбини бўйнига олиб хабар жўнатибди...

Ана шунақа ҳангомалар...

Умму Амина
@ilmvaxikmat

Соғиндим азоннинг овозин,
Соғиндим таҳлиллар айтмоқни,
Осийлик холинда юрмоқдан
Соғиндим тақвога қайтмоқни.

Намозни “мажбурмиз” деб билмай
Ошиқиб ўқишни соғиндим,
Ихлоссиз “бандаман” дедим-а,
Ичимдан қўрқишни соғиндим.

Бунчалар қорайди дилларим,
Виждон ҳам шундайин бўларми!?
Бир назар қилгандим, сескандим,
Қалблар ҳам бу қадар ўларми!?

Нутқимда жим-жима каломлар,
Жунбишга келтирар ҳисларим.
Тиловат қилай деб саъй қилсам,
Ташимга чиқмайди сасларим .

Қайтмоқни соғиндим Роббимнинг
Ҳукмига қуллуқлар қилмоқни,
Манманлик тахтини тарк этиб,
Кендимни хокисор билмоқни...

Сиз ҳам бир боқингчи ойнага,
Айбламанг бўлса кам-кўстингиз.
Ҳаққимга илтижо қилсангиз,
Дуодан умидвор ДЎСТИНГИЗ…

Салим АЙЮБИЙ
@ilmvaxikmat

ҚУРЪОНГА ЧОРЛОВ

Эй ўғул, ўқигил ушбу хатимни,
Бежавоб қолдирма насиҳатимни.

Худо Каломиға эҳтиром айла,
Мажийдни ҳофизанг ичра авайла!

Уйингни ҳар бурчи каломга тўлсин,
“Бисмиллаҳ” дегину, фалаклар кулсин,

Унутма бу ишни, тарк этма ҳар он,
Осиб қўйиш учун келмаган Қуръон!

Қанча кўп ўқилса, титилса Китоб,
Худонинг олдида камаяр итоб.

Китобнинг янгиси зўр китоб эмас,
Қуръони янги уй файзли эмас.

Қадимда совчилар солишса оғиз,
Каломни текшириб, сўрарканлар қиз.

Уй учун саналмиш энг гўзал одоб –
Титилган жойнамоз, эскирган китоб...

Бахт қўйиб юбормас десанг қўлингни,
“Фотиҳа”ни ўқиб, очгил йўлингни.

Кейин “Бақара”дан хулосалар ол,
Қанча чуқур кетсак, кучаяр хаёл.

Сайр этмоқ бўлибсан, ўғлим, Қуръонга,
Меҳмон бўлиб кетгин “Оли Имрон”га.

Ҳикоятлар тинглаб Мусо, Ийсодан,
Ўзингга хитоблар топгил “Нисо”дан.

Ўқиб сан сураи Мужодалани,
Топурсан Аллоҳга қанча нолани.

Калом юрагига қани, йўл олсин,
Деб сени қаршилар сураи Ёсин.

Кутиб олган бўлса гўзал “Таборак”,
Ўғилчам, улуғ бахт бўлсин муборак!

“Ар-Роҳман”ни ўқи бўстонда яйраб,
Сенга жўр бўлғуси булбуллар сайраб.

Ўқийвер, нолангдан титрасин олам,
Айла шайтонларнинг рангини сомон.

“Мўминун”ни ўқи, ҳис қилиб, англаб,
Мўминлар аслига қайтсинлар тинглаб.

“Кофирун”ни ўқи, аҳдингни бергин,
Тўғри йўлдасан-ку, кўксингни кергин!

Худонинг динига ким кўтарса қўл,
Сураи Таббатдан кўрсатиб қўй йўл!

Амал қил, кирдингми қутлуғ қасрга,
Мувофиқ яшасанг, бас, “вал ъаср”га.

Ўқи “Фил” сурасин, бағрини тилсин –
Янги Абраҳалар охирин билсин!

Ул улуғ Воқеа бўлмасдан аввал,
“Воқеа” сурасин ўқигин жадал!

“Қория”ни ўқи, йиғласин олам,
Ўшал оғир Кунга тайёрлан, болам!

Ихлос ила ўқи “Ихлос” сурасин,
У сани маҳшарда йўқлаб сўрасин!

Топганда олсин у шафоатига,
Худо изни ила ҳимоятига.

“Ихлос” қиёматнинг ажиб сиридир,
Худо Каломининг учдан биридир.

“Иза жаа”ни ўқи ҳаловатолди,
Фатҳ кунлари ҳам яқинлаб қолди.

“Фалақ” зулматидан истагин паноҳ,
Яхшилаб ўқисанг, асрайди Аллоҳ!

“Ан-Нос”нинг маъниси “одамлар” эрур,
Алар ҳам юракка зарарлар берур.

Ушбу сура билан тугайди Қуръон,
“Садақаллоҳ” деб қўй ўқигач ҳар он.

Чунки бу одамнинг сўзлари эмас,
Ҳатто пайғамбар ҳам китобим демас.

Ибни Масуъд бунда сўзламиш ғоят:
“Дунёдан афзалдир ҳар қандай оят!”

Энди ўйлаб кўргин не ўқиганинг,
Миллионлаб дунёни ҳис қилган танинг...

Малаклар пойингда тўшарлар гилам,
Қуръон қарши олар шафоат билан.

Болам, бундоқ бахтни топа олмассан,
Гар қадрин англасанг, ёпа олмассан!

Тушуниб қолсанг гар Қуръон лаззатин,
Инкор этар эдинг дунё роҳатин.

Ман ўзим бу йўлда кула олмадим,
Қуръон хизматчиси бўла олмадим.

Болам, такрорлама хатоларимни,
Қабул қил бу холис нидоларимни.

Қуръонни олгин-да, кўзингни ёшла,
Боболаринг кутар... Тиловат бошла!
Ҳайрулла Ҳамидов
@ilmvaxikmat

Қуръон буюк тарбия китоби.
У:

- овозимизни тартибга солади - "овозингни пасайтир" (Луқмон, 19);
- юришимизни тартибга солади - "ер юзида кибр-ҳаво ила юрма." (Луқмон, 18);
- кўз қарашларимизни тартибга солади - "Ҳаёти дунё зийнатини хоҳлаб, улардан икки кўзингни бурма" (Каҳф, 28);
- эшитишимизни тартибга солади - "Жосуслик қилманглар" (Ҳужурот, 12);
- таомимизни тартибга солади - "Еб-ичинг ва исроф қилманг" (Аъроф, 31);
- гап-сўзларимизни тартибга солади - "одамларга яхши гаплар айтинг" (Бақара, 83);
- ўтиришларимизни тартибга солади - "Баъзиларингиз баъзиларингизни ғийбат қилманглар" (Ҳужурот, 12);
- нафсларимизни тартибга солади - "Бир қавм бошқасини масхара қилмасин" (Ҳужурот, 11);
- фикрларимизни тартибга солади - "баъзи гумонлар гуноҳдир" (Ҳужурот, 12);
- гувоҳликларимизни тартибга солади - "Ўзинг билмаган нарсага эргашма!" (Исро, 36);
- бизга авф ва кечиришни ўргатади - "Ким афв этиб ислоҳ қилса, унинг ажри Аллоҳнинг зиммасидадир" (Шууро, 40);

Қуръон ҳаётимизни тартибга солишга, бахтли ҳаёт сари етаклашга кафилдир.
"Иймон келтирганлар ва Аллоҳнинг зикри ила қалблари ором топганлар. Аё, Аллоҳнинг зикри ила қалблар ором топмасми?" (Раъд, 28)

©quran uz kanali
@ilmvaxikmat

У Туркиянинг Мардин шаҳридан 14 км узоқликдаги Bine-bil қишлоғида дунёга келган эди. Отаси мардинлик, онаси суриялик араблардан эди. Тили эрта чиққани учун онаси уни Баҳе булбул деб эркалатарди.

Баҳе бир ярим ёшда эканида хўрознинг ҳужумига учрайди: хўроз ҳимоясиз болакайни аёвсиз чўқиб, юз-кўзларида бир умрлик яра излари қолдиради. Ўша вақтда қаттиқ қўрқиб кетган Баҳе гапирмай қўяди. Болакай ёлғиз қолса талвасага тушар, онасининг қучоғидагина тинчланарди.

Баҳе опаларининг саъй-ҳаракатлари билан, тўрт ёшга етганидагина оз-моз гапирадиган бўлади. Ота-онаси уни қишлоқ шифокорига элтадилар, шифокор боланинг ҳолатини ақлий заифлик дея баҳолайди. Биргина ота бу ташхисга ишонмайди. Темир йўл станциясида юк ташувчи бўлиб ишлайдиган ота ўғлини Мардиндаги таниқли шифокорларга олиб боришни ният қилади, лекин кўп ўтмай соғлиғи ёмонлашиб, вафот этади.

Ночор қолган она фарзандларини олиб ота юрти Сурияга қайтмоқчи бўлади. Йўлга тайёргарлик кўраётганида отасидан мактуб олади. Унда бобо ақли заиф набирасини кўрмоқчи эмаслигини айтиб, уни олиб келмасликни қатъий тайинлаган эди.

Чорасиз қолган она (ўзидан бир қадам ҳам ажралмайдиган) кичкинтой Баҳени Мардиндаги қадим монастирга олиб бориб топширади.

Кетаётганида эса, нима гаплигини тушуна олмай жавдираб турган болакайнинг қулоғига шивирлайди:
- Бизни кутгин. Биз албатта қайтиб келиб, сени олиб кетамиз...
Монастир эшиги олдига етганида яна такрорлайди:
- Биз қайтиб келамиз, Баҳе...

Шу-шу, монастирнинг кириш эшиги болакайнинг паккасига айланади. Ҳар куни эртадан-кечгача, соатларча кўз ёши тўккан кўйи онасини кутади у. Қиш қировли кунларда ҳам, ёзнинг жазирамасида ҳам. Ҳар куни. 70 йил! Ҳа, нақ 70 йил кутди у онасини, опаларини... Уни ҳеч ким бу ердан олиб кетмади. Шу ерда умри битди.

- У монастир эшиги олдидаги тош эди гўё, - дейишди ибодатхона ходимлари журналистларга. – 70 йил давомида икки кўзи эшикда яшади...

Баҳе булбул «Дунёда онасини энг узоқ кутган фарзанд» номи билан эсланадиган бўлди.

© Дилфуза Комил
@ilmvaxikmat

● Бошингизга оғир кунлар келса:

‒ Ёлғиз эканинигизни унутманг!

‒ Аллоҳ пешонага ёзган нарсанинг бир ҳикмати бор.

‒ Фойдали нарсаларни келтириб, зарарли нарсаларни даф қилувчи ёлғизгина Аллоҳдир.

‒ Бошингизга келган нарса келиши, келмаган нарса эса келмаслиги керак эди.

‒ Дунёнинг ҳақиқатини билиб олсангиз, хотиржам бўласиз.

‒ Роббингизга яхши гумонда бўлинг.

‒ Аллоҳнинг сиз учун танлагани, сизнинг ўзингиз учун танлаганингиздан кўра яхшироқ.

‒ Мусибат кучайгани сайин, кушойиш ҳам яқинлашади.

‒ Кушойишнинг қандай келиши ҳақида ўйланманг, чунки Аллоҳ таоло бирон нарсани хоҳласа унинг сабабларини хаёлга келмаган тарафдан тайёрлаб қўйган бўлади.

‒ Кушойишлар қўлида бўлган Зотга дуо қилишни унутманг!

‒ Аллоҳ сиз учун танлаган нарсага рози бўлинг, энг бахтиёр одам сиз бўласиз!

Арабчадан Абу Жаъфар ал-Бухорийнинг эркин таржимаси
@ilmvaxikmat

- Аҳмад 25 дақиқада 5 километрга югурди.
- Мустафо эса, 35 дақиқада 5 километга югура олди.

Айтингчи, қай бири жисмонан кучлироқ сизнингча?

Албатта, Аҳмад! Шундайми?

Аҳмад 5 км ни махсус югуриш майдонида югурган эди. Мустафо эса, денгизнинг қумлик соҳилида.

Аҳмаднинг ёши 23 да. Мустафонинг ёши 45 да.

Аҳмаднинг оғирлиги 73 кг, Мустафоники эса 85 кг.

Аҳмаднинг соғлиги яхши. Мустафонинг бели бироз оғрийди.

Аҳмад олдин ҳам югуриш бўйича мусобақаларга қатнашган. Мустафо илк бора синаб кўрмоқда.

Мустафо ҳақида қанча билсангиз, аввалги берган баҳойингиз шунча ўзгармоқда. Бу икки инсон ҳақида биринчи саволга қандай жавоб берилган эди? Мустафога адолатсиз равишда баҳо берган эдик, шундай эмасми? Иккиси ҳақида қисман ўрганилгандан сўнг ҳақиқатга яқинроқ жавобни топдик.

Ҳудди шундай, икки инсоннинг ўртасидаги муаммони бир тарафнинг таарифлашига кўра ҳукм чиқариш ҳам адолатсизликдир. Натижа эса, айанчлий ҳам бўлиши ҳеч гап эмас.

Фиқҳий дарсликларда қози қандай бўлиши лозимлиги ҳақида алоҳида боблар мавжуд. Унда, қози ўз ҳузурига шикоят билан келган хусуматчиларга қандай муносабатда бўлиши, ҳатто уларга қандай назарда қараши кераклиги ҳақида ҳам ўргатилади.

Бугунги инсонларнинг вабоси, бир тарафни эшитиб, ёки кўрибгина, ёки умумий "ёппа" маълумотларга кўра ҳукм чиқаришидир.
Маъмур Муҳтор
@ilmvaxikmat