‼️ Ղարաբաղի հարցը փակված չէ, այն դարձել է Հայկական հարցի մաս

1988 թվականը վճռորոշ էր Արցախյան շարժման պատմության մեջ՝ նշանավորելով Լեռնային Ղարաբաղի հայության ազգային-ազատագրական պայքարի սկիզբը։

Փետրվարի 13-ին Ստեփանակերտում տեղի ունեցավ զանգվածային հանրահավաք, որտեղ բարձրացվեց Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզը (ԼՂԻՄ) Ադրբեջանական ԽՍՀ կազմից Հայկական ԽՍՀ կազմ տեղափոխելու պահանջը։ Այս իրադարձությունը դարձավ շարժման մեկնարկային կետը։

Փետրվարի 20-ին ԼՂԻՄ-ի Ժողովրդական պատգամավորների մարզային խորհուրդը պաշտոնապես դիմեց Խորհրդային Հայաստանի և Ադրբեջանի Գերագույն խորհուրդներին՝ խնդրելով Արցախը միացնել Մայր Հայրենիքին։ Սակայն այս նախաձեռնությունը մերժվեց անձամբ Գորբաչովի և Բաքվի կողմից։

Փետրվարի 22-ին Աղդամ քաղաքում ադրբեջանցիների բազմահազարանոց ամբոխը շարժվեց դեպի հայկական Ասկերան ավանը՝ բռնությունների նպատակով։ Բախումների արդյունքում սպանվեցին երկու ադրբեջանցիներ, ինչը էլ ավելի սրեց իրավիճակը։

Փետրվարի 27-29-ը Սումգայիթ քաղաքում տեղի ունեցան հայ բնակչության զանգվածային ջարդեր, որոնք ցնցեցին ողջ աշխարհը։ Այս իրադարձությունները խորացրին հայերի և ադրբեջանցիների միջև հակամարտությունը՝ հանգեցնելով հետագա լարվածությունների։

1988 թվականի իրադարձությունները դարձան Արցախյան շարժման հիմքը՝ ձևավորելով հետագա զարգացումների ուղղությունը և նպաստելով տարածաշրջանում քաղաքական փոփոխություններին։

1988 թվականի իրադարձությունները դարձան Արցախյան ազգային-ազատագրական շարժման մեկնարկային կետը՝ նշանավորելով Լեռնային Ղարաբաղի հայության վճռական պայքարի սկիզբը հանուն ինքնորոշման և ազգային իրավունքների պաշտպանության։ Այս իրադարձությունները ոչ միայն փոխեցին տարածաշրջանի քաղաքական լանդշաֆտը, այլև ազդեցին Խորհրդային Միության ներքին գործընթացների վրա՝ նպաստելով նրա փլուզմանը։

Արցախյան շարժման արդյունքում ձևավորվեց ազգային ինքնագիտակցության նոր ալիք, որը խթանեց հետագա քաղաքական փոփոխություններին և անկախության շարժումներին։ Սակայն, միևնույն ժամանակ, այս գործընթացները հանգեցրին լարվածության սրմանը, որը վերաճեց զինված հակամարտության՝ թողնելով խոր հետքեր ինչպես տարածաշրջանի, այնպես էլ ներգրավված ժողովուրդների պատմության մեջ։

Չնայած այս իրողություններին, որոշ շրջանակներ փորձում են մոռացության մատնել Արցախին առնչվող ամեն ինչ։ Այս մոտեցումը վտանգավոր է, քանի որ ոչ միայն հանգեցնում է ազգային ինքնության և պատմական հիշողության կորստի, այլ անօթեւան և հայրենազուրկ է թողնում 110 հազար հայերի, թշնամուն նվիրում հայրենիքի 1/20-րդ մասը:

«Ազգային»
հասարակական
Կազմակերպություն

‼️Անթույլատրելի և խիստ վտանգավոր երևույթ է, երբ իշխանության մոտ գտնվող քաղաքական ուժի ներկայացուցիչ, ավելին' ՀՀ հեռուստատեսության և ռադիոյի հանձնաժողովի անդամ Արթուր Մանուկյանի միջոցով ադրբեջանցի գրողների գործերը ներմուծվում են հայկական դպրոցական դասագրքեր:

Սա ոչ միայն կրթական դաշտի ապակայունացման փորձ է, այլև ուղղակի սպառնալիք ազգային անվտանգությանը։

Ադրբեջանը տարիներ շարունակ պետական մակարդակով վարել է հայատյացության, պատմության կեղծման և հայկական մշակույթի ոչնչացման քաղաքականություն: Եվ հիմա, նույն այդ երկրի ներկայացուցիչների գրվածքները ներմուծվում են մեր կրթական համակարգ՝ մշակութային ներթափանցման ու գաղափարական դիվերսիայի նպատակով։

Սա բացահայտ ոտնձգություն է հայ ազգային ինքնության ու պատմամշակութային անվտանգության դեմ։

Հայկական դպրոցը պետք է մնա հայեցի դաստիարակության հիմնասյունը, այլ ոչ թե փորձադաշտ՝ ադրբեջանական քարոզչության համար։

Պետք է կանխել և խստագույնս դատապարտել նման կեղծ «մշակութային երկխոսության» ծրագրերը, որոնք սպառնում են մեր ապագա սերունդների ազգային ինքնագիտակցությանը։

«ԱԶԳԱՅՒՆ»
Հասարակական
Կազմակերպություն

‼️Խիստ մտահոգություն և նույնիսկ վրդովմունք է առաջացնում տեղեկությունը, որ
«Xaxalove» ընկերությունը զանգահարել է գնորդներին և պահանջել վերադարձնել այն փազլները, որոնց վրա պատկերված է Արցախը, որպեսզի թողարկի նոր տարբերակներ՝ առանց դրա։

Ընկերությունն իր քայլը փորձել է արդարացնել՝ նշելով, որ փորձել են պահպանել քարտեզները նախկին տեսքով, «բայց իրենց դա թույլ չեն տալիս»։

«Xaxalove» ընկերություն, ո՞վ է ձեզ արգելում պահպանել քարտեզները նախկին տեսքով։

Հրապարակեք այն անձանց անուններ, ազգանունները և պաշտոնները, ովքեր այդ պահանջն առաջ են քաշել։

Իսկ պատասխանը նման զանգերին պետք է լինի կտրուկ.

1️⃣Ոչ մի քարտեզ չեմ վերադարձնի և այլևս ձեր մոտից չեմ պատվիրի։

2️⃣Եթե այսօր Արցախն եք հանում, վաղն էլ Սյունիքն ու Երևա՞նը…

Արսեն Շաբանյան․ «Ծովախեցգետին որսացող կանայք», 1911

✝️ Մծբինի սուրբ Հակոբ հայրապետը կամ Հակոբ Մծբնացին 4-րդ դարի եկեղեցական գործիչներից է , Մեծ Հայքում քրիստոնեությունը քարոզողներից մեկը։

Ըստ հայոց Ճառընտիրների՝ Գրիգոր Լուսավորչի հորաքրոջ որդին էր Պարթև Սուրենյան տոհմից։ Ավանդության համաձայն' Հայոց Խոսրով II (252-259) թագավորի սպանությունից հետո , դայակը տարել է Կեսարիա, որտեղ էլ կրթություն է ստացել, ապա տեղափոխվել է Պարսկաստան, որտեղ ապրել է արքունիքում։

Քրիստոեական հավատքով տարված' ընտրել է ճգնավորի կյանքը, մեկնել է Մծբինի վանքերից մեկը՝ Մարուքե ճգնավորի մոտ։ Երիտասարդ տարիքից տրվել է ճգնողական - աղոթանվեր կյանքի։

Պատմությանը հայտնի առաջին անձնավորությունն է, ով փորձել է բարձրանալ Արարատ լեռը' Նոյյան տապանը գտնելու:

Ըստ ավանդության, երեք անգամ հասնում է գագաթին, բայց ննջում և արթնանում ստորոտին: Աստծո հրեշտակը նրան մատուցում է Նոյյան տապանից մի փայտ։ Այնտեղ, որտեղ Մծբնացին ստացել է Նոյյան տապանի մասունքը, հիմնվել է Ակոռի Սուրբ Հակոբ վանքը, որտեղ երկար ժամանակ պահվում էին նրա մասունքները

338 թվականին Մծբնացին կազմակերպում է Պարսից արքա Շապուհ II զորքերից պաշարված Մծբինի 70-օրյա պաշտպանությունը։ Սուրբ Մարուքե ճգնավորի տեսիլքի համաձայն 320-ական թթ․ ընտրվում է Մծբինի եպիսկոպոս։ Ենթադրվում է, որ 325 թ․ մասնակցել է Նիկիայի առաջին տիեզերական ժողովին։ Եղել է Եփրեմ Ասորու ուսուցիչը։

Հայ եկեղեցական մատենագրության մեջ Հակոբ Մծբնացու անունով հայտնի է 22 ճառերից բաղկացած "Զգօն" կամ "Զգօն գիրք" ժողովածուն , որը իրականում հեղինակել էր 3-4-րդ դարերի այլազգի քրիստոնյա հեղինակ Ափրահատը։

Ներկայումս հայրապետի և Նոյյան տապանի մասունքները պահվում են Սուրբ Էջմիածնի վանքում։

Հիսուսի փորձումը․ Կարսի ավետարան․ XI դար

Արուճի Սուրբ Գրիգոր եկեղեցին կառուցել է տվել իշխան Գրիգոր Մամիկոնյանը կնոջ՝ Հեղինեի հետ։ Արձանագրության համաձայն, եկեղեցու շինարարությունը սկսվել է 662 թ․-ին, ըստ մատենագիրների վկայությունների՝ ավարտվել է 666-ին ․ օծել է Հայոց կաթողիկոս Անաստաս Ա Ակոռեցին։

Ըստ կաթողիկոս-պատմիչ Հովհաննես Ե Դրասխանակերտցու, իշխան Գրիգոր Մամիկոնյանը այս եկեղեցու կողմում կառուցել է "իր արքունիքը"՝ պալատական համալիրը։

Արուճի Սուրբ Գրիգոր եկեղեցին բարձրարվեստ կառույց է, լուսավորվել է 41 պատուհաններից և երեք լայնադիր դռներից ներթափանցող առատ լույսով։ Եկեղեցու կառուցմանը ժամանակակից որմնանկարներից պահպանվել են միայն հատվածներ Ավագ խորանում։

Գմբեթարդում պատկերված է եղել "Օրենք տվող Աստծու" պատկերագիրը և Ավետարանում շարադրված "Համբարձման" տեսարանի համատեղումը ներկայացնող հորինվածք։