#Расман**Роддомда суюнчи пули сўраганлар жавобгарликка тортилади!

Соғлиқни сақлаш вазирлиги мурожаати:

Агар Туғруқхонада, Давлат шифохоналарида Коррупцияга (таъмагирлик, порахўрлик, СУЮНЧИ ПУЛИ) дуч келсангиз "1003" қисқа рақамига ҳабар беришингиз сўралади.
Ҳабар берувчининг шахси 100% сир тутилиши кафолатланади.**

Ҳабарни максимал тарқатинг, кўпчиликка етиб борсин

https://t.me/+IZG-2o7ESO9lOGYy

Qaysi hududlarda kichik tadbirkorlik subyektlari ko‘proq faoliyat yuritmoqdа?

Viloyatimizda 2024-yilning 1-oktabr holatiga 25500 ta kichik tadbirkorlik subyektlari faoliyat ko‘rsatmoqda (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz).

Ularning hududlar kesimidagi soni quyidagicha:

⚡️Qarshi shahri – 5118 ta
⚡️Qarshi tumani – 1909 ta
⚡️Kitob tumani – 1780 ta
⚡️Yakkabog‘ tumani – 1743 ta
⚡️Koson tumani – 1717 ta
⚡️Qamashi tumani – 1703 ta
⚡️Shahrisabz shahri – 1510 ta
⚡️Nishon tumani – 1377 ta
⚡️Chiroqchi tumani – 1290 ta
⚡️Shahrisabz tumani – 1250 ta
⚡️Gʻuzor tumani – 1240 ta
⚡️Kasbi tumani – 1232 ta
⚡️Dehqonobod tumani – 986 ta
⚡️Mirishkor tumani – 985 ta
⚡️Muborak tumani – 861 ta
⚡️Ko‘kdala tumani – 799 ta tashkil etdi.

Qaysi hududlarda kichik tadbirkorlik subyektlari ko‘proq faoliyat yuritmoqdа?

Viloyatimizda 2024-yilning 1-oktabr holatiga 25500 ta kichik tadbirkorlik subyektlari faoliyat ko‘rsatmoqda (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz).

Ularning hududlar kesimidagi soni quyidagicha:

⚡️Qarshi shahri – 5118 ta
⚡️Qarshi tumani – 1909 ta
⚡️Kitob tumani – 1780 ta
⚡️Yakkabog‘ tumani – 1743 ta
⚡️Koson tumani – 1717 ta
⚡️Qamashi tumani – 1703 ta
⚡️Shahrisabz shahri – 1510 ta
⚡️Nishon tumani – 1377 ta
⚡️Chiroqchi tumani – 1290 ta
⚡️Shahrisabz tumani – 1250 ta
⚡️Gʻuzor tumani – 1240 ta
⚡️Kasbi tumani – 1232 ta
⚡️Dehqonobod tumani – 986 ta
⚡️Mirishkor tumani – 985 ta
⚡️Muborak tumani – 861 ta
⚡️Ko‘kdala tumani – 799 ta tashkil etdi.

G'AFUR G'ULOMNING "VAQT" SHE'RI TAHLILI

Ham adabiyotshunos, ham ijodkor va shu bilan birga akademik-shoir hisoblangan G‘afur G‘ulomning ijodiga va hayot yo'liga nazar soladigan bo'lsak, shoirning hikoya va she'rlari hayot va jamiyatdagi barcha sohalarni qamrab oladi. Ijodga turli usullar bilan yondashgan xalqsevar shoir ham nasrda, ham nazmda qalam tebratgan. Shu jumladan G‘afur G‘ulomning "Vaqt" she'ri xalq nazariga tushdi va hatto zamondosh hamkasblari diqqatini ham tortdi. Shu o'rinda yozuvchi Omon Muxtorning quyidagi so'zlarini yodga olsak ayni muddao bo'ladi: "Hali aytganimiz minbardagi shoir sifatida tanilgan G‘afur aka aslida faylasuf, mutafakkir edi. Davr imkon bersa, u faqat falsafiy hamda umuminsoniy she'rlar yozar edi. Zotan, XX asr o'zbek adabiyoti she'riyatidagi G‘afur akaga yetkazib, "eng kichik zarradan Yupitergacha..." deya keng nafasda so'zlagan boshqa shoir uchramaydi".
She'rning paydo bo'lishiga turtki bo'ladigan voqea sarlavha ostida yozilgan so'zlarda yaqqol ko'zga tashlanib, "Menga soat taqdim etgan jiyanim Hamidulla Husan o'g'liga bag'ishlangan" deb yozib qo'yilgan[1].

G'uncha ochilguncha o'tgan fursatni,
Kapalak umriga qiyos etgulik.
Ba'zida bir nafas olg'ulik muddat-
Ming yulduz so'nishi uchun yetgulik.

Bir g'uncha ochilgunchalik muddatni kaplakning butun bir hayoti, butun umriga teng qilish chog'ida shoir umrni shu qadar tez o'tib ketishini, biz insonlar ham umrimizni aslida shu kapalak umriday tez o'tib ketayotganini payqamayotganimizni nazarda tutayotgan bo'lsa ajabmas. Bu ikki misrada shuncha butun umrlik vaqtimizning qanchalik tez o'tib ketayotganligi e'tiborni tortsa, keyingi ikki misrada esa bir soniya o'tgan vaqtda ham jua ko'p narsalar sodir bo'lishi, anchagina ishlarga ham ulgura olishimiz mumkinligiga urg'u berilyapti, nazarimda, ya'ni biz bir necha soniya ham sarflamay olgan nafasimizda ham shu kichik vaqt ichida ming yulduzlar so'nishi mumkinligi juda ta'sirli qilib yoritilgan.
Shoir ijodidagi zamonasizlik haqida gapirib, ba'zan "Vaqt" she'rini ham shu oqimga qo'shib yuborishadi. Zamonasizlik zamonga, davr talabiga qarab ish tutishlikni, ijod qilishni anglatsa, unda "Vaqt" she'ri zamonasizlikdan ancha yuqori turadi. Umuman, bu kabi asarlarga oddiy me'zon bilan yondashib ham, bunday me'zonlarni "Vaqt" kabi she'rlarga qo'llab ham bo'lmaydi. She'rni zamonasiz asarlar sirasiga kiritganlarni unda joriy zamonga oid voqea-hodisa va shaxslar tilga olinishi chalg'itgan bo'lishi mumkin[2].
Qahramon adibimiz Said Ahmad "Vaqt"ning tug'ilishi (Bir she'r tarixi) xotira-maqolasida yozishicha, oxirgi band uning da'vati bilan bitilgan. Nima bo’lganda ham, mazkur band butun she’r kabi ilhomning yuksak onlarida tug’ilgan; undagi har bir so’z o’z o’rnida qoim. Bunday paytda so’z quyilib keladi, bunday so’z qa’ridan hech kutilmagan ma’nolar g’imir-g’imir qilib chiqib kelaveradi. Bunda ma’no avtonomiyasi deyish mumkin bo’lgan hodisaga duch kelamiz. Ma’no muallif ixtiyoridan tashqari harakat qilayotgandek tuyuladi go’yo.

Hayot sharobidan bir qultum yutay,
Damlar g’animatdir umrzoq soqiy.
Quyosh-ku falakda kezib yuribdi,
Umrimiz boqiydir, umrimiz boqiy.

Said Ahmad yuqorida tilga olingan maqolada yozadi: “Shu bilan tongotar paytda G’afur G’ulom nomini juda uzoq ellarga olib borgan she’rga nuqta qo’yildi. Bu she’r ulkan shoirning falsafiy qudratini, so’z san’atkorligini, hayot hodisalarini nihoyatda chuqur bilishini namoyish qilgan edi”

Ruxsora BERDIYEVA,
Qarshi davlat universiteti Filologiya fakulteti filologiya va tillarni o'qitish (o'zbek tili) yo'nalishi 3-kurs talabasi

ОРАМИЗГА ЁЛҒОН ТУШМАСИН!

Ака-ука, опа-сингиллар
Ота-бола - туташган диллар
Орамизга ёлғон тушмасин
Панд емасин асло кунгиллар

Асли ҳаёт ўзи муаллим
Аслин топар теран боқса ким
Оқламасдан ўзни, туринг жим
Орамизга ёлғон тушмасин

Югурамиз, тинмаймиз, зора
Бир кемтикка бўлсин деб чора
Бўлсак ҳамки гоҳи овора
Орамизга ёлғон тушмасин

Ёлғон ўзи дил кушандаси
Пушмон билан ки шармандаси
Яратганнинг эрмас бандаси
Орамизга ёлғон тушмасин

Оқкунгилли дўстдан қўймасин
Ростгуй тилли дўстдан қўймасин
Бошга асло қилич келмасин
Орамизга ёлғон тушмасин
Моҳичеҳра ЭГАМБЕРДИЕВА,
Қарши Давлат университети 3-курс талабаси

Asrorning jinoyat yo’li Qamariddin bilan boshlangani qissaning bir necha o’rinlarida ko’rsatiladi. Zero, qissaning maxsus bir bobida ta’kidlanganidek, Qamariddin ismi jismiga, hayot yo’liga mos yigitlardan emas; u ko’cha bolasi bo’lib tug’ilgan, ko’cha bolasi bo’lib o’sgan. Asror va uning atrofidagi bolalar Qamariddinni ko’chadagi jinoiy uyushmaning boshlig’i va rahnamosi sifatida taniydilar. Ammo ular «Qamariddining armonini bilishmaydi. Qamariddining dardi ichida. Faqat bir marta, kayf qilib o’tirib, Asrorning bo’ynidan ushlab, peshonasini peshonasiga bosib xo’rsingan: «Mening ham o’qigim kelardi, student bo’lib yurgim kelardi. Olim bo’lib, oq «Volga»larda kerilib yurgim kelardi», degan edi. Ana shunda Asror uning qalbida katta dard, alam borligini sezgan edi» iqtibosdan sezilib turibdiki, har bir o’smirning o’ziga yarasha orzu-armonlari bo’ladi. Ashaddiy jinoyatchi hisoblangan Qamariddin ham bunday muqaddas tuyg’ulardan bebahra emas. Biroq uning armonlari ushulishiga ishonch yo’q. CHunki Qamariddinning hayoti orzu qilinmaydigan hayot. Qamariddin otasi kimligini bilmaydi. U zino bolasi. Onasini uchinchi sinfga borgandagina ko’rgan. Bor gapni keyinchalik buvisidan eshitgan: Tug’ilganingni bilib xursand bo’ldim. Onang chiqadigan kuni guldasta ko’tarib borsam, bir o’zi kelyapti. Maqsadini tushundim. U yosh edi. Umrini badnom qilgisi kelmagan. Shu kichkina parchadanoq Qamariddin fojiasi kitobxonga ayon bo’ladi. Qamariddin tug’ruqxonada ko’z ochib, bolalar uyida esini tanigan. Ota-ona, xonadon degan kimsa ham uning uchun yot. SHu sababdan bo’lsa kerak Qamariddin hayotdan bezgan, odam bolasiga mehri yo’q. Har qanday kimsadan bo’lsin o’ch olishga intiladi. Shundan ham ko’rsa bo’ladiki, bola tarbiyasida, uning ma’naviy kamolotida oila, ota-ona va atrof-muhitning alohida o’rni, muayyan ta’siri bor. Insonning mukammallashuvi ayni mana shu omillar ta’sirida ro’y beradi. Tohir Malik o’z qissasida mazkur masalalarni ochiq-oshkora aytmasa ham, kitobxon uning nima demoqchi ekanini ilg’ab oladi. Bu esa adibning etuk iste’dodini, zamonaning dolzarb muammolariga beparvo emasligini ko’rsatib turadi. «Alvido, bolalik!» qissasining muqaddimasida shunday tasvir bor. «Quyosh barchaga baravar nur sochadi», deydilar. Haq gap. Biroq, uning nuridan hamma ham bir xilda bahramand bo’lavermaydi.
Asrordagi muqaddas tuyg’ular butunlay so’nib ketmagan. Aks holda Asror qotillik yuz bergan kechasi undan keyin ham qilib qo’ygan ishidan o’kinib pushaymon bshlib tashvishga tushmas edi. Asror kuchli ruhiy iztirobning iskanjasiga qolib ketadi. Bundan keyingi tunlarini bedor o’tkazadi. Yulduzli osmonni bir chetdan yamlab kelayotgan qo’ng’ir bulutlar orasida nifoq chiqib, yashin chaqnatadi. Nur ham o’sha ko’zlardan chiqdi. «Men qotilimni izlab, topdim», deya shu beshinchi qavat peshayvoniga otildi. Momaqoldiroq gumburladi. Asrorning nazarida o’sha odam na’ra tortdi. «Qarang, qotilimni topdim», deya shahar ahlini uyg’otmoqchi bo’ldi.
Adabiyotshunos Umarali Normatov detektiv-sarguzasht turlar haqida gapirib, T. Malikning shu mazmundagi qissalari haqida bergan bahosi e’tiborga loyiq.: «So’nggi yillarda bizda ham zamonaviy jahon adabiyotida keng tarqalgan detektiv-sarguzasht tur ancha jonlandi, bu adabiy turning Tohir Malikday iste’dodliligi professional sohibi qalamlari va uning iste’dodli izdoshlari etishib chiqdi… eng muhimi, Tohir Malik o’zbek adabiyotida bu turga yuksak madaniyat olib kirdi, bu tur mensimay qarash, ta’na-malomatlardan xalos etdi, bu turni rostakam san’at darajasiga ko’tara oldi» . Haqiqatan ham , Tohir Malik detektiv-sarguzasht turning mazmunini bir jihatdan yangilay oldi. Bu jihat, birinchi galda, qahramonlar sarguzashtlarning ochiq bayonida emas, balki ularning ruhiy kechinmalarini shu voqelik bilan uyg’unlikda berishda, biror-bir jinoyat yoki mash’um hodisaning ildiz va sabablariga chuqur kirib borishda ko’rinadi.

Barno AXMEDOVA,
Qarshi davlat universiteti filologiya fakulteti 3-bosqich talabasi

“MANQURT YOSHLAR”
Hozirgi kunda kimning qo’liga qaramangki telefon. Yo u bola bo’lsin yo katta odam. Albatta hozirgi kunda texnikasiz hayotni tasavvur qilib bo’lmaydi. Ammo yoshlarimiz telefon hamda ijtimoiy tarmoqlarga o’ta mukkasidan ketib kirib ketayotganlarini hech o’ylab ko’rdikmi?
Bu ayanchli hol aslida. O’tgan asrlarda yoshlarimiz bilim olishlari uchun davlatimiz boshqa davlatlar singari buyuk davlat bo’lishi uchun kurashib o’z oilasi bag’ridan kechib o’zga yurtda mehnat qilib kamida 4ta tilni o’rganib, bu bilimlarini tezroq o’z yurtdoshlari bilan bo’lishmoqchi bo’lib o’z jonlarini qurbon qilgan o’sha 70 nafar talabalarga mos avlod bo’la oldikmi?
Yoki har bir avlodga yetib borishi uchun o’z jonini xavfga qo’yib kitoblar yozgan ularni asragan o’sha jadidlargachi? Bu savollarni har bir yosh avlod o’ziga berib ko’rishi kerak aslida. Biz hozir bilim olayotgan bu maktablar va biz bilim olishimiz uchun chiqarilayotgan kitoblar o’z o’zidan bo’lib qolmagan aslida. O’zbek tilini mustaqil til bo’lib vujudga kelishi uchun ozmuncha qonlar to’kilmadimi. Biz yoshlar bularni bilamizmi? Yo’q bilmaymiz biz faqat ijtimoiy tarmoqlarga rasm joylashni hamda vazifalarni qilmaganimiz uchun bizni koyigan ustozdan ranjishni bilamiz xolos.
Xo’sh men kimman deb o’zingizga savol berib ko’rganmisiz. Chingiz Aytmatovning “Nayman ona va manqurt” qissasida o’tgan zamonlarda Sario’zakni bosib olgan jungjanglar asrga tushgan jangchilarni sochini dastlab o’ngdan , so’ngra teskaridan taqir qilib olib so’ngra sartaroshlik marosimi tugagach tuyani terisini shilib suzuvchilar kiyadigan qalpoqcha singari askarning kallasiga kiyg’izib qo’yishardi. Bu qiynoqlarga duchor qilingan askar yo qiynoqlarga bardosh berolmay o’lib ketardi, yo xotirasidan umrbod maxrum etilib o’tmishni eslay olmaydigan qulga – manqurtga aylanib qolar edi deyilgan.
Bizning yoshlarimiz ham manqurt aslida. O’z tarixini bilmagan kishini manqurt deb ataymiz. Aslida olganda telefonlardan ham ijtimoiy tarmoqlardan ham to’g’ri maqsadda foydalanishimiz ulardan faqat zararli ma’lumotlarni emas balki kerakli faktlarni yoki turli xil badiiy kitoblarni tortib o’qishsak maqsadga muvofiq bo’lardi. Axir kelajak yosh avlod qo’lida. Bolalarimiz kitobni emas telefonlarni tanlagan bir vaqtda bizning kelajagimiz kimlarning qo’lida qoladi? Muhtaram Prezidentimiz biz yoshlar sifati ta’lim olishimiz uchun yaratib berayotgan imkoniyatlardan unumli foydalanishimiz zarur.
Shahrizoda SHAXOBIDDINOVA,
Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat oʻzbek tili va adabiyoti universiteti 2-bosqich talabasi