⚡️Shoh va shoir Zahiriddin Muhammad Bobur tavalludining 542 yilligi !

14-fevral "Boburiylar" saltanatiga asos solgan davlat arbobi va taniqli shoir Zahiriddin Muhammad Bobur tavallud topgan kun.

Boburning otasi Amir Temurning pannevarasi Umarshayx Mirzo Farg‘ona viloyati hokimi bo‘lgan va onasi Qutlug Nigor xonim Toshkent xonlari avlodidan bo‘lgan. 1494-yili Umarshayx Mirzo vafot etgach, 12 yoshli Zahiriddin taxtga otirib, Farg‘ona hokimi bolgan. Ammo taxtga otirgandan keyingi 11 yil davomida Orta Osiyoda roy bergan turli siyosiy ozgarishlar uni qarindoshlari va 250 tacha piyoda askarlari bilan avval Badaxshon, song Kobulga ketishga majbur etgan. Bobur mukammal aql-zakovati bilan Hindistonda Boburiylar sulolasiga asos solib tarixda davlat arbobi sifatida nom qoldirgan bo‘lsa, “Boburnoma” asari bilan jahon tarixnavis olimlari qatoridan joy oldi.

“Boburnoma”da Boburning Farg‘ona viloyati hokimi bo‘lib,Kobulda o‘zini podshoh deb e’lon qilgani va nihoyat Hindistonda o‘z saltanatiga asos solgani bilan bog‘liq voqealar tizmasi o‘z aksini topgan.Shunisi etiborliki, istalgan fan yoki kasb vakili mazkur kitobdan ozi uchun kerakli ma’lumotni topa oladi. "Boburnoma" eski ozbek tilida yozilgan bolib, zamonaviy ozbek tiliga ogirilgan.
Boburning qoldirgan ilmiy merosi muhim tarixiy-geografik manba sifatida hozirgi vaqtda ham olimlar tomoni¬dan keng organilmoqda. Ushbu shoh asar arab, fors, hind, ingliz, nemis, fransuz, golland va turk tillariga tarjima qilingan bolib, koplab nusxalari jahonning nufuzli kutubxonalarida saqlanmoqda. Uning g‘azal va ruboiylari turkiy she’riyatining eng nodir durdonalari bo‘lib, Mubayyin” (“Bayon etilgan”), “Xatti Boburiy”, “Harb ishi”, Aruz haqidagi risolalasi esa islom qonunshunosligi, she’riyat va til nazariyasi sohalariga munosib hissa bo‘lib qo‘shildi.

Bobur ozining malum va mashhur asarlari bilan tarixnavis adib, lirik shoir va ijtimoiy masalalar yechimiga oz hissasini qoshgan olim sifatida xalqimiz manaviy madaniyati tarixida munosib orin egallaydi.