Alibi (lotincha alibi – biror-bir boshqa yerda) – kriminalistikada ayblanuvchining oʻzini himoya qilish taktikasi. Alibi biror jinoyatda ishtirok etgan deb gumon qilingan yoki ayblanayotgan shaxsning jinoyat sodir boʻlgan joyda boʻlmaganini va uning aybsizligini koʻrsatuvchi dalolatdir. Jinoyat yuz bergan vaqtda ayblanuvchi mutlaqo boshqa joyda boʻlgani isbotlansa, alibi aniqlangan hisoblanadi. Jinoyat qilingan paytdan ayblanuvchi boshqa joyda koʻringanligi oʻrtasida tegishli vaqt oʻtgan boʻlsa, jinoyat qilishda boshqa yoʻl bilan yoki bilvosita ishtirok etgan boʻlsa, bu hol ayblovni rad etolmaydi.

Messina zilzilasi ( italyancha: Terremoto di Messina ) 7,5 magnitudali zilzila 1908-yil 28-dekabrda Sitsiliya va Apennin yarim oroli o'rtasidagi Messina bo'g'ozida sodir bo'lgan. Natijada Messina, Regjo di Kalabriya va Palmi shaharlari vayron bo'ladi. Bu zilzila Yevropa tarixidagi eng kuchlisi hisoblanadi. O'lganlarning umumiy soni bo'yicha turli taxminlar mavjud, maksimal ko'rsatkich 200 000 kishi. Eng ko'p keltirilgan raqamlar 70 000-100 000 kishi, shu jumladan Messinada 60 000 dan, ularning aholisi 150 000 ga yaqin edi. Sharqiy qirg'oqdagi ikkita qishloqda (Kalabriyada) aholining 43,7% vafot etgan.

Yubitsume -ゆびつめ
Sodiqlik belgisi sifatida barmoqning bir qismini ixtiyoriy tarzda kesib tashlash. Buning sababi aybdorlik hissi, norozilik yoki kechirim so'rash istagi bo'lishi mumkin. Asosan jinoiy uyushma a'zolari (xususan, yakudzalar) tomonidan o'lim jazosiga hukm qilinmaydigan o'rtacha og'irlikdagi qoidabuzarliklar uchun qo'llaniladi.
Birinchi qoidabuzarlik uchun jimjiloq barmoqning bir qismi kesiladi. Agar qoiabuzarlik takrorlansa yana bir qismi kesilgan. Bu barmoq tugagach keyingi barmoqqa o'tilgan. Agar yubitsume rahbardan kechirim so'rash uchun qilinsa, unda barmoqning kesilgan qismi matoga o'ralib, unga taqdim etilgan.
Yubitsume marosimi bakuto (qimor) o'yinchilari orasida paydo bo'lgan va avvaliga qarzni to'lash usuli bo'lgan. Barmoqning bir qimini kesib tashlash qilich tutish imkonini zaiflashtirgan va qilichboz o'z sheriklariga ko'proq qaram bo'lib qolgan.
1993-yilda Yaponiya hukumati tomonidan o'tkazilgan tekshiruv yakudza a'zolarining 44,8 foizi (15 foizi ikki marta) yubitsume qilganini aniqlagan. Yubitsume nafaqat jinoyatchilar, balki jamiyatning boshqa quyi qatlamlari vakillari tomonidan ham sodir etilgan. Masalan, Teruxa ismli geysha 1915-yilda o'z sevgilisiga sadoqat belgisi sifatida o'z barmog'ini kesgan. Shundan keyin unga "to'qqiz barmoqli geysha" laqabi berilgan.

2-qism

AXSI-AXSIKENT - Namangan viloyatining Uychi, To'raqo'rg'on tumanlaridagi qishloqlar nomi. Mazkur oykonimlar etimologiyasi xususida ko'p yozilgan. Oykonim haqida "Hududul-olam" asarida quyidagi ma'lumot uchraydi: "Axsikat - Farg'onaning poytaxti, amirning qarorgohi, katta shahardir. Kasart (Sirdaryo) daryosi labida".

Yoqut Hamaviy bu haqida: "Axsikat Farg'ona vodiysining shaharlaridan bo'lib, bu nom Axsikat va Axsikos deb ham ishlatila bergan", deb yozadi. Zahiriddin Muhammad Boburning "Boburnoma" asarida Axsi Farg'ona viloyatining poytaxti, ya'ni shahar nomi sifatida tilga olinadi: "Sayxun suyining shimoli tarafidag'i qasabalar: biri Axsidir. Kitoblarda Axsikat bitarlar. Nechunkim, Asiriddin shoirni Asiriddin Axsikatiy derlar. Farg'onada Andijondin so'ngra mundin ulug'roq qasaba yo'qtur. Andijondin g'arb sori to'qqiz yig'och yo'ldir. Umarshayx mirzo muni poytaxt qilib edi, Sayxun daryosi qo'rg'onning ostidan oqar..."". Hozirda Axsikent qishloq hisoblanadi.

Uychi tumanidagi Axsi qishlog'ining nomlanishi ham Axsikent oykonimiga borib taqaladi. Axsikentdagi zilziladan keyin shahar aholisining ko'p qismi atrofga tarqalib ketadi. Aholining bir qismi hozirgi Uychi tumanining Jiydakapa mahalla fuqarolari yig'ini hududiga borib, yer ochib, shu joyda o'rnashib qolganligi uchun bu qishloq Axsi deb atalgan.

Hamda Yangi Namangan tumanida ham Axsikent nomi bilan ataladigan hudud bor.

Ute - Yuta shtati Amerika qit'asida yashagan Ute qabilasidan kelib chiqqan bo'lib, "Tog'li odamlar" degan ma'noni anglatadi.

https://telegra.ph/AQSHdagi-50-shtat-nomining-etimologiyasi-12-05

Telegraph

AQSH'dagi 50 shtat nomining etimologiyasi.

1. Alabama - Krik konfederatsiyasining hind qabilasidagilar dastlab Alabamas yoki Alibamonlar deb atalgan va bu o'z navbatida hozirgi shtatga nomi berilgan.

Axsi so'zi usmonli turk tilida va arab tilida axs shaklida omonim sifatida quyidagi ma'nolarda qo'llangan:
1) savdo;
2) oldi-berdi (munosabat);
3) qo'rg'on, qal'a. Y.Uzoqov, A.Aliyevlar fikricha, axsi so'zining "savdo" ma'nosi Axsikent oykonimi uchun asos bo'lgan.

Bizningcha, Axsikent oykonimi uchun ko'proq omonimik axsi so'zining "qo'rg'on, qal'a" ma'nolari etimoni hisoblanadi. "Boburnoma"da keltirilganidek, Axsi Umarshayx mirzo davrida Andijonning poytaxti bo'lganligi, Bobur tomonidan uni qo'rg'on deb atalganligi kabi omillar eski Axsikent xarobalari, arxeologlar bergan ma'lumotlar ham fikrimizga asos bo'la oladi. Demak, axsi va kent morfemalaridan tarkib topgan oykonim "qo'rg'onli shahar" degan ma'noga ega.
Uning lisoniy shakllanishi quyidagicha: axsi > axsi + kent(kat) >Axsikat//Axsikent > Axsi kabi.

Oykonim ( qadimgi yunoncha oἶkos - turar joy, uy + ὄnjuma - nom, nom) - aholi punkti nomi, toponimning bir turi . Har qanday (alohida uydan boshlab) qishloq yoki uchastkaning, shu jumladan qishloq ( komonimlar ) va shahar ( astonimlar ) aholi punktlarining tegishli nomi.

Baʼzi shahar koʻchalarining nomlari shu yerda boʻlgan qishloq va qishloqlarning tarixiy nomlaridan olinganligi sababli koʻcha nomlari baʼzan oikonimiya tarkibiga kiradi.

Dorama -( どらま)
Yaponiyada seriallar "dorama" deb ataladi. Bu so'z inglizcha "drama" so'zining "milliylashtirilgan" variantidir. Nomiga qaramay doramalar komediya, detektiv, triller va boshqa janrlarda ham olinishi mumkin. Doramaning bir mavsumi davomiyligi 3 oyni tashkil etadi hamda odatda bahorgi, yozgi, kuzgi va qishki mavsumlarga bo'linadi. Har mavsum 20 qismdan (60 daqiqalik) iborat bo'ladi. Doramalarda asosan insonlarning his-tuyg'ularini ochib berishga e'tibor qaratiladi

Doramalar o'tgan asrning 60-yillarida paydo bo'lgan. Hozirgi kunda Yaponiyadan tashqari Janubiy Koreya, Tayvan, Xitoy kabi davlatlarda ham dorama olish rivojlangan.

Siz-u bizga yoshlikdan tanish bo'lgan "Oshin" ham yapon doramalaridan biri hisoblanadi.

Shizo Kanakuri (20.08.1891-13.11.1983) — yapon marafoni "otasi". U 1912-yilgi Stokgolm olimpiadasiga yo'llanmani qo'lga kiritadi. Biroq u yerga yetib borish sportchi uchun oson bo'lmaydi. Unda tiklanish uchun atigi 5 kun bor edi. Musobaqa Sollentuna kommunasida 25 daraja issiqda bo'lib o'tadi. Uzoq yo'l tufayli sillasi qurigan, buning ustiga ovqatlarga ko'nika olmagan Kanakuri yarim yo'lda hushidan ketadi. Unga fermerlar oilasi yordam beradi.
Mag'lub bo'lganidan uyalgan yapon musobaqa tashkilotchilariga xabar bermay Yaponiyaga qaytib ketadi. Shu sababli u Shvetsiyada 50 yil davomida bedarak yo'qolgan deb hisoblangan. 1967-yilda uning tirikligi jamoatchilikka oshkor bo'ladi.
Tez orada Shved televideniyasi unga marafonni yakunlab qo'yishni taklif qilishadi. Shizo rozi bo'ladi va masofani 54 yil 8 oy 6 kun 5 soat 32 daqiqa 20 soniyada yugurib o'tadi. Keyin esa shunday deydi: “Bu uzoq sayohat bo'ldi. Yo'l-yo'lakay uylandim, olti farzand va 10 nabirali bo'ldim".

Bizni kuzatishda davom eting!