«ҚҰДІРЕТТІ ЕРЛЕР»
(микропоэма)

Бойжетті ару, құлпырды дүние.
Құлпырған дүние, сәл іркіл.
Жаңғырттың мұнша күлкіңді неге?
Төбеңнен төніп Тәңір тұр.

Сәл іркіл, сұлу, аялда енді,
Үзбесін сенен көп күдер.
Бой жетіп қалдың, боянған өңді
кез келді кімге өптірер.

Ауылыңды тап «желегің» барда,
Ауыр жүк түссін иықтан.
Ең Мейірімді, Ең Әділ Алла
Бәріне қосақ бұйыртқан.

«Қашпауың керек еді ғой Онан.
Қалдырма іңкәр көңілін.
Бақ қонсын саған, жар болсын Тобаң,
Бақытты ет барып өмірін!»

Ай-Күн аманда неге жыладың?
Жұртыңа болма «жексұрын».
Көктегі Тәңір береді бәрін,
Көтере білсең көп сынын.

Көрсетпе жасты төркінге келіп,
Көрмесін әкең мұныңды.
Сүю дегенің – серт. Үндемедік.
Қатындар, шіркі-і-ін, бұрынғы!

Одан да жаяр «өркеніңді» ойла,
Басылмай жүр-ау желігің.
Ертеңіңді ойла, еркегіңді ойла,
Еркелеп өскен елігім!

«Жібермеу керек сын-сөзді желге,
Сақтауың керек еді ғой...
Қайтпауың керек еді ғой елге,
Айтпауың керек еді ғой!»

Бүліндік талай, сүріндік талай,
Сызат та, Құда-а-ай, сырқат па?!
Біз көрген шақтан күнің тіпті оңай,
Не жетпейді осы ұрпаққа?

«Жаны» бар ердің «қолы» болады,
Қол қол ма енді «тимесе»?
Жылаудың, еркем, «жөні» болады,
Сабай ма
сені сүймесе?

«Сынақ та - сезім, сызат та – сезім!
Қатындар, шіркі-і-ін бұрынғы!
Көгермеу керек еді ғой көзің...
Көрсеттің бекер шыныңды...»

Қозғалшы бір сәт, құлпырған дүние,
Күттірме бұлай жұртыңды!
Жұлқынған дене, бұлқынған дене,
Соңғы рет қана бұлқынды.

Тарқатты солай бір «берік» сырды,
Денесі кімнің түршікті?!
Тас болып батты, су болып сіңді,
От болып кірді – күл шықты.

«Жетілмей қалған екен ғой санаң,
Әйелдің емі – ері ғой.
«Емделу» керек еді ғой саған,
Өлмеуің керек еді ғой!»

«Емделу керек еді ғой, жаным,
Өлмеуің керек еді ғой.
Ұқпасаң осы дүниенің заңын,
Келмеуің керек еді ғой!»

P/S:

Құны кеткендер, ғұмыры өткендер,
Нәзік едіңдер неге тым?
Сендер пәксіңдер, Құдіретті Ерлер!
Олар ғой өле беретін.

Дәулет Жадырасын

Саған дейін

Құдай-ау, қалай сүргем осы өмірді?
Үй күңгірт, жұмыс қатал, көше мұңды.
(Бүгінің қайталаса кешегіңді,
Неліктен жинау керек төсегіңді?!)
Құдай-ау, қалай сүргем осы өмірді?

Оятқыш, ванна, таңғы ас, киім сәнді,
Қорқатын есептеуге тиын соңғы.
Аялдама, автобус, талас-тартыс,
Қол қысқа, ойың “озық”, миың сорлы.

Жолығар жолдар, жүздер таныс тағы,
Өткенмен бара жатсың қауышқалы.
Білім бар бүгініңе жеткілікті,
Дінің бар жүрегіңде ауыспалы.

Күнде осы көретінің, әлем де осы,
Әлемің көрінеді “көлемде” осы.
(Бүгінің қайталаса кешегіңді,
Керек пе адамдармен сәлемдесу?!)

Ырықсыз тағдырың бар жел көшірген,
Құлайсың (шығармайсың Жерді есіңнен).
Құдай-ау, қалай сүргем осы өмірді?
Құдай-ау, осы өмірді мен бе сүрген?

Елетпей ермеліктен “ермекті” өзге,
Жадау күн жатып алған шел боп көзде.
Жарығым, қалай сүргем осы өмірді,
Қалай мен сүрдім екен Сен жоқ кезде?

Дәулет Жадырасын

Көктем келді,
не болды,
өзгерді не?
Көрінбеген мезгіл ме
бұрынырақ?
Бақыт әлде келем деп
сөз берді ме,
Қанатына құстардың ілініп ап.

Көктем келді...
келері анық еді,
Сағынышың неге әлі сарғаяды?
Көктем қашан оралмай қалып еді?
Көңілің ше? Көңілің - сол баяғы...

Бүршіктеуі талдардың
таң қылып па?
Қандырып па жүректі шөлден кепкен?!
Қар еріді...
еруі - заңдылық та,
Кетпей қалар дейсің бе
келген көктем...?

Көктем келді...
ештеңе өзгерген жоқ!
Өзгерер деп ертеңге қарама құр.
Саған ешкім
ешқашан сөз берген жоқ,
Көктем келсе -
келген ғой далаға бұл.

Бәз-баяғы тіршілік,
тағы мұңлы ой,
Көншіді ме көңілің соққаннан сең?
Көктем келсін,
келмесін,
бәрібір ғой,
Өз ішіңде қар жауып жатқаннан соң.

2020

Дәулет Жадырасын

“Қыздың баласын кезекпен сүй” деген сөзді жақында естідім. О, қалай сонда?)

пісімаулақбер - “бисмилла, Аллаһу акбар” сөздерінің біздің ауылдағы “оптимизацияланған” дыбысталу нұсқасы. Кемпір-шалдардан көп естимін.

#жадырасын

Бөлектау

Алматыға неше барып жүрміз ғой, сонда бірде-бір рет тауға шықпаппын. Тек мақсат еткен іс-шараға қатысып, қаланың көшелеріне көз қанықтырып қайтатынбыз. Кем дегенде жылына бір рет Алматыға барып тұратынмын, әйтеуір бір себеп табылатын. Өткен жылы мамыр айында Жазушылар одағының құрылтайына барып, шаруам біткен соң тайып тұрғанбыз)
Ақпанның 5-і туған күнім ғой, ақындарға жыр болған, әншілерге саз болған “25” деген жасқа толмақпын. Соның құрметіне Астанадан тауып алған, Құдай бере салған жарық қыз тосын сый жасап, сұлу Көкшенің Бурабайына тур алыпты. Сөйтіп кеше Дәулет ғұмырында бірінші рет тауға шығып көрді.
Тамаша сезім екен ол бір. Бүкіл күйбең тірлікті, мәселелеріңді, жағымсыз әсерлеріңді, беймаза ойларыңды төменге тастап, биіктегі бір тазалыққа ұмтыласың.
Сосын өзіңнің қайсыбір дүниелерден биіктігіңді сезінесің де, төменге құлдилап, тау етегінде тастап кеткен ойларыңа қарсы жүгіресің. Быт-шытын шығаруға.
А, айтпақшы біз Алматыға бара қалсақ, тауға шығамыз деп келістік)

Сен қайдасың, жарығым?
Жүректесің.
Сүрлеуінен сезімнің кім өтпесін?!
Жалғыздыққа қош айттым, сені көріп
Жалғыз қылы жанымның дір еткесін.

Саған қарай жетуге болам да асық,
Жалғыз қылын жанымның қалам басып.
Алай-дүлей ақ боран ол да асығыс,
Менің күйім секілді саған ғашық.

Қай періште күйіме күнә жазбақ?
Соңғы жұлдыз тамардай, шуақ аз қап
Зорға тұрмын алдыңда ақ бораным
Жалғыз қылын жанымның жұла жаздап.

Тұрмын солай ернімді «күнә» малып,
Сені сүйдім, сол анық – бір-ақ анық!
Аппақ қарда із қалып барады енді,
Ақ бораным іштегі тына қалып.

Қатқан ғұмыр не керек тұғырларша,
«Боранды» бір артыңда жырың қалса!
Жалғыз гүлі Тәңірдің, қасымда қал,
Жалғыз қылы жанымның жұлынғанша!