ဆယ်စုနှစ် ၂ ခုကြာလောက်လုပ်ခဲ့တာ။

သူ ရှာဖွေတွေ့ရှိထားတာက အောင်မြင်မှုကြောင့်ရလာတဲ့ ပျော်ရွှင်မှုက အဆိုးမြင်ဖြစ်ရပ်တစ်ခုကြောင့်ရလာတဲ့ အကျိုးဆက်လောက်တောင် ကြာရှည်မခံဘူးဆိုတာပဲ။

မင်းက ရုံးမှာ မန်နေဂျာဆီကနေ ချီးကျူးခံလိုက်ရတယ်။

ဒါပေမဲ့ ညနေပိုင်း ရုံးဆင်းခါနီးမှာ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တစ်ယောက်နဲ့ စကားများရန်ဖြစ်တယ်။

ဘယ်တစ်ခုက ဦးနှောက်ထဲမှာ ကြာရှည်ခံမလဲ စဥ်းစားကြည့်။

မနက်တုန်းက ချီးကျူးခံထားရတာက +၁ ဆိုရင် ညနေမှာ စိတ်ဆင်းရဲစရာကြုံရတာက -၁ ဆိုတော့ အချင်းချင်းကျေသွားမယ်လို့မထင်ဘူးလား?

တကယ်တမ်းက မဟုတ်ပါဘူး။

ချီးကျူးခံရတဲ့ ခံစားချက်က ဘယ်လောက်မှ မကြာလိုက်ပဲ စိတ်ဆင်းရဲစရာခံစားချက်ကတော့ ရေရှည်ခံပါတယ်။

ဒါကို စိတ်ပညာမှာ Emotional Asymmetry (စိတ်ခံစားချက် ဘက်မညီမှု)လို့ခေါ်ပါတယ်။

❓ဒါဆို ပျော်ရွှင်မှုကို ဘယ်လိုဖန်တီးကြမလဲ? ကြာရှည်ခံအောင်ဘယ်လိုလုပ်ကြမလဲ?

သုတေသနတွေအများကြီး လုပ်ကြတယ်။ဒီအဖြေကို ရှာကြတယ်။

ချမ်းသာရင် ပိုပျော်မှာလား? ပစ္စည်းဥစ္စာကြွယ်ဝမှုတွေ များရင် ပိုပျော်မှာလား?

အဖြေကတော့ NO ပါ။ ပျော်ရွှင်မှု (well-being) ဟာ အဲဒီအရာတွေကနေမလာဘူး။

ပျော်ရွှင်မှုဟာ “ဆက်ဆံရေး”တွေကနေလာတယ်။ အဲ့လိုပြောလို့ မင်းမှာ သူငယ်ချင်းအများကြီးရှိရမယ်လို့မဆိုလိုဘူး။

လက်ရှိတွဲနေတဲ့ ရည်းစားရှိရမယ်လို့လည်း မဆိုလိုဘူး။ ဆက်ဆံရေးဆိုတာ ဘာမဆိုဖြစ်နိုင်တယ်။

မိသားစုနဲ့ဆက်ဆံရေး၊ အလုပ်ဆက်ဆံရေး၊ ပတ်ဝန်းကျင်က လူတွေ၊ ဆွေမျိုးတွေနဲ့ဆက်ဆံရေး...အကုန် အကြုံးဝင်တယ်။

ရွှေနဲ့တောင် တန်ဖိုးဖြတ်လို့မရတဲ့ စည်းမျဥ်းတစ်ခုရှိတယ်။

ဘယ်တုန်းကကြားဖူးတာလဲ၊ ဘယ်သူပြောတာလဲတော့မမှတ်မိဘူး။ ယေရှုခရစ်တော်ပြောတာလားမသိဘူး။

“မင်းပျော်ချင်ရင် မင်း ပတ်ဝန်းကျင်က လူတွေကို ပျော်အောင်ထားပါ”တဲ့။

တခြားလူကို ပျော်အောင်လုပ်ပေးတာထက် ပိုပျော်ဖို့ကောင်းတာမရှိဘူးတဲ့။

ပတ်ဝန်းကျင်က လူတွေကိုပိုပြီး ဂရုစိုက်မှုပေးပါ။ စိတ်ဝင်စားပေးပါတဲ့။

(စိတ်ပညာရှင် Katarina Blom ရဲ့ TED Talk Video ကို ကိုးကားပြီး ဒီ စာကိုရေးထားပါတယ်)

#မူရင်းပိုစ်တင်သူအားလေးစားစွာဖြင့်
#စာပေ #ဗဟုသုတ #သုတရသ #သုတရသစာပေ #စာဖတ်ပါ #ပျော်ရွှင်မှုဆိုတာ

ကျေးဇူး တင်တယ်
ငါ ဒီတခါ ခံလိုက်ရပေမယ့်
ရှေ့ဆက်မယ့် ဘဝမှာ ငါ သတိထား
ဆင်ခြင် ရတော့မယ် လို့ တွေးပါ ။

မမေ့ ပါနဲ့ ...
ဒီနေ့ရဲ့ မျက်ရည်ကို
မနက်ဖြန် မှာ ခွန်အား အဖြစ် အသုံးချဖို့

ကိုယ် ကြုံဖူးတဲ့ ရင်နာစရာ အဖြစ်တွေက
အနာဂတ် လမ်းအတွက်
အထောက်အကူ ဖြစ်စေပါလိမ့်မယ် ..

ဒါကြောင့် ---
ကိုယ်ချင်း မစာ တတ်တဲ့ လူတွေ အတွက်
ကိုယ့် ဘဝကို လွယ်လွယ်နဲ့
အရှုံး မပေးလိုက် ပါနဲ့လား ။

#မူရင်းပိုစ်တင်သူအားလေးစားစွာဖြင့် #စာပေ #ဗဟုသုတ #သုတရသ #သုတရသစာပေ #စာဖတ်ပါ #ငါမှားခဲ့ပြီးငါ့ဘဝ‌ေတာ့သွားပြီးလို့တွေးနေမဲ့အစား

မိမိရဲ့ မုန်းတီးစိတ်ကြောင့်
လူနှစ်ဦးရဲ့ ချစ်ခင်ညီညွတ်မှု
ပျက်စီးတာကို ဝမ်းသာခြင်း၊
ချစ်ခင်ညီညွတ်မှုကို မနှစ်မြို့ခြင်းဆိုတဲ့
ပင်ကိုယ်ဆန္ဒတွေ ပါသွားတဲ့အတွက်
ဗျာပါဒ ဒုစရိုက်ကံမြောက်သွားပါတယ်။

ချစ်ခင်သူနှစ်ဦးကြားမှာ စိတ်ဝမ်းကွဲသွားအောင်
(သို့) မိမိကိုချစ်ခင်လာအောင် ရန်တိုက်ပေးခြင်း၊

သင့်တင့်ညီညွတ်နေသော မိတ်ဆွေတွေကို
မသင့်မတင့်ဖြစ်အောင် စိတ်ဝမ်းကွဲအောင်
ပြောဆိုခြင်း စတဲ့ ကုန်းတိုက်ပြောဆိုခြင်းဖြင့်
ယုတ်ညံ့သော ပိသုဏဝါစာကံ ကျူးလွန်
မိတတ်ပါတယ်။

ကံဥပါဒ်ကို မသိလို့ မကြောက်ခြင်း၊
သိလျက်နဲ့ မကြောက်ခြင်း ဘေးတို့ မှ
ကင်းဝေး နိုင်ကြပါစေ

#ပါမောက္ခချုပ်ဆရာတော် ဒေါက်တာ အရှင်နန္ဒမာလာဘိဝံသ🙏
#Myamyintmobuddha
#crd_to_owner
#မူရင်းပိုစ်တင်သူအားလေးစားစွာဖြင့် #စာပေ #ဗဟုသုတ #သုတရသ #သုတရသစာပေ #စာဖတ်ပါ #ဝမ်းမသာ‌ေကာင်းတဲ့အရာ၃မျိုး

လူတစ်ယောက်ကို အောက်ကျနောက်ကျ
ပေါင်းနေရပြီဆို အဲ့ဒီ friendship ကို
အမြန်ဆုံး ဖြတ်ချဖို့ ကျွန်တော်ကတော့
တိုက်တွန်းတယ် ။

ကိုယ့်ကိုကိုယ် ပြန်မေး ... ငါဟာ

ဆရာ သမားလား . . .
သူငယ်ချင်းလား . . .
အချော့တော်လား . . .

ဆရာ ဖြစ်အောင်ကြိုးစား ...
အနည်းဆုံး သူငယ်ချင်းတော့ ဖြစ်နေရမယ်‌ ။

- လုလင်ငယ်သွေး
#စာပေ #ဗဟုသုတ #သုတရသ #သုတရသစာပေ #စာဖတ်ပါ

အဲဒီလူတွေမရှိတော့တဲ့အချိန်ကာလ တစ်ခုမှ
ကိုယ်ပြုသမျှတွေကဝဋ်ကျွေး ပြန်လိုက်တတ်တဲ့အပြင်
မေတ္တာတွေက ပြန်လည်ပြီး စူးတတ်တယ်။

ဘဝမှာ ကိုယ့်အပေါ်ကောင်းတဲ့ သူတွေကို
ထိခိုက်ကြေကွဲ ဝမ်းနည်းစေခြင်းဟာ
ကိုယ့်အတွက်ပြန်လည်ပြီး ပေးဆပ်ရမယ်
ဝဋ်ကျွေး ကံကြမ္မာတစ်ခုကို မိမိအတ္တအတွက်နဲ့
ရယူလိုက်ခြင်းပဲလို့သတိပြုကြရမယ်။

ပါမောက္ခချုပ်ဆရာတော်
#စာပေ #ဗဟုသုတ #သုတရသ #သုတရသစာပေ #စာဖတ်ပါ

စိတ်-လူမှုဆက်ဆံရေးသီအိုရီ

စိတ်ဖိစီးမှု၊ မိသားစုအတွင်းဆက်ဆံပြောဆိုမှုစံလွဲခြင်း၊ ဗလုံးဗထွေးနိုင်သည့်ပြောဆိုမှု၊ မသဲမကွဲဝေဝါးသည့်
ပြောဆိုမှု၊ရှေ့နောက်မညီသည့်အာဘော်များရှိသည့်မိသားစုပတ်ဝန်းကျင်တွင်ကြီးပြင်းရခြင်း၊ စိတ်ရောဂါဗေဒ
ဆန်သည်မိသားစုတွင်ကြီးပြင်းခြင်း တို့ကြောင့်ဖြစ်သည် ဟုဆို။

ကုထုံးနှင့်ရှေ့ရေးအလားအလာ

ရှေးက ဆေးရုံတွင်တစ်သက်တာထား၍ကုသရသော်
လည်း ယခုခေတ်တွင် ခေတ်မီ Antipsychotic drug
များပေါ်ပေါက်လာပြီဖြစ်သဖြင့် ပျောက်ကင်းအောင်ကုသနိုင်။ ပတ်ဝန်းကျင်နှင့်ဝင်ဆန့်ရန်စိတ်ကုထုံးများပေး
နိုင်။

ဒေါက်တာမြင့်လွင်(စိတ်ပညာ)

#credit #စာပေ #ဗဟုသုတ #သုတရသ #သုတရသစာပေ #စာဖတ်ပါ

စကီဇိုဖရီးနီးယား(Schizophrenia) ဆိုသည့်
စိတ်ကစဉ့်ကလျား ဖောက်ပြန်မှုစိတ်ဝေဒနာ။
=•=•=•=•=•=•=•=•=•=•=•=•=•=•=•=•=•

Schizophrenia (စိတ်ကစဉ်းကလျား)ရောဂါဆိုသည်မှာ
စိတ်တစ်ခုလုံး အစိတ်စိတ်အမြွှာမြွှာကွဲသည့်ဝေဒနာ
(Split of mind) ဟု အဓိပ်ပာယျရ။

ဆွစ်လူမျိုး စိတ်ရောဂါအထူးကုဆရာဝန်ယူးဂျင်းဘလူးလား(Eugene Bleuler) က ၁၉၁၁ခုနှစ်တွင်ယင်းအမည်စတင်ပေးခဲ့။ စဉ်းစားမှုဖြစ်စဉ်နှင့် စိတ်လှုပ်ရှားမှုဖြစ်စဉ်အစိတ်စိတ်အမြွှာပြိုကွဲသည်ရောဂါဟု အဓိပ္ပာယ်ရ။

စိတ်ရောဂါထဲတွင် အဆိုးဝါးဆုံးနှင့် အပြင်းထန်ဆုံး
ရောဂါတစ်ခုဖြစ်။ လူတစ်ရာတွင် တစ်ယောက်နှုန်းဖြစ်
နိုင်။ ပျိုဖော်ဝင်နှင့် လူငယ်ပိုင်းတွင်စဖြစ်။ အသက်၄၅
ကျော်လျှင် အဖြစ်နည်း။ စိတ်ကျန်းမာရေးဆေးရုံ
တွင် အတွေ့ရအများဆုံးလူနာများမှာ စိတ်ကစဉ့်က
လျားဝေဒနာသည်များဖြစ်။

ရောဂါလက္ခဏာများမှာ ဧရိယာ လေးခုတွင် ထင်ရှားပေါ်လွင်နေ။ ၄င်းဧရိယာလေးခုမှာ

၁။ အာရုံသိမှုဆိုင်ရာဖောက်ပြန်မှုလက္ခဏာ

အာရုံသိမှုတို့ အစစ်အမှန်မဟုတ်ပဲ သာမန်ထက်
မြင့်နေ၊ သိုမဟုတ် ထုံပေပေဖြစ်နေ။ အာရုံသိမှုဖြစ်စဉ်
ပျက်ယွင်း။ အခြားသူပြောစကား နာလည်အောင်
မဖမ်းနိုင်။ အာရုံမသိနိုင်။ လူနာတစ်ယာက်ကပြော
သည်မှာ “စကားပြောတဲ့သူက တစ်ယောက်ထဲဆိုရင်
တော့ မဆိုးသေးဘူး လေးယောက်လောက်ဆိုလျှင်
သူတို့ ဘာတွေပြောမှန်း မဖမ်းနိုင်တော့”ဟု ဆို။ ထို့
ကြောင့်စိတ်ရှုပ်ထွေး၊ လူတွေနဲ့ရှောင်ခွါလာ။

အာရုံချောက်ချားမှု(Hellucination)များရှိ။ အခြား
သူများမမြင်နိုင်၊ မကြားနိုင်၊ အနံ့မရသည့်အာရုံများရ။
ထိုအာရုံများမှာ မိမိဦးခေါင်းထဲမှ၊ တီဗွီမှ၊ ဖုန်းကြိုးမှ
စသဖြင့်လာဟု လူနာကခံစား။ “နင့်သမီးသေတော့မယ်
နင့်နဲ့ဘယ်တော့မှပြန်တွေ့ရမှာမဟုတ်”ဟုပြောနေသံ
ကြီးများကြာတာမျိုး၊ ရေခဲသေတ္တာတွင်း တိရစ္ဆာန်
များဝင်နေသည်ဟု ထင်မြင်နေတာမျိုး အာရုံချောက်
ချားမှုများရှိ။

၂။ ဘာသာစကားနှင့်စဉ်းစားမှုဆိုင်ရာဖောက်ပြန်မှု
လက္ခဏာ
==================================
စကားလုံးအဓိပ္ပာယ်၊ စကားလုံးဆက်စပ်မှုတို့ရှာမရ
ဖြစ်။ ဆင်ခြင်တွေးခေါ်နိုင်မှုပျက်။ ယုတ္တိရှိရှိမတွေးနိုင်။
ဖန်လှောင်အိမ်ထဲမှာနေသူခဲမပစ်သင့် ဆိုသည်စကား
ကိုစဉ်းစားရာတွင် ဖန်လှောင်အိမ်ထဲမှာနေသူတွေဟာ
ကျောက်တုံးအိမ်ထဲမှာနေသူတွေကို မမေ့မလျော့သင့်
ဘဲ မှန်တွေကိုမပစ်သင့်ဆိုတာမျိုးဖြစ်ကုန်။ စကားလုံး
များရောထွေးကုန်ပြီးစကားလုံးအသုပ်စုံ Word
saladများ ဖြစ်ကုန်။ တစ်ခါတစ်ရံထူးထူးဆန်းဆန်း
တခြားသူနားမလည်နိုင်သည့်စကားလုံးNeologismများ
ပြော။ မိမိကိုယ်မိမိ ဘုရားသခင်၊ သကြားမင်း၊ စီအိုင်
အေအေးဂျင့်ဟုထင်စသည့် ဘဝင်မြင်ယုမှားလွန်မှုများ
ရှိ။ တစ်ခါတစ်ရံ မိမိကို မကောင်းကြံနေကြသည်ဟုခံစား
သည့်ညှင်းပန်းခံယုံမှားလွန်မှုများရှိ။ ရဟတ်ယဉ်ပျံသွား
တာ ငါ့ကိုလုပ်ကြံဖို့နေမှာဆိုသည့် မှီငြမ်းကိုးကားယုံမှား
လွန်မှုများလည်းရှိ။ အိမ်ရှေ့ဖြတ်သွားသည့်အဖိုးကြီး
သုံးယောက်အား မိမိကိုလုပ်ကြံဖို့ ရန်သူတွေက လွှတ်
ထားတာနေမှာဟုထင်တာမျိုး ယုမှားလွန်။

၃။ စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာဖောက်ပြန်မှုလက္ခဏာ

စိတ်လှုပ်ရှားမှုများ လိုတာထက်ပုံကြီးချဲ့မှုများပါ။
ဆီလျော်မှုမရှိပဲငိုလိုက် ရီလိုက်ဖြစ်တတ်။ အကြောင်း
ရင်းမရှိဘဲအပြစ်စွဲစိတ်ခံစား သို့မဟုတ် စိတ်သာယာ
နေတတ်။ တချို့ဖြစ်ရပ်တွင် စိတ်ခံစားမှု ထုံထိုင်း၊ ကင်း
မဲ့၊ တုံဏှိဘာဝေနေ။

၄။အပြုအမူဆိုင်ရာဖောက်ပြန်မှုလက္ခဏာ

အာရုံများစုပြုံဝင်ရောက်ခြင်းကိုခံစား၊ စိတ်ရှုပ်ထွေး၊
လူတို့နှင့်ရှောင်ခွါ၊ မဆီလျောသည်ဟန်အမူအရာလုပ်၊
မျက်နှာရှုံ့မဲ့၊ ကြမ်းပြင်ပေါ်ခြေသံပြု၊ သူ့ကိုထားပေး
သည်ကိုယ်ဟန်အတိုင်းဖယောင်းလိုပျော့ပြောင်စွာ
တာရှည်နေနိုင်။

ရောဂါမျိုးကွဲများ

ယခင်က ၁။ paranoid schizo။ ၂။Catatonic schizo
၃။ Disorganized schizo။ ၄။ Undifferentiated Schizo
ဆိုသည့်အမျိုးအစားများခွဲခဲ့ကြသော်လည်းယခုအခါ

၁။Positive system (လူနာ၏လှုပ်ရှားသွားလာမှုလွန်ကဲ
သည့် ယုတ္တိမတန်သည့် ယုံမှားလွန်မှု၊ အာရုံချောက်ချား
မှု၊ ငိုလိုက်ရီလိုက်ဖြစ်မှု၊ စိတ်အပြောင်အလဲမြန်မှု)နှင့်

၂။Negative system (စိတ်ထက်သန်မှုနည်း၊ မထုံတက်
သေးသံနှင့်စကားပြော၊ နှုတ်မှုခေါင်းပါး၊ လူတွေနှင့်
ရှောင်) စသည့်လက္ခဏာ များပေါ်တွင်အခြေခံပြီးအမျိုး
အစားခွဲ။

Positive system သမားကပို ရောဂါသက်သာလွယ်။

ဖြစ်သည့်အကြောင်းရင်း

၁။ ဇီဝဗဒသေီအိုရီ

ဦးနှောက်အတွင်း ဒိုဖမင်းဓာတ်သဘာဝလွန်ကဲခြင်း၊ ဦးနှောက်ပျက်စီးခြင်း (CerebralVentricles အခေါင်း
ကျယ်ခြင်း)။ မျိုးရိုးလိုက်(မိဘများတွင်ဖြစ်လျင်သားသမီး ဖြစ်နိုင်ခြေ ၄၆%၊ ထပ်တူအမြွှာများတွင် တစ်ဦး ဖြစ်လျှင် ကျန်တစ်ဦးလည်း ၅၀%ဖြစ်နိုင်။

အလိမ္မာဆင်ခြင်တုံတရား ကင်းမဲ့စွာ ပြုမူတတ်ကြ၏။
ပညာတတ်ခြင်း၏နောက်တွင် ပညာဂုဏ်မာန် တက်တတ်ကြ၏။
ဤသို့ ပြုမူဆောင်ရွက်ခြင်းမှာ ပညာတတ်သော် လည်း စာတတ်ခြင်းမရှိသည်ကို ဖော်ပြနေခြင်းပင်။

မှန်ပေ၏။ ပညာတတ်ခြင်းသည် စာတတ်ခြင်းမဟုတ်ပါ။
အတန်းပညာဘွဲ့ဒီဂရီတည်းဟူသော ပညာတတ်မြောက်ခြင်း သာဖြစ်ပါသည်။
စာတတ်ဖြစ်အောင် လေ့လာကြိုးစားအားထုတ် မှုပြုလုပ်ရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ပါသည်။
ပညာတတ်ပြီးဖြစ်လျှင် စာတတ်ဖြစ်ဖို့လည်းလိုပါသည်။
ပညာတတ်ရုံနှင့်မပြီးပါ။ စာတတ် ဖို့လိုပါသည်။
အသိပညာ ဆင်ခြင်တုံတရားတို့ တိုးပွားစေရန် စာတတ်မှဖြစ်ပါမည်။
ပညာတတ်သည်ဖြစ်စေ မတတ်သည်ဖြစ်စေ၊ ဘွဲ့ဒီဂရီရသည်ဖြစ်စေ မရသည်ဖြစ်စေ စာတတ်သူဖြစ်နိုင်ပါသည်။

စာတိုငညိုသည် ဘွဲ့ရသူမဟုတ်ပါ။ လယ်သမားလေးတစ်ဦး မျှသာဖြစ်ပါသည်။
သို့သော် စာပေဗဟုသုတအရာ၌ ကျွမ်းကျင် နှံ့စပ်သူဖြစ်၍ နောင်သောအခါ အမတ်ကြီးဘိုးရာဇာ ဖြစ်လာရ ပေသည်။

ပညာတတ်ရန် အချိန်အရွယ်တည်းဟူသော ကန့်သတ်ချက် ဘောင်အတွင်းမှ ဖြစ်နိုင်သော်လည်း စာတတ်ဖြစ်ရေးမှာ ကန့်သတ် ချက်မရှိပါ။
မိမိလေ့လာကြိုးစားအားထုတ်နိုင်လျှင် အားထုတ်သရွေ့ စာတတ်ပေတတ်ဖြစ်နိုင်ပါသည်။
အချိန်အရွယ်မရွေး စာတတ် ပေတတ်ဖြစ်နိုင်ပါသည်။
ပညာတတ်မဖြစ်သော်လည်း စာဖတ် တတ်သူတိုင်းသည် စာတတ်ပေတတ်ဖြစ်နိုင်ပါသည်။
စာပေကို လေ့လာလိုက်စားခြင်းဖြင့် စာတတ်ပညာရှိ ဖြစ်လာနိုင်ပါသည်။

သို့ဖြစ်၍ ပညာတတ်ပြီးသူတိုင်းက စာတတ်ဖြစ်အောင် ကြိုးစားအားထုတ်သင့်သလို အတန်းပညာဘွဲ့ဒီဂရီမရသော်လည်း စာပေကိုလေ့လာလိုက်စားခြင်းဖြင့် စာတတ်ပေတတ်ဖြစ်အောင် ကြိုးစားအားထုတ်သင့်ပေသည်။

သို့မှသာ ပညာတတ်စာတတ်ဖြစ် လာပါမည်။ ပညာလည်းတတ် စာလည်းတတ်ဖြစ်ပါမှ အရာရာ စဉ်းစားဆုံးဖြတ် အလိမ္မာဉာဏ်ဖြင့် လုပ်ကိုင်နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

#crd_to_owner_with_respect
#စာပေ #ဗဟုသုတ #သုတရသ #သုတရသစာပေ #စာဖတ်ပါ