جهتِ اطلاع؛

برنامه هفته پنجم و ششم مدرسه «نوافلاطونی‌ها و فلسفه اسلامی».

جهتِ اطلاع؛

برنامه هفته سوم و چهارمِ مدرسه «نوافلاطونی‌ها و فلسفه اسلامی».

جهت اطلاع.

برنامه هفته اول و دومِ مدرسه پاییزه «نوافلاطونی‌ها و فلسفه اسلامی».

انجمن علمی فلسفه دانشگاه خوارزمی تهران، برایِ اولین بار در کشور تقدیم می‌کند:

«مدرسه پاییزه نوافلاطونی‌ها و فلسفه اسلامی»

در این مدرسه بهترین اساتید حوزه و دانشگاه جمع شده و برای اولین در کشور همچین دوره‌ای برگذار می‌شود.

مهلت ثبت‌نام: ۲۲ آبان ماه.

هزینه: رایگان بوده و تمام دانشجویان و طلاب کشور می‌توانند در این دوره شرکت کنند.

⏰ شروع دوره: از ۲۳ ام آبان ماه.

نحوه برگزاری: تمام کلاس‌ها به صورت مجازی بوده و در شش هفته، هفته‌ای ۳ جلسه (سه‌شنبه، چهارشنبه، پنجشنبه) برگذار خواهد شد.

برای ثبت نام پیام دهید:
@Mahjuoor

انجمن علمی فلسفه دانشگاه خوارزمی تهران

https://t.me/philosophy_khu

قسمت آیندۀ عدم:

آموزۀ عصمت تا پیش از ظهور اسلام

(این قسمت اواسط آذرماه منتشر خواهد شد.)

🗳 حمایت از عدم
t.me/adam_podcast

🖊 ملکۀ سبا، قرآن و فلسفۀ یونان

🔹ماجرای دیدار سلیمان با ملکۀ سبا هم در قرآن هم در کتاب مقدس آمده. اما روایت قرآنیِ این داستان تقریبا به کلی با روایت کتاب مقدس متفاوت است.

🔹در عهد عتیق ملکۀ سبا که آوازۀ قدرت و حکمت سلیمان را شنیده، همراه با هدایای فراوان به اورشلیم می‌آید. او پرسش‌هایی از سلیمان می‌پرسد و سلیمان به سادگی به آن‌ها پاسخ می‌دهد. ملکه از حکمت سرشار سلیمان و مظاهر شکوهمند قدرت او به وجد می‌آید. پس سلیمان را ستایش می‌کند و به سرزمینش برمی‌گردد.

🔹اما در روایت قرآنی، یک روز سلیمان هدهد را میان پرندگانش نمی‌یابد و بسیار خشمگین می‌شود. هدهد وقتی بازمی‌گردد به سلیمان خبر می‌دهد که در سرزمین سبا زنی حکمرانی می‌کند و مردم آن سرزمین خورشیدپرست هستند. سلیمان نامه‌ای خطاب به ملکۀ سبا می‌نویسد و ملکه را تهدید می‌کند که تسلیم او شود. ملکه تصمیم می‌گیرد راهی قلمروی سلیمان شود. در این حد فاصل سلیمان تخت ملکه را به نحوی معجزه‌آسا به اورشلیم منتقل می‌کند. ملکه وقتی به اورشلیم می‌رسد با دیدن تختش و رواق شیشه‌ایِ قصر سلیمان به شگفت می‌آید و اظهار اسلام می‌کند.

🔹این داستان معروف را تقریبا کامل تعریف کردم تا مشخص شود روایت قرآنی صرفا بسط روایت عهد عتیق نیست بلکه تفاوت‌های بنیادین با آن دارد. اکنون به مقایسۀ دقیق دو روایت نمی‌پردازم.

🔹بی‌تردید در این جا سوال پیش می‌آید که ریشۀ این اختلافات چیست. از قضا متنی یهودی به دست ما رسیده (Second Targum of Esther) که ماجرای سلیمان و ملکۀ سبا را از نو روایت کرده و بسیار شبیه به روایت قرآنی است. (البته باز هم با تفاوت‌هایی. مثل این که ماجرای انتقال تخت در روایت یهودی نیست). از قرن نوزدهم بحث است که قرآن زودتر نوشته شده یا آن متن یهودی و کدام یک این داستان را از دیگری اقتباس کرده. به نظر می‌رسد پاسخ اطمینان‌بخشی نیز برای این مناقشه وجود ندارد.

🔹همۀ این‌ها را گفتم تا به این جا برسم. اگر روایت قرآن از این داستان را نوعی واکنش به روایت عهد عتیق فرض کنیم، این واکنش را می‌توان با واکنش‌های پیش از قرآن مقایسه کرد. مشخصا اریگنس، نخستین فیلسوف مسیحی و متوفی در قرن 3 م، تفسیر تمثیلی جالبی از ماجرا دارد. (پیش از این چندین بار به تفاسیر تمثیلی اریگنس از کتاب مقدس اشاره کرده‌ام، مثلا).

🔹اریگنس همان روایت عهد عتیق را (بدون تغییر) مبنا قرار می‌دهد. نقطۀ کانونی تفسیر اریگنس سفر ملکۀ سبا به اورشلیم برای طرح پرسش‌هایی از سلیمان و جواب سلیمان به آن‌ها است (عنصری که در قرآن غایب است). اریگنس سلیمان را استعاره‌ای از مسیح و ملکۀ سبا را استعاره‌ای از همۀ مشرکان می‌داند. ملکۀ سبا پرسش‌هایی دارد که معلمانش (فلاسفه) نتوانستند به آن پاسخ دهند (پرسش از آفرینش جهان، جاودانگی نفس و روز داوری). سلیمان (مسیح) به همۀ این پرسش‌ها پاسخ‌های رضایت‌بخش می‌دهد. ملکه با انبوهی طلا (آموخته‌های دقیق فکری) نزد سلیمان می‌آید، اما از دیدن ثروت و شوکت سلیمان (دانش حقیقی او) شگفت‌زده می‌شود.

🔹جای دیگر اشاره کرده‌ام که در ماجرای دیدار موسی با خدا در کوه طور، عناصری در روایت عهد عتیق هست که بعدا الهام‌بخش تفاسیر تمثیلیِ مسیحی شده، اما آن عناصر در قرآن غایب هستند و به جای آن بر مظاهر قدرت خداوند تکیه می‌شود. در داستان حاضر نیز پرسشگری ملکۀ سبا حذف و بر قدرت الهی و معجزات سلیمان بیشتر تاکید می‌شود. البته روایت قرآنی همچنان ظرفیت تفاسیر تمثیلی متفاوت را دارد، اما گویی گسستی معنادار میان قرآن و سنت تمثیلی-فلسفیِ پیش از آن قابل مشاهده است.

🔹منابع:

[1] 1 Kings 10:1-12; 2 Chronicles 9:1-13

[2] سورۀ نمل، آیات 20 تا 44

[3] Stinchcomb, Jillian. "The Queen of Sheba in the Qur’ān and Late Antique Midrash". The Study of Islamic Origins: New Perspectives and Contexts. De Gruyter (2021). pp. 85-96.

[4] Origen. The Song of Songs: Commentary and Homilies. Paulist Press (1957). pp. 98-99.

t.me/adam_podcast

واقعاً تهیۀ این فرسته خیلی طولانی و خسته‌کننده بود. حاصل چندسال گوشیدن به برنامه‌های گوناگونه.
چند ماه دیگه چیزهایی که این‌جا نبودن و برام نیاز به بررسی بیش‌تر داشتن رو می‌ذارم.
شما حالا تا می‌تونید برای بقیه بفرستید.🫶
پادکست‌های شعرخوانی، طنز، جنایی و داستانی رو نیاوردم از قصد. اگر نبودن دلیل بر بد بودنشون نیست.
فهرست هم بر اساس الفباست.

"فهرستی از سی پادکست خوب فارسی" (بخش سوم)

1. شیرازه (کتاب‌خانۀ قرن)
   الف) ★★★★
   ب) ★★★★★
   پ) ★★★
   ث) ★★★
   ج) ★★★★
   این پادکست که ذیل بی‌بی‌سی فارسی تهیه می‌شه در این سری خودش به سراغ معرفی و بررسی صد کتاب تأثیرگذار این قرن در ایران معاصر رفته. از لحاظ کیفیت گفت‌وگوها یک‌سروگردن از اکثر برنامه‌های شبیه خودش بالاتره و اطلاعات بسیار خوبی رو به بیننده منتقل می‌کنه.
   تقریباً تمام مصاحبه‌شوندگان استادان برجستۀ دانشگاه‌ان و جابه‌جا ارجاع به صفحات همون کتاب صورت می‌گیره که یک کلاس درس برای باقی خلاصه‌کنندگان کتاب مبتدیه.

2. عدم
   الف) ★★★★
   ب) ★★★★
   پ) ★★★
   ث) ★★★
   ج) ★★★★★
   این پادکست به شرح موضوعاتی در تاریخ اندیشه و فلسفه در دوران پیشامدرن می‌پردازه. سازنده بسیار آدم دانا و باسوادی در موضوعه و گزینش‌های جالبی هم انجام می‌ده. در تلگرام‌شون متن هر پادکست رو با ارجاعات دقیق می‌ذاره، اما به‌تر بود در طول اون قسمت هم بهشون ارجاع می‌داد. از لحاظ صحت صحبت‌ها عالیه و دیدگاه‌های تجدیدنظرطلبانه رو در نظر می‌گیره.

3. فارکست
   الف) ★★★★
   ب) ★★★★
   پ) ★★★
   ث) ★★
   ج) ★★★★
   این پادکست در اصل گفت‌گو دربارۀ مقاله‌های چاپ شده در نشریۀ مطرح و معتبر اکونومیسته. در هر قسمت گفت‌وگویی با یک متخصص امر در مورد اون موضوع صورت می‌گیره. همین حول یک متن خاص بودن باعث می‌شه انسجام مطالب حفظ بشه، اما ذکر منابع دیگری که به موضوع و بحث مربوطن خوب صورت نمی‌گیره که باعث می‌شه برای شنوندۀ غیرحرفه‌ای چندان قابل دنبال کردن نباشه.

4. فلسفۀ علم
   الف) ★★★★
   ب) ★★
   پ) ★★★
   ث) ★★
   ج) ★★★★
   این پادکست با این‌که اسم‌اش فلسفۀ علمه اما اون‌قدر هم 'فلسفی' نیست. در واقع 'اندیشیدن راجع به علم' براش نام مناسب‌تریه. در طول هر قسمت سازندگان به بحث و گفت‌وگو با مهمانی مرتبط با موضوع می‌پردازن و راجع به تفکر علمی و سنجش‌گرانه و موضوعات فیزیک و زیست‌شناسی و غیره مباحثه می‌کنن. کیفیت مطالب ارائه شده برای دنبال‌کنندگان مبتدی خوبه اما ذکر منابع چندان خوبی ندارن که نیاز به یک وقت‌گذاری خاص اما لازم داره.

5. گازت
   الف) ★★★★
   ب) ★★★
   پ) ★★★
   ث) ★★★
   ج) ★★★★★
   این پادکست که اخیراً زحمت ساخت‌اش هم بیش از پیش شده راجع به تاریخ مطبوعات و نشریه‌های ایرانه. کمی موضوعات و ترتیب قسمت‌ها شلخته‌ست و سخت می‌تونید بفهمید روند معرفی و بررسی چه‌طور داره پیش می‌ره. اما پژوهش‌های انجام شده بسیار شنیدنی و کم‌یابن که باعث می‌شه حتی شنیدن چند قسمت متوالی ازشون سخت نباشه. از لحاظ ذکر منابع و کیفیت ساخت هم قابل قبولن.

6. لوگوس
   الف) ★★★
   ب) ★★
   پ) ★★★★
   ث) ★★
   ج) ★★★★
   این پادکست دربارۀ فلسفه‌ست. سازنده‌ در هر قسمت یک موضوع فلسفی که گاهی به مسائل روز جامعه در پیوند هستن رو وسط می‌کشه و سؤالی رو راجع به دانسته‌های ما از دنیامون مطرح می‌کنه. با وجود سواد زیاد سازنده اما اتکا به همین دانش باعث شده منبع‌محوری و ذکر منابع خوبی رو شاهد نباشیم. اخیراً روند انتشار قسمت‌ها هم دچار بگیرنگیر شده. اما خود برنامه بسی ارزنده‌ست. کیفیت صدا می‌تونست به‌تر باشه.

7. ماجرای مشروطه
   الف) ★★★★★
   ب) ★★★★★
   پ) ★★★★★
   ث) ★★★★★
   ج) ★★★★★
   شاید بشه گفت به‌ترین پادکست فارسی، پادکست ماجرای مشروطه‌ست. از کیفیت ضبط گرفته تا کیفیت پژوهش‌ها و ذکر منابع و صدا و پخش منظم و هرچی که می‌شه بهش پرداخت این پادکست عالیه. موضوع همون‌طور که مشخصه دربارۀ انقلاب مشروطۀ ایرانه، اما جالب این‌جاست که پس از حدود یک سال از شروع پادکست هنوز به این انقلاب نرسیدیم و سازنده به شکلی هنرمندانه داره با شرح مقدمات بحث شنونده رو برای رسیدن به اون نقطه آماده می‌کنه. دید سازنده به تاریخ‌های تاکنون نوشته شده انتقادیه و همین باعث می‌شه یک طرح بحث خاص رو داشته باشیم، نه تکرار مکررات.

8. مترونوم
   الف) ★★★★★
   ب) ★
   پ) ★★★★
   ث) ★★
   ج) ★★★★
   این پادکست در هر قسمت روایت ساخته شدن یک ترانۀ مشهور فارسی که عموماً قدیمی هم هست رو روایت می‌کنه. بالطبع چنین چیزی اون‌قدر توان ذکر منابع نداره اما خوب بود سازنده به مرجع اطلاعات جسته‌گریخته‌اش اشاره کنه. کیفیت ضبط و ساخت قابل قبوله اما زمان انتشار قسمت‌ها سینوسی و بی‌برنامه‌ست.

9. میم
   الف) ★★★★
   ب) ★★★★
   پ) ★★★
   ث) ★★
   ج) ★★★★
   این پادکست به شرح و خلاصه کردن مقاله‌های روزنامه‌نگارانۀ مشهور می‌پردازه. منبع‌محوری سازنده به دلیل همین مسئله بالاست و تسلط خوبی هم روی محتوای اون اثر پیدا کرده و با روایتی شنیدنی بیان‌اش می‌کنه. این‌که‌ مقاله‌ها خیلی‌هاشون حتی قبل از ترجمه شدن به فارسی چنین شرحی داشته باشن رضایت‌بخشه.
   @startreatments

"فهرستی از سی پادکست خوب فارسی" (بخش دوم)

1. جعبه
   الف) ★★★
   ب) ★
   پ) ★★★
   ث) ★★★
   ج) ★★
   این پادکست تو هر قسمت به یک موضوع خاص از زندگی ثریا گرفته تا تاریخ‌چۀ پیکان می‌پردازه و اولین نقطۀ ضعف‌اش منبع‌محور نبودنه. سازنده به روی ماجرا مثل جلد و کیفیت ضبط خیلی بیش‌تر از محتوا اهمیت داده و خیلی جای کار داره تا مطلوب بشه؛ اما به‌خاطر تلاش زیادشون روی بالا بودن کیفیت بصری و شنوایی، به‌نظرم لایق معرفی‌ان.

2. چارچرخ
   الف) ★★★★
   ب) ★★★★
   پ) ★★★★
   ث) ★
   ج) ★★★★
   این پادکست در قسمت‌های اصلی به تاریخ‌چۀ یک شرکت خودروسازی و در قسمت‌های فرعی به ارائۀ داستانی از مسابقات اتومبیل‌رانی می‌پرداخت. متأسفانه یک سال از آخرین فعالیت‌شون می‌گذره. موضوع‌شون بکر بود و برای هر قسمت پی‌دی‌اف منابع گسترده‌ای که استفاده می‌شد و ازش یک روایت منسجم و شنیدنی درمی‌اومد رو ارائه می‌دادن. چارچرخ، با وجود نداشتن مخاطب خیلی گسترده، زحمت زیادی پشت‌اش بود و بارها می‌شه بشنویم‌اش.

3. چکش
   الف) ★★★★
   ب) ★
   پ) ★★★★
   ث) ★★
   ج) ★★★★
   چکش از دیگر پادکست‌هایی با موضوعی جدید و خاصه. کل برنامه حول صحبت دربارۀ ارتباط هنر و حقوقه. جایی که آثار هنری یا باستانی به مسائل قانونی برمی‌خورن. با وجود صحت اکثر مطالبِ ارائه‌شده اما منبع‌محوری خوبی در پادکست نداریم. صدای سازنده هم بسیار مناسبه.

4. چیزکست
   الف) ★★★★★
   ب) ★★
   پ) ★★★★
   ث) ★★★★★
   ج) ★★★★
   این پادکست همون‌طور که از اسم‌اش پیداست تاریخِ چیزهاست. سازنده در هر قسمت که گاهی تبدیل به پرونده‌های چندقسمتی می‌شه تاریخ یک چیز، از نفت گرفته تا تیغ ریش‌تراش رو برامون تعریف می‌کنه. روایت‌اش بسیار همه‌پسند و راحته و همین باعث می‌شه خوب تو خاطر بمونه. منبع‌محوری خوبی نداره -در دو قسمت اخیر ذکر می‌کنه- و دید تجدیدنظرطلبانه‌ای هم در تاریخچۀ موضوع بهمون نمی‌ده.

5. دموکراسی در کار
   الف) ★★★★
   ب) ★★★★
   پ) ★★★★
   ث) ★★
   ج) ★★★★★
   این پادکست دربارۀ مسائل چپ‌‌گرایی و کارگریه. سازنده از ابتدا با تشریح الفبای عقاید خودش شروع می‌کنه و در ادامه به مسائل تخصصی‌تر می‌پردازه. آگاهی از اهمیت مسائل روز توش رعایت شده و مثلاً سر وقایع 'زن زندگی آزادی' سلسله برنامه‌های مناسبتی مفیدی درش وجود داره. سطح سوادی که این پادکست از مسائل بهتون می‌ده قابل توجه و ارزنده‌ست.

6. رادیو مرز
   الف) ★★★★★
   ب) ★★★★★
   پ) ★★★★★
   ث) ★★★★★
   ج) ★★★★★
   این پادکست در نوع خودش واقعاً خاصه و می‌شه گفت بی‌نظیره‌. سازنده در هر قسمت موضوعی که مورد بحث و جدل و جدایی بین آدم‌هاست رو برمی‌گزینه و از کسانی که اون موضوع براشون اثر منفی داشته دعوت می‌کنه راجع بهش حرف بزنن. گوشیدن به چنین روایت‌هایی توجه مارو نسبت به رفتاری که با دیگران داریم و اهمیت‌ مناسب بودن‌اش جلب می‌کنه. کاش همه بتونن این‌هارو درک کنن.

7. رادیو نیست
   الف) ★★★★
   ب) ★★★
   پ) ★★★★
   ث) ★★★
   ج) ★★★★
   اولین چیزی که راجع به این پادکست نظر شما رو جلب می‌کنه هویت بصری زییاشه که در تارنماشون خیلی واضح‌تر می‌شه ازش لذت برد. یک گروه این‌کاره و فعال پشت چنین برنامه‌ای نشستن که هرکس مسئولیت بخشی از فعالیت رو به عهده داره و باعث می‌شه با پخشی منظم کیفیت ثابت و حتی رو به رشدی داشته باشن. پادکست دربارۀ مکان‌هاییه که قبلاً در ایران -خصوصاً تهران- وجود داشتن و الآن نیستن. هربار با ارتباط گرفتن با آدم‌هایی که اونارو به یاد می‌آرن و بررسی شواهد و مدارک تلاش می‌کنن سندی بر وجود داشتن اون‌جا در زمانی که گذشته به‌جا بذارن. در منبع‌محوری نیاز به تلاش بیش‌تر دارن و مصاحبۀ خالی کافی نیست.

8. رپاپ
   الف) ★★
   ب) ★★★★
   پ) ★★★
   ث) ★★★
   ج) ★★
   در این پادکست مثل بی‌پلاس ما خلاصۀ کتاب‌هارو می‌شنویم‌. ایراد اول اینه که سازنده بر مباحث مورد بحث احاطۀ خوبی نداره و بارها چیزهای ساده رو اشتباه تلفظ می‌کنه، دیگه این‌که پخش‌اش هم دارای یک برنامۀ منظم نیست و گوشه‌های تاریک متن رو برامون گره‌گشایی نمی‌کنه. اما در کل برای یک آشنایی اولیه با اثر بد نیست.

9. ساگا
   الف) ★★★
   ب) ★
   پ) ★★★★
   ث) ★★★
   ج) ★★★
   این پادکست داستان‌های اسطوره‌ای رو برامون روایت می‌کنه. با لحن داستان‌گویی معمول جلو می‌ره که شاید برای بعضی‌ها خوش‌آیند نباشه. منبع‌محوری خوبی نداره که اصلاً قابل قبول نیست. ولی خب جز 'اسطوراخ' -که دیگه تولید نمی‌شه- رقیب خاصی براش به‌خاطر ندارم. در کل با آوردن یک گویندۀ حرفه‌ای و ذکر درست منابع خیلی می‌تونست از اینی که هست باکیفیت‌تر باشه.
   @startreatments

"فهرستی از سی پادکست خوب فارسی" (بخش نخست)

معیارها:
الف. صدای خوب گوینده و کیفیت ضبط و تدوین بالا
ب. منبع‌محوری و ذکر منابع
پ. داشتن سواد داستان‌پردازی و خسته‌کننده نبودن روایت
ث. تولید و پخش منظم و گسترده در نرم‌افزارها
ج. کمینگی تعداد اشتباهات و بیشینگی صحت مطالب

1. آلبوم
   الف) ★★★★★
   ب) ★
   پ) ★★★★★
   ث) ★★★
   ج) ★★★★
   این پادکست دربارۀ آلبوم‌های موسیقی غربیه. از داستان زندگی هنرمندی که اون‌ها رو ساخته و نحوهٔ ساخته شدن آلبوم و ماجرای تک‌تک‌ آهنگ‌هاش می‌گه. دو بخش دیگه دارن، یکی‌اش به نام 'ویژبوم' آلبوم‌های خوب منتشر شده در سال‌ اخیر میلادی رو بررسی می‌کنه و دیگری به نام 'سانگل' به‌صورت خلاصه‌تر به ماجرای ساخته شدن یک آهنگ مشهور می‌پردازه. سازنده خوش‌سلیقه‌ست و وقت زیادی روی هر قسمت می‌ذاره که باعث می‌شه چندان تعداد تولیداتش بالا نباشه، اما از لحاظ کیفیت کم‌نظیره.

2. آرتیست
   الف) ★★★
   ب) ★
   پ) ★★★
   ث) ★★½
   ج) ★★★★
   پادکست آرتیست دربارۀ زندگی بازیگران هالیوودیه. این‌که از کودکی تا بزرگ‌سالی چه‌طور رشد یافتن و زندگی هنری‌شون چه‌طور جلو رفته. منبع‌محوری خاصی نداره و به‌نظر اصل‌اش بر پایۀ مصاحبه‌ها و زندگی‌نوشت‌های انگلیسیه.

3. ابدیت و یک روز
   الف) ★★★★
   ب) ★★★
   پ) ★★★★
   ث) ★★★
   ج) ★★★★★
   پادکست ابدیت و یک روز دربارۀ سینماست، خصوصاً سینمای ایران. سازنده بنیان اصلی رو روی گفت‌وگو با افراد کاردرست در اون حوزه قرار داده و با ارتباطات خوبی که داره انسان‌های فرهیخته‌ای رو دعوت کرده. اطلاعات بالای سازنده باعث دوچندان شدن جذابیت گفت‌وگوهاست.

4. اپیتومی بوکس
   الف) ★★★★½
   ب) ★★★★★
   پ) ★★★
   ث) ★
   ج) ★★★★
   در این پادکست کتاب‌هایی که سازنده خونده خلاصه و ارائه می‌شد. متأسفانه یکی دو ساله دیگه فعالیت نمی‌کنه اما بایگانی بسیار خوبی داره و پژوهش‌هاش برای فهم نکته‌های تاریک هر اثر قابل تقدیر بوده. آثار معرفی شده عموماً گرایشی لیبرال دارن.

5. استرینگ کست
   الف) ★★★★★
   ب) ★★★
   پ) ★★★
   ث) ★★
   ج) ★★★★½
   پادکستی که در هر قسمت یک ماجرای مرتبط با علوم تجربی رو بیان می‌کنه که در یک کتاب یا مقاله تشریح شدن و پیوند اون اثر هم قرار داده می‌شه. کیفیت ضبط و نظم بسیار خوبه و سبک خاص خودش رو پیدا کرده. متأسفانه دیگه بعد ۱۲۰ قسمت منتشر نمی‌شه.

6. بوم
   الف) ★★★★
   ب) ★★★
   پ) ★★★
   ث) ★★
   ج) ★★★★
   پادکستی دربارۀ فلسفه که توش اندیشۀ فیلسوفان رو به‌طور خلاصه بیان می‌کنه. اکثر قسمت‌هاش از کوتاهی محتوا رنج می‌برن اما دو قسمت اخیر که برای فصل جدیدشونه مناسب‌تر بوده. قبل این دو قسمت نیز ذکر منابع نداشتن. سواد سازنده نسبت به فلسفه قابل قبوله.

7. بی‌پلاس (فقط بخش خلاصۀ کتاب)
   الف) ★★★
   ب) ★★★★
   پ) ★★★
   ث) ★★
   ج) ★★★
   شاید معروف‌ترین پادکست فارسی که دو بخش داره. یک بخش خلاصۀ کتابه که بخش پیش‌نهادی منه. اون‌جا هر کتاب رو گروهی می‌خونن و نکات جالب‌اش رو به شنوندگان می‌گن. اما بخش تاریخی اصلاً راضی‌کننده نیست‌. هم این‌که در اصل برنامۀ یوتیوبیه و تمرکزش از بخش صوتی ماجرا کم شده، هم این‌که اصلاً منبع‌محور نیست.

8. پاراگراف
   الف) ★★★★
   ب) ★★★
   پ) ★★★
   ث) ★★★
   ج) ★★★
   پادکستی تاریخی که در اون عموماً به ترتیب سیر وقایع تاریخ جهان رو می‌شنویم. به‌طور کلی دیدگاه‌های تجدیدنظرطلبانه درش جایی ندارن و همون روایت‌های مشهور و کلاسیک رو می‌شنویم. مثلاً یکی از منابع رنسانس‌اش کتاب یاکوب بورکهارت بود که خب حداقل صدها کتاب در دهه‌های اخیر در نقد روی‌کردش نوشتن. در کل کیفیت ضبط و ذکر منابع قابل قبولی داره.

9. پرچم سفید
   الف) ★★★★
   ب) ★★
   پ) ★★★
   ث) ★★★
   ج) ★★★
   این پادکست دربارۀ تاریخ جنگ‌هاست. از جنگ‌های جهانی اول و دوم گرفته تا جنگ هشت ساله. متأسفانه معمولاً فقط یک منبع در هر موضوع به‌کار گرفته می‌شه که در طول برنامه هم بهش ارجاع خاصی نمی‌دن. اما به‌طور کلی اشتباهات زیادی نداره.

10. پرسه
    الف) ★★★★★
    ب) ★★★
    پ) ★★★★
    ث) ★★★
    ج) ★★★
    پادکست پرسه حاصل مطالعات سازنده در مسائل گوناگونه. از به قدرت رسیدن پوتین در روسیه تا مواد روان‌گردان. هر پرونده‌ منابع خاصی داره که عموماً کتاب‌ان و سازنده با زیبایی اونا رو پله‌پله شرح می‌ده. صداش خیلی به دل‌ام می‌شینه.

11. رادیو تراژدی
    الف) ★★★★★
    ب) ★★★★★
    پ) ★★★★
    ث) ★★★½
    ج) ★★★★
    تراژدی یکی از باکیفیت‌ترین پادکست‌هاست که در هر پرونده به شرح زندگی یک شخص خاص یا یک روایت خاص از فردی نه‌چندان خاص می‌پردازه. منبع‌محوری بسیار خوبی دارن که باعث می‌شه هرجا حرفی بزنن بگن از کجا خوندن‌اش. کیفیت ضبط و غیره هم خوبه. قبلاً مجله‌شون رو معرفی کرده بودم.

12. جسو
    الف) ★★★
    ب) ★
    پ) ★★★
    ث) ★★★
    ج) ★★★
    این پادکست داستان‌هایی که در پشت یا حاشیۀ یک نقاشی برجسته وجود داره رو روایت می‌کنه. متأسفانه منبع‌محور نیست و کیفیت ضبط، صدا و روایت معمولیه. اما موضوع خاص‌اش شنیدنی‌اش می‌کنه.
    @startreatments