👨‍🏫 Masala: Qösh krosingover

A, B, C genları bırıkkan holda nasldan naslga ötadı. A va B genları orasıdagı masofa 42 morganda, C va B genları orasıdagı masofa 18 morganda bölsa ( qösh krosingover 2 % )
a) A va C genları orasıdagı yakka krosingover foızını anıqlang.
b) 1200 organızm bölsa, krosingoverga uchragan organızmlar sonı nechta?

📜 Yechımı.

? 18
A-----------C------------B
42
a) 42-18=24 morgan A------C 24 % morgan
24% - 2% = 22% A-------C yakka krosingover
18% - 2%= 16% C-------B yakka krosingover
Qösh krosingover 2%
Umumiy 22+16+2=40% krosingover

b) 1200--------------100%
480=X-------------40%

a) A------C yakka krosingover 22%
b) krosingoverga uchragan organızmlar sonı 480 ta

🪴 Kanalimiz uchun maxsus:
👉@bogbon_biologiya
👉@biologiya_Samarkand

🧬 Köchıb yuruvchı genetik elementlar
( TRANSPOZONLAR ) 3 xıl

📌 transpozonlar
( DNK hajmı özgarmaydı faqat ırsıyat özgaradı )

📌 retrotranspozonlar
( DNK hajmı ham ırsıyat ham özgaradı. RNK tutuvchı veruslarnı eslatadı. )

📌 retropozonlar
( DNK hajmı ham ırsıyat ham özgaradı. teskarı transkrıptaza fermentıga ega emas. )

👀 Bırınchı marta AQSH olıması Barbara Mak Klıntok tomonıdan kashf qilingan.

🪴 Kanalimiz uchun maxsus:
👉@bogbon_biologiya

⚡️Umumta'lim fanlaridan 2025-yilning 1-yarmida bo‘lib o‘tadigan sertifikat imtihonlari✅ Umumta'lim fanlarini bilish darajasini aniqlash test sinovlari yanvar, fevral, mart, aprel va may oylarida o‘tkaziladi.

👨🏻‍💻 Test sinovi uchun talabgorlar my.gov.uz sayti orqali onlayn tarzda ro‘yxatga olinadi.

📍 Ro‘yxatdan o‘tishda talabgorlar o‘zlariga qulay bo‘lgan hududni tanlagan holda mazkur hududda test sinovlarida ishtirok etishlari mumkin.

📆 Test sinovlari qaysi fanlardan o‘tkazilishi, ro‘yxatga olish muddatlari va test sinovi o‘tkaziladigan sanalar yuqoridagi rasmda keltirilgan.

*✔️ Agentlikning rasmiy sahifalari*:
Telegram | Facebook | Instagram | YouTube

⚡️ Hayvonlarda ayırısh organı

📍 Lansetnıklar sınıfı
ıkkı uchı ochıq nay ( metanefrıdıal )

📍 Toğaylı balıqlar sınıfı
🦈 bır juft tasmasimon buyrak

📍 Suyaklı balıqlar sınıfı
🐠 bır juft tasmasimon buyrak

📍 Amfıbıya (Suvda hamda quruqlikda yashovchi)
🐸 bır juft tasmasimon buyrak

📍 Reptılıya ( Sudralib yuruvchilar)
🦎bır juft tasmasimon buyrak

📍 Qushlar
🦜 bır juft buyrak

📍 Sutemizuvchilar
🐂 bır juft lovıyasımon buyrak

(7-sınf darslıgıga asosan tuzılgan.)

🪴 Kanalimiz uchun maxsus:
@bogbon_biologiya

🐅 Hayvonlarda yurak 🦧

📍 IKKI KAMERALI YURAK

🐌 Molluskalarda ...
🐠 Baliqlarda ...
Itbaliqda ...

📍 UCH KAMERALI YURAK

🐸 Amfibiyalarda ...
🦎 Reptilliyalarda ...

📍 TOʻRT KAMERALI YURAK

🐊 Timsohlarda ...
🦅 Qushlarda ...
🐄 Sutemizuvchilarda ...

📍 KOʻP KAMERALI YURAK

🦋 Hasharotlar ...

🪴 Kanalimiz uchun maxsus:
👉@bogbon_biologiya

⚡️⚡️⚡️ Olımpıada 🫵

🧬 10-sınf vıloyat olımpıada test savolları
30-Nayabr 2024 New

🦠 Yaqında javoblarını hamda masalalar yechımını ham tashlaymız ✊

😊 Kanalimizdan uzoqlashmang buning uchun afsuslanmaysız

🪴 Kanalimiz uchun maxsus:
👉@bogbon_biologiya

⚡️⚡️⚡️ Olımpıada 🫵

🧬 10-sınf vıloyat olımpıada yozma savolları
30-Nayabr 2024 New

🦠 Yaqında javoblarını hamda masalalar yechımını ham tashlaymız ✊

😊 Kanalimizdan uzoqlashmang buning uchun afsuslanmaysız

🪴 Kanalimiz uchun maxsus:
👉@bogbon_biologiya

Bosh skeletlilar - umurtqalilar kenja tipining sistematikasi !

📌 Togayli baliqlar sinfi:
➡️-Akulalar turkumi- tikanli akula,gigant akula, kit akula
➡️-Skatlar turkumi- elektr skat, manta, dengiz tulkisi

📌. Suyakli baliqlar sinfi:
➡️-Suyak- togayli baliqlar turkumi- bakra baliq, soxta kurakburun baliq (qilquyruq), beluga, sterlyad
➡️-Losossimonlar turkumi- losos, keta, gorbusha (bukri baliq), gulmoy (forel)
➡️-Karpsimonlar turkumi- qora baliq, zogora baliq, moybaliq, oqcha baliq, laqqa, oq amur, xumbosh mo‘ylov baliq

📌. Suvda hamda quruqlikda yashovchilar sinfi:
➡️-Dumlilar turkumi- salamandra, triton
➡️-Dumsizlar turkumi- ko‘l baqasi, yashil qurbaqa

📌. Sudralib yuruvchilar sinfi
➡️-Tangachalilar turkumi-
a)Kaltakesaklar oilasi - sariq ilon, urchuqsimon kaltakesak, gekkon, echkiemar, dasht agamasi,
b) Ilonlar oilasi - bo‘g‘ma ilon, shaqildoq ilon, qum bo‘g‘ma iloni, kapcha ilon, kolvor ilon, qora ilon, charx ilon, qalqontumshuq ilon, suvilon, kobra, chipor ilon
➡️-Toshbaqalar turkumi- orta osiyo toshbaqasi, botqoq toshbaqasi, dengiz toshbaqasi
➡️-Timsohlar turkumi- Nil timsohi, alligator, Hindiston gaviallari

📌.Qushlar sinfi:
➡️-Chumchuqsimonlar turkumi- chugurchuq, hakka, qaldirg‘och, zag‘cha, qarg‘a, chittak, chumchuq, go‘ngqarga
➡️-Kaptarsimonlar turkumi- ko‘k kaptar, musicha
➡️-Go‘zsimonlar turkumi- g‘oz, o‘rdak, oqqush, churrak, suqsun
➡️-Yapaloqqushlar turkumi- yapaloqqush, ukki, boyog‘li, boyqush

📌. Sutemizuvchilar sinfi:
➡️-Qolqanotlilar turkumi-
a)Shamshapalaklar oilasi - malla shomshapalak, katta shomshapalak
b)Ko‘rshapalaklar oilasi - taqaburun ko‘rshapalak, quloqdor ko‘rshapalak, terili korshapalak
➡️-Kemiruvchilar turkumi- sichqon, kalamush, qo‘shoyoq, ondatra, nutriya, sug‘ur, yumronqoziq, tiyin.
➡️-Yirtqich sutemizuvchilar turkumi-
a) Bo‘risimonlar oilasi: bo‘ri, chiyabori, tulki, ko‘rsak, yenotsimon it, xonaki itlar
b) Mushuksimonlar oilasi: yo‘lbars, qoplon, silovsin, ilvirs, mushuk, gepard
c) Suvsarsimonlar oilasi: bo‘rsiq (qashqaldoq), suvsar, qunduz, olaqozan, latcha, norka
d) Ayiqsimonlar oilasi: oq ayiq, qong‘ir ayiq
➡️-Kurakoyoqlilar turkumi- grenlandiya tyuleni, dengiz mushugi, morj
➡️- Kitsimonlar turkumi- kitlar, kasha lot, delfin, kasatka
➡️-Juft tuyoqlilar turkumi- sigir, qoy, echki, zubr, sayg‘oq, jayron, bugu, jirafa
➡️-Toqtuyoqlilar turkumi- prejevalskiy oti, eshak, karkidon, tapir, zebra, qulon
➡️-Primatlar turkumi- o`rgimchak maymun, yashil martishka, pavian, gorilla, shimpanze, orangutan, gibbon, oq peshona kaputsin

➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
Kanalimiz : @Bogbon_Biologiya

Nerv faoliyati tiplari, nerv sistemasi gigiyenasi

📌Oliy nerv faoliyati tiplari. Odamlarda bosh miya yarimsharlari nerv mar- kazlarining qo‘zg‘aluvchanligi va tormozlanish kuchi, ulaming tarqalish tezligi bir xil bolmaydi. Shuning uchun ular aynan bir xildagi voqea va hodisaga turli nuqtayi nazardan qarashadi. Odamning faolligi, harakatcbanligi, barcha his-tuyg‘ularining majmuyi uning temperamentini tashkil etadi. Bundan 2500 yil oldin Gippokrat taklif etgan klassifikatsiyasiga asosan odamlar
--> xolerik (muvozanatlashmagan, oson qo‘zg‘aluvchan), ✅✅
-->sangvinik (muvozanatlashgan, optimist), ✅✅
-->oson qo‘zg‘aluvchan, ya’ni flegmatiklar (muvozanatlashgan) ✅✅
-->melanxolik (muvozanatlashmagan) tiplarga ajratiladi. ✅✅
I.P. Pavlov odam nerv sistemasini kuchli va kuchsiz tiplarga ajratgan. U kuchli tipni muvozanatlashmagan va muvozanatlashgan tiplarga, muvozanatlashgan tipni harakatchan va harakatsiz tiplarga ajratgan.✅✅

📌Kuchli, muvozanatlashmagan (xolerik) tipdagi odamlar kuchli ta’sirchan, xulq-atvori murakkab boiadi. Ular serharakat, urushqoq, tez o'rtoqlashadigan va urushib qoladigan, arzimas narsaga xafa boladigan, vaqti xush bo‘lganida o‘z- o‘zidan kuladigan, o‘zicha ashula xirgoyi qilib yuradigan bo‘lishadi,✅✅

📌Kuchli muvozanatlashgan, harakatchan (sangvinik) tipdagilar hozirjavob, vaziyatni tez baholaydigan, xushchaqchaq va xushmuomala boiadi.✅✅

📌Kuchli, muvozanallashgan, kamharakat (flegmatik) tipdagilar yuvosh va vazmin boTishadi. Ular har bir ishni o'ylab, oxirigacha bajarishadi. I P. Pavlov bunday odamlarni «hayot zahmatkashlari» deb atagan.✅✅

📌Kuchsiz, muvozanatlashmagan, melanxolik tipdagi odam kamharakat, uning xatti-harakati ishonchsiz, his-tuyg‘usi chuqur va turg’un, lekin tashqi tomondan ko'zga tashlanmaydi. Ular nozik ishlarni qoyil qilib bajarishadi,✅✅
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
Kanalimiz: @bogbon_biologiya

⚡️⚡️⚡️ Diqqat keyingi 10-sinf yangi nashr
? Test savollari payshanba kuni boʻlib oʻtadi
? Savollar quyidagi mavzular yuzasidan boʻlib oʻtadi

? 1.5-mavzu: Uglevodlar
? 1.6-mavzu: Lipidlar
? 1.7-mavzu: Oqsillar
? 1.9-mavzu: Nuklein kislotalar

Mavzularni yaxshilab oʻqib takrorlashni maslahat beraman!

? Kanalimiz uchun maxsus
?????????
? Kanalimiz
?@bogbon_biologiya