*🌐 Энди lex.uz *да ҳуқуқий саволларга сунъий интелект жавоб беради.

🌐 AI will answer to legal questions in lex.uz platform

🌐 Теперь искусственный интеллект будет отвечать на правовые вопросы в lex.uz.

👉👉👉👉**@Uzkodeks

**O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlis qo‘mitalari va Vazirlar Mahkamasi qo‘mitalari o‘rtasidagi farqlar ularning maqomi, vazifalari va faoliyat yo‘nalishlariga bog‘liq. Ularning sosiy farqlari quydagilar:

1. Huquqiy maqomi va vakolatlari

Oliy Majlis qo‘mitalari
O‘zbekiston Respublikasi parlamentining (Oliy Majlis) quyi yoki yuqori palatasiga tegishli bo‘lib, qonun chiqaruvchi hokimiyat tizimida faoliyat yuritadi. Ularning vazifasi qonun loyihalarini ko‘rib chiqish, huquqiy masalalarni muhokama qilish va qonunlar ijrosini nazorat qilishdan iborat.
Asosiy hujjat: Konstitutsiya va Oliy Majlis reglamenti.

Vazirlar Mahkamasi qo‘mitalari
Vazirlar Mahkamasi tarkibidagi ijro etuvchi organlarning bir qismi bo‘lib, ijro hokimiyati funksiyalarini amalga oshiradi. Ular iqtisodiyot, ijtimoiy soha va boshqaruvga oid aniq amaliy masalalarni hal qiladi.
Asosiy hujjat: “Vazirlar Mahkamasi to‘g‘risida”gi qonun va me’yoriy hujjatlar.

1. Faoliyat yo‘nalishlari

Oliy Majlis qo‘mitalari
Qonunchilikka oid takliflarni ko‘rib chiqish, davlat siyosatini shakllantirish va qonunlarni ijro etish ustidan nazoratni amalga oshiradi.

Vazirlar Mahkamasi qo‘mitalari
Amaliy masalalarni hal etish, iqtisodiy va ijtimoiy dasturlarni ishlab chiqish va ularni bajarilishini ta’minlash bilan shug‘ullanadi.

1. Tarkib va tuzilma

Oliy Majlis qo‘mitalari
Deputatlar yoki senatorlardan iborat bo‘ladi. Har bir qo‘mita muayyan yo‘nalish (masalan, qonunchilik, moliya, xalqaro munosabatlar) bo‘yicha ish olib boradi.

Vazirlar Mahkamasi qo‘mitalari
Vazirliklar va idoralar vakillaridan iborat bo‘lib, ijro hokimiyatining professional xodimlari faoliyat yuritadi.

1. Hisobot berish tartibi

Oliy Majlis qo‘mitalari
Parlamentga, ya’ni xalq vakillariga hisobot beradi.

Vazirlar Mahkamasi qo‘mitalari
Vazirlar Mahkamasiga va ijro hokimiyati tizimiga hisobot beradi.

👉👉👉👉**@Uzkodeks

Obyektiv va subyektiv huquq haqida

**Obyektiv huquq va subyektiv huquq bir-biri bilan bog‘liq bo‘lsa-da, ular mohiyat jihatidan farq qiladi. Quyida ularning farqlarini tushuntirib, misollar keltirib o‘tamiz:

1. Ta'rifdagi farq

Obyektiv huquq – bu barcha uchun umumiy bo‘lgan qonunlar va huquqiy normalar yig‘indisi.
Misol: O‘zbekistonda transport vositalarini boshqarish uchun haydovchilik guvohnomasi majburiyligi haqidagi qonun.

Subyektiv huquq – bu muayyan shaxsga yoki guruhga qonun asosida berilgan aniq huquq.
Misol: Jasurning haydovchilik guvohnomasi orqali avtomobil boshqarish huquqi.

1. Amal qilish sohasi

Obyektiv huquq jamiyatning barcha a’zolari uchun amal qiladi.
Misol: Konstitutsiya fuqarolarga o‘z fikrini bildirish erkinligini kafolatlaydi.

Subyektiv huquq shaxsga tegishli bo‘lib, u huquqini o‘zi amalga oshiradi yoki rad etishi mumkin.
Misol: Jasur o‘z fikrini bildirish huquqidan foydalanishi yoki jim turishni tanlashi mumkin.

1. Qo‘llanish shakli

Obyektiv huquq umumiy qoida sifatida ishlab chiqiladi.
Misol: Nikoh yoshini belgilash (O‘zbekistonda erkaklar uchun 18, ayollar uchun 17 yosh).

Subyektiv huquq muayyan shaxs yoki guruh tomonidan amalga oshiriladi.
Misol: Dilshod va Mohiraning qonuniy nikohdan o‘tish huquqi.

1. Himoya qilinishi

Obyektiv huquq davlat tomonidan himoya qilinadi va ijro etilishi majburiy.
Misol: Yo‘l harakati qoidalariga rioya qilish barcha haydovchilar uchun majburiy.

Subyektiv huquq shaxs o‘z huquqini davlat yordamida himoya qilishni talab qilishi mumkin.
Misol: Haydovchi yo‘l harakati qoidalarini buzganlik uchun nohaq jarimaga tortilsa, sud orqali o‘z huquqini himoya qilishi.

1. Majburiyat bilan bog‘liqligi

Obyektiv huquq barcha uchun majburiyatlar ham belgilaydi.
Misol: Har bir fuqaro soliqlarni qonuniy tartibda to‘lashi shart.

Subyektiv huquq shaxsning ixtiyoriga bog‘liq.
Misol: Fuqaro o‘z mulkini sotishi yoki ijaraga berishi huquqi bor, lekin bu majburiyat emas.

👉👉👉👉**@Uzkodeks

**Xitoy faylasufi Shan Yan(mil.avv IV asr) kambaxallashgan aslzoda oiladan boʻlgan . Sin hukmdori Shan Yan taʼlimoti bilan qiziqib, unga davlat isloxotlarini oʻtkazishni ishonib topshiradi. Bu voqea qadimiy Xitoyda yangi falsafiy taʼlimotning ilk bor xayotga tatbiq etilishi sifatida tarix sahifalariga bitildi va bu ish katta muvaffaqiyatlar bilan amalga oshirildi. Shan Yan oʻta yuksak farosat soxibi edi. U oʻz isloxotlari baʼzi guruhlar tomonidan qarshilikka uchrashini avvaldan koʻra bildi. Shu bois barcha shubxa va gumonlarning oldini olish, jamoatchilikka davlat qonunlarining kuchigat ishonch tuygʻularini uygʻotish uchun avvaldan maxsus farmon chiqardi. Bu gʻaroyib farmonda kimda-kim katta gʻoʻlani yelkasiga ortib, mamlakat poytaxtining shimoliy darvozasidan janubiy darvozasiga qadar olib borsa, oʻsha odamni 10 tilla tanga bilan mukofotlash vaʼda qilingandi. Oʻsha vaqtlarda 10 tilla tanga juda katta boylik sanalardi. Shu tufayli farmonni eshitgan fuqorolar ishonishni ham, ishonmasliklarini ham bilmay qoldilar. Xech kim bu ishni bajarishga jur’at etmadi. Shunda poytaxtning markaziy maydonida mukofot 50 tilla tanga qilib belgilangani haqida farmoyish oʻqib eshittirildi. Bir fuqaro bu ishni amalga oshirishga rozilik bildirib, gʻoʻlani xammaning koʻz oʻngida yelkasiga orti-da, shaharning bir burjida ikkinchi burjiga olib bordi. Xukumat vakillari xaloyiq guvoxligida 50 tilla tangani sanab, egasiga topshirdi. Bu tadbir odamlarni davlat qonunlariga ishontirish maqsadida atayin oʻylab topilgandi.

Janob Shan suhbat so'ngida kanal azolariga nima degan bo'lardiz?

Nimaham derdim: "Qattiq jazo choralarini qo'lab, jinoyat uchun o'zaro javobgarlik tizimi joriy etilganida odamlar o'zlarida qonun kuchini sinab ko'rishga jur'at qila olishmagan bo'lardi"

????@Uzkodeks ????**@Mykodeks