15.09 - БЕЛАРУСКАЯ ВАРШАВА. ЧАСТКА 2.

У нядзелю ўсіх зацікаўленых запрашаю наведаць другую частку шпацыру па Беларускай Варшаве!

Стагодзьдзі гісторыя шчыльна зьвязваюць беларусаў з палякамі: сумесная дзяржава, магнацкія рады, музыкі, пісьменьнікі, вайскоўцы, навукоўцы...

Сучасная, і трэцяя па ліку польская сталіца таксама захавала ў сябе адбіткі гэтай супольнай гісторыі.

Мы пабачым палацы, вуліцы й сквэры, помнікі, якія зьвязаны з нашымі суайчыньнікамі, жыцьцёвы шлях якіх зьвязвае гісторыю двух народаў

Зьбіраемся а 12 гадзіне ля помніку Яну Кілінскаму, Piekarska 20 (https://maps.app.goo.gl/vSF8MBbq5XSrB3676)

@spacyrujma
Запіс праз асабістыя☝️

Да сустрэчы!

14.09 - БЕЛАРУСКАЯ ВАРШАВА

У суботу ўсіх зацікаўленых наведаць шпацыр па Беларускай Варшаве!
Стагодзьдзі гісторыя шчыльна зьвязваюць беларусаў з палякамі: сумесная дзяржава, магнацкія рады, музыкі, пісьменьнікі, вайскоўцы, навукоўцы...
Сучасная, і трэцяя па ліку польская сталіца таксама захавала ў сябе адбіткі гэтай супольнай гісторыі.
Мы пабачым палацы, вуліцы й сквэры, помнікі, якія зьвязаны з нашымі суайчыньнікамі, жыцьцёвы шлях якіх зьвязвае гісторыю двух народаў

Зьбіраемся а 13 гадзіне ў Парку Траўгута, ля крыжa паўстанцаў (https://maps.app.goo.gl/WPRRAFuiEFXYbMcM8).

@spacyrujms
Запіс на экскурсію пра асабістые!

Да сустрэчы!

Гішпанскія нататкі разам з "Посмотрим по другому"

https://t.me/sodalook/5454

Telegram

Посмотрим "По другому"

Благодаря замечательному гиду и другу нашего проекта Юре Кувшинову (@warsawspacyr ) мы отправляемся на Пиренейский полуостров! Мы окунемся в красоты юго-восточной Испании и одной из самых красивых ее жемчужин - Аликанте: свой язык и «грибочки» на улицах…

НЕПАЎТОРНЫ КЛЯСЫК БЕЛАРУСКАЙ ВАЕННАЙ ПРОЗЫ

Сёлета спаўняецца роўна 100 гадоў зь дня нараджэньня славутага беларускага пісьменьніка й клясыка☝️19 чэрвеня 1924 г. у вёсцы Бычкі Ўшацкага раёну нарадзіўся славуты беларускі пісьменьнік і грамадзкі дзяяч, шчыра адданая беларушчыне постаць - Васіль Быкаў.
Чалавек, які на ўласныя вочы бачыў жахі ды антычалавечнасьць вайны, імкнуўся паказаць яе перадусім праз прызму змрочнай штодзённасьці ейных удзельнікаў. Праз асабістыя гісторыі, якія паглыбляюць у канкрэтнага пэрсанажа ды вядуць трывала да фіналу.
Двойчы быў паранены на фронце падчас баёў ва Ўкраіне, і нават быў запісаны як загінулы. Што цікава, у пачатку вайны Быкава ледзь не расстралялі як нямецкага шпіёна праз тое, што ён адстаў ад сваёй калёны.
Не баяўся адстойваць свой пункт гледжаньня і падвяргаць крытыцы падзеі, што адбываліся ў грамадзтве. Вельмі не любіў тэрмін "Магіла невядомага салдата" і крытыкаваў абэліск на плошчы Перамогі.
Шчыра лічыў што шлях да свабоды для Беларусі мусіць быць "асьвячоны крывёю", бо інакш ня як

NIEPAŪTORNY KLASYK BIEŁARUSKAJ VAJENNAJ PROZY

19 červienia 1924 h. u vioscy Byčki Ūšackaha rajonu naradziūsia słavuty biełaruski piśmieńnik i hramadzki dziajač, ščyra addanaja biełaruščynie postać - Vasil Bykaū.
Čałaviek, jaki na ūłasnyja vočy bačyū žachi dy antučałaviečnaść vajny, imknuūsia pakazać jaje pieradusim praz pryzmu zmročnaj štadzionnaści jejnych udzelnikaū. Praz asabistyja historyi, jakija pahłyblajuć u kankretnaha persanaža dy viaduć tryvała da finału.
Dvojčy byū paranieny na froncie padčas bajoū va Ūkrainie, i navat byū zapisany jak zahinyły. Što cikava, u pačatku vajny Bykava ledź nie rasstralali jak niamieckaha špijona praz toje, što jon adstaū ad svajoj kalony.
Nie bajaūsia adstojvać svoj punkt hledžańnia i padviarhać krytycy padziei, što adbyvalisia ū hramadztvie. Vielmi nie lubiū tetmin "Mahiła nieviadomaha sałdata" i krytykavaū abelisk na płoščy Pieramohi.
Ščyra ličyū što šlach da svabody dla Biełarusi musić być "aśviačony kryvioju", bo inakš nia jak

Na Biełałiency dzień nia dzień biez dzikoŭ

Takoj pahodaju pravodzić ekskursii - čystaja asałoda?

ЧЫРВОНЫЯ МАКІ/ČYRVONYJA MAKI (CZERWONE MAKI)

Сёньня працягнуў сваё знаёмства з польскім кінематаграфам, паглядзеўшы ў кіно стужку "Чырвоныя макі", рэжысэра Кшыштафа Лукашэвіча.

Фільм прысьвечаны найважнейшай і самай кравапралітнай бітве Другой сусьветнай вайны на Заходнім фронце - бітва пад Монтэ-Касіна, у якой галоўную ролю ўзяў ня сябе 2-гі польскі корпус пад камандваньнем генэрала Ўладзіслава Андэрса. Пасьпяховы штурм Монтэ-Касіна (а менавіта пагоркаў з кляштарамі, дзе замацаваліся немцы), адкрыў шлях на Рым. Для палякаў гэта была таксама спроба вяртаньня вайсковага гонару, пасьля няўдалай верасьнёўскай кампаніі 1939 г. Аднак перамога дасталася цаной вялікіх страт. Больш за 1000 жаўнераў Андэрса загінулі і каля 3000 атрымалі раненьні...

Празь сюжэтную лінію галоўнага героя - Ендрыка Загорскага - 17-гадовага юнака, які разам з корпусам пакінуў СССР - нас пагружаюць у гістарычны кантэкст карціны, не забываючы пра драму і лінію каханьня. Драматычны накал і батальныя сцэны, на мой дылетанцкі погляд, пастаўлены дужа якасна. Як і жудасныя кадры з палявых шпіталяў... На маю думку, падобныя стужкі перад усім павінны раскрываць антычалавечнасьць і жах вайны. І ў Маках з гэтым усё як мае быць.

Ну й адсылкі на рэальныя пэрсаналіі, некаторыя зь якіх так ці інакш зьвязаны зь Беларусьсю. Напрыклад "пан рэпартэр", прозьвішча якога ніколі не называецца, але ж відавочная адсылка на Мэльхіёра Ваньковіча, ураджэнца в. Калюжыца на Меншчыне, славутага польскага рэпартэра і сваяка вядомага мастака Валенція Ваньковіча.

Той жа пан рэпартэр робіць адсылку на аўтара Каханка Вялікай Мядзьведзіцы, Сяргея Пясецкага, вядомага ракаўскага кантрабандыста і пісьменьніка. Увогуле, ў корпусе ваявала шмат ураджэнцаў заходніх беларускіх земляў. Для некаторых, Монтэ-Касіна зрабілася апошнім прытулкам...

Ды й спадар Андэрс, на пачатак Другой сусьветнай камандаваў Наваградзкім кавалерыйскім корпусам...)

Карацей, пакуль толькі станоўчыя ўражаньні ад польскага кінематаграфа! Чырвоныя макі з чыстым сумленьнем раю да прагляду?

П.С. наведваньне польскіх кінатэатраў - павялічэньне слоўнікавага запасу☝️
Цікава было ўчуць слова "Мakoroniarze", якое добра разумееца ў геаграфічным кантэксьце карціны))

ІДЭЙНЫ ПРАМЕНЬ ПАЎСТАНЬНЯ 1863 Г.

21 красавіка 1833 г. у вёсцы Мастаўляны на Гарадзеншчыне нарадзіўся Віктар Каліноўскі - гісторык, археограф, бібліяфіл, удзельнік нацыянальна-вызвольнага руху 1860-х г. Старэйшы брат Кастуся Каліноўскага, і бадай ягоны галоўны ідэйны натхняльнік.

Сярэднюю адукацыю Віктар Каліноўскі атрымаў у Сьвіслацкай(да нядаўняга часу гімназія насіла імя Кастуся Каліноўскага) і Гарадзенскай гімназіях, а пасьля паступіў на мэдыцынскі факультэт Маскоўскага ўнівэрсытэту, аднак лекарам ня стаў, таму што прызваньнем ягоным была гісторыя.

У 1856 годзе разам з Кастусём ён пераехаў з Масквы ў Пецярбург, дзе атрымаў дазвол працаваць у аддзеле рукапісаў Імпэратарскай Публічнай бібліятэкі. Там Віктар з усёй адказнасьцю выконваў даручэньні Віленскай Археалягічнай камісіі, займаўся выяўленьнем і капіяваньнем розных рукапісаў, што тычыліся гісторыі Беларусі і Літвы, адначасова вёў самастойныя даследваньні па гісторыі Вялікага Княства Літоўскага, а таксама гісторыі сялянскіх рухаў Беларусі і Украіны XVIII ст. Адначасова Віктар Каліноўскі разам з Кастусём быў чальцом канспіратыўнай Пецярбурскай рэвалюцыйнай арганізацыі, больш таго, належаў да яе кіраўніцтва.

Віктар Каліноўскі быў заўзятым бібліяфілам. За шэсць гадоў свайго знаходжаньня ў Пецярбургу ён сабраў унікальную бібліятэку, якая налічвала больш за 5000 рукапісаў і кніг на шасьці мовах: польскай, лацінскай, францускай, нямецкай, расейскай і беларускай. Пераважная большасьць іх была прысьвечана розным праблемам гісторыі ВКЛ і Польшчы.

Віктар Каліноўскі не застаў вызвольнае паўстаньне 1863 г. Увосень 1862 ён захварэў на сухоты, выехаў да бацькі ў фальварак Якушоўка пад Ваўкавыскам, дзе й сканаў...

Пахаваны на Сьвіслацкіх могілках(сучасная Гарадзеншчына).

Выява - Радыё Рацыя.