**શબ્દો સાચા લખો...(૨)
--------------------
શબ્દ બ્રહ્મ છે. એની શુદ્ધતા મન અને બુદ્ધિ પર સીધી અસર કરે છે. એનાં સ્પંદનો સાંભળનાર સુધી સારી રીતે પહોંચે તે જરૂરી છે.

કેટલાક વારંવાર વપરાતા શબ્દો ઘણા લોકો ખોટા લખે છે એ બરાબર નથી.
ચાલો, આવા કેટલાક શબ્દોની સાચી જોડણી સમજીએ અને આપણી ભાષાસજ્જતા વધારીએ.

1. રિક્ષા √
   રીક્ષા ×
2. ભિક્ષા √
   ભીક્ષા ×
3. દીક્ષા √
   દિક્ષા ×
4. તત્ત્વ √
   તત્વ ×
5. સત્ત્વ √
   સત્વ ×
6. મહત્ત્વ √
   મહત્વ ×
7. નિષ્ણાત √
   નિષ્ણાંત ×
8. નાણાકીય √
   નાણાંકીય ×
9. ચુકવણી √
   ચૂકવણી ×
10. પીયૂષ √
    પિયુષ ×

(ક્રમશઃ)

પ્રસ્તુતિ :
----------
હર્ષદ પ્ર. શાહ
ઉપાધ્યક્ષ
માતૃભાષા ગૌરવ પ્રતિષ્ઠાન**

**જોડણી - ૧૦
----------------
તદ્ભવ શબ્દોની જોડણી - ૭
-------------------------------
૧૯) ક્રિયાપદનાં કર્મણિ અને પ્રેરક રૂપમાં પ્રથમ અક્ષરમાંના દીર્ઘ
‘‘ઈ-ઊ’’ હોય તે હ્રસ્વ બને છે.

ક્રિયાપદ - કર્મણિ રૂપ - પ્રેરક રૂપ
--------------------------
શીખવું - શિખાવું - શિખવાડવું
પીવું - પિવાવું - પિવડાવવું
ઊડવું - ઉડાવું - ઉડાડવું
મૂકવું - મુકાવું - મુકાવવું
* ભૂલવું - ભુલાવું - ભુલાવવું

- અપવાદ :
------------
સ્વરોનું અનુનાસિક ઉચ્ચારણ હોય તેવા શબ્દોમાં શબ્દસિદ્ધિ થતાં મૂળનો દીર્ઘ સ્વર જળવાય છે :
જેમ કે,

ચૂંથવું - ચૂંથાવું - ચૂંથાવવું
ઘૂંટવું - ઘૂંટાવું - ઘૂંટાવવું
મીંચવું - મીંચાવું - મીંચાવવું
નીંદવું - નીંદાવું - નીંદાવવું
ચૂંટવું - ચૂંટાવું - ચૂંટાવવું
ખૂંદવું - ખૂંદાવું - ખૂંદાવવું
ખૂંપવું - ખૂંપાવું - ખૂંપાવવું
ગૂંથવું - ગૂંથાવું - ગૂંથાવવું

(ક્રમશઃ)

સંકલન :
----------
રાજેશ પટેલ
(રાજ્ય શ્રેષ્ઠ શિક્ષક – ૨૦૨૨)
મદદનીશ શિક્ષક
મેતપુર પ્રાથમિક શાળા**

📘 પાઠ્યપુસ્તક આધારિત શબ્દાર્થ 📘**

✍️ ચંદણ - ચંદન

✍️ સમદર - દરિયો, સમુદ્ર

✍️ અગર - એક જાતનું સુગંધીદાર લાકડું

✍️ ઓબાળ - ઉબાળો, બળતણ

✍️ પરણ્યો - પતિ, ધણી

✍️ કરમ - નસીબ

✍️ ઢાંઢો - બળદ**

🌹 સૌને દિવાળીની હાર્દિક શુભકામનાઓ 🌹

🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼

ખુશ રહેવાના અહીં કારણ ઘણાએ ખાસ છે,
એ જ કારણ આપણી દિવાળી બારેમાસ છે.

🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼

રામ કૃપા એને રોજ
દિવાળી, રંગના ટાણા રે .

કામ કરે એની કોઠીએ,
કોઈ દી ખુટે નય દાણાં રે.

🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼

જ્યોત જલાવી જગમાં જાજી
ને રામ અવધનો કાયમ રાજી.

અજવાળે એ આતમ દિવડા
ભલે પુજારી હો કે હો કાજી.

- પાર્થ ખાચર

🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼

સાવ જો દિલથી મળો તો દિવાળી છે,
સાવ ભીંતરે ઝળહળો તો દિવાળી છે.

એમ નગર એક દીવે કૈ ઝળહળશે નહીં,
ખૂટતાં દીવામાં તેલ પુરો તો દિવાળી છે.

- ગોપાલભાઈ ચૌહાણ

🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼

થોડું અજવાળું
એનાય ઘર સુધી
જેણે ખુણામાં ક્યાંક
અંતરિયાળ સમણાંનો
સૂરજ સાચવીને રાખ્યો છે.

- વિક્રમભાઈ મહેતા

🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼

અમે અમારી રીત પ્રમાણે
રાતોને અજવાળી છે,

તમે ઘરે દીવો પ્રગટાવ્યો,
અમે જાતને બાળી છે.

વાર તહેવારે એ જીદે ચડતી
ઈચ્છાઓ પંપાળી છે.

મનમાં ભીંતર હોળી સળગે,
ચહેરા પર દિવાળી છે.

- ખલિલ ધનતેજવી

🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸

સંકલન - પારેખ લાલજીભાઈ
શ્રી સુવાસીની વિદ્યામંદિર , ભાંભણ રોડ , બોટાદ.