Матагов И

БӀарзвелла, къарзвелла,
къежвала ца туьгуш,
хебарша чкъуран куц сибатехь талхийна,
гӀелвелла шелвелла,
са дала ца туьгуш,
дахарехь сайн Далла къабала балхийна,
дехарийн жоьпаш а,
мостагӀийн тоьпаш а,
вовшашна гуш доцуш
къийсаме дуьйлучохь,
дехарна жоп хуьлуш,
гиначохь воккхавеш,
жоьпаза диснариг
жоьпанна хьакъ ца деш,
муьлххачу хьолехь а,
вайн Далла хастамбеш
декъачу куьйгашна
бодашкахь латтар деш,
буьйсанна цхьалхачу
лазамца висина,
дерриге ма доггах,
ма логгалц хӀоьттина
Ӏаш ву со кху буса,
кхин Ӏовжа хӀун ду сан?

2024-чу шеран эсаран (октябрь) беттан 7-гӀа де (оршот — понедельник).

Матагов И.

Сарралц кхуьйкхуш нӀаьна,
шело а хаалуш Ӏаьнан,
тӀеозийна куртка,
лоррий хьоьжуш куьрка,
оьхуш хьожа томе
хьаьжкӀийн буьртиг чоме,
кхоллий волуш чоьхьа,
цӀанйеш бедар боьха,
хенех хили, гена
дагалецам къена.

Курткин пхьуьйшаш къегаш,
шело уьдуш эгош,
со мичара кхечи
ас хӀун деана,
оцу хенийн
ден букъера веана?

2024-чу шеран эсаран (октябрь) беттан 7-гӀа де (оршот — понедельник).

Сайн дерг цкъа а лечкъийна вацара со, цхьа хьо йоцург!

Матагов И.

Хьо хазйаллалц кху дуьненан цхьацца хазаллашца бӀаьрг бузабора ас сайн, ткъа хьох сайн са ийначу хенахь дуьйна, хьох буьзначу бӀаьргашна кху дуьненахь кхин шайна куц-кхача ца ийши.

Матагов И.

"Шаддадан Ӏантар" — иза, гӀараваьлла Ӏаьрбийн поэт ву, шен майраллица вевзаш волу. Цкъа, цхьана бугӀанах (бык) ведда вогӀучу хенахь, хоьттучо хоьттура цуьнга: "Мичахь йу хьан майралла? БугӀанах кхеравелла хьо? Ӏантар вац хьо?!" — бохуш. Цунна цуо жоп делира: "БугӀанна ца хаьа со "Ӏантар" вуйла!".

Вай нохчий а доцуш, ваьш цхьана кхечу къомах долчух дош олуш санна дуьйцуш хета вай: "нохчийн мотт бийца", "нохчийн мотт уггар хьалха хаа беза", иштта дӀа кхин а...
"Вайн мотт бийца, ненан мотт бийца", "вайн мотт, ненан мотт" уггар хьалха хаа безаш бу"! Иштта олуш хилча бӀегӀийла ма хета суна-м!

М.И.

"Дагалецамаш" — уьш, цхьаберш хьан йуьхьа тӀе велакъажар дохьуш хуьлу, ткъа кхиберш и къажар эккхош хуьлу. Вуьшта аьлча, шина декъахь лаьтташ хетало уьш (дагалецамаш). Дика а, вуон а шина бӀанах' тера а.
Эскаршна йукъахь тӀом хуьлучу хенахь дукхахьолахь вуон эскар дукха хуьлуш хиларх терра, хьан йуьхь йелош болчу дагалецамийн дакъа а хуьлу, вукху декъал жима.

ГӀ.И.

ДогӀанан хӀокху моханах тера йара хьан оьгӀазалла. ...Иштта, кӀеззигчу ханна дегабааме а хьаьвзий, йуха сихха тем' карош.

Тем' — "спокойствие".

М.И.

"Къонах мила ву, и меллалц веха?" —
— Хаьттира ахь соьга, шуьнехь Ӏаш вай.
Дерриге дуьне ду къонахчун меха,
ХӀара дуьне-м къонахийн белшаш тӀехь дай...

Сулейманов А.