15-oktyabr - Qishloq ayollari kuni!

Seni ona dedim,
Ko‘zim o‘ngida
Mushfiq u qiyofang bo‘ldi namoyon.
Parcha et qoshida bedor bir diyda,
Sadoqati cheksiz, mehri bepoyon.

Yo‘lbarsday yigitni o‘stirib, jangga
Kuzatgan ham o‘zing, kutgan ham o‘zing.
Qaro sochlaringda oppoq alanga,
Hijron zaqqumlarin yutgan ham o‘zing.

Nechog‘li qudratli bo‘lmasin fursat,
O‘chirib bo‘larmi dildan bu g‘amni.
Onajon, qolganlar baxtiga faqat,
Olov chulg‘amasa basdir olamni.

Seni singlim dedim,
Qarshimda shu on
Munis va jafokash chehrang ko‘rindi.
Sambitday vujuding tonglarda giryon
Muzqotgan dalalar ichra urindi.

Qandoq aziz edi bir dona boshoq,
Topganda rang ingan yonoqlaringga.
Nasibang ninaday sanchildi u choq,
Palak tikadigan barmoqlaringga.

Aslo unutilmas u kunlar yodi,
Har biri bamisli tosh qotgan marjon
Qora saharlarning mash’um faryodi,
Takror bo‘lmasa bas endi, singiljon.

Seni yorim dedim,
Turding qoshimda
Mehru muhabbatning timsoli bo‘lib.
Gohi ona kabi bedor boshimda,
Gohida bir singil misoli bo‘lib.

Ulug‘ tiriklikda sen davom etding,
Tan olmay umrlar nihoyasini.
Bolangni bag‘ringga bosib eshitding,
Qonli janggohlarning hikoyasini.

Sen desam, ming yillar sajdaga kelib
Poyingga chechakday to‘shalmog‘i chin.
Alpomish yonida Oybarchin bo‘lib,
Sen — Farhod qoshida yashnagan Shirin.

Sen — Nurxon, sen — Sora, turibsan shoyon,
Ulug‘ O‘zbekiston sardaftarida.
Mehnat, shijoating olamga ayon.
Sen — bahor chaqini zamon qa’rida.

Hech vaqt unutilmas, o‘sha qirg‘in choq
Zafarga chorlagan nurli timsoling.
Reyxstag ustiga qadalgan bayroq
Asli sen silkitib qolgan ro‘moling.

Men sharqlik odamman,
Ayol degan so‘z
Menga hayot bilan barobar kalom.
Oh, ayol xo‘rligin ko‘rsatma hargiz,
Hargiz bad bo‘lmagay ayol degan nom.

Inson atab bo‘lmas hech bir, hech mahal
Ayolni tanimas takabbur boshni.
Undayin yulduzning so‘ngani afzal,
Agar tan olmasa senday quyoshni.

Ayol chehrasida ko‘rsang tabassum
Bilki, zamona tinch, osoyish olam.
Ayolga tilasang gar tole mas’um,
Dunyoni olovdan asra, ey, Odam!

✍️ Abdulla Oripov

@telba_xayollar

Осмон яратганнинг мовий кўзидир,
кўзидан яратди борлиқни Xудо.
Тоғ ҳам, боғ ҳам, зоғ ҳам унинг сўзидир,
сўзидан яратди борлиқни Xудо.

Ёмғирлар сим-симлаб ерларга сингди,
ёшидан яратди борлиқни Xудо.
Чақмоқлар чақилди, тошлари синди,
тошидан яратди борлиқни Xудо.

Кўнгилга доғ берди, дийдаларга – ёш.
Куймоққа дил берди, cевмоққа – аёл.
Чўкмоққа тиз берди, эгмоқ учун – бош.

Жон берди аёлга этгудай нисор,
уни деб ёнмоққа – шам каби ҳаёт.
Берилмай қолгани – биргина висол...

Фахриёр

@telba_xayollar

• Қошларидан саф-саф киприклар отган
  ҳусн лашкарининг суввораси – Сен.
  Саф-саф киприкларинг жонига ботган,
  ҳаёт ва мамотнинг оввораси – мен.

Сен – ўша, ҳолимни сўрмаган,
оғзининг нуқтаси мавҳум бир пари.
Мен эса – ёдингсиз юрмаган,
Сенинг хаёлингга суянган қари.

Сен – менинг кўнглимда бинойи –
бинолардан бино бўлган Рим;
дунёнинг тўрт буржидан доим
Сенга олиб келгай йўлларим.

Сен – сажжода узра айтилар
муқаддас ва гўзал бир сура.
Мен – бир дайди;
ўҳ, мен дайди-я,
қўймадимми Сени алжираб...

Bizni oʻqishmaydi va kuzatishmaydi debdi. Bu fikrga qoʻshilmayman. Mening fikrim quyidagicha: Tan olaman, filologlarning yarmidan koʻpi kitobxonlikda boshqalarga oʻrnak boʻlolmaydi. Lekin adabiyotshunoslar va boʻlajak adabiyotshunoslar ichida hozirgi kitobxonlikni…

Bizni oʻqishmaydi va kuzatishmaydi debdi. Bu fikrga qoʻshilmayman. Mening fikrim quyidagicha:

Tan olaman, filologlarning yarmidan koʻpi kitobxonlikda boshqalarga oʻrnak boʻlolmaydi. Lekin adabiyotshunoslar va boʻlajak adabiyotshunoslar ichida hozirgi kitobxonlikni toʻgʻri baholay oladigan, koʻp oʻqiydigan va boshqalarni ham yaxshi kitob oʻqishga undaydigan adabiyotshunoslar bor. Bookblogerlar turli soha vakillari va ular hech qachon adabiyotshunoslikka daʼvo qilisholmaydi. Toʻgʻri, bookblogerlar kitobxonlar oqimini u yoki bu yoqqa burib yuborishyapti. Lekin ular hammasiyam saviyali auditoriyaga ega emas. Qolaversa, koʻplab bookblogerlar auditoriyani filtrlamaydi; bugungi booblogerlarning maqsadi maksimal millatga kitob oʻqitish. Buning uchun oʻzlari ham aralash kitob oʻqishadi, boshqalarni ham shunga oʻrgatyapti.

Ikki yildan beri deyarli barcha nashriyot va bookblogerlar sahifasini kuzataman. Booblogerlar adabiyotshunoslar hech narsa qilmayapti deydigan darajada katta ish qilgani yoʻq. Yigʻilgan 50 ming auditoriyaga kelsak, bu kitobxonlarning emas, ijtimoiy tarmoq foydalanuvchilarning koʻpayganligidan darak beradi.

@kumush_odina

Bu avlod keladi olamni tutib,
uyg‘onar qonlarda mudroq zafarlar…
Faqat halolmikan onalar suti?!
Faqat tozamikan pushti kamarlar?!

Suhrob Ziyo

@telba_xayollar

Adashib boraman bu tinch shaharga,
Meni qarshilaydi teraklar, tollar.
Ko‘chani uyg‘otib sokin saharda,
Qaygadir boradi saharxez chollar.

Bahor ko‘chabog‘da aylanar sinchkov —
Yashashga kim qobil?— o‘tkazar ko‘rik.
Qurigan olmani kesadi birov,
Shundoq ko‘z oldimda gullaydi o‘rik.

Yolg‘iz choy ichaman.
— Keling, ey mehmon!
Qo‘limni ko‘ksimga qo‘yaman: — Rahmat!
Bilaman, iltifot ozgina yolg‘on,
Ammo dilga yoqar bu sodda shafqat.

Do‘konchi juvonlar kulishar mayin,
Hazil tushunishar jiddiy so‘zimni.
Keyin...Bir deraza ortidan — tayin!—
Men ko‘rib qolaman sening ko‘zingni.

Uchib o‘tib ketar oradan yillar...
Bir kuni men senga beraman savol:
— Yodingdami, o‘sha tinchgina shahar,
Qator-qator terak, qator-qator tol?

— Tol? Terak? Qayerda?— O‘yga tolasan...
Men seni qiynayman:— Eslagin bir bor
Ko‘rmagansan, ammo eslab qolasan,
Terak qator-qator... Tol qator-qator...

Achchig‘ing chiqadi:— Har kun shu ahvol!
Uxlayman. Chiroqni qo‘ysang-chi to‘sib...
“Qator-qator terak... Qator-qator tol...”
Men she’rlar yozaman shu kecha o‘ksib.

✍️Usmon AZIM

@telba_xayollar