Bugun soat 8:00 da jonli efir FM 106.5 to'lqinida "Intellekt kuchi - Zakovat do'stlik ko'priklarini qurmoqda" mavzusida suhbatlashamiz.

Anjir arilar qabristoni😱****

Bir dona anjir ichida bir dona ari tanasi bor desam ishonasizmi? Albatta aqlga sig'maydi.

Gap shundaki, urg'ochi blistofag ari anjir mevasi kichkina tugunligida uning uchidagi kichkina tirqish orqali kiradi va lichinkalarini anjir ichiga qo'yadi. Ari kichkina tirqishdan kirish jarayonida qanotlarini tashlab yuboradi. Shu sababli, qaytib anjir ichidan chiqib ketolmaydi va uning ichida vafot etib mevaga qorishib ketadi.

Qizig'i, bu ma'lumotni biladigan ba'zi bir veganlar anjir yemaydi.

👉 @Butrubkaemas 👈‌‌

Tripanofobiklar bormi🙋‍♂

Tripanofobiya - inyeksiya va ukol olishdan qo'rqish kasaliga uchragan insonlar. Bunday insonlarni aksariyati shpritsni badanga sanchilishidan qo'rqadi. Endi bunga yechim bor☝️.

Janubiy koreyalik olimlar tomonidan yangi avlod shpritslari ishlab chiqildi. Shprits badanga sanchilganda qattiq holatda bo'lib, teri ostiga kirganida elastik holatga o'tadi va deyarli og'riq sezdirmaydi.

Olimlar bu shpritsni yaratishda galliy elementidan foydalangan. Galliy inson tanasi haroratidan ham past haroratda erish xususiyatiga egaligi bunga sabab bo'lgan. Qizig'i, gigiena qoidalarida belgilanganidek bunday shpritslarni bir marta ishlatish mumkin. Chunki foydalanilgan shprits shaklini qayta tiklay olmaydi.

👉 @Butrubkaemas 👈‌‌

Alkogolli kokteyllar nega rangli?

Kontrafakt alkogolni maskirovka qilish uchun rangli alkogol kokteyllar o‘ylab topilgan.

AQSHdagi quruq qonun bunga sababchi bo‘ladi. Butlegerlar burbon hidiga o‘xshash hid kelib turishi uchun ataylab bemaza suvga o‘lgan kalamushni qo‘shgan.

Yuqorida aytilgan tajribalar doim ham yaxshi natija beravermagan, qo‘lansa hid va ta'mni ketkazish uchun barmenlar alkogolli ichimliklarga mazasi yoqimli boshqa turdagi ichimliklarni qo‘shib boshlagan. Shu tariqa ilk rangli kokteyllar paydo bo‘lgan.

Kanal ma'muriyati ogohlantiradi: Alkogol zlo!

👉 @Butrubkaemas 👈

Burj Halifa fundamentini elektrlashtirish nega kerak?

Bino fundamenti yuzlab svayalar ustiga qurilgan. Svayani karkasi armaturadan iborat. Bino Fors ko‘rfaziga yaqin joylashgan bo‘lib gruntga sho‘r suv tarkibidagi tuzlar singib ketgan. Svaya armaturasini tuz yemirishini oldini olish maqsadida elektroliz hodisasidan foydalanib tizim ishlab chiqilgan.

Fundamentni doimiy tok bilan ta'minlash uchun armaturalar katod vazifasini, qurbon qilinadigan anod vazifasini titan setka bajaradi. Tok anod orqali o‘tganda hosil bo‘ladigan elektronlar katodga o‘rnashadi. Shu orqali fundament karroziyadan himoya qilinadi.

Qurbon qilinadigan anod nima degan savol tug‘iladi. Elektr titan setka orqali o‘tkazilganda vaqt o‘tib uning yemirilishiga olib keladi va ma'lum bir muddatdan keyin yangi titan setkaga almashtiriladi.

Tizim to‘g‘ri ishlashi uchun tok ma'lum bir quvvatda uzluksiz berib borilishi kerak. Agar quvvat xato berilsa "vodorod mo‘rtligi" hodisasiga olib keladi va armaturalar yorilib ketadi.

👉 @Butrubkaemas 👈

Finlandiya va baxtsizlik🤔, paradoks!

Finlandiya har yili aholisi baxtli mamlakatlar ichida dunyo reytingida 1-o'rinni egallab kelgan. Bunga finlar tugul butun dunyo aholisi ko'nikib bo'lgandi. An'anaga ko'ra 2024-yilgi reytingda ham ular 1-o'rinda. Ammo... .

Ammo gap shundaki 2024-yilgi Parij olimpiadasida naqd 56 nafar finland atletlaridan birortasi ham medal ola olmagan. 1908-yildan buyon har olimpiadada hech bo'lmasa bronza medalini qo'lga kiritgan bu yurt uchun so'nggi olimpiada omadsiz yakunlangan. Ijtimoiy tarmoqlarda mahalliy aholi sportda qanchalar ortga ketishganidan siqilib yurgani haqida postlar tarqaldi. Endi Finlandiya peshqadamlikni 2025-yilgi reytingda berib qo'ysa ajabmas.

Ha azizlar, qachondir biz ham shunday muammolarni o'ylab dunyo baxtlilik reytingida 2-o'ringa tushib ketishimizni tilab qolaman:)

👉 @Butrubkaemas 👈

Sun Ukunning 342 soniga qanday aloqasi bor?

G'arbga sayohat afsonasiga ko'ra, Sun Ukun o'lim dunyosiga boradi. U yerdagi barcha jonzotlar umri yozilgan kitobdan o'zi va xizmatkorlarining ismlarini o'chirib tashlaydi. Shundan so'ng umrboqiy hayotga erishadi. Bu voqealar bo'lgan paytda Ukun 342 yoshda bo'ladi.

Ushbu holat yaqinda chiqqan va shovshuv ko'targan "Wukong: Black myth" o'yinida ko'zdan qochirilmagan. O'yin davomida Ukunni maksimal 342-darajagacha (level) oshirish mumkin.

O'yin boshlanishidagi janglarda Ukun boqiy hayot egasi bo'lganligi uchun uni joni qancha qolganligini ko'rsatib turadigan tablo bo'lmaydi.

👉 @Butrubkaemas 👈

Konstantinopolmi yoki Istanbul?

Kecha Devshirme haqidagi post ostida o'ziga xos munozara ketdi. O'sha paytdagi poytaxt nomini yozishdan oldin qaysi nom to'g'ri ekan deb ikkilandim. Usmonli imperiyasi davrida poytaxtning rasmiy nomi Qustantiniya ya'ni Konstantinopol bo'lgan. Istanbul nomi 1930-yilda rasman tasdiqlangan ekan.

Shu paytgacha 1453-yilgi Vizantiya imperiyasi qulashi va natijada sulton Mehmet II tomonidan Konstantinopol nomi Istanbulga almashgani haqida bilgan ma'lumotlarimizchi, degan o'rinli savol tug'ildi.

17-asrga oxirigacha va yana 19-asrda rasmiy idoraviy ish hujjatlari, qozilik ishlarida va zarb qilingan tangalarda, bundan tashqari nashr qilingan kitoblardagi impressumlarda Qustantiniya nomi qo'llanilgan. Istanbul nomi turli yuqori lavozimlar nomida, masalan, istanbul ağasi (harbiy), istanbul efendisi (fuqaroviy ishlar magistrati) ishlatilgan.

Imperiyaning 1876-yili tasdiqlangan konstitutsiyasida: "Usmonlilar davlati poytaxti - Istanbul" moddasi bor. Ushbu nom ilk bor X-asr arab manbalarida, XII asrga oid arman manbalarida uchraydi.

Xulosa qilib aytadigan bo'lsak, bu ikki nom bir paytning o'zida qo'llanilavergan. Turklar o'zlari uchun Istanbul, xorijlik, yoki turk bo'lmagan aholi uchun Konstantinopol nomidan foydalanish qulay bo'lgan. Rasmiy idora hujjatlari va tangalarda Konstantinopol nomi qo'llanganligiga yagona fikrim shundan iboratki, Usmonli imperiyasi xalqaro savdo-sotiq markazi hamda sharq va g'arbni birlashtiruvchi ko'prik bo'lganligi sababli eski nomni saqlab qolgan.

Mavzu doirasida qiziq ma'lumot: Usmonli turk imperiyasining qachondir mustamlakasi bo'lgan Serbiyada Istanbul "Cargrad" ya'ni "podshoh shahri" deb nomlanadi.‌‌

👉 @Butrubkaemas 👈

Afrikancha avtostop

Tabiat sir sinoatlarga to'la, hayvonot olamidagi simbioz hodisasi turli ko'rinishlarda namoyon bo'lib doim hayratga solib kelgan. Quyida unikal holatlardan birini ko'rib o'tamiz.

Afrika savannalarida kun kechiradigan bo'zdoqlar (kichkina qush) va tuyaqush, tuvaloqlar (katta qushlar) o'ziga xos simbiozga ega. Kichkina qush katta qushni otni egarlagandek ustiga chiqib oladi va savanna bo'ylab energiya sarflamay ov qiladi. Qanday qilib deysizmi? Gap shundaki, katta qushlar chakalakzor bo'ylab yurganida baland o'tlarda turgan hasharotlar qo'rqib uchib ketadi. Aynan shu paytda bo'zdoq hasharotlarni joyini tark etmasdan tutib oladi. Buning evaziga katta qushlar tanasidagi mayda parazitlarni tozalab yordam beradi.

Ushbu holatni o'ziga xos afrikancha avtostop desak bo'ladi.

👉 @Butrubkaemas 👈