انسان قدسی نمی‌میرد•

همه‌ی ما می‌دانیم که هرچیزی در این عالم، انرژی‌ای دارد و انسان نیز سرشار از انرژی‌های زیستی‌ست؛ هر قدمش، هر تصمیم‌اش، هر کلمه و تفکرش و هر قطره‌ی خون‌ش آغشته به انرژی‌ست و نیز می‌دانیم (اصل بقاء انرژی) Conservation of energy قانونی‌ست در فیزیک. به این معنا که انرژی نابود نمی‌شود. تنها دو اتفاق می‌تواند برای آن رخ دهد: انتقال و تبدیل. پس هرکس به میزانی که درجات وجودی خود را ارتقاء بدهد، در مسیر شکوفایی گام بردارد، حقیقت را دریابد، به خیر متعهد باشد، صدق و یقین و ایمان را در خود پرورش بدهد و شجاعانه در برابر ظلم بایستد؛ آنگاه که چشم فروبست بر ظلام این دنیا، نمی‌میرد. روح‌ش را به خدا می‌سپارد و راه‌ش را به زندگان دیگر؛ پایان نمی‌پزیرد و انرژی کلام، قدرت خون، حرکت مجاهدانه و اندیشه‌‌ پر ثمرش در جهان باقی می‌ماند و منتقل میشود به باور و قلب دوست دارانش و سرسبز و بالنده می‌شود در نفوس و ذات آن‌ها. اینگونه‌ است که فریاد آزادگی حسین‌ ابن علی علیه‌السلام جاودانه‌ است و از میان اعصار عبور می‌کند تا به کمین‌گاه قلب من و ما بنشیند و مسافر فرودگاه بغداد، پس از شهادت‌ش زنده‌تر از قبل می‌شود، و اندیشه سیدالنصر در جهان تکثیر شده و «قطعا سنتصر» ریشه می‌دواند در باور مردمان دلبسته به مقاومت و یحیی، جان می‌بخشد و غرور می‌آفریند و روح مقاومت می‌دمد و خون سید هاشم نه بر زمین که بر سرخ‌رگ‌های لعل‌ شده می‌ریزد و می‌جوشد و بار دیگر به جریان حیات باز می‌گردد و پمپاژ می‌شود. این برداشت من است، از اصل بقاء انرژی: انسان قدسی نمی‌میرد.

در ستایش خون‌های اولوالعزم.
#رهوا

و شرافت در آتش سوخت•

انسان در قتلگاه است و انسانیّت‌ در مذبح تاریخ دست و پا می‌زند. فلسطین اما مبارزی‌ست نجیب که زیر لب، مردمان جهان را خطاب قرار می‌دهد که هان! زنده بمانید و نفس بکشید و آزاده باشید؛ ولی دریغا که عقل‌ها خاموش‌اند، نفوس در قتلگاه صهیون و شرافت‌ها سوخته در آتش، و سکوت مرگبار جهان از آن زبانه می‌کشد و دود می‌شود و سیاهی و ننگ‌ش بر جبین‌ها می‌نشیند. در تاریخ بنویسید: «انسان مدعی حقوق بشر مُرد؛ در آتش سکوت‌ سوخت.» امروز موعد سوگواری برای انسان مقاوم و جاودانه‌ی فلسطینی نیست. موسم سوگواری برای الاقصی و زنده سوختن بی‌گناهانِ رنجور در آتش نیست. هنگامه‌ی اشک‌ ریختن برای انسانیّت مرده‌ی میلیاردها انسان است؛ زمان سوگواری برای شرافت‌های سوخته و دود شده در هوا.

در ستایش یک نعمت شگفتی‌ساز•

آدم‌ها، سیّاره‌های ناشناخته‌ای هستند؛ دور از دایرهٔ قضاوت و فهم ما. میلیون‌ها سال نوری میان هر سیّاره فاصله‌ست و هرکسی در مدار خودش به حرکتی مشغول. برای شناختن‌شان باید در جغرافیای حضورشان ساکن شویم، در مدارشان قرار بگیریم، تقویم‌شان را ورق بزنیم و در گذر از روزها، همراهشان باشیم، سبک‌ زندگی‌شان را ببینیم، دلیل اشک‌ و لبخندشان را بدانیم و با آن‌ها درد بکشیم، افکار بلند و آرزوهایش را بشنویم، خوف و رجاء و شوق نهفته در چشمانشان را تماشا کنیم، و مهم‌تر از همه‌ی این‌ها، با مسئله‌ها و دغدغه‌هایشان آشنا شویم. در همین سکونت‌ و هم‌زیستی است که فاصله‌ی هر انسان با دیگری کشف می‌شود؛ و متوجه می‌شویم که آدم‌ها خیلی شگفت‌انگیز‌ اند. گاهی آنچنان سیاره‌هاشان زیباست که آرزو می‌کنی مدت‌ها در باغ‌های سرسبز وجودشان قدم بزنی و صدای تسبیح نهر‌های جاری در قلب و فکرشان را بشنوی. گاهی آنقدر باشکوه‌ و متواضع‌اند که دلت می‌خواهد روی نیمکتی چوبی، در سایه‌سار پربار درخت‌هایشان کمی به کیفیت حضور آن‌ها نفس بکشی؛ آرام، امیدوار، صبور و با ثبات. گاهی آنقدر روشن‌اند و راه‌گشا که قلبت را با یاد و کلمات‌شان چراغانی می‌کنی و گاهی آنچنان بی‌آسمان‌اند که تصمیم میگیری هیچ‌وقت در مدارشان قرار نگیری و به قرابت با آن‌ها فکر نکنی. کشف هر سیّاره‌، نعمتی‌ست که خدا قدرت دستیابی به آن را در فهم هر انسان به مثابه یک موجود اجتماعی قرار داده ست و من معتقدم به هر میزان که دیگران را بشناسیم و با آنها مراوده و هم‌زیستی داشته باشیم، یک قدم به شناخت خودمان نزدیک‌تر می‌شویم. حدودها و مرزهایمان واضح‌تر میشود. به رضایت نزدیک‌تر شده و به سعی و صفا مصمم‌تر. در همین نقطه‌ست که مراقبت خواهیم کرد تا شبیه سیاره‌های بی‌آسمان نباشیم، به دغدغه‌هایمان عمق بدهیم و قدم به قدم، در تلاش برای هم‌مدار بودن با انسان‌های رشید، والا و شریف، شکوفاتر شویم. شکوفا در بندگی، در دوستی، در برائت، در شاگردی، در هم‌راهی و هم‌کاری و هم‌سری و هم‌سایگی.

این نمایش خونین، بر صحنه‌ی عالم و این سکوت مرگبار تماشاچیان، یک روز تمام می‌شود. حقیقت، به روی صحنه می‌ایستد و در برابر خون‌های به ناحق ریخته شده، سر تعظیم فرود می‌آورد و به اشاره‌ای حیات جاودان را برای مردمان مظلوم و گواهان بی‌دفاع تاریخ رقم می‌زند. نزدیک‌تر از هر واقعه‌ای‌ست آن روز که مرگ، ستمگران را به نیستی کشانده و عدل، ظلم را به حبس ابد محکوم کرده باشد.

استاد پور عزت - که سایه‌‌ی رفیع‌اش مستدام- در کتاب مدیریت راهبردی عصرمدار یک ایده‌ی شگفت‌انگیز و بی‌نظیر را مطرح کرده است: «برنامه‌ریزی سلولی عصرمدار». بر اساس این رویکرد، هر کلان‌ پروژه به یک پروژه خرد و مستقل تجزیه میشود؛ تا با سلولی کردن پروژه‌ها، امکان اصلاحات فرا زمانی و فرا مکانی و فرا نسلی، توسط انسان، فرزندان انسان و فرزندانِ فرزندان انسان فراهم شود. در طول تاریخ هم برخی از گروه‌های فرا زمانی و فرا نسلی، مطابق با این منطق، فعالیت‌هایی داشتند. فعالیت‌هایی که می‌شود از زیارت وارث تا فرهنگ لغت Oxford و Webster آن‌ها را رصد کرد و به موفقیت و اثربخشی عمل‌شان پی برد.

«السَّلامُ عَلَی أبى‌الفَضلِ العَبّاسِ أبن أمیرِالمُؤمِنینَ المُواسى أخاهُ بِنَفسِهِ»

این روزها مدام به «يَوْمَ تُبْلَى السَّرَائِرُ» فکر می‌کنم. در جهان روزی هست که نمایش تمام می‌شود، پرده‌ها کنار می‌روند، نقاب‌ها برداشته شده و حقایق با فخر و عزت می‌خندند؛ و من گمان می‌کنم آن برملایی و هویدایی را، نه در روزی نامعلوم که در تمام لحظات اکنون و همیشه، در هر رنج و مشقت، هر محنت و امتحان، می‌توان جستجو کرد. پس اگر من - نوع انسان - و ما - مردم - بصیر باشیم و نه غافل، در پی حقیقت ماجرا باشیم و نه جریان باطل، خواهیم فهمید که دنیا، سراسر عرصه‌ی برداشتن شدن نقاب‌ها از چهره‌ و کنار رفتن پرده‌های تار از حقایق است.

#تأملات
شایسته‌ی هزاران بار شنیدن و فهمیدن است.

@iranianhht | خانه اندیشمندان علوم‌انسانی