*🕌• İMAM MƏHDİNİN (Ə.C) ӘXLAQİ XÜSUSİYYӘTLӘRİ*

İmam Mәhdi (ә.c) Allahın bütün әzәmәtli peyğәmbәrlәrinin vә görkәmli övliyalarının varisi olmaqla, әn gözәl vә kamil xüsusiyyәtlәrә malikdir.
O, özündә Peyğәmbәrin (s) şanlı әxlaqını, Әmirәl-möminin Әlinin (ә) heyrәtamiz xarakterlәrini, Fatimeyi-Zәhra (s) vә onun mәsum övladlarının uca fәzilәtlәrini tәcәssüm etdirir. Bu xüsusiyyәtlәrin bәzisinә toxunmaq, o hәzrәtә yaxınlaşmaq vә daha artıq itaәt göstәrmәk üçün әhәmiyyәtli olardı.

1. Elm
Әli (ә) buyurmuşdur:
"O, sizin әn elmlinizdir"
İmam Baqir (ә) buyurmuşdur:
"Bitkilәrin әn gözәl formada torpaqdan cücәrdiyi kimi, Allahın kitabına vә Peyğәmbәrin (s) sünnәsinә elm dә Mәhdinin (ә.c) qәlbindә cücәrib bitir. Kim onu görsә, belә desin: Salam sizә, ey rәhmәt vә nübüvvәt әhli-beyti, ey elm xәzinәsi vә risalәt mәnbәyi!"

2. Zöhd vә dünyaya etinasızlıq
İmam Rza (ә) buyurmuşdur:
"Bizim qiyam edәnimizin paltarı bәrk, xörәyi isә qurudur".

3. İnsanlarla әdalәtli rәftar
İmam Baqir (ә) buyurmuşdur:
"O, insanlarla әdalәtlә rәftar edir: istәr saleh insan olsun, istәr fasiq".

4. Peyğәmbәrin (s) sünnәsinә әmәl etmәk
Muhәmmәd peyğәmbәr (s) buyurmuşdur:
"O mәndәndir, adı mәnim adımdır. Allah mәni vә mәnim dinimi onun vasitәsilә qoruyacaqdır. O mәnim sünnәmә әmәl edәcәk".

5. Ehsan vә sәxavәt
Peyğәmbәr buyurmuşdur:
"Bir kişi onun yanına gәlib deyәcәk: "Ey Mәhdi, mәnә bir şey bağışla, әta et". Sonra Mәhdi, daşıya bilәcәyi qәdәr malı onun ixtiyarına buraxacaqdır".

6. Dua vә ibadәt
İmam Mәhdidәn (ә.c) nәql olunan müstәhәb namazlar vә çoxsaylı dualar, o hәzrәtin dua vә ibadәtә olan xüsusi diqqәtindәn xәbәr verir. Dua vә ibadәtin әn böyük bәndәlik әlamәti vә Allaha yaxınlaşmaqda әn güclü amil olması isә aydın mәsәlәdir.
Әgәr dahi peyğәmbәrimiz (s) ağır risalәt (peyğәmbәrlik) mәsuliyyәtini qәbul etmәyә hazırlıq üçün mütlәq gecә namazı qılmağa mәmur olunursa, demәk hәqiqi bәndәlik, habelә namaz, dua vә ibadәtlә ciddi mәşğul olmaq, ağır mәsuliyyәtlәri qәbul etmәk üçün labüddür. Elә buna görә dә bütün yer üzündә tövhid vә әdalәt prinsiplәrini hakim etmәk mәsuliyyәtini qәbul etmәk, daimi ibadәtlәr vә fasilәsiz dualar olmadan mümkün deyil.

7. Şücaәt vә qorxmazlıq
Bütün müşrik vә zalımlarla mübarizә vә dünyanın qüdrәtli tağutlarını diz çökdürmәk, bәnzәrsiz şücaәt vә misilsiz rәşadәt tәlәb edir: İmam Hüseyn (ә) kimi döyüş adamı olmaq, İmam Әli (ә) kimi zirehini arxa tәrәfdәn açıq qoymaq vә Peyğәmbәr (s) kimi döyüşlәrin әn gәrgin yerindә öz savaşı ilә digәr döyüşçülәri daha da ruhlandırmaq vә qәtiyyәti ilә mücahidlәrә arxa durmaq!

8. Sәbir vә mәtanәt
Hәr bir insanın sәbir vә dözümünü, onun başına gәlәn müsibәt vә problemlәrin qәdәrinә әsasәn ölçmәk lazımdır. Tarixin әn dözümlü vә mәtanәtli insanları çәtinliklәr qarşısında neçә il davam gәtirmiş vә nә qәdәr qәm vә bәlalara dözmüşlәr?
Heç şübhәsiz ki, bütün bu әsrlәr boyu İmam Mәhdinin (ә.c) qarşılaşdığı müsibәtlәr başqa heç bir kәslә müqayisә olunası deyil. Çünki, artıq dözüm vә mәtanәt tәlәb edәn tәkcә acıların çoxluğu vә zamanın uzunluğu yox, hәm dә mәsuliyyәtin ağırlığıdır. İnsanın öhdәsinә düşәn mәsuliyyәtin növü onun dözüm vә davamlılıq miqdarını tәyin etmәkdә tәsirlidir. Vә unutmaq lazım deyil ki, hәzrәt Mәhdi (ә.c) zamanın imamı, insanların höccәti, bütün möminlәrin vәlisi, şiәlәrin rәhbәri vә atasıdır.

عن يعقوب السراج، قال: "سمعت أبا عبد الله (عليه السلام) يقول: ثلاث عشرة مدينة وطائفة يحارب القائم أهلها ويحاربونه، أهل مكة، وأهل المدينة، وأهل الشام، وبنو أمية، وأهل البصرة، وأهل دست ميسان، والأكراد، والأعراب، وضبة، وغني، وباهلة، وأزد، وأهل الري

*🪶.•° Yaqub Sərrac Əbu Abdullah Sadiqdən (ə) belə nəql edir:*

“Qaim (ə) on üç şəhər və tayfanın camaatı ilə döyüşəcək, onlar da onunla döyüşəcəklər: “Məkkə camaatı, Mədinə camaatı, Şam camaatı, Bəni-Üməyyə, Bəsrə camaatı, Dəst Misan camaatı, kürdlər, çöl ərəbləri, Zəbbə, Qəni, Bahilə, Əzəd və Rey camaatı”.

*📓: Şeyx Numani, "əl-Ğeybət", bab-17, səhifə-309, hədis-6.*

Əllamə Məclisi, "Biharul-Ənvar", cild-52, səhifə-363, hədis-136

*🌟 QEYB DÖVRÜNDƏ İMAMA GEDƏN YOL*

Ravi İmam Sadiqin (əleyhissəlam) belə buyurduğunu nəql etmişdir: "Ömrünüzdən bir dövrü imamınızı tanımadığınız halda qalarkən necə olacaqsınız?" Soruşdular: "Bəs belə olduqda biz nə edək?"
Buyurdu: "(Belə olduqda) sizə aydın olanadək birinci işdən yapışın (bidətlərə uymayın)".

*📙: (Kamaluddin, Şeyx Saduq, bab.33, hədis.38)*

Haris ibn Müğeyrə deyib: “Əbu Abdullahdan (əleyhissəlam) soruş dum: "İnsanlar imamı tanımadıqları bir vəziyyətdə olacaqlar?" Buyurdu: "Belə deyilmişdir".
Soruşdum ki, bəs belə bir halda camaat nə edəcək? Buyurdu: "Digəri onlara aydın olanadək birinci işdən asılı qalarlar.

*📙: (Kəmaluddin, bab.32 hədis.47)*

Zürarə İmam Sadiqin (əleyhissəlam) belə dediyini nəql edib: "Camaata bir zaman üz verər ki, imamları onlardan qeybə çəkilər". Mən ona dedim: "Həmin vaxt camaat nə edəcək?"
Buyurdu: "(Məsələ) onlar üçün aydın olana qədər üzərində durduqları işdən yapışarlar"

*📙: (Kamaluddin, Şeyx Saduq, bab.33, hədis.44)*

Abdullah ibn Sinan deyib: "Mən və atam Əbu Abdullahın (aleyhissəlam) yanına daxil olduq. Dedi: "Bir hidayət imamı və aşkar bayraq görmədiyiniz, habelə yalnız "ğəriq" duası oxuyan şəxsin nicat tapacağı bir hala düşdükdə vəziyyətiniz necə olacaq?"
Atam dedi: "Əgər bir gecə bu baş versə, nə edək?" Buyurdu: "Sənə gəlincə, bu baş verincə sən o zamanı görməyəcəksən, iş sizin üçün aydın olanadək əlinizdəkilərdən yapışın"

*📙: (Kamaluddin, Şeyx Saduq, bab.33, hədis.39)*

Hani Təmmar İmam Sadiqin (əleyhissəlam) belə buyurduğunu nəql edib: "Həqiqətən, bu işin sahibinin bir qeybi vardır ki, orada (həmin qeyb dövründə) dinindən yapışan kəs qətad (tikanlı kolu) yolan kəs kimidir". Sonra əli ilə bax beləcə göstərdi.

Ardınca dedi: "Bu işin sahibinin bir qeybi vardır ki, bəndə (bu müddət ərzində) Allahdan qorxmalı (təqvalı olmalı) və öz dinindən yapışmalıdır.

*📙: (Kamaluddin, Şeyx Saduq, bab.33, hədis.34)*

Əli ibn Riab İmam Sadiqin (əleyhissəlam) belə buyurduğunu nəql etmişdir:
"Allah-taaların "Rəbbinin bəzi nişanələri (əlamətləri) gələcəyi gün əvvəlcə iman gətirməmiş kimsəyə iman gətirməsi fayda verməyəcəkdir" (Ənam:158)- kəlamında nişanələr imamlardır, intizarı çəkilən nişanə isə Qaimdir (əleyhissalam). Belə ki, həmin gün onun qılıncla qiyamından (zühurundan) əvvəl iman gətirməmiş kimsəyə iman gətirməsi fayda verməyəcəkdir. Ondan əvvəl gəlmiş atalarına (öncəki imamlara) (əleyhimussalam) iman gətirmiş olsa belə!

*📙: (Kəmaluddin, bab.33, hədis.8)*

Əmr ibn Sabit deyir:
"Abidlərin ağası Əli ibn Hüseyn (əleyhissəlam) buyurdu: "Kim Qaimimizin qeyb dövründə bizim sevgimiz üzərində sabitqədəm olubsa, Allah-taala ona Bədr və Ühüd şəhidlərindən min nəfərin savabını əta edər".

*📙: (Kəmaluddin, bab.31, hədis.7)*

"İmam Sadiq (aleyhissəlam):
Ey Əbu Bəsir, Qaimimizin qeybi dövründə onun zühurunun intizarını çəkən, zühur etdikdə itaətində duran şiələrin xoş halına! Onlar Allahın dostlarıdır. O kəslərdir ki, onlara nə bir qorxu var, nə də kədərlənərlər"

*📙: (Kəmaluddin, bab.32 hədis.54)*

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى اَلْعَطَّارُ رَضِيَ اَللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اَللَّهِ قَالَ حَدَّثَنِي يَعْقُوبُ بْنُ يَزِيدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ اَلْحَسَنِ اَلْمِيثَمِيِّ عَنْ مُثَنًّى اَلْحَنَّاطِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ يَقُولُ: أَيَّامُ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ثَلاَثَةٌ يَوْمَ يَقُومُ اَلْقَائِمُ وَ يَوْمَ اَلْكَرَّةِ وَ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ.

*?• İmam Baqir (ə) buyurub:*

“Allahın günləri üçdür: «Qaimin (ə.f.) qiyam edəcəyi gün, Rəc'ət (qayıdış) günü və Qiyamət günü»”.

*?: Şeyx Səduq, "Xisal", səh. 108, h. 75;
"Məanil-əxbar", bab: 405, səh. 365*

*✏️•° Qeyb dövründə ŞİƏ qalanların xoş halına!*

Yunis ibn Əbdürrəhman deyir: İmam Musa Kazim ibn İmam Cəfər Sadiqlə (ə) görüşdüm və ondan soruşdum: Ey Allah Rəsulunun oğlu! Haqq üçün qiyam edən sənsənmi?
İmam Kazim (ə) buyurdu: Mən haqq üçün qiyam edənəm. Və lakin sənin düşündüyün “Qaim” isə yer üzünü Allahın düşmənlərindən təmizləyərək, zülm ilə dolduğu kimi ədalətlə dolduracaq şəxsdir. O mənim (nəslimdən olacaq) beşinci övladımdır. Onun üçün bir qeyb olmaq vardır. Canını qorumasının vacibliyi səbəbi ilə və öldürülməsin deyə bu qeyb dövrü uzun olacaq. Bu qeyb dövründə çoxları mürtədd olacaq - (onu inkar edəcəklər və dindən çıxacaqlar). Əlbəttə onun zühur edəcəyinə inanan və bu əqidədə sabitqədəm olan millətlər də olacaq.

عَنْ يُونُسَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ (ع)، فَقُلْتُ لَهُ: يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ، أَنْتَ الْقَائِمُ بِالْحَقِّ؟
فَقَالَ (ع): أَنَا الْقَائِمُ بِالْحَقِّ، وَ لَكِنَّ الْقَائِمَ الَّذِي يُطَهِّرُ الْأَرْضَ مِنْ أَعْدَاءِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ يَمْلَؤُهَا عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً، هُوَ الْخَامِسُ مِنْ وُلْدِي، لَهُ غَيْبَةٌ، يَطُولُ أَمَدُهَا خَوْفاً عَلَى نَفْسِهِ، يَرْتَدُّ فِيهَا أَقْوَامٌ‏ وَ يَثْبُتُ‏ فِيهَا آخَرُونَ.

Sonra İmam Kazim (ə) əlavə etdi: “Bizim Qaimimizin (ə.f) qeybdə olduğu dövrdə bizim vilayət ipimizə möhkəm yapışan şiələrimizin xoş olsun hallarına! O şiələr ki, bizim dostluğumuzda sabitqədəm olarlar və düşmənlərimizə nifrət edər və onlardan uzaqlaşarlar. Onlar bizdəndəndir və biz onlardanıq. Onlar bizi imam olaraq qəbul etməyə razı oldular, biz də onlardan şiəmiz olduqları üçün razıyıq. Xoş hallarına! Yenə də xoş hallarına! Allaha and olsun, onlar Qiyamət günü bizim yanımızda olacaqlar!”

ثُمَّ قَالَ (ع): طُوبَى لِشِيعَتِنَا الْمُتَمَسِّكِينَ بِحَبْلِنَا فِي غَيْبَةِ قَائِمِنَا، الثَّابِتِينَ عَلَى مُوَالاتِنَا وَ الْبَرَاءَةِ مِنْ أَعْدَائِنَا، أُولَئِكَ مِنَّا وَ نَحْنُ مِنْهُمْ، قَدْ رَضُوا بِنَا أَئِمَّةً وَ رَضِينَا بِهِمْ شِيعَةً. فَطُوبَى لَهُمْ، ثُمَّ طُوبَى لَهُمْ، وَ هُمْ وَ اللَّهِ مَعَنَا فِي دَرَجَاتِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ.

*?: Şeyx Səduq, “Kəmaluddin”, c.2, s.361, h:5.*

*?• İmam Rza (ə) buyurub:*

"Həqiqətən fərəc ümidsizlikdən sonra gələr".¹

*?• İmam Hüseyn (ə) buyurub:*

"..Bilin ki, qeyb dövründə təkzib və əziyyətlərə səbir edənlərin mükafatı Rəsulullahın (s) yanında qılıncla cihad edən mücahidlər kimidir.”²

¹. "Biharul-ənvar",c.52, səh.110, hədis 17

². "Kəmalud-din”, c. 1, fəsil 30, hədis 3, səh.584

الامام واحد دهره، لا يدانيه أحد، ولا يعادله عالم، ولا يوجد منه بدل ولا له مثل ولا نظير، مخصوص بالفضل كله

*?• İmam Rza (ə) buyurub:*

"İmam zəmanəsinin təkidir. Heç kim onunla həmtay ola bilməz. Heç bir alim onunla müqayisə oluna bilməz. Onun əvəzləyicisi yoxdur. O, (məxluqlar içində) misilsiz və bənzərsizdir. Bütün fəzilətlər ona məxsusdur."

*?: Şeyx Kuleyni, "Əl-Kafi", cild-1, bab-15, səhifə-119*