"А толькі паны да іншыя з простых сялянскіх людзей, атрымаўшых адукацыю ў царскіх школах і зрабіўшыся праз тое нібы-то панамі, цураюцца свайго роднаго і гавораць ні нашаю беларускаю моваю, а маскоўскаю ці польскаю."

- з выдання "Што трэба ведаць кожнаму беларусу", старонка 21, Менск, 1918 год.

Пабачыў у Віленскай гімназіі імя Францыска Скарыны. Каму цікавы змест - магу даслаць фота ў асабістыя.

ПІШАМ ЛІСТЫ ДОБРААХВОТНІКАМ 💌

Адным са сродкаў падтрымкі беларускіх добраахвотнікаў ва Ўкраіне я бачу добрыя словы, напісаныя ім на паперы, цікаўнасьць да іх быту, баявых задач (у рамках дазволенага) і патрэбамі.

Мяркую, што менавіта праз асабістую перапіску (з абавязковай зваротнай сувяззю ад добраахвотніка) беларусы, якія знаходзяцца далёка ад вайны змогуць паглыбіцца ў матывацыю асобнага добраахвотніка, ягоныя каштоўнасьці, перажыванні і патрэбы.

Калі атрымаецца стварыць з гэтага мерапрыемства сістэму - я буду вельмі задаволены. Калі не - я як мінімум паспрабаваў.

Падтрымліваць, пісаць пісьма добраахвотнікам я заклікаю ўсім беларускім добраахвотнікам, незалежна ад іх знаходжання ў складзе таго ці іншага падроздзела.

У гэтую нядзелю я вырашыў пачаць з тых хлопцаў, каго вельмі добра ведаю. З кім прайшлі абарону Бахмута восенню 2022-га - вясной 2023-га - групе "Палескія дэльфіны" (былое падраздзяленне ПТРК батальёна "Волат" палка Каліноўскага).

Але Вы, па жаданню, можаце напісаць у нядзелю пісьмо (альбо намаляваць малюнак) любому беларускаму добраахвотніку ва Ўкраіне будзь ён з палка Каліноўскага альбо з Беларускага добраахвотніцкага корпусу, альбо навогул аднаму вядомаму вам асабіста беларускаму жаўнеру у складзе ўкраінскага падроздзела.

Алоўкі, фарбы (гуаш), лісты паперы, ручкі і тэматычныя самаробныя канверты будуць Вам прадастаўлены.

Каб Вам лягчэй пісалася, я падрыхтаваў невялікую інфармацыю пра хлопцаў з "Палескіх дэльфінаў", якая не будзе дэаноніць тых, хто хавае свой твар, але дапаможа Вам абраць "свайго героя", якому Вы вырашыце напісаць у гэты дзень пісьмо.

Лагістыка дастаўкі пісем прадугледжана без Вашых матэрыяльных затрат.

Мерапрыемства адбываецца пры падтрымцы суполкі "Вольныя беларусы Вільні", беларуска-украінскага цэнтра супрацы "Віснік" і, безумоўна, "Карчмы 1863".

Да сустрэчы ў нядзелю ў "Карчме 1863" а 17 гадзіне.

🗓️ 28 красавіка 2024
🕰️ 17:00

📍 Bokšto g. 2, Vilniaus

☢️ Шаноўнае спадарства,
Сення, 26 красавіка 2024 года - 38-я гадавіна Чарнобыльскай катастрофы.

Запрашаем Вас прыняць удзел у памятных мерапрыемствах а
а 12 гадзіне, у парку Сапегаў у Вільні.

Ва ўскладанні кветак да помніку «Маці Чарнобыля» будуць удзельнічаць Святлана Ціханоўская, каманда Офіса, замежныя дыпламаты, беларускія актывісты і актывісткі, прадстаўнікі і прадстаўніцы грамадскіх арганізацыяў і ініцыятываў.

📆 26 красавіка | а 12 гадзіне
📍**** У парку Сапегаў у Вільні, Літва

20 красавіка
Дзень кітайскай мовы.

ПАДЗЕІ

1855 — Яўстах Тышкевіч заснаваў у будынку бібліятэкі Віленскага ўнівэрсытэту Музэй старажытнасьцяў.

1906 — адна зь першых сцэнічных пастановак на беларускай мове адбылася ў маёнтку Пятроўшчына (цяпер у межах Менску). Арганізатары Бурбіс, Уласаў, Кукель ды іншыя. Была пастаўлена камэдыя Крапіўніцкага „Па рэвізіі“. Прысутнічала больш за 300 гледачоў.

1915 — падчас Першае сусьветнае вайны нямецкая авіяцыя ўчыніла бамбаваньне Беластоку, у выніку чаго загінула 13 чалавек.

1918
— «Менскае беларускае прадстаўніцтва» дамаглося згоды нямецкага камандаваньня на стварэньне групаў беларускіх дарадцаў пры акупацыйнай адміністрацыі (губэрнскіх і павятовых камэндантах).
— Народны сакратарыят БНР выдаў «Часовы наказ мясцовым Беларускім Радам».

1923 — Вацлаў Ластоўскі падаў у адстаўку з пасады прэм’ера Ўраду БНР.

1945 — скончыла работу Надзвычайная камісія па ўстанаўленьні і расьсьледаваньні злачынстваў нямецка-фашысцкіх захопнікаў на тэрыторыі Клецкага раёну. Вынікі работы камісіі былі апублікаваны асобным актам.

1986 — у Менску на Траецкім прадмесьці некалькі дзясяткаў удзельнікаў Аўганскае вайны, нацкаваных камсамолам і КДБ, напалі на падлеткаў, што сьвяткавалі традыцыйнае народнае сьвята Гуканьне вясны.

2020
— падзеі 20 красавіка на сайтах: Радыё Свабода, Наша Ніва, Belsat, Хартыя’97.

2021
— пра падзеі 20 красавіка чытайце
https://www.svaboda.org/z/16621/2021/4/20

2022
— https://www.svaboda.org/z/16621/2022/4/20

2023
— https://www.svaboda.org/z/16621/2023/4/20

НАРАДЖЭНЬНІ

570 — Мухамад, прарок.

1660 — Крыштап Станіслаў Завіша, дзяржаўны дзяяч Рэчы Паспалітай, пісьменьнік-мэмуарыст. Ваявода менскі, староста менскі і чачэрскі.

1758 — Язафат Булгак, грэка-каталіцкі царкоўны дзяяч, мітрапаліт Кіеўскі, экзарх уніяцкай царквы, да ўласнае сьмерці змагаўся супраць забароны Уніі расейскімі ўладамі.

1834 — Юзаф Жылінскі, геадэзіст, мэліяратар, дасьледнік Палесься.

1889
— Антоні Дулінец, каталіцкі сьвятар лацінскага абраду, удзельнік беларускага хрысьціянскага руху, сябраваў з Вацлавам Аношкам і Пятром Татарыновічам. Падчас 2-й сусьветнай вайны садзейнічаў беларусізацыі Касьцёлу. Па вайне рэпрэсаваны, вязень ГУЛАГу.
— Адольф Гітлер, нямецкі дыктатар, ідэоляг нацыянал-сацыялізму (нацызму), празь які ў сьвеце загінулі шмат дзясяткаў мільёнаў людзей.

1893 — Леанард Чарняк, каталіцкі сьвятар лацінскага абраду, удзельнік беларускага хрысьціянскага руху XX ст., душпастыр.

1900 — Адольф Клімовіч, заходне-беларускі грамадзкі дзяяч, публіцыст. Кіраваў аддзелам міжнародных зносінаў Аб’яднаньня беларускіх студэнцкіх арганізацыяў, публікаваўся ў часопісе «Студэнцкая думка». Дзяяч Беларускай хрысьціянскай дэмакратыі, у 1939—1940 удзельнічаў у выданьні газэты «Беларуская крыніца». Выкладаў у Віленскай беларускай настаўніцкай сэмінарыі. Вязень ГУЛАГу.

1906 — Нота Казлоўскі, амэрыканскі мастак, дызайнэр, гравёр ды ілюстратар габрэйскага паходжаньня з Поразава на Гарадзеншчыне.

1914 — Міхась Юдэлевіч, актор і драматург.

1935 — Уладзімер Лятун, скульптар. Аўтар эскізу першае сучаснае беларускае дзяржаўнае ўзнагароды — мэдалю Францішка Скарыны (1989).

1944 — Яўген Лецка, празаік, крытык і перакладнік. Стваральнік і Старшыня Згуртаваньня беларусаў сьвету «Бацькаўшчына» (з 1990), адзін са стваральнікаў аб’яднаньня «Наваградцы сьвету».

1957 — Людка Сільнова, паэтэса.

1966 — Эдуард Дубянецкі, гісторык, культуроляг, публіцыст і паэт. Дасьледаваў праблемы міжнацыянальных адносін у Беларусі ў ХІХ-ХХ стст, нацыянальнага характару і этнічнай самасьвядомасьці беларусаў.

СЬМЕРЦІ

1910 — Сяргей Палуян, пісьменьнік, публіцыст, літаратуразнаўца. Адзін з заснавальнікаў беларускае літаратурна-мастацкае крытыкі.

1984 — Васіль Місюль, дзяяч беларускай эміграцыі ў ЗША. Вядомы сваім выступам у 1954 г. у Кангрэсе ЗША зь сьведчаньнямі злачынстваў савецкае ўлады ў Вялейскай турме ў 1941 г.

2007 — Гай Пікарда, ангельска-францускі адвакат і музыказнаўца, дасьледнік беларускае культуры.

2019 — Уладзімер Русак, тэоляг, дасьледнік рэпрэсій супраць духавенства.

#гісторыя #каляндар #красавік

Радыё Свабода

Усе навіны Радыё Свабода. Беларусь

Апошнія навіны Беларусі і сьвету. Палітыка, эканоміка, культура, гісторыя, пратэсты і рэпрэсіі, фота і відэа.

⚡ Шаноўнае спадарства,
тэрмінова шукаем музыкаў і спевакоў для годнай справы!

🎶 Кіраўнікі беларускай 🤍♥️🤍 вакальна-інструментальнай аматарскай капэлы "Гоман" запрашаюць прафесіяналаў і аматараў музыкаў, дарослых і дзетак (інструменталістаў і спевакоў) далучыцца да выканання беларускіх песень у рамках праэкту "Ноч культуры Вільні"!

😽 Плян наступны: ганарова, файна, голасна і моцна выступіць музыкам-беларусам на імпрэзе са сваёй роднай музыкай і мовай. А свята адбудзецца 7 чэрвеня, а 19:00 у канцэртнай залі. Будзем рыхтавацца разам :)

🎶 Карацей, усе жадаючыя далучыцца да падрыхтоўкі і выступу, як мага хутчэй пішыце ў дырэкт, калі ласка:
✅ @Semul8 Мікалай Семянчук,
✅ @volga_sem Вольга Семянчук.

🤍 Дарэчы, Вольга і Мікалай -
прафесійныя харавыя дырыжоры з вышэйшай музычнай адукацыяй і вы будзеце ў надзейных руках ;)

19 лютага ПАДЗЕІ

1236 — папа Рыгор IX абвясьціў першы крыжовы паход супраць літоўцаў.

1861 — быў абвешчаны маніфэст аб адмене прыгоннага права ў Расейскай імпэрыі.

1919 — польскае войска заняла Беласток.

1954 — паўвостраў Крым перайшоў у склад Украіны.

1989 — адбыўся шматтысячны мітынг на стадыёне «Дынама» у Менску, арганізаваны Беларускім Народным Фронтам.

2020
— падзеі 19 лютага на сайтах: Радыё Свабода, Наша Ніва, Belsat, Хартыя’97.

2021
— Сьледчы камітэт адмовіўся распачынаць крымінальную справу па факце сьмерці Аляксандра Тарайкоўскага, але распачаў крымінальныя справы па страйках на «Гродна Азоце» і МЗКЦ.
— пачаўся судовы працэс над журналісткай Tut.by Кацярынай Барысевіч і доктарам хуткай дапамогі Арцёмам Сарокіным, якіх зьвінавацілі ў разгалошваньні мэдычнай тайны Рамана Бандарэнкі. Працэс закрылі ад грамадзтва.
— 22-гадовага праграміста Дзьмітрыя Цімашэнку асудзілі на 2,5 гады калёніі агульнага рэжыму. 15 лістапада, падчас акцыі памяці Рамана Бандарэнкі ў Гомлі, абвінавачаны выбіў з рук міліцыянткі тэлефон.
— 18-гадовага актывіста анархісцкага руху Івана Красоўскага асудзілі на 3 гады «хіміі» за пратэсты ў ноч з 10 на 11 жніўня каля ўнівэрсаму «Рыга» ў Менску.
— палітзьняволеную Вольгу Паўлаву, актывістку «Страны для жизни» і сябру ініцыятыўнай групы Ціханоўскай, пакаралі 3 гадамі «хатняй хіміі».
— прысудзілі 2 гады «хіміі» Лявону Халатрану, валянтэру штабу Бабарыкі.
— мастаку Алесю Пушкіну суд у Крупках прысудзіў 580 рублёў штрафу за бел-чырвона-белы сьцяг над уласнай хатай у мястэчку Бобр. Вывешаны ў жніўні 1997 годзе сьцяг судзьдзя палічыла пікетаваньнем.
— пасьля 6,5 года зьняволеньня выйшаў на волю праваабаронца і палітвязень Міхаіл Жамчужны.
— ЗША ўвялі візавыя абмежаваньні супраць 43 беларускіх чыноўнікаў, «адказных за падрыў» дэмакратыі ў краіне.

2022
— зафіксаваны беларускі «антырэкорд» афіцыйных сьмерцяў ад каранавірусу ад пачатку пандэміі — 19 сьмерцяў ад каранавірусу за дзень.
— на Мюнхэнскай канфэрэнцыі па бясьпецы абмяркоўвалі крызіс вакол Украіны.
— міністры замежных спраў G7 апублікавалі сумесную заяву, у якой заклікалі Расею адвесьці войскі ад Украіны.
— у Расеі пачаліся вучэньні з пускам балістычных ракет. За імі назіралі Пуцін і Лукашэнка. У Беларусі працягвалася «раптоўная праверка» беларускіх і расейскіх войскаў.
— на акупаваным расейцамі Данбасе аб’явілі ўсеагульную мабілізацыю.
— прэзыдэнт ЗША Джо Байдэн паведаміў: зьвесткі выведкі паказваюць, што Пуцін прыняў рашэньне аб нападзе на Ўкраіну.

2023
— у Беларусі 1443 палітвязьні паводле дадзеных «Вясны».
— намесьнік начальніка факультэта Генштаба заявіў, што колькасьць беларускага войска пры неабходнасьці можа быць павялічана да 1,5 — 2 мільёнаў чалавек.
— на сустрэчы з прадстаўнікамі Google i YouTube Ціханоўская папрасіла прадухіліць дыскрымінацыю беларускай мовы.

НАРАДЖЭНЬНІ

1473 — нарадзіўся Мікалай Капэрнік, польскі астраном і матэматык, стваральнік геліяцэнтрычнай мадэлі Сусьвету.

1767 — нарадзіўся Юзэф Пешка, беларускі і польскі жывапісец, прадстаўнік клясыцызму.

1887 — нарадзіўся Янка Пазьняк, грамадзка-культурны дзяяч, выдавец, публіцыст і палітык, дзед палітыка Зянона Пазьняка.

1890 — нарадзіўся Казімер Сваяк, каталіцкі сьвятар, нацыянальны дзяяч, паэт.

1901 — нарадзіўся Сяргей Бусел, нацыянальны дзяяч, удзельнік Слуцкага збройнага чыну.

1908 — нарадзіўся паэт Станіслаў Шушкевіч-старэйшы, вязень ГУЛАГу.

1915 — нарадзіўся Мацьвей Смаршчок, доктар мэдыцыны, паэт, культурны і грамадзкі дзяяч на эміграцыі.

1935 — нарадзіўся Генадзь Аўсяньнікаў, беларускі актор тэатру і кіно, Народны артыст Беларусі.

СЬМЕРЦІ

1729 — памёр Караль Пётар Панцажынскі, рыма-каталіцкі дзяяч ВКЛ, біскуп.

1938 — загінуў настаўнік Пятро Сідаровіч, ахвяра сталінскіх рэпрэсіяў.

1979 — памёр Янка Геніюш, грамадзкі дзяяч, ахвяра сталінскіх рэпрэсіяў і муж паэткі Ларысы Геніюш.

#гісторыя #каляндар #люты

🔥 БЕЛАРУСКАЯ КАЛЁНА
на маршы ў гонар Дня незалежнасьці Літвы 🇱🇹

🌐 Вільня
📆 16 лютага (пятніца)*⌛️ 17:30*📍 Збор каля помніка Ёнасу Басанавічасу (dr. Jono Basanavičiaus aikštė)*
😘*  Арыентуйцеся на беларускія сьцягі

*Паважаныя сябры, запрашаем Вас прыняць удзел у сьвяткаваньні Дня незалежнасьці Літвы. Каб выказаць нашае сяброўства, падтрымку і павагу да літоўскага народа мы сфармуем беларускую калёну на маршы ў гонар сьвята.

У нашых народаў існуе агульны вораг – гэта імпэрская Расея і яе рускі сьвет. Таму мы, разам з літоўскімі сябрамі, хочам паказаць, што мы незалежныя народы і Маскве нас не зламіць і не падпарадкаваць!*

✔️ Калі ласка, бярыце з сабою бел-чырвона-белыя і літоўскія сьцягі. Запрашайце сваіх знаёмых беларусаў і літоўцаў далучыцца да нашай калёны.

Жыве Беларусь! Tegyvuoja Lietuva!

Разам супраць рускага сьвету! Kartu prieš rusų pasaulį!
🇧🇾🤝🇱🇹