"Без үзебез килмәдек,
Безне вакыт сайлады..."

В АНТАЛИИ СОСТОЯЛСЯ ТАТАРСКИЙ ДИКТАНТ И ВЕЧЕР ПОСВЯЩЕННЫЙ ДНЮ КОНСТИТУЦИИ ТАТАРСТАНА

10 ноября в Татарской библиотеке имени Гаяза Исхаки в Анталии состоялся вечер и диктант, посвящённые Дню Конституции Татарстана. В национальной встрече приняли участие около 30 человек.

Организатор мероприятия, председатель Общества татар Турции, лидер Союза татарской молодёжи "Азатлык" и журналист Наиль Набиуллин подчеркнул важность мероприятия: "Конституция Татарстана — это символ национального самосознания и защиты прав татарского народа. Уважение к Конституции — это уважение к нашему государству и национальной гордости. Этот день показывает единство татар и вклад в развитие языка и культуры."

“Конституция Татарстана — главный документ, призванный защищать наши права, государственность и национальную идентичность. Принятие Конституции стало важным этапом общественного и культурного развития Татарстана, а одним из главных достижений стало признание татарского языка государственным. Этот статус обеспечил условия для активного использования языка в школах, вузах, госучреждениях и культурных мероприятиях", — сказал он.

На мероприятии, приуроченном ко Дню Конституции, также был проведён Татарский диктант, в котором татарская община Антальи присоединилась ко Всемирному татарскому диктанту. Диктант в Анталье был посвящён 70-летию со дня смерти Гаяза Исхаки, и в качестве текста был выбран отрывок из его произведения "Зулейха".

Наиль Набиуллин поделился своим мнением: "Изучение наследия Гаяза Исхаки и передача его молодому поколению — наша национальная обязанность. Сегодня мы пишем строки из его произведений, и пусть этот диктант станет молитвой за его душу. Мероприятие, посвящённое его 70-летию, напоминает, что Исхаки навсегда останется в наших сердцах и национальном самосознании. Он был самоотверженной личностью, служил народу и посвятил свою жизнь будущему нации."

Проведение диктанта на основе произведений Исхаки отражает уважение к его творчеству и желание передать его будущим поколениям. "Творчество Исхаки — как источник для татарского народа. Его слова и философия остаются в душе нашей нации. Каждый татарин видит себя в его произведениях, ощущает любовь к своему народу. Сегодня мы чтим его память с глубоким уважением. Наследие Исхаки — это сила нашего национального духа и основа его развития," — отметил Набиуллин.

Вечер прошёл в тёплой и душевной атмосфере. Организаторы подготовили праздничный торт и вручили участникам письма с благодарностью и памятные подарки. В завершение мероприятия состоялся чайный стол, общение и знакомство. Участники диктанта читали стихи и отрывки из своих произведений.

Каждый участник вечера выразил свою любовь и уважение к истории и языку народа, подчеркнув единство и светлое будущее татарской нации.

Праздник завершился исполнением песни "Туган тел".

АНТАЛИЯДӘ ТАТАРСТАН КОНСТИТУЦИЯСЕ КӨНЕ ҺӘМ ГАЯЗ ИСХАКЫЙГА БАГЫШЛАП ДИКТАНТ ҮТКӘРДЕЛӘР

10 ноябрь көнне Анталиядә, Гаяз Исхакый исемендәге Татар китапханәсендә Татарстан Конституциясе көненә багышлап, җылы кичә һәм Татар диктанты үткәрелде. Милли очрашуда 30лап кеше катнашты.

Җыенны оештыручы, Төркия Татарлары җәмгыяте рәисе, “Азатлык” Татар яшьләре берлеге лидеры, журналист Наил Нәбиуллин чараның әһәмиятен ассызыклап чыгыш ясады. "Татарстан Конституциясе — татар халкының милли үзаңын һәм үз хокукларын яклау символы. Ул безгә туган телебезне дәүләт теле дәрәҗәсендә сакларга, аны киләсе буыннарга тапшырырга мөмкинлек бирә. Конституцияне хөрмәт итү — дәүләтебезне һәм милли горурлыгыбызны хөрмәт итү. Әлеге көнне билгеләп үтү, татарларның бердәмлеген һәм алга таба да телебезнең һәм мәдәниятебезнең үсешен тәэмин итүдә үз ролен күрсәтә.

Татарстан Конституциясе — безнең хокукларыбызны, дәүләтчелегебезне һәм милли үзенчәлекләребезне саклаучы төп документ. Конституцияне кабул итү Татарстанның җәмгыяви һәм мәдәни үсешенә зур этәргеч бирде. Иң мөһим казанышларның берсе — татар теленең дәүләт теле буларак танылуы. Бу карар, үз чиратында, телебезнең саклануына, үсешенә һәм яңаруына көчле импульс бирде. Дәүләт теле статусын алу татар телен мәктәпләрдә, югары уку йортларында, дәүләт оешмаларында, мәдәни чараларда актив куллануга шартлар тудырды.” – дип сөйләде ул.

Конституция көне белән бергә, җыенда Татар диктанты да үткәрелде. Әлеге диктант белән, Анталиядәге милләттәшләребез бөтен дөнья диктанты акциясенә кушылды. Әмма Анталиядәге Татар диктанты Гаяз Исхакый вафатының 70 еллыгына багышланды һәм әдипнең “Зөләйха” әсәреннән өзек язылды.

Наил Нәбиуллин бу уңайдан үз фикерләрен җиткереп болай диде: “Гаяз Исхакыйның мирасын өйрәнү һәм яшь буынга җиткерү — безнең милли бурычыбыз. Бүген без Исхакыйның әсәрләреннән өзекләр язабыз, бу диктант аның рухына дога булып барып ирешсен иде. Аның 70 еллык вафатына багышланган әлеге чара безгә Исхакыйның һәрвакыт безнең күңелләрдә һәм милли үзаңда яшәячәген искә төшерә. Ул фидакарь, халык өчен хезмәт иткән, милләтнең киләчәге өчен үз тормышын багышлаган шәхес буларак безнең күңелләрдә мәңгегә сакланачак.”

Исхакыйның әсәрләрен диктант форматында язу аның иҗатына булган ихтирам һәм аны киләчәк буыннарга тапшыру теләген күрсәтә. “Исхакый иҗаты — татар халкы өчен чишмә кебек. Аның сүзләре һәм фәлсәфәсе милләтебезнең күңеленә кереп кала. Һәр татар кешесе аның әсәрләрендә үзен таный, үз халкына булган мәхәббәтне тоя. Бүген без аны зур хөрмәт белән искә алабыз. Исхакыйның мирасы — безнең милли рухыбызның көче һәм үсешенең нигезе,” — дип ассызыклады Нәбиуллин.

Диктантны аның әсәрләре буенча үткәрү дә юкка түгел, чөнки Исхакыйның иҗаты — милләтебезне берләштерү һәм үзебезнең тамырларыбызны аңлау өчен иң көчле юл. Бу чара безгә телебезне, мәдәниятебезне сакларга, милләтебезне үстерергә көч бирә. Гаяз Исхакыйның рухы һәрвакыт безнең белән, һәм аның хезмәтләре — татар халкы өчен якты юл күрсәткече.

Җыен бик җылы мөһиттә һәм рухта үтте. Оештыручылар кичә өчен махсус торт, һәр катнашучыга рәхмәт хатлары һәм истәлекле бүләкләр тапшырды. Ахырда чәй табыны, аралашу һәм танышу үткәрелде. Диктантта катнашучы милләттәшләребез шигырьләр сөйләде, үзләре язган әсәрләрдә өзекләр укыды.

Бу кичәдә һәркем милләтебезнең тарихына һәм телебезгә карата үз мәхәббәтен һәм хөрмәтен белдереп, безнең бердәмлегебезнең ныклыгын һәм киләчәгебезнең якты булуын ассызыклады.

Бәйрәм җыены “Туган тел” җырын башкару белән тәмамланды.

МЕНӘ ШУЛАЙ

Көн дә иртән “Великая Русь” дип,
Уяталар урыс чаңнары…
Менә тагын урыс кышы җитте,
Көрәп ява урыс карлары.

Тәрәзәмнән миңа карап тора
Меңәрләгән урыс каены,
Һәр каенда урыс ботагы бар,
Һәр ботагы урыс кайрылы.

Ишегемне ачып тышка чыгам,
Җәелеп ята урыс киңлеге,
Урыс киңлегендә мул урожай
Бирде быел урыс киндере.

Урыс киңлекләре тәмамлангач,
Каршы ала урыс урманы,
Һәрбер төбен берәр пооллитрга
Сатып эчә урыс Иваны.

Урманнарны урап өйгә кайтам,
Урыс мунчаларым ягылган,
Урыс тастымалын сыга-сыга
Урыс чәен эчәм табында.

Урыс мәе белән кәефләнәм,
Радиодан урыс акыра,
Телевизор Аша митрополит
Урыс чиркәвенә чакыра.

Хатыным да оныклары белән
Сука сөрә урыс телендә…
Менә шулай яшәп яткан булам
Мин – чи татар башкорт илендә.

Әнгам Атнабаев.
Уфа. 1991 ел.

Кемнәргә тг да уку җайсыз татарча һәм русча яңалыкны түбәндәге сылтамалардан үтеп карарга була.
Кому неудобно читать новости в тг, можно почитать на сайте, на татарском и русском. ссылки ниже.

https://isxaki.com/2024/11/07/azatliq_aksiyase_konst/

https://isxaki.com/ru/2024/11/07/aksiya_vden_konstit_tataristana/

ТРЕБОВАНИЯ РАВНОПРАВИЯ И ДАВЛЕНИЕ НА АКТИВИСТОВ: акция «Азатлык» в День Конституции Татарстана

6 ноября в Казани активисты Союза татарской молодежи «Азатлык» провели традиционную акцию, посвященную Дню Конституции Республики Татарстан. В рамках мероприятия участники на улицах города раздали 3000 татарских флажков, подчеркивая значимость этого дня для татарского народа и укрепление его национального самосознания. Несмотря на официальные поздравления властей по случаю праздника, акция «Азатлык» столкнулась с попытками срыва.

Лидер движения «Азатлык» Наиль Набиуллин отметил, что Конституция Татарстана — это не просто юридический документ, а символ стремления татар к свободе, сохранению своих прав, культуры и языка. Он подчеркнул, что подобные акции напоминают обществу о важности национального единства, права народа на культурное развитие и необходимости борьбы за политические права нации. Для татарского народа День Конституции, по словам Набиуллина, является днем осознания своей идентичности и гордости за традиции, что придает ему особую значимость.

— Мы проводим эту акцию с 2009 года ежегодно. Основные цели — повышение национального самосознания татар и напоминание о Дне Конституции. Принятие основного закона Татарстана в 1992 году — одна из ключевых страниц новейшей истории Татарстана и татарского народа. Именно Конституция, утвердившая государственный статус татарского языка, предопределила многое, — отметил Наиль Набиуллин.

В этом году акцию едва не сорвали. По словам представителей «Азатлык», активисты и волонтеры стали «пропадать» уже за несколько дней до 6 ноября, а некоторые перестали отвечать на сообщения буквально за несколько минут до начала мероприятия. В центре города на традиционных местах раздачи флажков дежурило множество сотрудников полиции, а к некоторым активистам подходили неизвестные в штатском, после чего те исчезали.

— Это продолжение давления на татарское национальное движение и очередная попытка сорвать нашу акцию. В прошлом подобные инциденты происходили и в День суверенитета, и в День герба и флага Татарстана. В открытую происходит тотальное, массовое запугивание, приходят домой даже к тем, кто просто раздает татарские флажки. Это просто возмутительно. Это что противозаконно раздавать татарские флажки?! Флаг Татарстана сейчас вне закона?! Почему происходит такое беспрецедентное давление?!

В этот раз, чтобы избежать задержаний, мы рекомендовали активистам избегать общения с правоохранительными органами. Поэтому, акция стала кочующей, проходила в формате перемещений: раздавали флажки в одном месте несколько минут, затем переходили в другое. Так мы смогли охватить основные центральные локации, раздав все флажки, — рассказали в «Азатлык».

В День Конституции Татарстана лидер «Азатлык» напомнил об основных правах татарского народа и о «спящих» нормах Конституции, таких как статья 8, провозглашающая равноправие татарского и русского языков.

— Мы требуем от властей Татарстана решительных шагов по защите прав татарского народа. Важно вернуть обязательное изучение татарского языка в школах, создать полноценную систему национального образования, включая татарские детские сады, школы и университет. Также необходимо восстановить институт Президента Татарстана и Конституционный суд. Мы требуем, чтобы нормы о государственности и равноправии татарского языка действительно работали. Кроме того, согласно статье 11 Конституции Татарстана, республика является светским государством, и религиозные объединения должны быть отделены от государства. Статья 12 гарантирует идеологическое многообразие, запрещая установление какой-либо идеологии как государственной. Однако на практике митинги, шествия и даже поминальные мероприятия у башни Сююмбике в День памяти татарского народа запрещены, тогда как православные крестные ходы 4 ноября проводятся. Это нарушает принципы равноправия и справедливости, установленные Конституцией Татарстана, и мы требуем их соблюдения! — подчеркнул Набиуллин.

БАТЫРХАН — ВЕЧНЫЙ СИМВОЛ СВОБОДЫ ТАТАРСКОГО НАРОДА

Сегодня — день, когда боль утраты снова оживает. Прошёл год с того дня, как мы потеряли Батырхана Агзамова — не просто друга, не просто соратника, но человека, чей дух стал символом свободы и верности для всего татарского народа. Год назад трагическая авария унесла его жизнь, но память о Батыре жива в наших сердцах, как яркий огонь, который не затушить. Он ушёл от нас трагически рано, в расцвете своей жизни, всего за несколько дней до своего 25-летия. Однако даже годы не измерят его силы и его преданности — Батырхан останется с нами навсегда.

Батырхан был чистой душой и безгранично смелым сердцем, человеком, для которого слово “Азатлык” — свобода — значило всё. В каждом своём действии он не просто защищал наш народ, он вдохновлял нас, показывал, каким должно быть служение нации. Своей искренностью, неустанной энергией, своей беззаветной любовью к татарскому народу он доказал, что это служение — не просто слова, это выбор сердца и пути, полный стойкости и отваги. Он был готов жертвовать личным ради свободы татарского народа.

Батырхан воплощал лучшие черты нашего народа, его дух слился с памятью наших героев — Кул-Шарифа, Япанчи, Батырши, Гаяза Исхаки. Он стоял в первых рядах, не щадя себя на митингах, в пикетах, на акциях, борясь за право каждого татарина быть услышанным. Батырхану было суждено стать символом мужества и отваги нашего народа. Ему навсегда останется 24 года, но его дух и сила воли — это ориентир для всех, кто борется за права татарского народа. Мы видели в нём человека, который, несмотря на свой юный возраст, был примером для каждого из нас — человека, который ставил национальные интересы выше всего. Он был сильным, но оставался добрым; он был смелым, но оставался мудрым. Такие люди приходят в наш мир слишком редко и, увы, покидают нас слишком рано.

Но Батырхан не исчез. Он стал частью нашего духа, частью нашей борьбы. Он стал знамением для татарской молодёжи, и мы, его друзья и соратники, члены Союза татарской молодёжи «Азатлык», поклялись не оставить это дело. Батырхан был не просто участником движения «Азатлык» — он был его душой, вкладывая всю свою энергию, всю свою любовь, всё своё сердце в борьбу за свободу. Имя Батырхана будет звучать с призывом к молодым быть, как он — сильными, стойкими, преданными и безгранично любить свой народ. Теперь его имя стало символом, символом той свободы, о которой он мечтал и ради которой сражался.

Он всей душой чувствовал свою нацию, был готов сохранить татарский язык и гордость, где бы он ни находился. Батырхан, навсегда занявший место в наших сердцах, вернулся из далёких Саянских гор в Казань, чтобы жить и бороться за свободу татар. И через эту горькую утрату мы поняли, какой опорой он был для нашего народа.

Батырхан, нам тебя не хватает. Твоя улыбка, твоя энергия, твои идеалы, твои слова — всё это живёт в нас. Ты показал нам, что значит по-настоящему любить свой народ, что значит по-настоящему верить в своё дело. Ты навсегда останешься в наших сердцах и в памяти каждого, кто хоть раз слышал твоё имя.

Батырхан! Ты — наше знамя. Ты — наш Азатлык! Мы продолжим эту борьбу, держа в сердцах твоё имя. Память о тебе будет жить в каждом из нас, как пример искренности, стойкости и безграничной любви к своему народу.

Ты навсегда с нами. Нам тебя не хватает, Батырхан!

Лидер Союза татарской молодежи “Азатлык”
Наиль Набиуллин. 29.10.2024 г.

БАТЫРХАН — ТАТАР ХАЛКЫНЫҢ МӘҢГЕЛЕК АЗАТЛЫК СИМВОЛЫ

Бүген — югалту ачысы яңарган көн. Бер ел үтеп тә китте, 2023 елның 29 октябрендә Батырхан Әгъзәмовны — якын дустыбызны, көрәштәшебезне югалттык. Ул гади генә иптәш тә, көрәштәш тә түгел, ә рухы татар халкының азатлык һәм тугрылык символына әйләнгән кеше. Бер ел элек Батырханны фаҗигале юл һәлакәте алып китте, ләкин аны юксыну хисе йөрәкләребездә якты ут булып яши. Бер ел үтеп тә китсә дә, бу ачы югалту күңелләребездә әрнеп торучы яра булып тора.

Батырхан бездән бик иртә, тормышының иң матур чагында китеп барды. Әмма еллар узса да, аның көченә һәм тугрылыгына бәя бирерлек түгел — Батырхан безнең белән мәңге калачак.

Батырхан яшьлек дәрте, кайнап торган көче, халкыбызга хезмәт итү теләге белән янып яшәде. Милләт, азатлык, диеп яшәгән Батырханның йөрәк җылысы, аның һәр сулышы, һәр адымы һаман безнең белән. Татар милли хәрәкәте, “Азатлык” Татар яшьләре берлеге, азатлык өчен көрәш — аның өчен яшәү мәгънәсе иде. Ул халкыбызның һәр авыр мизгелен йөрәге аша кичерде, милләт өчен янып, көрәшкә чыккан каһарман булды.

Батырхан җан байлыгы һәм чиксез кыю йөрәкле кеше иде. Аның өчен "Азатлык" — ирек — барыннан да кадерле иде. Һәр адымында ул халкыбызны яклады гына түгел, безне илһамландырды, милләт өчен хезмәтнең чын мәгънәсен күрсәтте. Ихласлыгы, туктаусыз энергиясе, татар халкына тирән мәхәббәте белән ул хезмәтнең фәкать сүз генә түгел, ә йөрәк һәм ныклык таләп иткән юл икәнен исбатлады. Ул татар халкының иреге өчен үзен корбан итәргә әзер иде.

Батырхан безнең халкыбызның иң яхшы сыйфатларын җыйган кеше иде. Батырханда Кол Шәриф, Япанча, Батырша, Гаяз Исхакый кебек бөекләребезнең рухы яшәде. Ул һәрвакыт митингларның, милли җыеннарның алгы сафларында булды. Батырхан кыюлык һәм батырлыкның символы булып калды. Аңа мәңгегә 24 яшь, һәм аның рухы, көчле вөҗданы, идеаллары — татарлар өчен маяк булып тора. Ул көчле иде, ләкин игелекле булып калды; батыр иде, ләкин акыллы булды. Мондый кешеләр сирәк туа һәм, кызганычка каршы, бик иртә китә.

Ләкин Батырхан югалмады. Ул безнең рухыбызның, безнең көрәшебезнең бер өлешенә әйләнде. Ул татар яшьләре өчен юл күрсәтүче маяк булды, һәм без, аның дуслары һәм көрәштәшләре, «Азатлык» Татар яшьләре берлеге әгъзалары, бу изге эшне ташламаска ант иттек. Батырхан «Азатлык» хәрәкәтенең җаны булды, бөтен энергиясен, мәхәббәтен, йөрәген азатлык көрәшенә багышлады. Аның исеме яшьләргә өндәү булып яңгыраячак: аның кебек көчле, ныклы, тугры булыгыз, үз халкыңны чиксез яратыгыз, аңа хезмәт итегез. Хәзер аның исеме — аның хыялы, ул көрәшкән азатлык символы!

Татар яшьләре өчен Батырхан исеме хәзер мәңгелек маякка әйләнде. Хәзер без, һәрберебез, яшьләребезгә «Батырхан кебек бул!», Батырхан кебек батыр, кыю, тугры бул, дип әйтәчәкбез!

Ул йөрәге белән милләтен тоя белде, татар телен һәм горурлыгын кайда гына булса да сакларга әзер иде. Безнең йөрәкләрдә мәңге урын алган Батырхан ерак Саян тауларыннан Казанга кайтып, татар өчен янып яшәде, һәм шушы ачы югалту аша без аның халкыбызга нинди терәк булуын аңладык.

Батырхан, син безгә бик кирәк. Синең елмаюың, энергияң, халкыбыз өчен күтәргән идеалларың, һәр сүзең — болар барысы да безнең белән. Син безгә халкыңны ничек чын күңелдән сөяргә, үз эшеңә ничек ышанырга кирәклеген күрсәттең. Синең исемеңн ишеткән һәр кешенең хәтерендә һәм йөрәгендә мәңгегә калырсың!

Батырхан! Син — безнең байрак. Син — безнең Азатлык! Без бу көрәшне дәвам итәчәкбез, синең исемең белән йөрәкләребездә. Синең исемең һәрберебез өчен намус, ныклык һәм чиксез халкыбызга мәхәббәт үрнәге булып яшәячәк.

Син мәңге безнең белән! Безгә син җитмисең, Батырхан!

“Азатлык” Татар яшьләре берлеге җитәкчесе Наил Нәбиуллин. 29.10.2024 ел.

Мәшһүр Домбра җыры татарча.
https://www.youtube.com/watch?v=sY8xmv4heNc