*❗️ЭРКАКЛАР ҲАМ АЁЛЛАР ХАМ МУДДАТИДАН ИККИ ЙИЛ ОЛДИН ЁШГА ДОИР ПЕНСИЯГА ЧИҚИШИ МУМКИНЛИГИДАН ҲАБАРДОРМИСИЗ?*

📃 "Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўғрисида"ги қонуннинг 14-моддасига кўра,

▪️ технологиядаги, ишлаб чиқариш ва меҳнатни ташкил этишдаги ўзгаришлар, ходимлар сони (штати) ёки иш хусусиятининг ўзгаришига олиб келган ишлар ҳажмининг қисқарганлиги ёхуд корхонанинг тугатилганлиги муносабати билан ишдан озод этилган ва ишсиз деб эътироф этилган шахслар:

➖ Эркаклар — 58 ёшга тўлганда ва иш стажи камида 25 йил бўлган тақдирда;

➖ Аёллар — 53 ёшга тўлганда ва иш стажи камида 20 йил бўлган тақдирда пенсия олиш ҳуқуқига эга бўладилар деб белгиланган.

✏️ Демак, штатига қисқартириш келган ҳодим муддатидан икки йил аввал пенсияга чиқиши мумкин, фақат бунинг учун у юқорида кўрсатилган ёшга ва иш стажига эга бўлиши хамда меҳнат органларида ишсиз деб эътироф этилган бўлиши керак.

✏️ Пенсия миқдорлари, ногиронлик пенсиясига чиқиш, пенсияга чиқиш вақтида иш стажининг архив базаларидан топилмаслик ҳолатлари бўйича  ва бошқа қўшимча саволларингиз бўлса қуйида бизга ёзиб қолдиринг.

Мурожаат учун:*👇***@yuristkonsult_1

👉 Каналга уланиш👇
Yuridik Klinika

❗️**МАКТАБ ДИРЕКТОРИ ШАХСИЙ АДОВАТИ САБАБЛИ ҲОДИМИНИ ИШДАН БЎШАТА ОЛАДИМИ ?

⚡️Савол;**
Мен мактабда ишлайман. Мактабимиз директори ўзини менга бўлган шахсий адовати туфайли мени ишдан бўшатиб юбормоқчи. Қонунчилик тарафлама шу тўғрими ?

⚡️Жавоб;
Меҳнат кодексининг 161-моддасига асосан,

➖ Номуайян муддатга тузилган меҳнат шартномасини, шунингдек муддати тугагунига қадар муддатли меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилиш асосланган бўлиши кераклиги кўрсатилган. Ушбу моддада иш берувчи ўз хоҳишига кўра ҳодимни қандай ҳолларда лавозимидан озод қилиши мумкинлиги хам санаб ўтилган бўлиб, бироқ шахсий адоват масаласи санаб ўтилганлар қаторида кўрсатилмаган.

✏️ Хуллас, бу ҳолатда ўша директорнинг ҳаракати норматив томондан хам, мантиқий тарафдан хам, виждон томонлама хам тўғри эмас. Давлат муассасаси уни аммасини уйи эмаски харяктерига тўғри келган ҳодимни олиб қолиб, ёқмаганини ишдан бўшатгани. Бу масалада ҳуқуқи бузилаётган ҳодим ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларга шикоят қилишга ҳақли ва мазкур органлар ҳодим манфаатларини химоя қилиши шарт.

✏️ Меҳнат ҳуқуқи билан боғлиқ ва ноқонуний ишдан бўшатилганлик бўйича кимда эътирозли саволлари бўлса қуйида бизга ёзиб қолдиришлари мумкин!

Мурожаат учун:*👇***@yuristkonsult_1

👉 Каналга уланиш👇
Yuridik Klinika

❗️АЛИМЕНТ ТЎЛАШ ТЎҒРИСИДАГИ СУДНИНГ ҚАРОРИНИ БАЖАРМАГАН ШАХСЛАР ОТА-ОНАЛИК ҲУҚУҚИДАН МАҲРУМ ҚИЛИНИШИ МУМКИН!

⚡️САВОЛ;
Собиқ турмуш ўртоғим 5 йилдан буён 2 нафар вояга етмаган фарзандимга алимент тўламай келмоқда. У шу сабаб билан оталик ҳуқуқидан маҳрум қилиниши мумкинми ?

⚡️ЖАВОБ;
Оила кодексининг 116-моддасида, вояга етмаган ёки вояга етган меҳнатга лаёқатсиз, ёрдамга муҳтож болаларига алимент тўлаш ҳақидаги суднинг ҳал қилув қарорини бажаришдан бўйин товлаган шахслар мазкур кодекснинг 79-моддасига асосан ота-оналик ҳуқуқидан маҳрум қилиниши мумкинлиги белгиланган.

✏️ Бунда болалар отада бўлса алимент тўлаш тўғрисидаги суд қарорини бажармаётган она оналик ҳуқуқидан, агар болалар онада бўлса алимент тўлашдан бош тортаётган ота оталик ҳуқуқидан маҳрум қилиниши мумкин.

Мурожаат учун:*👇***@yuristkonsult_1

👉 Каналга уланиш👇
Yuridik Klinika

*❗️ҲОДИМЛАРГА ТЎЛАНИШИ ШАРТ БЎЛГАН КОМПЕНСАЦИЯЛАР*? Меҳнат кодексининг 286-моддасига асосан,

➖ иш берувчи қуйидаги ҳолларда ходимга унинг ўз меҳнат мажбуриятларини бажариши билан боғлиқ харажатларни компенсация қилиши шарт:

? хизмат сафарларида бўлганда;

? сайёр ва кўчиб юриш хусусиятига эга ишларда, шунингдек дала шароитларида ёки вахта усулида ишлаганда;

? иш берувчи билан олдиндан келишувга кўра бошқа жойдаги ишга кўчиб ўтганда;

? иш берувчининг йўлланмаси билан касбий тайёргарликдан, қайта тайёрлаш, малака ошириш ва стажировкадан ўтганда;

? ишлаб чиқаришдаги бахтсиз ҳодиса ёки касб касаллиги натижасида ходим вақтинча меҳнатга лаёқатсиз бўлиб қолганда;

? ходим мажбурий тиббий кўрикдан ўтганлиги муносабати билан;

? ходимнинг фойдаланмаган йиллик меҳнат таътили учун;

? иш берувчининг ташаббуси билан меҳнат шартномасини бекор қилиш тўғрисида ходимни огоҳлантириш муддати пул компенсацияси билан алмаштирилганда.

❗️Юқоридаги компенсация тўловларидан ташқари иш берувчи ходимларга меҳнат тўғрисидаги қонунчиликда, жамоа келишувларида, жамоа шартномасида, шунингдек иш берувчи томонидан касаба уюшмаси қўмитаси билан келишилган ҳолда қабул қилинадиган ички ҳужжатларда, меҳнат шартномасида белгиланган бошқа компенсация тўловларини амалга ошириши шарт.

Мурожаат учун:*?***@yuristkonsult_1

? Каналга уланиш?
Yuridik Klinika

❗️ТОВЛАМАЧИЛИК ҚАНДАЙ ЖИНОЯТ ВА УНГА ҚАНДАЙ ЖАЗО БОР ?? Жиноят кодексининг 165-моддасига асосан,

➖ товламачилик деганда, жабрланувчи ёки унинг яқин кишиларига зўрлик ишлатиш, мулкка шикаст етказиш ёки уни нобуд қилиш ёхуд жабрланувчи учун сир сақланиши лозим бўлган маълумотларни ошкор қилиш билан қўрқитиб ўзгадан мулкни ёки мулкий ҳуқуқни топширишни, мулкий манфаатлар беришни ёхуд мулкий йўсиндаги ҳаракатлар содир этишни талаб қилиш ёхуд жабрланувчини ўз мулки ёки мулкка бўлган ҳуқуқини беришга мажбур қиладиган шароитга солиб қўйиш тушунилади ва бундай қилмиш учун айбдор топилган шахс — уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.❗️Агар товламачилик бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктириб содир этилган бўлса, — беш йилдан ўн йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.❗️Товламачилик:
➖ жуда кўп миқдорда;
➖ ўта хавфли рецидивист томонидан;
➖ уюшган гуруҳ томонидан ёки унинг манфаатларини кўзлаб содир этилган бўлса, —
ўн йилдан ўн беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. Мурожаат учун:*?***@yuristkonsult_1

? Каналга уланиш?
Yuridik Klinika

❗️АЛИМЕНТ ТЎЛОВЧИНИНГ ИШ ЖОЙИНИ ТЕКШИРТИРСА БЎЛАДИМИ ?⚡️Савол:Эрим ишлаётган жойидан 5 млн сўмдан ортиқ ойлик олади лекин, бошқа жойдан қандайдир хужжат қилиб алиментни кам тўлайди. Мен уни ҳақиқий ишлаш жойидан алиментни кам миқдорда тўлаётганлигини қандай текширтирсам бўлади ?

⚡️Жавоб:
Ўзбекистон Республикасининг 29.08.2001 йилдаги 258-II-сон Қонунига кўра,

➖ давлат ижрочиси алимент бўйича пул маблағларининг қарздорнинг иш ҳақидан тўғри ушлаб қолиниши ва ўз вақтида ўтказилиши юзасидан ундирувчининг аризасига кўра ёки ўз ташаббуси билан текшириш ўтказишимумкинлиги белгиланган.

✅ Шунга кўра, Сиз алимент пуллари тўғри ушлаб қолинаётганлигини текшириш учун давлат ижрочисига мурожаат қилишингиз керак!

❗️Агар алимент тўловчи ёки у ишлаётган ташкилот вакили ижрочининг талабига кўра нотўғри маълумот берса ёки маълумот бермаса, уларнинг бу ҳаракати жавобгарликка сабаб бўлади.

Мурожаат учун:*?***@yuristkonsult_1

? Каналга уланиш?
Yuridik Klinika

?Алиментни ўз вақтида тўлаб келмоқдаман, аммо, ижрочи тақиқ қўйган. Бу қонунийми?
Алимент ундириш ҳақида суд буйруғининг чиқарилиши қарздорни четга чиқишига тўғридан тўғри таъқиқ белгиламайди. Бунинг учун давлат ижрочисининг қарздор жисмоний шахсни Ўзбекистон Республикасидан чиқишини вақтинча чеклаш тўғрисида қарори чиқарилиши керак.

«Суд ҳужжатлари ва бошқа органлар ҳужжатларини ижро этиш тўғрисида»ги Қонуннинг 42-1-моддасига кўра суд ҳужжати асосида берилган ижро ҳужжатидаги ёки ижро ҳужжати бўлган суд ҳужжатидаги талаблар белгиланган муддатда қарздор жисмоний шахс томонидан узрсиз сабабларга кўра ижро этилмаганда, давлат ижрочиси ундирувчининг аризаси бўйича ёки ўз ташаббуси билан қарздор жисмоний шахснинг Ўзбекистон Республикасидан чиқишини вақтинча чеклаш тўғрисида қарор чиқаришга ҳақли, бундан жарима тариқасидаги жиноий жазо бўйича ижро ишини юритиш ҳоллари мустасно.

Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги томонидан 2019 йил 12 ноябрда 3196-сон билан рўйхатдан ўтказилган низомнинг 2-бандига кўра давлат ижрочиси ижро иши юритишни қўзғатиш тўғрисидаги қарорида қарздор томонидан ижро ҳужжатидаги талабларни ихтиёрий равишда бажариш учун белгиланган муддатда узрсиз сабабларга кўра ижро этилмаган тақдирда унга нисбатан мажбурий ижро ҳаракатлари қўлланилиши, шу жумладан, Ўзбекистон Республикасидан чиқишини вақтинча чекланишини кўрсатади.

Агар ижро ҳужжати ўз вақтида бажарилган бўлса ҳам давлат ижрочиси республикадан чиқишни вақтинча чеклаган бўлса, 10 кун муддат ичида қарорни ҳақиқий эмас деб топишни сўраб маъмурий судга мурожаат қилиш мумкин.

Агар сизнинг айбингиз билан алимент ўз вақтида тўланмасдан сизга нисбатан чеклов ўрнатилган бўлса, чекловни олиб ташлашингиз учун алиментни олдиндан тўлашингиз ёки алимент тўлаш мажбуриятини таъминлаш учун гаров шартномаси тузишингиз керак.

Мурожаат учун:*?***@yuristkonsult_1

? Каналга уланиш?
Yuridik Klinika

*❗️ОНА ТАЪМИНОТИ УЧУН ТЎЛАНАДИГАН АЛИМЕНТ ҚАЧОН ТЎХТАТИЛАДИ* ?

⚡️САВОЛ:
Оилам билан ажралишганман. Ҳозирда икки нафар фарзандимга ва кичик фарзандим 3 ёшга тўлмаганлиги сабабли суд қарорига асосан собиқ хотинимни ўзига хам алимент тўлайман. Ҳозирда собиқ хотиним бошқа кишига турмушга чиқди. Саволим шуки, у бошқа кишига турмушга чиқса хам мен уни ўзига алимент тўлашга мажбурманми, ўзи қандай ҳолларда бу таъминотни бериш тўхтатилади ?

⚡️ЖАВОБ:
Йўқ. Сиз энди собиқ хотинингиз учун кичик фарзандингиз 3 ёшга тўлгунига қадар таъминот беришга мажбур эмассиз фақат, судга шикоят қилиш орқали бу таъминотни тўхтатиш мумкин.

? Оила кодексининг 121-моддасига асосан, эр-хотиннинг бир-биридан таъминот олиш ҳуқуқи таъминот олиш учун асос бўлган шартлар тугаган тақдирда, шунингдек никоҳдан ажралган ёрдамга муҳтож, меҳнатга лаёқатсиз эр ёки хотин янги никоҳга кирганда тугайди. Бундай ҳолларда, агар таъминот учун маблағ суднинг ҳал қилув қарорига биноан ундирилган бўлса, уни тўлаши шарт бўлган эр (хотин) бундан буён алимент тўлашдан озод этиш ҳақидаги талаб билан судга мурожаат қилишга ҳақлидир деб кўрсатилган.

✏️ Демак, она таъминоти учун тўланадиган таъминот юқоридаги кодексда кўрсатилган бошқа асослар қаторида ўша таъминотни олаётган она янги никоҳга кирганида хам тўхтатилиши керак.

Мурожаат учун:*?***@yuristkonsult_1

? Каналга уланиш?
Yuridik Klinika

❗️ БИЛИБ ҚЎЙГАН ЯХШИ

❗️Ҳайдовчилик гувоҳномасини олиш тартиби

? Миллий ҳайдовчилик гувоҳномаларини бериш хизмати Ягона интерактив давлат хизматлари портали (my.gov.uz) орқали Давлат йўл ҳаракати хавфсизлиги хизмати органлари ёки Давлат хизматлари марказлари томонидан кўрсатилади.? Ҳайдовчилик гувоҳномасини олиш учун фуқаро белгиланган тартибда ариза билан мурожаат қилади*.

Давлат хизматлари кўрсатилганлиги учун БҲМнинг 10 фоизи миқдорида йиғим ундирилади*.

▶️ Ҳайдовчилик гувоҳномаси назарий ва амалий имтиҳонларни муваффақиятли топширган талабгорларга берилади.

? Бунда қуйидаги миқдорда тўловлар амалга оширилади:

?назарий имтиҳон топшириш учун – БҲМнинг 10 фоизи;

?ҳар бир қайта назарий имтиҳон топшириш учун – БҲМнинг 15 фоизи;

?автомототранспортларни, шу жумладан, транспорт воситалари таркибини амалий бошқаришда имтиҳон топшириш учун – БҲМнинг 10 фоизи;

?ҳар бир қайта амалий бошқаришда имтиҳон топшириш учун – БҲМнинг 15 фоизи.

☑️ Ариза берувчи назарий имтиҳондан ўтган тақдирда, унга дарҳол автоматик тарзда амалий имтиҳонга рухсат берилади ҳамда 2 ойлик муддат ичида амалий имтиҳонни топшириши лозимлиги ҳақида огоҳлантирилади.

❕Агар ариза берувчи назарий имтиҳондан ўтмолмаса, 7 кундан сўнг имтиҳонни такроран топшириши мумкин.

? Ариза берувчи сунъий онг орқали баҳоланадиган фақат махсус ташкил этилган автодромда амалий имтиҳонларни топширади.

✅ Ариза берувчи назарий ва амалий имтиҳонларни муваффақиятли топширгач, унга миллий ҳайдовчилик гувоҳномаси берилади.

Мазкур гувоҳномани бериш учун БҲМнинг 70 фоизи миқдорида йиғим ундирилади.

Мурожаат учун:*?***@yuristkonsult_1

? Каналга уланиш?
Yuridik Klinika

❗️БУГУНГИ КУН ҲОЛАТИГА ФУҚАРОЛАРГА ТЎЛАНАДИГАН ПЕНСИЯ ВА НАФАҚАЛАР МИҚДОРЛАРИ

? 12.08.2024 йилдаги ПФ-108-сон Президент Фармонига асосан,

➖ 2024 йилнинг 1 сентябридан бошлаб фуқароларга тўланадиган бошқа пенсиялар ва нафақалар миқдорлари қуйидагича этиб белгиланган

✅ Иш стажи тўлиқ бўлмаган чоғдаги ногиронлик пенсиясининг энг кам миқдори — ойига 920 000 сўм.

✅ Меҳнатга лаёқатсиз фуқароларга бериладиган ногиронлик нафақаси ва болаликдан ногиронлиги бўлган шахсларга бериладиган нафақа миқдори — ойига 920 000 сўм.

✅ 1941 — 1945 йиллардаги уруш оқибатида ногирон бўлган шахслар ва унинг қатнашчилари, шунингдек, фашистлар концлагерларининг вояга етмаган собиқ маҳбуслари ва Ленинград шаҳри қамал қилинган даврда ишлаган шахсларнинг энг кам пенсия миқдори устамаларни инобатга олган ҳолда — ойига 4 056 000 сўм.

✅ Белгиланган ёшга доир энг кам пенсия миқдоридан (834 000 сўмдан) 920 000 сўмгача пенсия олувчиларнинг ёшга доир пенсиялари миқдори — ойига 920 000 сўм.

✅ Зарур иш стажига эга бўлмаган кекса ёшдаги фуқароларга бериладиган нафақа миқдори — ойига 745 000 сўм.

✅ Иш стажи тўлиқ бўлмаган чоғдаги ёшга доир пенсиянинг энг кам миқдори қўшимча тўловни ҳисобга олган ҳолда — ойига 745 000 сўм.

✅ Ўзгалар парваришига муҳтож ногиронлиги бўлган 18 ёшгача болаларнинг парвариши билан банд бўлган боланинг қонуний вакилига бериладиган нафақа миқдори — ойига 745 000 сўм.

✅ Боқувчисини йўқотганлик нафақаси олувчиларнинг бир нафар меҳнатга қобилиятсиз оила аъзоси учун нафақа миқдори — ойига 745 000 сўм этиб белгиланади ва кейинги ҳар бир меҳнатга қобилиятсиз оила аъзоси учун — 244 000 сўмдан қўшилади.

✅ Боқувчисини йўқотганлик пенсияси олувчиларнинг бир нафар меҳнатга қобилиятсиз оила аъзоси учун пенсиянинг энг кам миқдори — ойига 745 000 сўм этиб белгиланади ва кейинги ҳар бир меҳнатга қобилиятсиз оила аъзоси учун амалдаги тартибга мувофиқ пенсия тўланади.

Мурожаат учун:*?***@yuristkonsult_1

? Каналга уланиш?
Yuridik Klinika