بسم الله الرحمن الرحیم

جلوی کتابخانه‌ام ایستاده بودم. بهشت منتخبم با درخشان‌ترین آثار از ادبیات ایران و جهان. بیماری رمقم را برده بود. پیِ کتابی می‌گشتم که کسالت را پس بزند. چندین کتاب در صف خوانش داشتم، مثل همیشهٔ این سال‌ها، اما دلم تنوع می‌خواست. کتاب‌بازها می‌دانند چه می‌گویم. گاهی دلت می‌خواهد خودت را از ریل خودت خارج کنی. از موراکامی و همینگوی و نادر و جلال گذشتم، از مقابل کتابخانه هم. رفتم از طاقچه #بامداد_خمار را خریدم و زور قرص‌های خواب‌آور تا بامداد به چشم‌هایم نرسید! در دو نشست تمامش کردم!

این دومین باری بود که بامداد خمار را می‌خواندم. خودم خوب می‌دانستم چرا پس از این همه سال، ذهنم این کتاب را پیشنهاد داده. هفتهٔ پیش، با دوستی فرهیخته، دربارهٔ خیانتی که ادبیات عامه‌پسند به ذائقهٔ مخاطب ایرانی کرد، گپ می‌زدم. آن‌جا حرف بامداد خمار شد. یک آن چشم‌هایم درخشید! انگار من نبودم که داشتم در ذمّ این کتاب‌های زرد بی‌مایه داد سخن می‌دادم! سنگرم را عوض کردم به طرفداری از کتاب! می‌دانید چرا؟

نوستالوژی! دیرین‌آشنایی!

بامداد خمار من را می‌برد به مدرسهٔ راهنمایی‌ام، وقتی وسط کلاس‌های ملال‌آور حرفه و فن و ریاضی المپیاد، مخفیانه، با شوق و التهاب، این کتاب روزنامه‌پیچ را زیر میز می‌خواندیم. ما دخترکان کم‌سال، پابه‌پای محبوبه، شاهدخت شوریدهٔ کتاب، برای موهای آشفتهٔ رحیم نجّار، دل از کف می‌دادیم. ما هم از کنار نجّاری که می‌گذشتیم، تپش قلب می‌گرفتیم. ما با محبوبه عاشق و فارغ می‌شدیم و درس عبرت می‌گرفتیم و سربه‌راه می‌شدیم.

این‌بار، بعد از بیست سال، کتاب را با چشم سی‌دوسالگی‌ام برانداز کردم. نه زبان فاخری دارد، نه شخصیت‌پردازی خاصی، نه تکنیک چشم‌گیری. خیلی هم به اشرافی‌گری باج داده و طبقهٔ مستضعف را دون و بی‌مایه روایت کرده که برایم دل‌آزار است. با این همه، دو خصلت جذاب دارد: خوب قصه می‌گوید و تمیز قصه می‌گوید. خوب بلد است تعریف کند و تو را رام و مجذوب، به دنبال خودش بکشد. حواسش هم هست خیالت را آلودهٔ تصاویر اروتیک نکند؛ برخلاف بسیاری از هم‌کیشان خودش…

این قدرت قصه‌گویی را این روزها خیلی از نویسندگان خوش‌فکر و فاخر ما ندارند. کتاب‌هایشان قصه نمی‌گوید، اظهار فضل می‌کند.

این یادداشت را بیشتر برای آن نوشتم که از شما بشنوم. می‌خواهم بدانم حالا که بزرگ شده‌اید، سربه‌راه و پخته شده‌اید، وقتی کدام یکی از همین رمان‌های عامه‌پسند را می‌بینید، ناخودآگاه به گذشته پرتاب می‌شوید؟ کدام کتاب زرد است که می‌دانید زرد است اما باز هم صادقانه و بی‌ادا، دوستش دارید؟

بسم الله الرحمن الرحیم

یک هدیهٔ عالی برای ماه رمضان

✏️پرستو علی‌عسگرنجاد
@balhayekaqazi

خاطرهٔ خوش روزه‌های کله‌گنجشکی، هنوز قعر دل خیلی‌هایمان هست. ما با همان روزه‌های نیم‌بند کودکانه، خودمان را به مهمانی خدا رساندیم. هویت دینی‌‌مان در پناه مادری که خرده‌تلاشمان برای تقرب را به رسمیت می‌شناخت، پا گرفت.

«هدیهٔ ماه نورانی» ما را می‌برد به خاطرهٔ همان روزهای پولکی کودکی. داستان در #ماه_رمضان می‌گذرد. کتاب دربارهٔ دختری به نام لیلاست که می‌خواهد برای اولین‌بار #روزه بگیرد، اما نمی‌تواند بر وسوسه‌ها غلبه کند. نحوهٔ مواجههٔ مادربزرگ حکیم او و خانواده‌اش با این ناکامی، یکی از بهترین شیوه‌های #تربیت_دینی است. داستان هیچ تلخ نیست! شیرین است، مثل بامیهٔ سفرهٔ افطار. با یک چرخش مناسب و پایان‌بندی عالی روبه‌رو هستیم.

جالب آن‌که داستان در خانواده‌ای غیرایرانی می‌گذرد. این باعث می‌شود کودک مسلمان، دین را فراتر از مرزها و رنگ‌ها و فرهنگ‌ها ببیند. تصویرگری کتاب هم ایرانی نیست و با نمایش فرهنگ رنگین‌پوستان مسلمان، بر جذابیت بصری اثر افزوده. مثلاً؟ تزئین خانه در آستانهٔ #رمضان_الکریم که جایش در زیست خیلی از ما ایرانیان خالی‌ست و می‌تواند ذوق و مهر کودکان به #ماه_خدا را هزاربرابر کند.

در صفحهٔ پایانی کتاب، ناشر که خود دانش‌آموختهٔ روان‌شناسی‌ست، خوش‌ذوقانه، توصیه‌هایی را خطاب به والدینی که کودک روزه‌اولی دارند، مطرح کرده (عکس دوم).

مهم‌ترین نکته دربارهٔ این کتاب، درک نویسنده از مختصات کودکی‌ست که موجب شده اثرش واقع‌گرایانه و در عین حال، شیرین و هنرمندانه باشد.

این کتاب می‌تواند مقدمه‌ای عالی بر آشنایی کودکان غیرمکلف با ماه مبارک باشد.

#معرفی_کتاب #کتاب_کودک #نشر_مهرسا #ربیعه_یورک_لومبارد #ثناسادات_میرعرب