ВЭЛЮМ ЯК АБЯРЭГ НЯВЕСТЫ

У апошнюю чаргу на нявесту апраналi яе сакральны галаўны ўбор з вянка i вэлюму. Існавала некалькi варыянтаў гэтага рытуальнага галаўнога ўбору — як па форме, так i па стылю ўпрыгожвання. Ужо ў канцы ХVIII i на працягу ХIХ—ХХ стст. галаўны ўбор нявесты складаўся з вянка i вэлюму. Вэлюм складаўся з дзвюх частак. Адна частка — тонкi кароткi вэлюм — збiралася палярынай i спускалася праз лоб на скронi альбо (што бывала часцей) на вочы i твар нявесты. Гэтая частка вэлюму выконвала функцыю ахоўнага экрана для аднаго з найважнейшых каналаў перадачы i атрымання iнфармацыi — вачэй («каб не сурочылi»).

Другая частка вэлюму абараняла доўгiя валасы нявесты.Па-над вэлюмам на галаву нявесты мацавалi вясельны вянок. Па форме i колеравай гаме вяночка можна было меркаваць аб сацыяльным становiшчы нявесты. Калi, напрыклад, яна была сiратой, то ў вянок упляталi зялёную сцяблiну мяты. i, вядома ж, наяўнасць вянка першым чынам сведчыла аб тым, што нявеста захавала сваю нявiннасць.

*🕊 Кабыльнік (суч. вёска Нарач). Беларускае вяселле 1916 г.*

#гістарычныя_цікавосткі
#фотаздымкі

Паходжанне назвы месяцу Кастрычнік"

Са старажытных часоў на беларускіх землях сярэдзінны месяц восені, пра які казалі, што ён зямлю балоціць, а лес залоціць, меў дзясятак назваў. Пазімнік (зазимье) – перадзімовы час; лістапад і жовтень – ападае жоўтае лісце; грáзнік (брýдзень) – частыя дажджы і бруд (прымаўка пацвярджае назву: гэты месяц ні калёс, ні палазоў не любіць); вясельнік (свадебник), месяц кахання – такой парой заканчвалася асноўная праца на вёсцы, і не грэх было вяселле зладзіць; хлебнік – актыўна пяклі хлеб з новага ўраджаю; акцябр (октяврий) – у гонар бога вайны Марса; паздзернік – у гэты час сяляне пачыналі апрацоўваць лён і каноплі.

Кастрычнік як назва беларускага месяца з’явілася ў пачатку ХХ ст. у асяроддзі рэдактараў і выдаўцоў газеты «Наша ніва». Яно было скалькавана з польскай мовы, дзе словам październik (працэс апрацоўкі льну і каноплі) і ў сучаснай польскай мове абазначаецца дзясяты месяц года. Толькі за аснову для ўтварэння назвы восеньскага перыяду беларускія моватворцы ўзялі не прац
эс, а назву пабочнага прадукта, які заставаўся пасля перапрацоўкі льну ці канопляў і называўся кастрá (кастрыца): кастрыца + нік = кастрычнік.

#гістарычныя_цікавосткі

Гартáць / Hartać / To turn (pages) / Листать