**ملت و دولت آذربایجان تاکی باید با ایران مدارا کند؟

نویسنده: حبیب ساسانیان(یاکاموز)

مترجم و صداگذاری: تورک مقاله لر

زمان مطالعه و استماع 6 دقیقه 30 ثانیه**

ضمن عرض تسلیت به آحاد خانواده‌های قربانیان حادثه سقوط هواپیمای مسافربری شرکت "آذال" آذربایجان، واکاوی نکاتی چند در مورد موضع‌گیری پان‌فارسیسم رخنه کرده در بدنه حکومت جمهوری اسلامی ایران را لازم می‌دانم.
برکسی پوشیده نیست که به دلیل وجود کشوری همنام با چند استان داخلی ایران در همسایگی این کشور، حضرات ایرانشهری را همیشه مشوش و نگران کرده است.
هرچند وجود ترکان آذربایجانی ساکن در جغرافیای سیاسی کشور موسوم به ایران امروزی، محدود به دو استان آذربایجان شرقی و غربی نیست و پیوستگی سرزمینی، فرهنگی-زبانی آذربایجانیان از حوالی اصفهان تا رود آراز/ارس غیرقابل انکار می‌باشد.
از زمان کودتای آنتی‌تُرک انگلیسی و رژیم‌چنج به نفع اقلیت فارس‌زبان فاقد اتنیک بنام فارس در ایران...

ادامه مطلب در اینجا

بانک مقالات تولیدی روزانه توسط نویسندگان آزربایجان

instagram.com/turk_makalalar

instagram.com/azturknews_

azenglishnews.com

https://t.me/turkmaqalalar

https://fa.axar.az/news/reportaj/930388.html

https://fa.axar.az/news/yazarlar/930243.html

**"اورتا دوغو(خاورمیانه) بو گون" ۱/۴

یازان: عقیل آذردخت

دۆزنله‌یَن‌له سسلندیرن: تۆرک مقاله‌لر

دینله‌مه سۆره‌جی: دقیقه ثانیه**

بو گون اورتا دوغوچوخ چتین گونلر کئچیریر. لبنان، سوریه، فلسطین... آما بو فلاکتلر هارادان قایناقلانیر و نییه بئیله اولوب؟ دوشونرسک، چوخ سورغولارا جاواب تاپماق اولار. منجه بوتون بونلاری دوشونمه یه بیرینجی دونیا ساواشی سیراسیندا فراماسونلار پلانیلا اورتا دوغونون نئجه بولونمه یینی دقته آلمالییق.

آردی بورادا

بانک مقالات تولیدی روزانه توسط نویسندگان آزربایجان

instagram.com/turk_makalalar

instagram.com/azturknews_

azenglishnews.com

https://t.me/turkmaqalalar

" اَرَن‌لًر اوچه‌جَن دئییب " (تا سه نشه، بازی نشه)

بعد از بیرون راندن روسیه، ایران و ارمنستان از قاراباغ، اردوغان ترانه مشهور «آراز-آراز» را در باکو خواند.
ایضاً پس از اخراج کردن ایران، و کوتاه کردن دست روسیه و حمایت آمریکا از پ.ک.ک در سوریه، اینبار رجب طیب اردوغان بابا، «ساری گلین» را زمزمه کرد!
با این احتساب برای فردای آزادی تبریز و تهران از اشغال پانفارس‌ها، ترنم ترانه « تبریزین کوچه‌لری دولان-با- دولان» را برایشان کنار گذاشته‌ایم.
حبیب ساسانیان(یاکاموز)

"Ərənlər üçəcən deyib"

Ərdoğan, Rusiya, İran və Ermənistanı Qarabağdan qovduqdan sonra, Bakıda məşhur “Araz-Araz” mahnısını ifa edib.
Həm də Suriyadan İranı qovduqdan, Rusiyanın əlini qısaltdıqdan və Suriyada PKK-ya dəstək verən ABŞ-ni geri oturttuqdan sonra, Rəcəb Tayyib Ərdoğan babamız bu dəfə xalq mahnısı “Sarı Gəlin”-i tərənnüm edib.
Bunları nəzərə alaraq Təbriz və Tehranın Pənfarsların işğalından azad edilməsindən sonrakı gün üçün oxumasına “Təbrizin Küçələri dolan-ba-dolan” mahnısının oxuyacağını səbirsizliklə gözləyirik.
Həbib Sasanyan (Yakamoz)

"یاندیریلان کیتابلار"

روز ۲۶ آذر 1325 شمسی، سالروز تکرار یکی از زشت‌ترین، پست‌ترین، ضد علمی‌ترین و شاید ضد انسانی ترین اقدام تاریخ بشر یعنی "کتابسوزی" است.

روز ۲۶ آذر سال ۱۳۲۵ در سراسر شهرهای آزربایجان پس از شکست حکومت روشنفکران و روشنگران در آزربایجان، مراسمات متعدد و شنیع کتاب‌سوزی توسط حکومت وقت ایران، علیه زبان تورکی و در واقع زبان ملی ایران و زبان اکثریت ایرانیان صورت گرفت.
در روند کتابسوزی که از روز ۲۶ آذر آغاز شد و تا هفته‌ها ادامه داشت، ده‌ها هزار جلد کتاب چاپ شده به زبان ترکی در میادین اصلی شهر و یا در حیاط مدارس به روی هم انباشته شد و زیر سرنیزه و اجبار نظامیان به آتش کشیده شد. تأسف‌بارتر اینکه؛ با استفاده از خفقان و رسانه ملی یکطرفه موجود در ید اختیار حکومت مرکزی تهران، این جنایت فرهنگی را وارونه جلوه داده و بعه عنوان سوزاندن کتابهای فارسی توسط حکومت ملی آذربایجان به ریاست سیدجعفر پیشه‌وری تبلیغ و ترویج کردند! در حالی که حتی در دوران کوتاه یکساله حاکمیت ملی در آذربایجان، زبان فارسی در مدارس و مراکز آموزشی حذف و یا مورد محدودیت قرار نگرفت و همراه با زبان ترکی آذربایجانی به عنوان دومین زبان رسمی دولت محلی و اولین زبان واسط کشوری همچنان تدریس می‌شد.
همان‌هایی که اقدام به آتش زدن کتاب‌ها از روز ۲۶ آذر کردند، از چند روز قبل آن نیز اقدام به آتش زدن انسان‌ها کرده بودند. آنها کوشیدند تا با نسل‌کشی فیزیکی و فرهنگی در آزربایجان که به شهادت ده‌ها هزار انسان و سوختن ده‌ها هزار کتاب منجر شد، زبان و فرهنگ ملی آزربایجان را نابود کنند
۲۶ آذر، سالروز جنایت سوزاندن کتاب‌های ترکی در آزربایجان در سال ۱۳۲۵ است، جنایتی که هیچ‌گاه از حافظه ترک‌های آزربایجانی و وجدانهای پاک بشری پاک نخواهد شد.
ژورنالیست و فعال مستقل حرکت ملی آذربایجان جنوبی به‌نام حبیب ساسانیان (یاکاموز) در این مورد شعری را سروده است که به دو صورت نوشتاری و اجرای تلویزیونی تقدیم شما عزیزان می کنیم:

«یاندیریلان کیتابلار»

عربی - موْنقولو، قینایان فارسلار

موْنقولون اۆزۆنۆ، آغ ائیله دیلر

اوْلمایان علمینی، ماسوْن اَلیله

شیشیردیب بیر یئکَه، داغ ائیله دیلر!

تیسفون دانشگاهین، جندی شاپورو

خیالدا قوردولار، یاندیرتدیردیلار

مظلوم گؤستردیلر، دونیایادا فارسی

یالاندان بیر یئنی تاریخ قوردولار!

هر کیمسه سوْروشدو، "بو اوْلان دگیل"

خایین آدلاندیریب، ساتقین دئدیلر

«ایران وای» دییه رَک، گئجه-گۆندۆزۆ

آزربایجان حاققین، آیدین یئدیلر!

توَحّش ایشلَری، موْدئرن عصریده

قیناییب اؤزلَری، وحشی اوْلدولار

گؤزلَری گؤتۆره بیلمه دی بیزی

اؤزلَری تبریزده، قاتل اوْلدولار.

اوْتوزمین، آزاده فداییلَری

اؤزگۆرلۆک جۆرمۆنه، بۆتۆن قیردیلار

ایکی گۆن اؤتمه میش بو جنایت دن

ییغیب تۆرک کیتابین، توْنقال قوردولار!

دۆنیا گؤزلَرینی، یومدو بو ایشه!

آذردَه، تورکلره، تلَه قوردولار

تۆرکجه کیتابلارا، اوْردو گۆجۆنه

آزادلیق آدیندان، بیر اوْد ووردولار!

اوْلسایدی بو خالْقین باش بیلَن لَری

سوْی قیریم اوْلماغین، دۆنیا بیلردی

میللت لَر شوراسی ،یالاندی -یالان

لاهه دیوانیندا، حاققین دیلَردی.

گؤرۆنۆر اؤزگَه دَن، عدالت اومماق

یانلیش دۆشۆنجه دی، یالان اینامدی

گۆوَنمک گرَکدی اؤز کیملیگینه

یاکاموز بیلیرسن، وطن دۆنیامدی.

Yandırılan kitablar

Ərəbi -Monqulu qınayan farslar
Onlar görmədiyin, ağ eylədilr
Olmayan elmini, ərəb əlilə
Şişirdib bir yekə dağ eylədilər

Tisfun Bilimyurdun, Condi-Şapuru
Xəyalda qurdular, yandırtdırdılar
Məzlum göstərdilər dünyada farsı
Yalandan bir yeni tarix qurdular

Hər kimsə soruşdu: bu olan deyil
Xain adlandırıb, satqın dedilər
“İran vay” deyərək, gecə-gündüzü
Azərbaycan haqqın, aydın yedilər

Təvəhhüş işələri, modern əsr də
Qınayıb, özləri vəhşi* oldular
Gözləri götürə bilmədi bizi
Özləri Təbərizə, zorla doldular

Otuz min azadə fədayiləri
Özgürlük cürmünə bütün qırdılar
İki gün ötməmiş bu cinaytdən
Yığıb türk kitabın tonqal qurdular

Dünya gözlərini yumdu bu işə
“Azər”də, türklərə cələ qurdular
Türkcə kitablara, ordu gücünə
Azadlıq adından bır od vurdular

Olsaydı bu xalqın başbilənləri
Soyqırım olmağın dünya bilərdi
Millətlər Şurası, yalandı-yalan
Lahə Divanı-nda, haqqın dilərdi

Görünür özgədən ədalət ummaq
Yanlış düşüncədi, yalan inamdı
Güvənmək gərəkdi öz kimliyinə
“Yakamoz”, bilirsən vətən dünyamdı.

Həbib Sasanian (Yakamoz)

جاسوسان در بدنه وزارت ارشاد چه می کنند؟

محمدعلی مرادیان فارغ التحصیل دانشگاه امام صادق و از وابستگان به دولت روسیه و از حقوق بگیران ارمنستان در تهران، ناشران تبریزی و دیگر ناشران تورک را تهدید کرد که بایستی تا حد امکان از قبول چاپ کتابهای تورکی خودداری کرده و نحوه نوشتار به تورکی را آنقدر تغییر دهید که دقیقا مثل لهجه عقیم فارسی شود.

مرادیان گفت: تا زمانی که من در وزارت ارشاد و دفتر توسعه کتاب هستم داغی بر دل دولت پزشکیان خواهم زد. مرادیان ماهانه جلساتی با اعضای حزب پان ایرانیست، بنگاه محمودافشار یزدی، نیروهای امنیتی ضد تورک، و با اعضای لجن پراکنی پایگاه انتخاب داشته و در طول سه سال گذشته چاپ کتابهای کردی و تورکی را به حداقل رسانده است. آش آنقدر شور شده است که مجمع بسیجی‌های قفقاز ستیز در بدنه وزارت ارشاد تشکیل شده و هدفشان را دشمنی با زبان تورکی و آذربایجان و ترکیه و مردم تورک ایران قرار داده اند.
با این روند وزارت ارشاد، هنرمندان، ناشران، مترجمان و مولفان این بار در صف اول اعتراضات علیه حکومت خواهند بود.
سرنوشت فرهنگ و اندیشمندان ایران در دستان این خبرچین افتاده است. او کارمندان ارشاد را در استانها مجبور به خبرچینی و جمع آوری اطلاعات خصوصی نویسندگان و مترجمان می کند.

https://t.me/turkmaqalalar

بنابراین، اگر ترکان دوباره حکومت تهران را به‌دست گیرند، همه‌ی اقوام وملل ساکن ایران، بدون دغدغه و تحت لوای یک سیستم فدرالیته مدرن، با عدالت و مسالمت، دوران باشکوهی از زندگی را تجربه خواهند کرد. در اینصورت است که اکراد نیز به مانند تجربه حکومت ملی آذربایجان جنوبی در دوران پیشه‌وری، جمهوری مهاباد مانندی خواهند داشت و خطر تشکیل «کردستان بزرگ و مستقل» نیز، ترکیه را تهدید نخواهد کرد. در اینصورت مشکل کریدور زنگه‌زور نیز به خودی خود حل میشود. در غیر اینصورت، دولت آنتی‌تورک تهران، با تقویت امثال ناجی شریفی زیندشتی( کارتل جهانی مواد مخدر و آدم‌ربایی) و آرمان سیمیتقوها، هر روز بدتر و شدیدتر از دیروز، به حمایت تروریستهای پ.ک.ک و اقلیت تالش در مرزهای شمال غرب خود، تمامیت ارضی ترکیه و آذربایجان را تهدید خواهد کرد. زیرا پروژه "ارمنستان بزرگ" خیالی شکست خورده و "کردستان بزرگ" خیالی جایگزین آن شده است. حمایت بی‌قید و شرط آمریکا و فرانسه از این عناصر ضد ترکی نیز غیرقابل چشم‌پوشی هست.
*✍️: حبیب ساسانیان(یاکاموز) دهم سپتامبر 2024*

نظم نوین منطقه‌ای و غفلت ترکیه از پتانسیل ترکان ایران و آذربایجان جنوبی

با سقوط حکومت حکومت پنجاه‌وسه ساله دیکتاتوری خاندان اسد در سوریه، اکنون صفحه‌ای جدید در پیش‌روی جهان و منطقه گشوده شده است.
اکنون "کردستان بزرگ" خیالی، جایگزین "ارمنستان بزرگ" خیالی می‌شود.

اینک ترکیه و آذربایجان به عنوان پرچمدار دنیای ترکی-اسلامی در حال احیای مجدد حکومت هزارساله عدالت‌محورمتناسب با مدریت مدرنیته ترکان در خاورزمین هستند.
هرچند تلاش ترکیه برای بازگشت عدالتمندانه مهاجران جنگی سوریه به موطن اصلی خودشان و بازپس‌گیری اراضی تاریخی تورک‌من ائلی از تروریست‌های کُردی قابل تقدیر هست، اما در خوش‌بینانه‌ترین حالت هم به مسئله بنگریم، سرمایه‌گذاری سیاسی بر روی جمعیت شش‌ میلیونی تورکمن‌ائلی‌ در مقایسه با غفلت از ملتی با نژاد ترک و دارابودن نفوس چهل‌و پنج میلیونی در اراضی ایران، پاشنه‌لنگ احیای توران محسوب می‌شود.
برخی از فعالان سیاسی و آگاهان اجتماعی حرکت ملی آذربایجان جنوبی معتقدند که، هسته مرکزی در اتاق فکر دولت پنهان ترکیه و آذربایجان از این مسئله به شدت غافل هستند. در حالی که بیش از پنجاه درصد جمعیت بیست‌میلیونی استانهای تهران، البرز، قم و مرکزی به صورت پیوسته جزو اراضی تاریخی ترکان محسوب میشوند، از نظر منطقی غفلت از تهران، نه قابل درک و تصور هست و نه بخشودنی.
می‌دانیم که بزرگترین تهدید برای حفظ تمامیت ارضی ترکیه، گروهکهای پراکنده تروریستی کردی با حمایت آمریکا، ایران و روسیه هستند. اگر ترکیه در شمال سوریه و عراق بطور صددرصد هم موفق به مهار پ.ک.ک و ی.پ.گ شود، و حتی قندیل را نیز خنثی کند، قادر به تعقیب و ضربه‌زدن به پایگاههای ساخته شده و تحت حمایت مادی-لجستیکی آنان توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در مرزهای خود با استان آذربایجان غربی واقع در آذربایجان جنوبی نخواهد بود.
به نظر می‌رسد که، ترکیه جهت جلوگیری از ایجاد و تشکیل احتمالی دولت مستقل کردستان در ایران، و تأثیر آن بر کردهای خودی، به شدت مخالف تجزیه و رژیم چنج ایران هست. همان چیزی که غرب به یرکردگی آمریکا، بارها آشکارا بر آن تأکید کرده است!..
با این احتساب، و برخلاف شانتاژها و پروپاگاندای پان‌ایرانیستهای فارس‌محور پوزسیون و اپوزسیون ایران، مهاجران سیاسی پناهنده‌‌ی حرکت ملی آذربایجان در ترکیه و جمهوری آذربایجان، بدون کوچکترین حمایت نهان و آشکار، در بدترین شرایط ممکن قرار دارند.
البته عدم وجود اتاق‌فکر واحد فعالان و احزاب حرکت ملی و تخریب آشکار همدیگر نیز، مزید بر علت است که، دوول ترکیه و آذربایجان را در حمایت جدی از این حرکت مردد کرده است. تصور کنید که اطرافیان یکی از چهره‌های به شدت تبلیغ‌ و شناخته شده توسط طیف خاصی از حرکت ملی که مهمترین رسانه حرکت را در اختیار دارند، بدون اسناد و منطق، و به دلیل تعارض فکری، دیگر احزاب و فعالان را مورد اتهام ناجوانمردانه قرار داده و در فراخوانهای ملی و محیط‌ ‌زیستی نیز، برخلاف عقل و منطق، به‌جای همکاری با فراخوان‌دهندگان، در راستای باب میل حاکمیت آنتی‌ترک تهران، دانسته و یا ندانسته، در مقابل همرزمانشان می‌ایستند!
اینها نکات کلیدی هستند که، بازیگردانان خارج از گود حرکت ملی آذربایجان جنوبی را شدیدا به تعقل و تفکر وادار میکند.
جهت برون‌رفت از این مشکل ملی، شایسته‌است که، فعالان حقیقی حرکت ملی، از اتهام‌زنی به دیگر همرزمان خودی علی‌رغم سلایق فکری مخالف با همدیگر، جداً خودداری کنند. زیرا هدف تک-تک فعالان حرکت ملی، فتح‌قله‌ای بنام تهران است.
اگر به زودی به اجماع برسیم، بدون شک تمام احزاب و افراد حرکت ملی اعم از استقلال‌طلب و فدرالچی‌ها، زیر بیرق واحد جمع میشوند. غفلت از تهران، در این برهه تاریخی که رژیم پانفارس شیعه شعوبی حاکم برآن به شدت احساس خطر کرده و رو به سقوط است، لطمات جبران ناپذیری را به جهان ترک خواهد زد که شاید در صد سال آینده نیز، چنین شانسی نداشته‌باشیم.
حاکمان ترک ایران‌زمین فعلی در هزارسال گذشته اثبات کرده‌اند که، برخلاف تبلیغات و تحریفات حکومت شاه‌اللهی و شیخ‌اللهی در یک قرن اخیر، هیچگاه از دایره عدل خارج نشده‌اند. کما اینکه شاهکار ادبیات فارسی در دوره‌ حکومت همین ترکانی بوده است که، حضرات ایران‌محور آنان را "ترکان وحشی، ترکان بیابانگرد، و..." می‌نامند! و اینک هویت‌طلبان غیرفارس را با انگ تجزیه‌طلبی سرکوب میکنند.

ترجمه جدید و موزون «سرود ملی آذربایجان»
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق و استقلال مجدد جمهوری آذربایجان، مجلس ملی این کشور در ۲۷ می ۱۹۹۲ میلادی، قانونی «در مورد سرود ملی جمهوری آذربایجان» تصویب کرد. طبق قانون، شعر«آذربایجان» سروده شاعر شهیر احمد جواد را با آهنگسازی موسیقیدان برجسته اوزِییر حاجی‌بَی‌لی که در سال ۱۹۱۹ برای "اولین جمهوری مردمی آذربایجان" تهیه‌ شده بود، به‌عنوان سرود ملی جمهوری آذربایجان پذیرقته و تصویب شد. تا کنون یک نسخه از ترجمه تحت‌الفظی از سرود ملی آذربایجان ارائه شده بود. Axar.az ترجمه جدید و موزون از سرود ملی آذربایجان را به فارسی تقدیم کرده است که "آذتورک نیوز نیز جهت استحضار همراهان گرامی عیناً برایتان ارائه می دهد:

آذربایجان، آذربایجان
ای سرزمینِ ملت قهرمان (۲)
ما حاضریم در راه تو جان فدا کنیم
ما قادریم برای تو خون بپا کنیم
با پرچم سه رنگ خود شاد و جاوید باش. (۲)
هزاران جان فدایت شد.
سینه‌ات میدان جنگ شد.
سربازان جان برکفت
هر کدام یک قهرمان شد.
تا باشی تو گلستان، فدای تو کنم جان
می‌ورزم عشق برایت، از ته دل، هر زمان
برای حفظ ناموست، برافراشتن پرچمت
مشتاقند این جوانان
ای وطن باشکوه (۲)
آذربایجان (۴).

مترجم: حبیب ساسانیان (یاکاموز)

آذربایجان، آذربایجان
ائی قهر‌مان اؤولادین شانلی وطنی
سن‌دن اؤترۆ جان وئرمه‌یه جمله حاضیریز
سن‌دن اؤترو قان تؤکمه‌یه جمله قادیریز
اۆچ رنگ‌لی بایراغینلا مسعود یاشا
مینلرله جان قوربان اولدو
سینه‌ن حربه میدان اولدو
حقوقون‌دان کئچن عسگر
هره بیر قهرمان اولدو
سن اولاسان گولوستان
سنه هر آن جان قوربان
سنه مین بیر محبت
سینه‌م‌ده توتموش مکان
ناموسونو حفظ ائتمه‌یه
بایراغینی یوکسلتمه‌یه
جمله گنجلر موشتاق‌دیر
شان‌لی وطن، شان‌لی وطن
آذربایجان، آذربایجان، آذربایجان، آذربایجان.

گفتنیست که، برخلاف اصالت سرود ملی آذربایجان، آهنگ سرود ملی جمهوری اسلامی ایران مأخوذه (برگرفته) از سرود ملی کره جنوبی می‌باشد.
در تاریخ 16 اردبیهشت 1400، ‏کپی (کاور) بودن سرود ملی ایران از سرود ملی کره بار دیگر خبرساز شد. علی رهبری موسیقیدان و آهنگساز برجسته ایرانی در نامه‌ای به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سرود جمهوری اسلامی ایران را «کپی» سرود ملی کره جنوبی دانست و خواستار ساخت سرودی جدید با استفاده از بن‌مایه موسیقی ایرانی شد. او افزود: از این سرود «بویی از ایران» به «مشام» نمی‌رسد و «گویا توسط غیرایرانیان نوشته شده است».
مشتاقان به صحت و سُقم این مسئله با یک جستجوی ساده اینترنتی میتوانند به چون و چند این حقایق پی ببرند.