هندەك ژ شینوارێن خرابێن گونەهان

٥ـ گونەھ حالێ مرۆڤ و مللەتان دگوهۆڕت: چەند مرۆڤ و مللەت هەبووینە خودێ ب نعمەتێن خۆ قەنجی دگەل کربوویە، و حالێ وان خوش و بەرفرەھ کربویە، بەلێ دەمێ وان ئەمرێ خودێ شکاندی و گوهدارییا فەرمانێن وی نە کرین،خودێ حالێ ون گوهاڕت، ل شوینا وان نعمەتێن ئەو تێدابەلا و موصیبەت ئینانە رێکا وان { كَمۡ تَرَكُوا۟ مِن جَنَّـٰتࣲ وَعُیُونࣲ (٢٥) وَزُرُوعࣲ وَمَقَامࣲ كَرِیمࣲ (٢٦) وَنَعۡمَةࣲ كَانُوا۟ فِیهَا فَـٰكِهِینَ (٢٧) كَذَ ٰ⁠لِكَۖ وَأَوۡرَثۡنَـٰهَا قَوۡمًا ءَاخَرِینَ (٢٨) }

ئەڤە نموونا ئیك ژ وان مللەتان بوو یێن بێ ئەمرییا خودێ کری، کو مللەتێ فیرعەونی بوو، ئەو باغ و بیستانێن وان هەین، ئەو نعمەتێن تێدا خودێ هەمی ژ وان ستاندن...

شێنوارێن گونەها ژ پەرتوکا(الجواب الکافي لمن سال عن الدواء الشافي) یا ابن قیم الجوزية ـ رحمة اللە ـ.

#شینوار_وسزایێن_گونەهان

هندەك ژ شینوارێن خرابێن گونەهان

٤ـ گونەھ دبنە ئەگەرێ نەمانا بەرەکەتێ د ژیێ دا و د زانینی دا و د رزقی دا و د کاری دا و دبین بەندەك ژ رزقەکێ بێباهربت ژ ئەگەرێ گونەهەکا خو، بەلکو هەتا بەرەکەتێ د دونیا و ئاخرەتا مروڤی دا ناهێلن، و ژ ئەگەرێ گونەهێن بەندەیا بەرەکەت و خێر د ئەردی دا کێم بوو خودێ دبێژیت:

{وَلَوۡ أَنَّ أَهۡلَ ٱلۡقُرَىٰۤ ءَامَنُوا۟ وَٱتَّقَوۡا۟ لَفَتَحۡنَا عَلَیۡهِم بَرَكَـٰتࣲ مِّنَ ٱلسَّمَاۤءِ وَٱلۡأَرۡضِ }

وئه‌گه‌ر خه‌لكێ وان گوندان باوه‌رى ب پێغه‌مبه‌رێن خۆ ئينابا ودويكه‌فتنا وان كربا وخۆ ژ وێ دويركربا يا خودێ ئه‌و ژێ داينه‌ پاش، خودێ ده‌رگه‌هێن خێرێ ژ هه‌مى لايان ڤه‌ بۆ وان دا ڤه‌كه‌ت...

گونەھ دبنە ئەگەرێ نەهیلانا بەرەکەتێ و خێرێ چونکی شەیتان یێ پێ مووەکەلە و لسەر خودانێن وێ یێ زالە، و هەر تشتەکێ شەیتان خۆ بگەهینیتی بەرەکەت تێدانا مینیت، ژبەر هندێ شەریعەتێ بەرێمەیێ داە هندێ ناڤێ خودێ بینین ل دەمێ خوارنێ و ڤەخوارنێ و لبەرخوکرنا جلکا و سویاربوون و ئەنجامدانا جوتبوونێ، چونکی ب ناڤێ خودێ شەیتان ژ وی جهێ دچیت ئەڤجا بەرەکەت پەدا دبیت.

شێنوارێن گونەها ژ پەرتوکا( الجواب الكافي لمن سأل عن الدواء الشافي) يا ابن قيم الجوزيةـ رحمة اللە ـ .

#گوتار
#شیرەت
#شینوار_وسزایێن_گونەهان

جزا ژ جورێ کارێ مروڤی یە:

ئەڤەژی بنەمایەکێ شەرعی یە، و یاسایەکا گەردوونیە هەر دێ بجھئێت، ئەرێ ما تو دبێژی ئەو کەسێ هەڤسارێ شەهوەتێن خۆ بەردەت بیێ گرتن و پێگیری دێ ژ سزایێ قورتال بیت! پشکەکا کێم ژ سزایێ وی ئەوە کو دێ ئەڤ بنەمایە لسەر ئێتە بجھئینان، گوهێ خو بدێ ئیمامێ شافعی ـ خودێ ژێ رازی بیت ـ چ دبێژیت:

عفوا تعف نساءكم في المحرم

وتجنبوا مالا یلیق بمسلم

ان الزنا دین فان اقرضتة

كان الوفا من اهل بیتك فاعلم

من یزن یزن بە ولو بجدارە

ان کنت یا هذا لبيبا فافهم

ئانکو: خۆ دەهمەن پاقژبکەن دێ ژنکێن هەوە ئێنە پاراستن و خۆ ژ وی تشتی هێژای مروڤێ موسلمان نەبیت بپارێزت، زنا دەینەکە ئەگەر تە ئەڤ دەینە کر بزانە دێ ژ خەلکێ مالا خۆ ڤی دەینی دەی، هەر ئیکێ زنایێ بکەت دێ زنا دگەل ئێتەکرن خۆ ئەگەر دگەل دیوارێ وی بیت ڤێجا ئەگەر تو یێ ب ئاقل بی بزانە.

پاراستنا چاڤا ژ هەی تشتەکێ خودێ حەرامکری بەرهەمەکێ مەزن یێ هەی ل دونیا و ئاخرەتێ، و خودێ سوز یا ب بحەشتێ دای بەندەیێن خو یێن کو ژبەر خودێ خۆ ژ حەز و دلچونێن نەفساخو یێن خراب دویردکەن.

دەمێ رێك یا ب ساناهی بیت، ل جهەکێ دویربت ژ چاڤێن خەلکێ، شەهوەت تە هەبیت، بەلێ ژبەر خودێ تو رێگریێ ل نەفساخو بکەی ژ بەرێخودانا حەرامیێ ئەڤە بلندترین ئاستی تەقوایی یە.. و خودێ خەلاتەکی مەزن ددەتە ڤان جورە کەسان خودێ دبێژت:

{ وَأَمَّا مَنۡ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِۦ وَنَهَى ٱلنَّفۡسَ عَنِ ٱلۡهَوَىٰ (٤٠) فَإِنَّ ٱلۡجَنَّةَ هِیَ ٱلۡمَأۡوَىٰ (٤١) }
[سُورَةُ النَّازِعَاتِ: ٤٠-٤١]

ئانکو:وهه‌چییێ ژ ڕاوه‌ستانا ل به‌ر ده‌ستێ خودێ بۆ حسێبێ بترست، ونه‌فسا خۆ ژ دلچوونێن خراب بده‌ته‌ پاش،هندى به‌حه‌شته‌ ئه‌وه‌ مالا وى.

ژ کێسێ ابو هورەیرەی ـ خودێ ژێ رازی بت ـ دبێژیت: پێغەمبەری ﷺ گوت:( حەڤت جورێن مروڤا خودێ دکەتە دبن سیبەرا خو ڤە، ژوان… زەلامەکێ ئافرەتەکا خودان جوانی و قەدر داخازا وی کر بو کرنا فاحیشێ بەلێ ئەو ل دویڤ داخازا وی نە چوو گوت ئەز ژخودێ دترسم.

(۱) رواە البخاري (٦٦۰) و مسلم(۱۰۳۱).

بوچی شەهوەت هاتییە ئافراندن؟

ابن تیمیة دبێژیت: (خودایێ مەزن شەهوەت و خوشی برن دناڤ مە دا ئافراندن دا هاریکاریا مە بکن بو بدەست ڤە ئینانا به‌رژه‌وه‌ندیێن مە، شەهوەتا خارنێ و خوشی پێبرنا وێ دناڤ مە دا دروست کر، ئەڤە بخوە نعمەتە و لەشێت مە پێ دمینن ساخ لسەر دونیایێ، هەروەسا شەهوەتا پێك ئینانا هەڤژینييێ (جوتبونێ) و خوشی پێ برن نعمەتە، و پێ وێ دویندەھ دمینن و زێدە دبن، ئەگەر ئەڤ هێزە هاتنە بکارئینان وەکی خودێ پێ ئەمر ل مە کری ئەڤە دێ بومە بیت کەیڤ خوشییا دونیا و ئاخرەتێ،و دێ ژوان بین یێن خودێ نعمەت داینە وان نیعمەتێن رەهایی، بەلێ ئەگەر مە شەهەواتێن خو بکارئینان بۆ وان تشتێن خودێ لسەرمە قەدەغەکرین وەکی خارنا تشتێت پیس یان مە بزورداری بدەست خوڤە ئینان وەکی زوردارا یان مە یسراڤ تێدا کر یان مە سنور گەل هەڤژینێن خو بەزاندن یان ئەو جاریێن لبن دەستێ مە، ئەم دی بین زوردار و ژتوخیب دەرکەڤتی و نە سوپاسدار بین ژ نعمەتێن خودێ

الاستقامة ج1 ص342
#پرسیار_و_بەرسڤ_ل_دۆر_بابه‌تێن_بێپەرده‌_و_مەتڕسییێن_وان
#گوتار

ئێک ژ چارەسەریێن ئینانا خارا شەهوەتێ ل نک ژن و زەلاما.

پێغەمبەر سلاڤ لێبن دبێژت: هەکە ژنەک کەتە بەرچاڤێ وە وهوین پێ موعجب بوون ، وتشتەک کەتە دلێ وە، بلا بچیتە نک خێزانا خۆ ودگەل جووت بت ، ئەڤە دێ وێ چەندێ ژنەفسا وی دەرئێخیتن.

#مسلم [مج 33] ح 3409 ط دار التاصيل

#شیرەت

ئەرێ تە زاروکێ خۆ هشیارکریە لسەر بابەتێن بێپەردە و خرابیێن وێ؟

?نە نە ئەگەر ئەز وەبکەم دێ ژ نوی بۆ هزر و مەرەق چێبن و دێ دێڤچوونێ کەت و بینیت و پاشی دێ بیتە مودمن

ئەم نە د وێ جیهانا پاش و قەنج داینە، بابەت وەسا نینە کا دێ بابەتێن بێپەردە بینیت یان ژی نابینیت بەلکو وەسایە دێ کەنگێ بابەتێن بێپەردە بینیت، د ڤی دەمی دا و دگەل هێرشێن بابەتێن بێپەردە بۆ زێدەبوونی ب گەلەك رەنگان و ل هەمی جهان، بابەت یێ کریە کارەکێ دەمەکی، ئەڤجا یان دێ وێ هشیارکەی و پارێزی یان ژی دێ بۆ جیهانا ژ دەرڤە هێلی کو
یحتیمالەکا مەزنا هەی ببینیت پاشی پێ مەندەهوش بێت و پاشی ببیتە مودمن

?نەخێر،ئەز ڤێ چەندێ ناکەم، کچامن یا ب ڕەوشتە و من باش یێ پەروەردەکری

بابەت نە گرێدای تورە و رەوشتایە بابەت ئیدمانە تو تێدگەهی؟

?چ نینە، چ تشت چێنابن.

پشتی چەند هەیڤەکان د بێهنڤەدانا هاڤینێ دا:

ماموستایەکا ژبەرکرنا قورئانێ دیت کومەکا قوتابیێن وێ بابەتێن بێپەردە بۆ ئێك د هنارتن

و کچاوی ژی ژ وان قوتابیان بوو...

ئیدمانا بابەتێن بێپەردە حەڤت ئاستن

ئاستێ ئیکێ ئەوە د سالێ دا بینەرییا پارچە ڤیدیویەکێ یان دووێ بکەی.

ئاستێ دووێ هەر هەیڤ بینەریی بۆ بابەتێن بێپەردە بهێتە کرن

ئاستێ سیێ روژانە بینەری بۆ بهێتە کرن

ئاستێ چارێ و دەسپێکا مەترسیێ شینوارێن خرابێن بابەتێن بێپەردە دەست ب دەرکەڤتنێ دکن ئەو ژی : ئاشوپێن سێکسی نە دهێنە سەر هزرا بینەری؛ مێشك یێ تژی بوی ژ دیمەنان ئەڤجا ئەو تشتێ پێ هاتی تژیکرن دەردکەت بۆ هزرێ ل دەمێ هشیاربوونی و دخەوێ دا ژی ل دەمێ نڤستنێ و ئەڤە تشتەکێ ب مەترسییە بکارهێنەر ل دەمێ هشیار و نڤستی و ل دەمێ بینەرییا بابەتێن بێپەردە نەکەت ژی دیمەن ژبەر چاڤ و هزرا وی ناچن.

هەر وەکی ئیسڤەنجی دەمێ دکەیە ناڤ ئاڤێ دا پر دبیت ژ ئاڤێ دەمێ دەردئێخی دێ ئاڤ ژی هێت، مەتەلا مێشکی ژی هوسایە

ئاستێ پێنجی ئیدمان دەسپێدکەت کارتێکرنێ ل ژیانا مودمنی دکەت و کارتێکرنێ ل ئاستی ژیانی دکەت ژ لایێ چڤاکی ڤە دێ ڤەدەرکرنێ ل دەڤ پەیداکەت ژ لایێ کاری ڤە دێ بژالەبوونێ ل دەڤ پەیداکەت ژلایێ ژیانا هەڤژینیێ ڤە دێ نەخوشیێ و ئاریشان لدەڤ پەیداکەت ژ هەردوو لایێن سوزداری و سێکسی ڤە.

ئاستێ شەشێ ئیدمانا خوری یە کارتێکرنێ ل ژیانا مودمنی هەمیێ دکەت

ئاستێ حەڤتێ ئەنجامدانا کریار و سێکسێن شاز و ژتوخیب دەرکەڤتی مودمن ل ڤێرێ ژ قوناغا دەستپەرێ دەرباز دبت ودچیتە د قوناغا ئەنجامدانا کریار و سێکسێن ژ توخیب دەرکەڤتی دا دگەل کەسەک ێ ا دیتر نە هەڤژین لڤێرێ توندی هەر دزێدەبونی دایە و دبیت زیانین مەرن ژێ پەیدابن

خالەکا دیتر مودمن بەرەڤ ڤە دچیت ئەنجامدانا سێکسێ یە دگەل زاروکا ئەڤە تاوانەکا مەزنە هەروەسا ئەنجام دانا سێکسێ دگەل مەحرەمان ئەڤە تاوانەکا مەزنترە.
#گوتار

#زارۆکێن_خۆ_ژ_مەتڕسییا_بابەتێن_بێپەردە_بپارێزن

**گەنجێن دسالێن بیستان دا د ڤێ سەردەمی دا ژ گەلەکان ئاریشان د نالیت کو د سەردەمێن دی دانەبوون

یا فەربوو گەنجین ڤی سەردەمی بهێزتر و ئاڤاکەرتربان بەلێ ژ ئەگەرێ ئیدمانا بابەتێن بێپەردە و دەستپەرێ ژ ڤان ئاریشان دنالن:**

ئاریشێن سێکسی:

د دەمەکێ دا باب و باپێرا ژییانەکا سێکسی یا ساخلەم هەبوو، دێ بینی نەڤیێن وان ژ لاوازییا رابوونا ئەندامێ خو یێ نێرینە یان زوی هاتنا خارا ئاڤا شەهوەتێ یان نەشییانا ئەنجامدانا سێکسی دنالن، و لشوینا هندێ ئەو چارەسەرییا ڤان ئاریشان بکەن ب چارەسەریێ ژ ئیدمانا بابەتین بێپەردە، ئەو بەرەڤ ئارامکرنا دەمەکییا یا ڤان ئاریشان دچن و لدوڤ وێ چەندێ دچن یا بابەتین بێپەردە دڤێت ژ وان کو بکارئینانا بهێزکەرێن سێکسی و بەرهەمێن دەستکردێن ب زیانن.

ئاریشێن جەستەی:

هێزا گەنجا دهێتە سەرفکرن ل شەهواتێن خەیالی ئەڤجا دێ بینی دنالن و ژ ئەگەرێ زێدە ئەنجامدانا دەستپەرێ ژ بێ هێزییا جەستەی و ئیشانا هەستییا و پشتی و وەستیانا بەردەوام دنالن ئەڤە ژی هەمی ژ ئەگەرێ ئیدمانێ یە هێزا وان بۆ خۆ رادکێشیت و هێزاوان بۆ خرابکرنا نەفساوان بکاردئینیت

زێدەباری گەلەك چونا دەستنڤێژا زراڤ و لاوازییا دیتنێ و گەلەک ئاریشێن دێ یێن کو لازم گەنج ژێ نە نالی بان.

ئاریشێن مێشکی:

وەکی گەلەك ژبیرکرنی و لاوازییا تەرکیزی و سەرئێشان و شێلیبونا هزرکرنا مێشکی و گەلەک ئاریشێن دیتر.

ئاریشێن بەرەڤ ڤەچون و ڤیانی:

بەلکی گەلەك مودمن د ژییەکێ درەنگ دا ژێ رزگاربیبن، بەلێ دەستەکا بهیت یێ ل بەرامبەر مەترسییەکا زور و ژناڤبەرە، ئەو ژی ژدەستدانا فیترەتێ و بەرەڤڤەچونا سێکسی یە، زاروکی دەھ سالی ، دبیت کێمتر بینەرییا بابەتین بێپەردە و سێکسا ب کومی دکەن، یان ژی زینایا مەحرەما و هەڤرەگەزبازیێ ئەڤێ دی وی گەهینیتی کو ئەڤ کارە سروشتی نە و دێ کارکەت دا کو تاقیکەت یان بەرەڤ هەڤرەگەزبازیێ چیت و بیتە یك ژ وان، پالدەرێ ڤێ چەندێ ژی دوبامینه یێ کو ئاستەکێ مەزنتر ددەتە سنێلان و سروشتی مێشکێ وان یێ سادەیە لەوما دبیتە ئەردەکێ باش بۆ ئیدمانێ و چاندنا هزرێن خراب و خەلەت.

ئاریشێن دەرونی:

خەموکی، دودلی،نەخوشی، دودلییا چڤاکی، ژدەستدانا باوەریێ بنەفسێ، ترس ژ پێكئینانا هەڤژینیێ، بەردەوام هەستکرن ب خوسارەتیێ، ڤیانا خو کوشتنی ژ زێدەبوونا خەموکیێ و نەخوشییا ئەڤە هەمی ژ ئەگەرێ خوشییەکا چەند چرکەیان!

#شەڕێ_بێهۆشکەرێ_سەردەم_بکەن
#گوتار